مذاکره با حذف تحريم

آرمان- محمدحسین لطف‌الهی: پیش از خروج ایالات متحده از برجام، کارشناسان بسیاری انگیزه دونالد ترامپ از مخالفت با این توافق بین‌المللی را از بین بردن دستاوردهای دوره ریاست جمهوری باراک اوباما می‌دانستند و تأکید داشتند که ترامپ می‌خواهد مانند آنچه در نفتا اتفاق افتاد، توافقی جدید، بدون تغییرات عمده و با نام خود امضا کند. سخنان رئیس‌جمهور آمریکا نیز به طوری بود که انگار او حتی یک بار نیز برجام را نخوانده و مطالباتی را مطرح می‌کرد که تمام و کمال در برجام محقق شده بود. ترامپ روز دوشنبه ۶ خرداد درباره اختلافات آمریکا با ایران گفت: «ما به دنبال تغییر رژیم در ایران نیستیم ما به دنبال این هستیم که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد». او بارها مشابه این سخنان را تکرار کرده و صراحتاً تأکید دارد که از ایران اتمی می‌هراسد؛ چرا که فکر می‌کند جمهوری اسلامی به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است، اما کارشناسان هسته‌ای معتقدند که برجام به همین منظور منعقد شده و تمام راه‌ها برای ایران به منظور دستیابی به سلاح هسته‌ای را بسته است. در آن زمان توصیه می‌شد که ایران پای میز مذاکره برود و بدون اعطای امتیاز خاصی به آمریکا بر سر همان برجام به گفت‌وگو بپردازد اما این تحلیل از نگاه برخی از مقامات ساده‌انگارانه تلقی می‌شد. در روزهای گذشته افشای مکاتبات سری سفیر انگلیس در آمریکا با وزارت امور خارجه این کشور در لندن نشان داد که تحلیل نزدیک‌ترین متحد اروپایی آمریکا نیز همین است که کینه ترامپ از اوباما به خروج ایالات متحده از برجام ختم شده است.
مذاکره بدون تحریم
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که در نیویورک بسر می‌برد در مصاحبه‌ای گفت که تهران درهای مذاکره را «کاملا باز» می‌بیند، به شرطی که دولت آمریکا تحریم‌ها را بردارد. آقای ظریف که برای شرکت در اجلاس سازمان ملل در آمریکا بسر می‌برد همچنین درمورد تمایل ایران به ساخت سلاح هسته‌ای گفت: «اگر ما علاقه به ساخت تسلیحات هسته‌ای داشتیم این کار را خیلی وقت پیش انجام داده بودیم». او در ادامه به بیان پیش‌بینی خود از آینده تنش‌های میان ایران و آمریکا پرداخت و تصریح کرد که عقیده ندارد رئیس‌جمهور ترامپ به دنبال جنگ باشد اما بر این باور است که برخی از اطرافیان او خواهان جنگ با ایران هستند. ظریف اضافه کرد که فکر نمی‌کند آنها در نهایت موفق شوند و در نهایت احتیاط و ملاحظه‌کاری حاکم خواهد شد. ظریف که این روزها به گفته خود تنها میان سه ساختمان در نیویورک اجازه تردد دارد، تأکید کرد که آمریکا با خروج از برجام منافع اقتصادی خود را از دست داده و ایران می‌توانست بازار خوبی برای صنایع این کشور باشد. وزیر امور خارجه ایران گفت: «آمریکا خودش را از بازار ایران محروم کرده است. بازار ایران به روی شرکت‌های آمریکایی باز است». ظریف در پایان گفت که راه حلی آبرومندانه برای رفع تنش‌ها وجود دارد به شرطی که آمریکا خواستار کاهش تنش باشد. او اعلام کرد در غیر این صورت گزینه مردم ایران مقاومت است.
راه حل آبرومندانه


سخنان وزیر امور خارجه نشان می‌دهد در صورتی که تندروهایی که اطراف ترامپ را گرفته‌اند کاری از پیش نبرند و خواست رئیس‌جمهور آمریکا عبور از بحران فعلی برای بهره‌برداری از آن در انتخابات ریاست جمهوری 2020 باشد، راه حلی آبرومندانه وجود دارد. نشانه‌های این راه‌حل آبرومندانه که از طرفی باید مطالبه ایران مبنی بر رفع تحریم‌ها و از سوی دیگر مطالبه آمریکا به منظور عدم دستیابی ایران به بمب هسته‌ای و حفظ اقتدار بین‌المللی را دربر گیرد، بسیار شبیه به طرح «فریز در برابر فریز» است که اخیرا از سوی رئیس‌جمهور فرانسه مطرح شد؛ به طوری که ایران کاهش تعهدات برجامی را تعلیق کند و آمریکا تحریم‌ها را. این طرح می‌تواند پایانی دیپلماتیک را برای تنش‌ها بر سر پرونده هسته‌ای ایران رقم زند.