محله طرق در بن بست مشکلات

گزارش: نوید زنده‌روحیان  |  عکس: خراســان  |   «شهرک طرق» محله‌ای کهن با قدمتی 700 ساله به‌معنی «راه» و «طریق» است و از دیرباز به همین اســم خوانده می‌شده. وجه تسمیه نام این محله به این برمی‌گردد که همزمان با رونق یافتن رفت و آمد به مشهد به واسطه وجود حرم و بارگاه حضرت رضا(ع) و حضور انبوه کاروان‌های زیارتی از هر سو، بیشتر زائران در این محله و مکان، آخرین منزل سفر خود را طی می‌کردند و از آن جا به مسیرهای مختلف می‌رفتند؛ روی همین حساب، این محله طرق نامیده شد. شهرک طرق در حاشیه شهر مشهد و در منطقه 7 شهرداری قرار دارد و از شمال به فرودگاه شهیدهاشمی‌نژاد و تعدادی زمین‌ کشاورزی، از جنوب به کال‌طرق، از غرب به آزادراه مشهد و از شرق به محدوده مرزی شهر مشهد محدود شده است؛ یک محله کم‌برخوردار که با مشکلات زیادی دست به گریبان است و از طرفی، چون تقریبا اولین نقطه شهری مشهد به شمار می‌رود و کارخانه قند مشهد و زائرشهر رضوی در آن واقــع شده، محله مهمی  است. هفته قبل به سختی و پرس و جــو کنان، پس از طی کیلومترها راه از لابه لای انبوه خودروهای سنگین، بالاخره موفق شدیــم از روی پل،  شهرک طرق را ببینیم. تریبون محله بیست و دوم، پای درددل و گلایه‌های به‌حق مردم فهیم و اصیل این منطقه نشسته تا خواسته‌هایشان را به گوش مسئولان مدیریت شهری برســاند، بلکــه شرایط این محله کهن، رو به بهبود برود.
 
از نبود بهداشت در رنجیم
زنی از اهــالی طرق که به همراه فرزندش، یک مغازه سبزی فروشی جمع و جــور در محله را اداره می‌کند، وقتی متوجه می‌شود برای شنیدن گلایه‌‌ اهالی منطقه درباره کمی و کاستی‌ها آمده‌ایــم، این‌گونه درددل می‌کند: «یکی از مهم‌ترین مشکلات ما در این محله، آلودگی و نبود بهداشت است. شما ببینید در کوچه‌های محله، چه مقدار زیادی   فاضلاب خانگی، از درون خانه‌ها جاری و رها شده و همین فاضلاب جاری، دلیل جمع شدنِ انــواع پشه و حشره موذی و سالک و بوی بدِ آزاردهنده است. این محــله نه‌تنها چیزی به اسم طرح اگو ندارد، بلکه حتی از چاه‌های معمولی هم در خانه‌ها خبری نیست. مسئله دیگر این محله، نبود امنیت در پارک‌های طرق است. این پارک‌ها اصلا فضای مناسبی برای استفاده خانواده‌ها و بچه‌ها نیست و معمولا پر از معتاد و مواد فروش است. پسر من یک بار برای گشت و گذار به یکی از این پارک‌ها رفته بود و چندین نفر برای فروش انواع مواد، نزدیکش شده و پیشنهاد داده بودند.»
ساکنان برای سامان‌دهی فاضلاب جاری، کمک کنند
«کوروش باوندی» شهردار منطقه 7 مشهد توضیح می‌دهد: «رهاسازی فاضلاب خانگی در محله طرق از مواردی بوده که به جدیت پیگیری شده و اخطار لازم به افرادی که فاضلاب خانگی را در معابر عمومی رها می‌کرده‌اند، داده شده و در مواردی افراد خاطی به معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ارجاع و درخواست برخورد قانونی با متخلفان شده است. مهم است خودِ شهروندان برای حل این مسئله قدم بردارند و با احداث چاه‌های جذبی در منازل  به حل این مشکل کمک کنند.»
در پارک‌های زیر 10 هکتار، نگهبان نداریم
«مهدی یعقوبی» سرپرست معاونت خدمات شهری شهرداری مشهد درخصوص امنیت بوستان‌های طرق توضیــح می‌دهد: «در محدوده شهرک طرق، سه بوستان 1.2 هکتار، 1.3هکتار و 3هزار و 400 مترمربعی وجود دارند که هرسه با مساحت زیر 10 هکتار، طبق قوانین پارکبانی، نیازی به نگهبان ندارند و تامین امنیت آن به عنوان اماکن عمومی با نیروی انتظامی است؛ منتها برای هرکدام سه نفر پارکبان در نظر گرفته شده. در عین‌حال بوستان ثامن الائمه (ع) در محدوده رباط طرق با مساحت 10.5 هکتار، دارای دونفر نگهبان و دو نفر پارکبان است.»
 
