روزنامه جمهوری اسلامی: تحلیل سیاسی هفته

1398/04/20

تحلیل سیاسی هفته

بسم‌الله الرحمن الرحیم
این روزها آسمان ایران «طوسی»‌تر از همیشه است و قلب‌های مردم این سرزمین نیز به شوق زیارت «خورشید خراسان» و آستان مقدسش پرحرارت‌تر می‌تپد؛ آستانی که پناه درماندگان و روسیاهان است و از ضریح پاکش همواره شمیم رحمت الهی به مشام می‌رسد. امامی که شمس‌‌الشموس است و خورشید هر روز به گاه طلوع و هنگام غروب بر گنبد طلایی‌اش بوسه‌ای به رسم خضوع نثار می‌کند. امام همامی که در سایه لطف او آرامش یافته‌ایم و بلاهای بسیاری به عنایت او از این سرزمین و ساکنانش دفع شده است.
روز یکشنبه هفته جاری و در پی انقضای مهلت 60 روزه اروپا برای عمل به تعهدات برجامی خود، مقامات دولت و وزارتخارجه کشورمان اعلام کردند به دلیل عدم تحقق تعهدات طرف مقابل، گام دوم را برمی‌دارند و طی نامه‌ای به خانم موگرینی اعلام کردند که غنی‌سازی را افزایش خواهیم داد. در عین حال آقای ظریف تصریح کرد «ما هرگز فرصت را برای گفت‌وگو و دیپلماسی نمی‌بندیم و در صورت انجام تعهدات اروپائیها، امکان بازگشت به وضعیت سابق وجود خواهد داشت.»
ازسوی دیگر سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد «انفعال اروپائیها ما را به این نتیجه رسانده که راه خودمان را در پیش بگیریم و اگر دولت‌های اروپایی از این فرصت استفاده نکنند، باید منتظر اجرای گام سوم و حرکت به سمت غنی‌سازی بیشتر ایران تا 20 درصد باشند.»

