روزنامه ابتکار
1398/04/20
«ابتکار» از سفر مشاور ارشد رئیس‌جمهوری فرانسه به تهران پیش از نشست 24 تیرماه گزارش می‌دهد
پایان تعهد یک‌طرفه ایران به برجاممحمدرضا ستاری
روز گذشته همزمان با نشست شورای حکام آژانس که بنا به درخواست آمریکا درخصوص کاهش تعهدات هسته‌ای ایران تشکیل جلسه داد، امانوئل بن، مشاور ارشد دیپلماتیک ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه به ایران آمد تا ضمن مذاکره با مقامات کشورمان، نتایج این گفت‌و‌گوها را برای نشست 24 تیرماه سران اروپایی به پاریس منتقل کند.
این دو مسئله در حالی همزمان شده که ایران یکشنبه این هفته گام دوم هسته‌ای خود را مطابق ضرب‌الاجل شصت روزه شورای عالی امنیت ملی برداشته و از سطح غنی‌سازی 3.67 درصد عبور کرد؛ اقدامی که با واکنش‌های زیادی از سوی اروپایی‌ها مواجه شده و حتی برخی از مقامات سه قدرت اروپایی این اقدام را نقض برجام عنوان کرده‌اند. موضوعی که به گفته ایران ربطی به آژانس و حتی پادمان نداشته و تنها در کمیسیون مشترک برجام قابل پیگیری و بحث است.
دو مشکل اروپا از نظر ظریف
در همین راستا، آمریکایی‌ها روز گذشته در حالی نشست شورای حکام را به منظور نقض برجام از سوی ایران کلید زدند که بنا به گفته اکثر ناظران خود بزرگ‌ترین نقض برجام را با خروجشان از توافق هسته‌ای رقم زده و اکنون به دنبال ایجاد یک اجماع جهانی در جهت تشدید فشارها بر علیه ایران هستند. مقامات ایالات متحده همچنین دو روز قبل در سخنانی قابل تعمل در حالی برجام را بدترین توافق تاریخ دیپلماتیک آمریکا قلمداد کرده بودند که همزمان از ایران می‌خواهند به تمامی مفاد آن پایبند باشد.
در طول یک سالی که از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای می‌گذرد، ایران چهارده ماه به سایر شرکای برجام زمان داده تا منافع حاصل از این توافق بین‌المللی را برای تهران تامین کنند. این موضوع زمانی برجسته‌تر میشود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان ناظر اجرایی شدن برجام در بیش از ده گزارش خود، پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تائید کرده است.
با این حال ایران معتقد است که در طول یک سال گذشته اروپایی‌ها 11 تعهد نسبت به برجام و ایران داشتند که تاکنون هیچ کدام از آنها را عملی نساخته و مکانیسم مالی اینستکس نیز که به عنوان مقدمه انجام تعهدات یازده‌گانه محسوب میشود، علاوه بر اینکه تاکنون تراکنشی را ثبت نکرده، بلکه نمی‌تواند در جزئی‌ترین مسائل اقتصادی و تجاری ایران کارایی داشته باشد. در همین رابطه روز گذشته محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در حاشیه نشست هیئت دولت به خبرنگاران گفت که ایران براساس برجام عمل کرده است و در حال حاضر این اروپایی‌ها هستند که با دو مشکل مواجه هستند. مشکل اول آنها این است که آمادگی ندارند تا برای تامین امنیت خودشان هزینه کنند و مشکل دوم و اصلی تر آنها آمریکایی‌ها هستند که از برجام خارج شده‌اند.
موضع جمهوری اسلامی ایران صریح است و هیچ‌گاه مذاکره تحت فشار امکان‌پذیر نیست؛ طرف مقابل باید فشارهای خود و همچنین جنگ و تروریسم اقتصادی که علیه مردم ایران به راه انداخته را متوقف کنند؛ بعد از این اتفاقات می‌شد برای اجرای برجام صحبت کرد. ظریف همچنین در پاسخ به پرسشی درباره موضوع جلسه شورای حکام نیز گفت: خیلی جالب است کشوری که برجام را نقض کرده، برای اقدامی که در داخل برجام است و هیچ ارتباطی به پادمان و پروتکل الحاقی ندارد، درخواست جلسه شورای حکام را مطرح کرده است. شورای حکام موضوعیتی در این زمینه ندارد و فقط در حوزه برجام باید از آژانس گزارش بگیرد.
