روزنامه ابتکار
1398/04/23
«ابتکار» از تشدید تنشها میان ترکیه و آمریکا بر سر خرید سامانه پدافند هوایی اس- 400 گزارش میدهد
اردوغان؛ ترامپ و چالش اس- 400محمدرضا ستاری
بامداد روز جمعه علیرغم تمامی اما و اگرها و تنشهایی که پیرامون خرید سامانه پدافندی اس- 400 از سوی ترکیه وجود داشت، نخستین محمولههای این سیستم دفاع موشکی پیشرفته از سوی روسیه به ترکیه تحویل داده شد. در همین راستا وزارت دفاع ترکیه با تایید این خبر اعلام کرد که روند تحویل گرفتن سایر قطعات تا روزهای آینده ادامه داشته و سرهمبندی آنها نیز به زودی آغاز خواهد شد.
چالش و سوال اصلی در اینجا است که با توجه به عضویت ترکیه در ناتو به عنوان بزرگترین ارتش این پیمان نظامی و امنیتی و در حالی که ناتو ملزم است تا ترکیه را از لحاظ سلاح و سامانههای دفاعی پیشرفته غربی تامین کند، دولت آنکارا از چه روی اقدام به خرید سامانه اس- 400 از روسیه کرده است؟
از همان زمانی که اعلام شد ترکها قصد خرید اس- 400 از مسکو را دارند، موجی از جدال لفظی و تهدید میان آنکارا و واشنگتن در جریان است. آمریکا این اقدام را در تناقض با راهبردهای ناتو قلمداد کرده و بارها به ترکیه در این خصوص هشدار داده است. این در حالی است که ترامپ در حاشیه نشست جی20 در اوزاکای ژاپن، علیرغم تمامی تهدیدهای خود به ناگهان به خبرنگاران گفت که اردوغان نیاز به این سامانه دارد و بر اساس نیازش نیز وارد این معامله شده است؛ امری که همان زمان با تعجب کارشناسان روبهرو شده و آنها را به این فکر انداخت که احتمالاً ترامپ و اردوغان نسبت به این موضوع به توافق رسیدند. از سوی دیگر برخی از تحلیلگران معتقد بودند که ترامپ سعی کرد در اوزاکای ژاپن با چند ژست، برخی از مهمترین چالشهای روابط خارجی آمریکا را تحتالشعاع قرار دهد؛ به طوری که او بار دیگر آتشبس اقتصادی با چین را اعلام، نسبت به خرید اس- 400 از سوی ترکیه موضعی کاملاً مغایر و ملایم از گذشته اتخاذ و برای بار سوم با رهبر کرهشمالی در خاک این کشور دیدار کرد.
تهدیدها بار دیگر شروع شد
با این وجود به محض اینکه اولین قطعات اس- 400 روسی به ترکیه تحویل داده شد، بلافاصله مورگان اروتاگاس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن واکنش شدید به این اقدام، گفت که آنکارا با تبعات منفی این موضوع مواجه خواهد شد که شاید بخشی از آن، لغو تحویل جنگندههای اف- 35 آمریکایی به ترکیه باشد؛ امری که اردوغان در طول ماههای گذشته بارها وقتی که با این تهدید مواجه شده، اعلام کرده است که درصورت عدم تحویل این هواپیماها، هواپیمای جنگنده را نیز از روسیه تامین خواهد کرد.
آمریکا در حالی ترکیه را تهدید به لغو قرارداد تحویل اف- 35 میکند که بخشی از قطعات آن در ترکیه تولید میشود و رجب طیب اردوغان معتقد است از آنجا که آنکارا تمامی پول این جنگندهها را پرداخت کرده است، آنها با این کار دست به یک دزدی بر علیه کشورش زدهاند. از سوی دیگر همزمان با این چالش، ترکیه در حالی 4 سامانه پدافند هوایی اس- 400 را از روسها تحویل گرفته است که در ازای 2.5 میلیارد دلاری که مبلغ قرارداد است، بخشی از طریق وامهای مسکو باز پرداخت خواهد شد.
تشدید چالشهای ترکیه و آمریکا
آمریکا و ترکیه به عنوان دو متحد در حالی با چالشهای سیاسی روبهرو شدهاند که در چند سطح طی سالهای گذشته تعارضاتی چشمگیر در میان آنها شکل گرفته است. موضوع اول بحث کشیش آمریکایی بود که در ترکیه و با اتهام همکاری در کودتای نافرجام سال 2016 دستگیر شده بود و سرانجام پس از تنشهای به وجود آمده، ترکیه از ماجرای قتل جمال قاشخجی نهایت استفاده را در جهت کاستن از بار تهدیدهای آمریکا به عمل آورده و در آن فضا این کشیش را آزاد کرد.
