ظریف: از تجارت شرکت‌های امریکایی در ایران استقبال می‌کنیم




گروه سیاســـــــــی/ محدودیت تردد و اقدامات نامتعارفی که دولت امریکا برای حضور هیأت دیپلماتیک ایران در نیویورک به وجود آورده است، مانع از پیگیری اهداف و برنامه‌های محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران جهت تبیین سیاست رسمی کشور در عرصه مناسبات بین‌المللی نشده است. در حالی که پیش‌تر دولت امریکا در کنار فشار گسترده ضد ایرانی خود، تصمیم به تحریم شخص وزیر خارجه ایران نیز گرفته بود، کوشید این تصمیم را به ایجاد محدودیت جغرافیایی در محل عبور و مرور دیپلمات های ایرانی در نیویورک تبدیل کند. چنانکه ظریف که برای شرکت در یک اجلاس اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده، در یک پیام توئیتری اعلام کرد تنها اجازه پا گذاشتن به سه ساختمان در امریکا را دارد. او در توضیح بیشتر در پیامی توئیتری نوشت: «با لستر هولت از شبکه ان‌بی‌سی نیوز در نیویورک مصاحبه کردم. ما ۱۵ جولای (۲۴ تیر) در اقامتگاه نماینده ایران در سازمان ملل صحبت کردیم. در حالی که من در حال انجام کارهای رسمی مرتبط به سازمان ملل هستم، این اقامتگاه یکی از سه ساختمانی است که به من اجازه داده شده که پایم را به آنها بگذارم.» اعتراض وزیر خارجه ایران به چنین اقدامی در حالی است که او در خلال این سفر برنامه‌های متعددی از گفت وگو با خبرنگاران گرفته تا مسئولان نهادهای فکری را در دستور کار خود قرار داده است و محدودیت «شش چهارراهی» دولت امریکا عملاً مانع از حضور و تردد وزیر خارجه ایران  به نقاطی خارج از این محدوده تعیین شده خواهد بود و هیأت ایرانی را به برگزاری تمام برنامه‌های دیپلماتیک خود در سازمان ملل ناگزیر می‌کند. ظریف و هیأت همراهش در این سفر فقط اجازه دارند در مسیر میان مقر اصلی سازمان ملل و نمایندگی دائم ایران که شش چهارراه دورتر واقع شده و اقامتگاه سفیر ایران در سازمان ملل که در نزدیکی این دو ساختمان قرار دارد، تردد داشته باشند. پیشتر این محدودیت در دولت‌های پیشین به ۲۵ مایلی سازمان ملل یعنی حدود ۴۰ کیلومتر می‌رسید و حالا دولت ترامپ آن را به محدودترین مسافت ممکن رسانده است. این اعمال محدودیت‌ها واکنش و اظهار نگرانی سازمان ملل را نیز به دنبال داشته است. «فرحان حق»، معاون سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد که این نگرانی‌ها را به امریکا به عنوان کشور میزبان انتقال می‌دهیم. به گفته فرحان حق، دبیرخانه سازمان ملل متحد از محدودیت ایجاد شده از سوی امریکا برای کارکنان نمایندگی ایران آگاه است و تماس خود را با نمایندگی هر دو کشور در سازمان ملل متحد ادامه خواهد داد.


اقدام امریکا برای ایجاد چنین محدودیتی را باید کنار صحبت‌های مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا نشاند. پمپئو، ظریف را به دلیل انجام گفت‌وگوهای متعدد با رسانه‌های امریکایی به سوءاستفاده از آزادی بیان در جامعه رسانه‌ای امریکا متهم کرده است. ناگفته پیداست این انتقاد ناظر به ایجاد موجی است که وزیر امور خارجه ایران طی ماه‌های گذشته با بهره‌گیری از دیپلماسی عمومی و تعامل مستمر و مؤثر با رسانه‌های بین‌المللی بویژه جامعه مطبوعاتی در صحنه سیاسی امریکا به راه انداخته است. وزیر خارجه ایران تاکنون با بهره‌گیری از فرصت  حضور در صحنه سازمان ملل و محافل رسانه‌ای امریکا تلاش کرده پشت پرده اقدامات ضد ایرانی، جبهه تندرو بین‌المللی را افشا کند و تمایل جمهوری اسلامی را به نجات پیمان صلحی که امریکا با خروج یکجانبه از آن سعی در به بن‌بست کشاندن آن داشته،  نشان دهد. بنابراین قابل انتظار است دستگاه تصمیم گیرنده سیاست خارجی در دولت ترامپ بکوشد در خلال حضور تأثیرگذار هیأت ایرانی در نیویورک با اعمال محدودیت در تردد، اذهان را از آنچه ظریف می‌گوید به سمت و سوی آنچه بر هیأت ایرانی در محدوده اقامت و ترددشان می‌گذرد، منحرف کند و مانع از انعکاس واقعی مواضع بحق او در دفاع از دیدگاه رسمی ایران شود.
با این حال  به رغم مجموعه اقداماتی که برخلاف عرف دیپلماتیک از سوی دولت امریکا رخ می‌دهد، وزیر خارجه ایران محدودیت بردار نیست و کار خود را بلد است. او در همین محدوده تعیین شده هم دیپلماسی رسانه‌ای و عمومی خود را دنبال می‌کند چنان که در گفت‌وگوهایی که طی روزهای اخیر با چند رسانه امریکایی داشته است، توصیه کرده راه بازگشت امریکا به میز مذاکره و برجام همچنان باز است. ظریف به «شبکه ان. بی. سی» گفته است: «ما بر سر میز مذاکره هستیم و این امریکا است که میز مذاکره را ترک کرده است و همیشه از بازگشت آن استقبال خواهد شد.» این خواسته‌ای است که طی ماه‌های گذشته به تعدد از سوی مقام‌های بلندپایه دیپلماتیک و سیاسی کشورمان در خلال رایزنی‌های پیدا و پنهان با مقام‌های واسطه اروپایی و منطقه‌ای مطرح شده است. به این ترتیب لغو همه تحریم‌های هسته‌ای توسط دولت ترامپ می‌تواند مقدمه خوبی برای بازگشت به برجام و جلوگیری از اقدامات بعدی ایران برای توقف بخش دیگری از تعهدات برجامی‌اش باشد. مقدمه‌ای که می‌تواند راه برای بازگشت کمپانی‌های بزرگ امریکایی به صحنه اقتصادی ایران مهیا کند. چنان که ظریف در این رابطه نیز گفته است: «ما قراردادی با شرکت بوئینگ داشتیم که با خرید ۸۸ هواپیمای بوئینگ قادر به ایجاد ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در امریکا بود. ما از این موضوع و همچنین تجارت شرکت‌های امریکایی در ایران استقبال می‌کنیم. موضع ما درگیر شدن در تقابل با دیگران نیست و تمایلی به این نداریم.»