ساختمان‌های بدون عقب‌نشینی و خیابان‌های مارپیچ و پرترافیک
آقای «دستجردی» که علاوه بر این که در شهرک‌طرق زندگی می‌کند، صاحب یک مغازه خرازی در این محله هم هست، می‌گوید: «ترافیک در این منطقه بسیار زیاد است و به ویژه اوایل شب، سنگین‌تر و آزاردهنده‌تر هم می‌شود منتها دلیل این ترافیک، راننده‌ها و تعداد زیــاد خودروها نیست مشکل ترافیک این محله به اهمال شهرداری منطقه برمی‌گردد؛ چراکه عرض و شرایــط خیابان‌های اصلی و فرعی و کوچه‌ها اصلا استاندارد نیست و مارپیچ و باریک است، بسیــاری از منازل مسکونی و زمین‌ها عقب نشینی ندارند و عرض خیابان مدام کم و زیاد می‌شود و در این باره، بارها به شهرداری منطقه گله کردیــم اما شهرداری به هیچ وجه پاسخ درست و درمانی به ما نداده و چندین سال است که فقط در حال بررسی است. ظاهرا شهرداری محله طرق را به‌حال خودش رها کرده و مشکلات این جا برایش اهمیتی ندارد.»
خانه‌های طرق مشکل سند دارند و  مردم منتظر طرح بازآفرینی باشند
«کوروش باوندی» شهردار منطقه 7 مشهد در خصوص عقب نشینی‌ شلخته املاک در محله طرق توضیح می‌دهد: «متاسفانه برخی شهروندان ساکن در طرق، به اشتباه تصور می‌کنند مالک املاک واقع در طرق هستند اما در حقیقت، با ابطال اسناد تعداد زیادی از املاک آن جا که در زمین‌های موقوفه آستان قدس رضوی احداث شده بود،  اسناد مالکیت این املاک باطل شده و دارندگان این اسناد، باید مجددا درخواست صدور سند کنند و تا زمانی که این کار صورت نگیرد، شهرداری نمی‌تواند به خواسته اهالی مبنی بر اجرای عقب‌نشینی، ترتیب اثر بدهد. با این مقدمه، در دور جدید مدیریت شهری قرار بر این شده که به سرعت این مشکل مردم طرق رفع شود و این کار در قالب طرح‌های بازآفرینی شهری با محوریت دفاتر تسهیل‌گری صورت می‌پذیرد. کار این دفاتر از ابتدای امسال آغاز شده و در حال جمع آوری اطلاعات هستند و به زودی با شروع به کار این دفاتر، روش‌های تسهیل روند دریافت اسناد جدید و به تبع آن ساخت و ساز مطابق با شرایط استاندارد طرح‌های تفصیلی شهرداری، ارائه و انجام خواهد شد.»
خیابان‌های طرق، در انتظار اصلاحات هندسی
«باوندی» شهردار منطقه 7 مشهد درباره مشکلات ترافیکی محله  هم توضیح می‌دهد: «نیاز به اصلاحات هندسی برای رفع مشکلات ترافیکی طرق، خصوصا در ابتدای خیابان ولیعصر(عج) چندین بار توسط سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد بررسی شده اما تاکنون اتفاقی برای اصلاح آن نیفتاده که امیدواریم در آینده نزدیک، این مهم، انجام شود.»
 


