روزنامه مردم سالاری
1398/04/17
افزایش سطح غنی‌سازی اورانیم ایران
دقیقاً همانطور که وعده داده شده بود، ایران در پایان ضرب‌الاجلِ ۶۰ روزه، گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را برداشت و رسماً اعلام کرد که دیگر به سطح ۳.۶۷ درصدی برای غلظت غنی‌سازی اورانیوم، که در برجام تعیین شده است، پایبند نخواهد بود. اعلام رسمی گام اول، در اردیبهشت ماه امسال توسط رئیس جمهور صورت گرفت؛ اما گام دوم توسط مقاماتی با سطوح پایین‌تر اعلام شد. این شیوه اعلام رسمی نشان می‌دهد که ایران جدی است و سیاست برجامی جدیدش، یک «بلوف دیپلماتیک» نیست. گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی‌اش را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ واکنش اروپایی‌ها به غنی‌سازی ۵ درصدی توسط ایران چه خواهد بود؟به گزارش مردم سالاری آنلاین، علی ربیعی سخنگوی دولت، عباس عراقچی معاون وزارت امور خارجه و بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در یک نشست خبری، جزئیات گام دوم ایران در راستای کاهش تعهدات برجامی‌اش را اعلام کردند.
در گام دوم اعلام شد که ایران از امروز (۱۶ تیرماه) غنی‌سازی اورانیوم بالاتر از سطح ۳.۶۷ درصد را آغاز می‌کند. ایران در این گام با هدف تأمین سوخت نیروگاه هسته‌ای بوشهر، سطح غنی‌سازی خود را تعیین خواهد کرد و این بدان معناست که امروز را باید نقطه آغاز غنی‌سازی ۵ درصدی بنامیم. در این گام ایران قصد ندارد به سراغ غنی‌سازی ۲۰ درصدی که برای سوخت راکتور تحقیقاتی تهران مورد نیاز است، برود.
نکته دیگر، ضرب‌الاجل جدید ۶۰ روزهای بود که ایران به سایر طرف‌های برجام داد: اگر ظرف ۶۰ روز آینده منافع ایران تأمین نشود، و خصوصاً تحریم‌های نفتی و بانکی آمریکا توسط سایر کشورهای طرف برجام بی‌اثر نشود، ایران گام سوم را برخواهد داشت.
تصمیمات دولت در چارچوب منافع ملی است
علی ربیعی در نشست خبری دیروز اظهار کرد: رسانه‌ها و افکار عمومی دنیا به نحوی نگران رفتار آمریکا در قبال برجام هستند.
وی ادامه داد: به طور مقدماتی اعلام می‌کنم که دستورالعمل ما این است که از ۳/۶۷ عبور خواهیم کرد و مقدار غلظت غنی سازی براساس نیاز ما انجام میشود.
سخنگوی دولت اظهار کرد: از ابتدای برجام دو طیف وجود داشتند که یکی می‌گفت بی جهت وارد مذاکره شدید، برجام فایده ای نداشت و از ابتدا نباید وارد می‌شدیم و در واقع یک پوچ انگاری نسبت به برجام ابراز می‌کردند و الان هم معتقدند برجام نباید باشد.
وی افزود: عده‌ای دیگر هم می‌گفتند که باید تحت هر شرایطی در برجام بمانیم اما به رغم همه تنوع نظرات در کشورمان که لازم هم هست، تصمیمی که ما گرفتیم به نفع صلح جهانی بوده است و سازوکارهای امنیتی جهان را تامین می‌کرد و آمریکا اشتباه استراتژیکی انجام داد که از برجام خارج شد.
ربیعی ادامه داد: برجام منافع همگان را تامین می‌کرد، اما به هر قیمتی هم حاضر نیستیم در برجام بمانیم. ولی همانطور که گفتم به رغم همه تنوع دیدگاه‌ها در کشور، تصمیمی که دولت می‌گیرد در چارچوب منافع ملی است و پشتیبانی انسجام همگانی را هم در آن تصمیم در نظر می‌گیرد.
اگر اینستکس پاسخ خواسته ما را داده بود امروز در گام دوم نبودیم
سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه در نشست مشترک با ربیعی و کمالوندی برای اعلام آغاز اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: در گام دوم نسبت به تعهد خود در میزان درصد و غلظت غنی سازی اعلام عدم پایبندی می‌کنیم.
وی خبر داد: آقای ظریف نامه‌ای را به خانم موگرینی می‌نویسند و این نامه تهیه شده و موارد را به طور جزئی بیان می‌کنیم.
عراقچی گفت: روند کاهش تعهدات در راستای حفظ برجام است نه از بین بردن آن. ممکن است به خاتمه حضور ما در برجام منجر شود اما در این مقطع ۶۰ روزه فرصت‌ها به شکلی است که طرف‌های مقابل می‌توانند از آن استفاده کنند.