همزمان با این مسئله امانوئل بن، مشاور ارشد دیپلماتیک ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه برای بار دوم در طول کمتر از سه هفته به ایران سفر کرد و صبح دیروز در اولین ملاقاتش با مقامات کشورمان به دیدار علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی رفت. این سفر در حالی رقم خورده که کشورهای اروپایی از ایران خواسته‌اند تا خویشتن‌داری کرده و کاستن بخشی از تعهدات هسته‌ای خود را متوقف کند. به گفته منابع خبری، اروپایی‌ها قرار است در طول 10 روز آینده، تکاپوی دیپلماتیک خود را گسترش داده و علاوه بر جلسه مقامات بلندپایه اروپایی در 24 تیرماه برای یافتن راهکاری به منظور کاهش تنش‌ها، صحبت از سفر امانوئل ماکرون و وزرای خارجه 1+4 به تهران نیز مطرح میشود؛ امری که به گفته مسئولان ارشد کشورمان با انتقاد روبه‌رو شده چرا که آنها تصریح می‌کنند اروپا در طول مدت کمتر از 10 روز چه اقدامی را می‌تواند انجام دهد که ایران را متقاعد و راضی به توقف گام‌های هسته‌ای خود کند.
مشاور ماکرون حامل هیچ پیامی از سمت آمریکا نیست
در همین راستا، دیروز شمخانی به مشاور ارشد امانوئل ماکرون یادآور شد که باتوجه به عدم استفاده اروپا از فرصت یک ساله اجرای تعهدات یک طرفه از سوی ایران، تصمیم قاطع کشور ما اجرای تعهدات، متناسب با اقدام متقابل طرف‌های دیگر است و زمان انجام اقدامات یک طرفه به پایان رسیده است.
از سوی دیگر در حالی که طی یک ماه گذشته شینزو آبه نخست وزیر ژاپن و هایکو ماس وزیر خارجه آلمان به تهران سفر کرده و هرکدام در نقش میانجی سعی در کاهش تنش‌ها میان ایران و ایالات متحده و همچنین حفظ برجام داشتند، امانوئل بن روز گذشته با بیان اینکه به عنوان میانجی به تهران نیامده و حامل هیچ پیامی هم از سوی آمریکایی‌ها نیست، تصریح کرد: امانوئل ماکرون به دنبال دستیابی به ابتکارات مشترک برای ایجاد آتش‌بس در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران بوده و معتقد است که این اقدام به کاهش تنش‌های رو به تزاید در منطقه منجر خواهد شد.
اتمام حجت روحانی با لندن
از سوی دیگر در حالی که برخی از ناظران معتقدند که سفرهای شینزو آبه و هایکو ماس در تهران دستاورد به خصوصی نداشته و زمان اندک برای امانوئل بن با پیوند خوردن به چالش‌هایی نظیر توقیف کشتی نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل‌الطارق به نفع طرف اروپایی رقم نمی‌خورد، حسن روحانی رئیس‌جمهوری کشورمان در جلسه روز گذشته هیئت دولت ضمن واکنش شدید به این اقدام لندن، تبعات این کار را متوجه دولت انگلستان دانست. پنجشنبه هفته قبل مقامات دولت محلی جبل‌الطارق که تحت قیمومیت بریتانیا قرار دارند، خبر توقیف یک سوپر تانکر حامل نفت ایران به سوریه با کمک تفنگداران دریایی انگلیس را دادند و مدعی شدند که این اقدام نقض تحریم‌های اروپا بر علیه دولت سوریه است. اقدامی که به گفته برخی از کارشناسان حقوق بین الملل بر خلاف موازین حقوقی محسوب شده، چرا که اتحادیه اروپا قادر به تحمیل تحریم‌های خود به صورت فراسرزمینی نیست.