واقعیت اینست که جمهوری اسلامی ایران تاکنون با سیاست «صبر راهبردی» تلاش کرده بود از همه ظرفیت‌های دیپلماسی دوجانبه و چندجانبه در قالب تداوم گفت‌وگوهای دوجانبه با همه طرف‌های برجامی و دیپلماسی چندجانبه در چارچوب برگزاری کمیسیون مشترک، منافع ملی خود را پیگیری کند، اما متاسفانه پیگیری چنین سیاستی که آن را می‌توان سیاست «مقاومت‌گرایی فعال» خواند، ازسوی آمریکا و اروپا به عنوان «سیاست مماشات» تلقی شد و با وجود تلاش‌های سیاسی اتحادیه اروپا برای ایجاد ساز و کار ویژه تجارت با ایران موسوم به «اینستکس»، اما گام‌های عملی اروپا در قبال تعهدات اجرایی خود به مرحله اجرایی درنیامد.
در این میان «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه در تماس تلفنی شنبه‌شب با آقای روحانی تصریح کرد؛ «می‌پذیریم که اقدام‌های اروپا برای جبران تحریم‌های آمریکا موفق و کارآمد نبوده است اما همه تلاش خود را برای جبران این موضوع بکار می‌گیریم.» رئیس‌جمهوری ایران نیز با اشاره به پیشنهاد همتای فرانسوی خود، گفت که توقف تمامی تحریم‌ها می‌تواند آغازی برای یک حرکت بین ایران و 1 + 5 باشد.
مکرون از آقای روحانی تا 24 تیرماه فرصت گرفته تا با دیگر متحدان اروپایی فرانسه برای بررسی شرایط ازسرگیری مذاکرات برجامی گفت‌وگو کند؛ پیشنهادی که موافقت رئیس‌جمهوری ایران را به همراه داشت.
مقام‌های فرانسوی متعاقب آن «امانوئل بُن» مشاور ارشد مکرون را به تهران فرستادند تا با مسئولان ایرانی دیدار کند. این دومین سفر «امانوئل بن» به تهران در هفته‌های اخیر است. مشاور دیپلماتیک دولت فرانسه که همچنین سابقه فعالیت در سفارت این کشور در تهران را هم دارد و به خوبی با سیاست خارجی ایران آشنا است، 29 خرداد نیز برای انجام گفت‌وگوهایی به تهران سفر کرده بود.
ازسوی دیگر دیروز شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به درخواست غیرقانونی آمریکا برای بررسی میزان پایبندی ایران به برجام تشکیل جلسه داد. این خواسته مضحک و گستاخانه آمریکا از این جهت غیرقانونی است که ترامپ در عین خروج از برجام و عدم پایبندی به تعهداتش خواستار پایبندی ایران به برجام است و این درحالیست که تاکنون آژانس 14 بار بر پایبندی ایران به برجام تاکید کرده است. آنچه که مقامات آژانس بیش از هر کس دیگر بر آن اشراف دارند اینست که تصمیمات اخیر ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی دقیقاً منطبق بر ماده 26 و 36 برجام است که با هدف ایجاد تعادل در عملکرد طرف‌های برجام صورت می‌گیرد و جای تعجب است که چرا مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیرغم اطلاع از همه این موارد، باز هم حاضر شدند زیر بار این درخواست غیرقانونی آمریکا بروند.
در این هفته توقیف یک نفتکش حامل محموله نفت ایران در آبراه بین‌المللی جبل الطارق توسط نیروی دریایی انگلیس، علاوه بر اینکه مغایر با اصول حقوقی ناظر بر روابط بین الملل بود، نشانه‌هایی از دنباله‌روی بی‌چون و چرای مقامات این کشور از آمریکا را به همراه داشت.
هفته جاری در میانه خبرهای مربوط به برجام و عملیاتی شدن ساز وکار ویژه مالی موسوم به «اینستکس» و لفاظی‌های دولت ترامپ، خبری بیش از همه در اخبار رسانه‌های داخلی و بین‌المللی نمود داشت و آن خبر توقیف یک کشتی ایرانی در تنگه جبل الطارق توسط نیروی دریایی انگلیس بود. دولت محلی جبل الطارق اعلام کرد که مقامات این منطقه و نیروی دریایی انگلیس یک نفتکش 300هزار تُنی با نام «گریس یک» را توقیف کرده است. انگلیس ادعا کرده که این نفتکش عازم پالایشگاه شهر «بانیاس» در شمال غرب سوریه بوده است.
سرپرست وزارت خارجه اسپانیا در این زمینه اعلام کرد که انگلیس به درخواست آمریکا این کشتی را توقیف کرده است. ازسوی دیگر، انگلیسی‌ها گفته‌اند که اطلاعات مرتبط بااین نفتکش را ازدولت محلی جبل الطارق گرفته‌اند؛ آن هم براساس اطلاعاتی که واشنگتن ارائه کرده بود.
این خبر شاید در وضعیت و روند متفاوت‌تر از وضعیت کنونی بین المللی، به عنوان یک وضعیت حقوقی تلقی می‌شد اما در میانه افزایش تنش‌ها میان ایران و آمریکا و موضوع خروج دولت ترامپ از توافق بین‌المللی برجام، توقیف این نفتکش ایرانی می‌تواند یک موضوع کاملاً سیاسی محسوب شود. ناظران سیاسی بر این باورند که در فضای جنگ سیاسی و اقتصادی ترامپ با ملت ایران، این اقدام انگلیس که با شادی مقام‌های آمریکایی ازجمله «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا همراه شده، اساساً بخشی از سیاست فشار حداکثری آمریکا با همراهی متحد اصلی اروپایی خود است.
