بازی اردوغان با اعصاب ناتو و آمریکا

گروه بین‌الملل – علی ودایع: روسیه در آستانه سومین سالگرد کودتای نافرجام علیه  «رجب طیب اردوغان» ، سامانه موشکی اس400 را تحویل ترکیه داد. اردوغان که پس از ماجرای کودتا از مدار ناتو به شدت فاصله گرفته بود حالا با فرش قرمز برای تسلیحات روسی روی اعصاب غرب رفته است. دیروز(جمعه) وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد، آنکارا اولین قطعات و اجزای سامانه‌های دفاع موشکی اس ۴۰۰ روسیه را تحویل گرفته است. انتخاب این تاریخ قطعا اتفاقی نبوده و آنکارا مخواهد یک پیام مشخص و واضح را به اروپا بدهد. اردوغان از معطلی پشت دروازه‌های اتحادیه اروپایی خسته است و از طرف دیگر هنوز غربی‌ها را به دلیل حمایت از کودتاچیان نبخشیده است. 
بنا به گزارش آناتولی، وزارت دفاع ترکیه تأکید کرد، تحویل نخستین سری از تجهیزات مربوط به سامانه اس ۴۰۰ از امروز از طریق پایگاه هوای مورتد آغاز شده است. سازمان فدرال روسیه در زمینه همکاری تکنولوژیکی نظامی نیز تایید کرد که ارسال بخش‌های اولیه سامانه‌های دفاع موشکی اس ۴۰۰ به ترکیه دیروز(جمعه) آغاز شد و تحویل این سامانه‌ها طبق جدول زمان بندی مورد توافق انجام خواهد گرفت. همچنین به گزارش خبرگزاری تاس روسیه به نقل از منابع دیپلماتیک این کشور، تحویل سامانه‌های پدافند هوایی اس -۴۰۰ به ترکیه در سه مرحله انجام خواهد شد.
براساس این گزارش بخش اول این سامانه‌ها با هواپیما به ترکیه آورده شده و بخش دوم نیز به زودی با همین روش تحویل خواهد شد. بخش سوم که شامل بیش از ۱۲۰ موشک خواهد بود، از طریق دریا به ترکیه ارسال خواهد شد.
همچنین در این گزارش خاطر نشان شده است که حدود هشتاد کارشناس نظامی ترکیه درباره استفاده از سامانه‌های اس -۴۰۰ در روسیه آموزش خواهند دید. اردوغان در طول چند ماه گذشته تلاش کرد با گرو کشی به خواسته‌هایش دست پیدا کند اما آمریکا به ترکیه روی خوش نشان نداد.


خط و نشان آمریکا 
در میان نگرانی مقامات ناتو، «مورگان اورتاگوس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اخیراً به خبرنگاران گفته بود: «اگر ترکیه سامانه‌های دفاع موشکی اس ۴۰۰ را تحویل بگیرد، با پیامدهای واقعی و منفی مواجه خواهد شد. این پیامدها شامل لغو مشارکت در برنامه جنگنده‌های اف ۳۵ هستند.» دغدغه اصلی ناتو این است که یک عضو راهبری پیمان آتلانتیک شمالی با دشمن خونی آنها یعنی روسیه وارد بده و بستان نظامی شده است. آمریکا و اروپا همواره از پایگاه اینجرلیک به عنوان یک سکوی حمله استفاده کرده اند اما حالا تمام تحرکات آنها در تیررس رادارهای ارتش سرخ خواهد بود.  بدترین اتفاق این است که روسیه از نزدیکترین فاصله ممکن تمام تسلیحات ناتو را رصد خواهد کرد و احتمالا ایرادات آنها را در ساخت سامانه اس 500 لحاظ خواهد کرد. ورای این موضوعات، ورود سامانه اس 400 به لحاظ سیاسی هم بر میزان تاثیرگذاری کرملین بر آنکارا به شدت مهم خواهد بود. همگرایی ترکیه با روسیه در سوریه یا حتی مداخله آنها در لیبی نشانه‌هایی از یک گردش احتمالی یا گروکشی از غرب به سمت شرق است. 
چند و چون قرارداد جنجالی 
مرحله نخست: عقد قرارداد در سال ۲۰۱۷
طبق قرارداد امضا شده بین آنکارا و مسکو قرار شد چهار آتشبار اس ۴۰۰ مقابل ۲.۵ میلیارد دلار تحویل ترکیه داده شوند. قرار شد ترکیه یک بخش از پول این قرارداد را بپردازد و بخش دیگر را از طریق وامی که از روسیه می‌گیرد، پرداخت کند.
 مرحله دوم: اعمال فشار آمریکا و ارتباط دادن اس ۴۰۰ به قرارداد اف ۳۵
آمریکا تهدید کرد روند تحویل دادن جنگنده‌های اف ۳۵ به ترکیه را به رغم اینکه آنکارا خود تولیدکننده بخشی از قطعات این جنگنده‌هاست، لغو می‌کند.
«رجب طیب اردوغان»‌ رئیس‌جمهوری ترکیه نیز اظهار کرد: مخالفت احتمالی واشنگتن با فروش اف ۳۵ به ترکیه که بهای آن را پرداخت کرده یک «دزدی واقعی» است. وی اشاره کرد: آنکارا عملا ۱.۴ میلیارد دلار برای ۱۱۶ جنگنده‌ را پرداخت کرده است.
مرحله سوم: نگرانی ناتو از سامانه‌های روسیه
آمریکا بارها به ترکیه نسبت به پیامدهای خرید سامانه‌های اس ۴۰۰ هشدار داده و گفته است، این سلاح را نمی‌توان با سامانه‌های دفاعی ناتو مطابقت داد لذا تحریم‌هایی را اعمال خواهد کرد. اردوغان نیز تصریح کرده است: ترکیه تلاش کرد تا سامانه‌های پاتریوت آمریکا را از دولت اوباما بخرد اما اوباما گفت که کنگره اجازه آن را نمی‌دهد. وی افزود: ما باید گام‌هایی برای تقویت دفاع هوایی برمی‌داشتیم و شرایط روسیه برای ما بهتر بود.
مرحله چهارم: اس ۴۰۰ از طریق هوا به ترکیه رسید
انتقال سامانه اس ۴۰۰ از طریق هوا به ترکیه انجام گرفت و امروز جمعه وارد پایگاه هوایی در آنکارا شد. 
اردوغان گفته بود، این سامانه‌ها در مناطق بیشتر در معرض خطر مستقر خواهند شد و تصمیم در این باره را وزارت دفاع و ریاست ستاد ارتش می‌گیرند.
مرحله پنجم: تحریم‌های آمریکا در انتظار ترکیه
مسؤولان آمریکایی گفته‌اند، دولت ترامپ اعمال تحریم‌هایی را علیه ترکیه در نظر گرفته و پایان مشارکت این کشور در فرایند تولید جنگنده‌های اف ۳۵ را بعد از تحویل گرفتن اس ۴۰۰ روسیه بررسی می‌کند، در مقابل ترکیه هم تاکید کرده از تصمیمش بازنمی‌گردد و به حرف‌های 
آمریکا اهمیتی نمی‌دهد.