از سوی دیگر در حالی ناتو از خرید اس- 400 ابراز نگرانی شدید کرده و معتقد است که این سامانه با سیستمهای غربی مطابقت ندارد که ترکیه با آمریکا در زمین سوریه دچار واگرایی شده است. آنکارا پس از اشغال عفرین و آغاز عملیات پیشرویشان به سمت شرق فرات در سال گذشته، عملاً در منازعه با کردهای سوریه در برابر آمریکا قرار گرفت و به گفته تحلیلگران هر آن ممکن بود که نیروهای آمریکایی و ترک روبهروی یکدیگر قرار بگیرند. این در حالی است که ترکها علیرغم تفاوتهایی که با راهبرد روسیه در جنگ سوریه داشتند، اما در فرآیند آستانه توانستند همکاری و توافقهای مهمی را حاصل کنند.
از سوی دیگر ترکیه از طریق آمریکا تحت فشار اقتصادی است و ترامپ چند ماه قبل از موافقتنامه ترجیحی با هند و ترکیه خارج شده است.
پاتریوت ندارید، اس – 400 خریدیم
در همین رابطه برخی از ناظران معتقدند که خرید اس- 400 از روسیه توسط ترکها نه به خاطر تناقض با سیستم دفاعی ناتو، بلکه به دلیل بر هم خوردن توازن قوا در منطقه بوده و در آینده دامنه اختلافات میان آمریکا و ترکیه را افزایش خواهد داد. زیرا ممکن است ترکیه با دور شدن از غرب طی اتحادی با ایران و روسیه تمامی استراتژیها آمریکا در منطقه را با چالش مواجه کرده و تحتالشعاع قرار دهد.
در همین رابطه و در حالی که رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در توجیه اقدام خود اعلام کرده که باراک اوباما رئیسجمهوری سابق آمریکا به بهانه عدم مجوز کنگره از دادن سامانه پاتریوت به ما خودداری کرد، روسیه شرایط مساعدتری را برای تقویت دفاع هوایی ترکیه فراهم کرد و ما نیز از آن استقبال کردیم. از سوی دیگر و همزمان با گمانهزنیهایی که از تشدید اختلافات میان آنکارا و واشنگتن حکایت میکند و وزیر دفاع ترکیه با سرپرست پنتاگون نیز در این خصوص تلفنی مذاکره کردهاند، دولت ترکیه تاکید میکند که خرید اس- 400 از روسها نه تنها به معنای تغییر استراتژی آنکارا نسبت به غرب محسوب نمیشود، بلکه تشدید تنشها به سود هیچ کدام از کشورها نخواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
بیژن زنگنه:
بابک زنجانی پولهایی را که برده خرج برخی رسانهها میکند
جهانبخشمحبی نیا
طبل توخالی
گستره ولایت در سیره رضوی
«ابتکار» دلایل افزایش نرخ بیکاری را بررسی میکند
جوانان در دام بیکاری
«ابتکار» از وضعیت احزاب و جریانهای سیاسی در آستانه انتخابات گزارش میدهد
از تلاش برای «وحدت» تا حفظ «پایگاه اجتماعی»
«ابتکار» از تشدید تنشها میان ترکیه و آمریکا بر سر خرید سامانه پدافند هوایی اس- 400 گزارش میدهد
نگاهی به برخی تئاترهای در حال اجرا در هفته جاری
غم و شادی در نمایشهای تابستانه
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده:
برخی قوانین حوزه زنان نیازمند اصلاح است
اولین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهام محمدعلی نجفی در قتل میترا استاد علنی برگزار شد
در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی
کلیات اصلاح ساختار بودجه در ۴ محور اصلی تصویب شد
«ابتکار» از نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان گزارش میدهد
قانون ملاک این شورا در تایید یا رد صلاحیتها است
معاون حقوقی رئیسجمهوری:
بسامانشدن کشور در گرو مشارکت مردم است
رئیس دستگاه قضا در دیدار با فعالان محیطزیست:
در پرونده محیطزیستیها منتظر نظر دادگاه بمانیم
گستره ولایت در سیره رضوی