بررسی رویدادهای خارجی هفته را با تازه‌ترین تحولات در جنگ یمن و قصد امارات برای خارج ساختن نیروهایش از یمن آغاز می‌کنیم. پس از طرح خروج نیروهای اماراتی از یمن در سطح رسانه‌های منطقه، سرانجام دوشنبه این هفته یک مقام ارشد اماراتی اعلام کرد این کشور نیروهایش را از یمن خارج می‌کند. به گفته این مقام، امارات برنامه خود را در یمن از راهبرد نظامی به سیاسی تغییر می‌دهد. موضع‌گیری تازه امارات به مفهوم اعتراف صریح به شکست ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان در تجاوز علیه یمن محسوب می‌شود و این موضوع نگرانی ریاض در جنگ یمن را که حالا به باتلاقی برای سردمداران عربستان تبدیل شده است دوچندان می‌کند.
در واکنش به این تحول، انصارالله یمن اعلام کرد بهترین گزینه برای متجاوزان، عقب‌نشینی از یمن است زیرا ملت یمن ثابت کرده مصمم به پایداری در برابر متجاوزان است و تسلیم نخواهد شد.
ارتش عربستان با همدست ساختن امارات و با حمایت‌های آمریکا از فروردین سال 1394 حملات گسترده علیه یمن، به‌عنوان فقیرترین کشور عربی را آغاز کرد و براثر این تجاوز وحشیانه تاکنون بیش از یکصد هزار یمنی کشته شده و اندک زیرساخت‌های این کشور نیز نابود گردیده است.
با اینحال پس از گذشت 4 سال اکنون میدان‌دار اصلی نبرد، یمنی‌ها هستند و حکام ریاض در اندیشه خروج آبرومندانه از این جنگ می‌باشند.
تصمیم جنگ علیه یمن را سعودی‌ها به‌تنهایی نگرفتند بلکه آمریکا و رژیم صهیونیستی در آن دخیل بودند و این جنگ، گرچه به بهانه بازگرداندن دولت «عبدربه منصور هادی» به قدرت بود ولی هدف اصلی از آن، حفظ نفوذ ریاض و آمریکا در یمن و مقابله با نفوذ جمهوری اسلامی ایران بود که نشانه‌های شکست این نقشه شوم روز‌به‌روز آشکارتر می‌شود.
این هفته صحنه سیاسی عراق نیز شاهد تحولات جدیدی بود. در پی فاش شدن جاسوسی یک فرمانده عراقی و نقش سفارت آمریکا در این توطئه، اقشار مردم و گروه‌های سیاسی عراقی خواستار بسته شدن سفارت آمریکا در بغداد و اخراج سفیر آن کشور شدند.
چندی قبل منابع عراقی گزارش دادند که فرمانده عملیات استان الانبار با یک عامل «سیا» ارتباط برقرار کرده است. سپهبد محمود الفلاحی متهم است اطلاعات کاملی از نیروهای امنیتی، حشدالشعبی و گروه‌های مقاومت را در اختیار آمریکایی‌ها قرار داده است. گروه‌های سیاسی به خصوص جریان مقاومت خواستار بررسی جدی این مسئله شده‌اند.
تصمیم عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر عراق برای ادغام نیروهای حشدالشعبی در ارتش، این هفته نیز بازتاب یافت و در این باره «حزب‌الله عراق» در مخالفت با این تصمیم، اعلام کرد چگونگی الحاق حشدالشعبی به ارتش مبهم است. سخنگوی این حزب افزود: درحالی که از یکسو طمع‌ورزی‌های آمریکا و تلاش برای سلطه بر عراق قطع نشده است و ازسوی دیگر تهدیدات گروه داعش کاملاً از بین نرفته است، ادامه فعالیت حشدالشعبی موردنیاز است. برخی منابع عراقی معتقدند تصمیم اخیر دولت با فشار آمریکا بوده است.
این هفته، تل‌آویو و چند شهر دیگر در فلسطین اشغالی شاهد تظاهرات گسترده یهودیان آفریقایی‌تبار علیه سیاستهای سرکوبگرانه، تبعیض آمیز و نژادپرستانه رژیم صهیونیستی بود. این تظاهرات درپی کشته شدن یک جوان اتیوپیایی به راه افتاد. به گفته شاهدان عینی، پلیس رژیم صهیونیستی یک جوان غیرمسلح اتیوپیایی را با شلیک گلوله در شهر حیفا از پای درآورد.
تظاهرات‌کنندگان آفریقایی‌تبار، رژیم صهیونیستی را متهم کرده‌اند که با یهودیان آفریقایی رفتاری نژادپرستانه دارد. یهودیان اتیوپیایی که به «فالاشه» موسوم هستند مهاجرانی فقیر هستند که رژیم صهیونیستی طی دو دهه گذشته آنها را برای ازدیاد جمعیت و با وعده‌های مالی به فلسطین اشغالی منتقل کرد ولی اکثر این مهاجران اکنون به‌دلیل تبعات سیاستهای رژیم صهیونیستی به شدت در تنگنا قرار گرفته و از مهاجرت خود پشیمان هستند.

لینک منبع خبر 8 بازدید:

اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) افتتاح ابرپروژه سد و نیروگاه ایرانی در سریلانکا (جوان) اخبار ویژه (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)

سایر اخبار این روزنامه