از سوی دیگر ایران اعلام کرد که این نفتکش مقصدش سوریه نبوده و توقیف آن بنا به درخواست آمریکایی‌ها صورت گرفته است. در همین راستا، علی‌رغم اینکه برخی از ناظران معتقدند که اروپایی‌ها توان و ابزار لازم را برای مقابله با تحریم‌های ایران و حفظ برجام ندارند، بعضی دیگر از تحلیلگران با اشاره به این اقدام انگلیس، تاکید دارند که اروپایی‌ها اراده اقدامات عملی را نداشته و کاملاً همسو با آمریکا در جهت تشدید فشارها بر علیه ایران گام بر‌می‌دارند. به همین دلیل تلاش آنها بر این است که علاوه بر عدم هزینه از جانب خود، هزینه‌های خروج آمریکا از برجام و نیز تعلل در تعهدات‌شان را بر دوش ایران قرار داده و هر چند دو بار تکرار کرده‌اند که مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریم‌های ایران را در دستور کار ندارند، اما در واقعیت خاطرنشان می‌کنند که این اهرم فشار همچنان در دستان اروپا بر علیه ایران قرار دارد.
همچنین گفته میشود که این اقدام انگلیس در حالی صورت می‌گیرد که تنش‌ها در منطقه خاورمیانه میان ایران و ایالات متحده افزایش پیدا کرده و این مسئله با پیوند خوردن به صحبت‌های مقامات این کشور جهت همراهی با آمریکا، جهت افزایش سطح تنش‌های جاری حرکت می‌کند. به عنوان مثال در شرایطی که اروپایی‌ها در تکاپو برای متقاعد کردن ایران به توقف گام‌های هسته‌ای هستند و در این خصوص سفرهای دیپلماتیک به تهران را در دستور کار قرار داده‌اند، بوریس جانسون وزیر خارجه سابق و یکی از نامزدهای اصلی نخست‌وزیری انگلستان اخیراً با اشاره به اینکه ایران مرتکب نقض برجام شده است، اعلام کرد: من قویاً بر این باورم که مردم نباید دولت بریتانیا را برای سختگیری در اعمال تحریم علیه ایران مقصر بدانند. اگر نخست وزیر شوم اطمینان می‌دهم که هر کاری لازم باشد برای مهار کردن رفتارهای ایران در منطقه انجام خواهم داد.
این در حالی است که دیروز حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران نیز در جلسه هیات دولت ضمن واکنش شدید به این اقدامات انگلستان در توقیف کشتی نفتکش، با اشاره به اینکه این عمل در جهت همراستایی و درخواست آمریکا صورت گرفته است، تصریح کرد: اقدام انگلیسی‌ها کاری بسیار سخیف، غلط و اشتباه بود و به زیان آنها است.همه باید تلاش کنیم که در سطح جهان، خطوط کشتیرانی از امنیت کامل برخوردار باشد و به انگلیسی‌ها گوشزد می‌کنم که شما آغازگر ناامنی هستید و تبعات آن را بعداً درک خواهید کرد.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از سختگیری بی‌سابقه درخصوص یک تئاتر گزارش می‌دهد
خاموشی «عاشقانه‌های خیابان» در ابهام
علیرضا صدقی
در مدار مخالفت با منافع ملی
«ابتکار» در هفته مالیات، نقش این ابزار در اقتصاد کشور را بررسی می‌کند
مالیات راهی برای توسعه پایدار اقتصادی
بزرگ‌ترین افتخار تاریخ والیبال ایران رقم می‌خورد؟
دوباره هیجان توپ و تور
«ابتکار» از سفر مشاور ارشد رئیس‌جمهوری فرانسه به تهران پیش از نشست 24 تیرماه گزارش می‌دهد
مقابله صدا و سیما با دولت ادامه دارد
مهر 98 آیا مدارس نوساز را به خود خواهد دید؟
بازگشت مدارس دهه شصتی به تهران
در جلسه هیئت دولت
روحانی: توقیف نفتکش ایرانی توسط انگلیس بسیار سخیف و غلط بود
ظریف در جمع خبرنگاران:
جلسه شورای حکام موضوعیتی در حوزه برجام ندارد
رئیس قوه قضائیه:
مردم باید روند تغییر را احساس کنند
در جلسه هجدهم دور سوم رسیدگی به پرونده بانک سرمایه مطرح شد
پرداخت ۱۰ میلیارد تومان رشوه به رئیس دفتر رئیس ادوار مجلس