وی افزود: معتقدیم برجام سند معتبر و مهمی است و خواهان ادامه آن هستیم اما خواسته‌های ما از این سند هم باید محقق شود و چون این اتفاق نیفتاده ما در تعهدات مان تجدید نظر می‌کنیم.
عراقچی تاکید کرد: حرکت ما داخل برجام و مشروع است و این اقدامات از نظر ما نقض برجام نیست. همزمان ما هم شکایات خود را از آمریکا و اروپایی‌ها ارائه می‌دهیم. آنها هم در اجرای تعهداتشان کوتاهی کردند و باید پاسخگو باشند.
وی درباره تماس شب گذشته رئیس جمهور با مکرون، رییس‌جمهور فرانسه گفت: تماس روحانی و مکرون سازنده بود و مشهود است که تمایل برای پیدا کردن یک راه حل وجود دارد البته به خاطر سیاست فشار حداکثری آمریکا کار آسانی نیست. باید زمینه‌های ایجاد دور جدیدی از گفت‌وگوها ایجا شود تا به راه حلی برسیم. در کمیسیون مشترک برجام بحث‌های خوبی داشتیم و قرار است نشست وزیران برگزار شود اما مهم است راه‌هایی پیدا شود تا خواسته‌های ایران محقق شود.
معاون ظریف درباره انتطار ایران از اینستکس گفت: اگر اروپایی‌ها از طریق اینستکس پاسخ خواسته ما را داده بودند امروز در گام دوم نبودیم. اینستکس به عنوان پایه ای برای تبادلات تجاری بین دو طرف خوب است اما خیلی طولانی شده و ساز و کار درآمدی ندارد مگر اینکه اعتباراتی را به این کانال اختصاص دهند. اینستکس عملیاتی شده و طرف ایرانی هم مشغول است و دو نهاد با هم در ارتباط هستند و یکی دو مورد کوچک هم انجام شده اما تا وقتی اعتبار لازم و کافی برای آن تامین نشود، مفید نیست.
عراقچی گفت: اینکه طرف‌های اروپایی تلاش می‌کنند خوب است و امیدواریم راه حل‌هایی پیدا شود و این روند واقع بینانه است، از این رو رفت و آمدها بین ما جریان دارد و انشاءالله به نتایجی برسیم در غیر این صورت بعد از ۶۰ روز گام سوم را هم برمی‌داریم.
سید عباس عراقچی در ادامه گفت و گوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در مورد اینستکس تاکید کرد: نکته مهم این است که ایران هیچ امیدی و اتکایی به هیچ کشوری نبسته است. از جمله به هیچ کشور اروپایی و همچنین ساز و کار اینستکس. ولی از هر امکانی که وجود داشته باشد برای بهره مندی کشور از شرایط بهتر اقتصادی استفاده می‌کند.
وی با اشاره به جنگ اقتصادی که ترامپ به قول خودش علیه ایران آغاز کرده است ادامه داد: ما از هر معبری که بشود و امکانش وجود داشته باشد استفاده می‌کنیم تا شرایط را باز کنیم و امکان بهره مندی اقتصادی برای کشور ایجاد کنیم. تلاش ما این است که از هر معبری در این زمینه استفاده کنیم.
عراقچی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد وجود برخی از اختلافات در کشور در ارتباط با موضوع هسته‌ای تصریح کرد: ما به صدای واحدی در کشور در موضوعات مهم کشوری احتیاج داریم باید این صدای واحد وجود داشته باشد البته اختلاف نظر نیز برکات خاص خود را دارد وقتی دیدگاه‌های مختلف مطرح میشود این زمینه فراهم میشود که ما نقاط ضعف را بشناسیم و در صدد رفع آنها برآییم. من وجود اختلاف نظر را منفی نمی‌دانم البته تا جایی که منافع ملی کشور را هدف قرار ندهد.
عراقچی خاطر نشان کرد: در مورد تحریم کشور برای کاهش تعهدات برجامی شاهد این هستیم که یک حمایت قابل توجهی از سوی مردم و جناح‌های مختلف کشور به وجود آمده است.
فعلاً نیازی به تامین سوخت راکتور تهران نداریم
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در نشست مطبوعاتی به پرسش خبرنگاران درباره مسائل فنی گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران پاسخ داد. وی تاکید کرد فعلا رسیدن به غنای مورد نیاز برای تامین سوخت راکتور تهران (20 درصد) در دستورکار نیست.