برش
گزیده گفت‌وگوی ظریف با «ان بی سی نیوز» و «بی بی سی»

فکر نمی‌کنم رئیس جمهوری ترامپ به دنبال جنگ باشد، اما اطرافیان او مشکلی با این موضوع ندارند.
 اگر امریکا تحریم‌ها را متوقف کند، در مذاکره باز است.
 مشخص است که ما وقتی نخست‌وزیر ژاپن در حال دیدار با رهبرمان باشد، یک نفتکش ژاپنی را مورد هدف قرار نمی‌دهیم. اول از همه اینکه عکس‌های ارائه شده از سوی امریکا [به عنوان سندی برای دست داشت ایران در این حمله] هیچ چیزی را ثابت نمی‌کند. نیروی دریایی ما در عملیات نجات کمک کرد. ما خدمه نفتکش را سوار کشتی کردیم و برای مراقبت به ساحل بردیم چون کشتی در خطر بود.
 امریکا در سال ۱۹۸۸ به دلیل تنش‌های شدت یافته در منطقه یک هواپیمای مسافربری را در قلمرو ما در آب‌های خلیج فارس سرنگون کرد. بنابراین تصادف‌ها یا تصادف‌هایی برنامه‌ریزی‌شده مانند آن واقعاً ممکن است رخ دهند.
 درجریان سرنگونی پهپاد امریکایی از سوی جمهوری اسلامی ایران در نحوه واکنش امریکا احتیاط غالب شد و افراد به این نتیجه رسیدند که این یک حمله محدود نخواهد بود. همان طور که رئیس‌ جمهوری امریکا گفت،
10 دقیقه تا جنگ فاصله داشتیم زیرا به ترامپ گفته شده بود که اگر اقدامی علیه ایران انجام دهند، ایران نیز اقدامی را در دفاع از خود انجام می‌داد.
 ما ساده ‌نیستیم که باور کنیم امریکا و نزدیک‌ترین متحدانش دچار اختلاف خواهند شد اما امریکا وضعیت خود را به سمت بیگانگی و انزوا در جهان می‌کشاند.
 من برای مذاکره با دولت امریکا درباره مسائل مختلف اینجا نیستم و برای شرکت در نشست سازمان ملل اینجا هستم. امریکا یک تعهد قانونی برای میزبانی مقر سازمان ملل دارد. اگر آن‌ها از مقر سازمان ملل خوششان نمی‌آید باید این را در همان‌جا مطرح کنند نه با من.
 تاکنون با پمپئو صحبت نکرده‌ام اما با تیلرسون، وزیر امور خارجه قبلی رایزنی کرده‌ام چون به میز مذاکره‌ای که داشتیم آمد. پمپئو می‌تواند تحریم‌ها را رها کرده و به میز مذاکره بازگردد.
 هرکسی که در جنگ علیه ایران، امریکا را پشتیبانی می‌کند، (با پاسخ ایران روبه‌رو خواهد شد). امریکا در حال حاضر در جنگ اقتصادی با ایران است. آنها (عربستان و امارات و...) با حمایت‌های لجستیکی و شناسایی از امریکا پشتیبانی می‌کنند و این به مفهوم آن است که آنها در جنگ علیه ایران مشارکت دارند.
اگر می خواهند در مورد موشک های ما حرف بزنند نیازمند این هستند که اول فروش تسلیحات امریکایی به کشورهای منطقه ، از جمله موشک ها را متوقف کنند.