وعده سرپرست معاونت فنی و عمران شهرداری
تشکیل یک کارگروه ویژه برای رسیدگی به مشکلات طرق
«خلیل ا... کاظمی» سرپرست معاونت فنی و عمران و معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد در خصوص مشکلات شهرک طرق در گفت‌وگو با خراسان رضوی می‌گوید: «به دلیل این که مشکلات اعلام شده از سوی مردم محله طرق، در حوزه‌های مختلف مدیریت شهری است و در حیطه کاری چند معاونت قرار دارد، همچنین به‌واسطه اهمیت این شهرک   به عنوان یک منطقه حاشیه شهر مشهد، هفته آینده کارگروهی ویژه برای بررسی مشکلات مطرح شده توسط «تریبون‌محله» درباره این محل تشکیل خواهد شد تا به صورت میدانی از طرق بازدید   کنند و درباره چگونگی رسیدگی به مشکلات، تصمیم گیری شود. بازدید و نتیجه بررسی‌های این کارگروه درباره طرق، حتما از طریق تریبون‌محله اطلاع‌رسانی خواهد شد.
 
قبرستانِ محله؛ پاتوق کارتن‌خواب‌ها یا محل بازی بچه‌ها؟
«امیرکسرایی» یکی دیگر از ساکنان طرق به نکات قابل‌تاملی اشاره می‌کند: «متاسفانه شهرک طرق درمانگاه، داروخانه و مرکز بهداشت شبانه روزی ندارد و تنها درمانگاهی که در این محــله است، صرفا در ساعات اداری خدمات‌رسانی می‌کند و پنج شنبه و جمعه‌ها تعطیل است. در این شرایط اگر هر کدام از ما، دچار یک مشکل اورژانسی شویـم و برایمان اتفاقی بیفتد، هیچ کس نیست که به دادمان برسد.» خانم «فرزانه»، زنی که 14 سال است در طرق سکونت دارد، ادامه می‌دهد: «وجـود قبرستان بهشت موسی بن جعفر(ع) در نزدیکی منطقه مسکونی محله، اتفاق خوبی نیست و تبدیل به پاتوق معتادها و کارتن‌خواب‌ها شده و همین، رفت و آمد ما را به قبرستان، برای سر زدن به خاک امواتمان سخت و ترسناک می‌کند. نکته دیگر این که یک سالن ورزشی درست جلوی این قبرستان ساخته شده تا مثلا فرزندان ما برای ورزش و تفریح به آن جا بروند ولی خب با این توصیف، خطرناک است و از این نظر، انتخاب محل احداث ورزشگاه، یک بی‌سلیقگی محض بوده.»
«وارثی» که سال‌هاست در محله طرق کاسب است، گلایــه می‌کند: «متاسفانه در این محله، مردم از امکانات اولیه زنــدگی محرومند. مثلا تاکسی برای عبور و مرور وجـود ندارد یا غیر از یک بانک، دیگر هیچ بانکی که کارِ ما کاسبان را راه بیـندازد در محله نیست و اهالی برای انجام کارهای بانکی شان باید به خارج از منطقه بروند و این، واقعا سخت است. وقتی تنها عابربانک محله خراب می‌شود یا اسکناس‌هایش ته می‌کشد، ما می‌مانیم و بی پولی و مشکلاتش. ضمن این‌که سال‌هاست از وجود زباله و نخاله در گوشه‌گوشه محله، عاصی و کلافه‌ایم.»
نخاله‌های خارج از محدوده شهری، جمع‌آوری نمی‌شود
«مهدی یعقوبی» سرپرست معاونت خدمات شهری شهرداری مشهد، در خصوص جمع آوری نخاله و زباله در طرق توضیح می‌دهد: «زباله گیری در این محدوده همانند سایر نقاط شهر انجام می‌شود و اگر در طول روز در محله زباله مشاهده می‌شود، به دلیل حرکت ناپسند برخی شهروندان است که ساعات قانونی بیرون گذاشتن زباله را رعایت نمی‌کنند. در خصوص نخاله‌ها نیز یک دستگاه مینی لودر و خاور در محدوده طرق فعالیت دارد و نخاله‌های شهری منطقه را جمع‌آوری می‌کند اما حاشیه کال طرق خارج از محدوده خدمات شهری است که ما در حال حاضر نمی‌توانیم به آن بخش از محدوده   خدمت رسانی کنیم.»
 
 
5 قاب از محله طرق

    اولین منظره‌ای که در شهرک‌طرق به چشم می‌آیــد، زائرشهر وسیــع رضوی است که برای خدمت‌رسانی به زائران امام‌رضــا(ع) ساخته شده. ساختمان‌های نوساز و‌تر و تمیز که وقتی از کنارشان رد می‌شوی، به یک باره دیدنِ منظره‌ای متفاوت از خانه‌های کهنه و قدیمی، زمین‌های رهــا شده و پر از نخاله و آشغال، شوکه‌ات می‌کند.


    «علی» یکی از نوجوانان ساکن طرق، از نزدیکیِ فرودگاه به این محله شاکی بود و می‌گفت: «گاهی تا نیمه‌شب پرواز هواپیماها ادامه دارد و پیش می‌آید که خواب باشیم و با صدای سوت اوج و فرود هواپیما، از خواب بپریم. من هیچ وقت سوار هواپیما نشدم اما هواپیماها وقتِ پریدن و فرود آمدن آن قدر به ما نزدیکند که خیلی وقت‌ها حس می‌کنم می‌توانم با سنگ به شیشه پنجره‌هایشان بزنم تا دیگر از روی خانه‌هایمان عبور نکنند.»
 

    از سر و شکل به اصطلاح ایستگاه اتوبوس طرق که تشکیل شده از یک تابلو، یک درخت توت و دو خودروی پارک شده زیر تابلو، مشخص است اتوبوس‌های طرق، دیــر به دیر عبور می‌کنند و این برای محله‌ای که از تاکسی و هر وسیله حمل و نقل عمومی دیگری بی‌بهره است، یک کمبود بزرگ به حساب می‌آید.


    این جا چهارراه برزخ است! مسیــری که از انتهای ولیعصر(عج) به حاشیه کال طرق می‌رسد، آسفالت تمام می‌شود و چپ و راستش مثلا بولوار رجایی است اما از بولوار، فقط جدول و چند درخت دارد. این جا، برزخ میان شهر و خارج از شهر است. همان جایی که روی نقشه، انگار یک‌باره بریده شده و ظاهرا همین، بهانه‌ای است برای بی‌توجهی مسئولان به ساکنانش.


   پا در هوا، مثل همین رخت‌های آویـزان در گرمای چهل و چند درجه آخر تیرماه؛ اهالی طرق، بلاتکلیف‌اند. ساکنانِ خانه‌های کهنه و بدون امکانات که در حریــم کال و مسیل آب ساخته شده‌اند. واژه‌های شیک بازآفرینی و تسهیل‌گری درباره محلات بافت فرسوده و حاشیه‌شهر از جمله طرق، خیلی وقت است روی میز مدیران خدمات شهری است اما معلوم نیست کی به سرانجــام برسد...
 
قرار بعدی تریبون‌محله
همین‌امروز 20تیر‌ماه «محله امام‌رضا(ع)»
و پنج شنبه آینده 27تیرماه «محله ارشــاد»
امروز 20تیرماه، تریبون‌محله‌ای‌ها مهمان مردم «محله امام‌رضا(ع)» هستند. اهالی محترم این محله می‌توانند ساعت 11 صبح، دور میدان بسیــج منتظرمان باشند تا به همراه «علی شیرازی» شهردار منطقه8 مشکلات و کمبودهای محله‌شان را بشنویم و انعکاس دهیــم.
قرار آینده تریبون‌محله هم، گشت‌و‌گذار در «محله ارشــاد» است. اهالی این محله ساعت 11 صبح روز 27تیرماه دور میدان آب پارک ششصددستگاه حاضر باشند تا کمبودهای این محله را با حضور «جواد اصغری» شهردار منطقه1، بشنویم و پیگیری و منعکس کنـیم.