وی در این نشست اعلام کرد مسائل فنی افزایش درصد غنی‌سازی اورانیوم انجام شده و تا ساعاتی دیگر درصد غنی سازی ایران از ۳.۶۷ عبور خواهد کرد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در این نشست گفت: امروز پایان شصت روز مهلت داده شده به اروپا بود که بر اساس دستور رئیس جمهوری گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را باید بر می‌داشتیم که این کار را انجام دادیم. گام اول شاید زمان می‌برد اما در گام دوم زمان مطرح نیست.
وی افزود: امروز رونوشت تغییرات را به نماینده آژانس در ایران تحویل دادیم و تا ساعاتی دیگر مراحل غنی سازی بیش از ۳.۶۷ درصدی شروع میشود. پیش بینی ما این است که فردا اول صبح که گزارش ما به آژانس داده شود، ما از ۳.۶۷ درصد فراتر رفته‌ایم و این اقدامی بوده که جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده و در وضعیتی که ما قرار داریم گفته شده که همه نیازهای کشور باید مد نظر باشد. نیازی که در کشور وجود دارد یک نیاز نیروگاه‌های قدرت است و در بلند مدت هم نیاز برای پیشران اتمی که هر کدام درصدهای مختص خود را دارند.
وی افزود: آنچه امروز در مورد آن تصمیم گرفته شده تأمین سوخت برای نیروگاه‌های قدرت است که مورد نیاز کشور می‌باشد. همچنین شیب غنی سازی ما بر اساس دستوری که می‌گیریم می‌تواند به سمت بالا باشد. در واقع شیب ذخایرمان با توجه به اقدام گام اول رو به بالا است و سرعت آن افزایش پیدا می‌کند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین اظهار کرد: همکاری چینی‌ها خوب بوده اما این‌ها بسیار تحت فشار آمریکا هستند. همان طور که شنیدید آمریکایی‌ها در تلاش هستند، تعلیق تحریم‌های هسته‌ای را می‌خواهند تجدید نظر کنند که اراک هم یکی از آنها می‌تواند باشد، ما براساس نحوه عملکرد طرف مقابل عمل می‌کنیم، کارگروه چین و انگلیس ایجاد شده البته به این انگلیس‌ها کمی بد بین بودیم ولی کار فنی به خوبی پیش می‌رود. این تحولات بعدی است که تعیین می‌کند که چگونه پیش برویم.
کمالوندی درباره ساز و کار افزایش غنی سازی هم ابراز کرد: ما افزایش سانتریفیوژ برای این کار نیاز نداریم در لیستی که برای ریاست شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهور ارائه کردیم این موضوع قرار داشته و می‌تواند از آیتم‌هایی باشد که کشور انتخاب می‌کند.
وی در ارتباط با گام سوم نیز گفت: در ارتباط با گام سوم در سازمان انرژی اتمی اجرا کننده هستیم، تصمیم گیرنده نیستیم، اطلاعات فنی را ارائه می‌دهیم لیست مطولی داده شده است حتی قبل از ۱۸ اردیبهشت سال قبل و قبل از آن هم با توجه به اینکه خروج آمریکا از برجام را پیش بینی می‌کردیم گزینه‌های مختلفی را ارائه دادیم تا به نحوی که صلاح می‌دانند مسئولین بالای کشور عمل کنند.
پیام گام دوم کاهش تعهدات برجامی: ایران کاملاً جدی است
وقتی ایران گام نخست کاهش تعهدات برجامی را در اردیبهشت ماه امسال برداشت و اعلام کرد که دیگر سقف تعیین‌شده برای ذخیره‌سازی اورانیوم غنی‌شده و آب سنگین را نمی‌کند، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا که در آن زمان در لندن به‌سر می‌برد، در کنفرانس خبری مشترک با وزیر امور خارجه انگلیس گفت که نامه ایران به اروپایی‌ها در مورد گام نخست کاهش تعهدات‌اش، «شاید به عمد، نامه‌ای مبهم» است.
اکنون و با عملیاتی شدن گام دوم مشخص شد که هیچ ابهام یا اغراقی در کار نبوده و پمپئو اشتباه می‌کرده است. گام دوم درست در موعد خاتمه ضرب‌الاجل ایران به اروپایی‌ها برداشته شد. حتی تماس تلفنی یک‌ساعته، امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه، با حسن روحانی که شب گذشته صورت گرفت، مانع از این نشد که ایران گام دوم خود را عملیاتی نکند. این یک پیغام واضح به اروپایی‌ها بود که از این به بعد، سیاست ایران، «مقابله به مثل» است و دیپلماسی گذرانِ وقتِ اروپایی‌ها در اجرای تصمیمات تهران بی‌تأثیر خواهد بود.
گام دوم کاهش تعهدات برجامی توسط معاون وزیر امور خارجه ایران، سخنگوی سازمان انرژی اتمی و سخنگوی دولت اعلام شد. نسبت به گام اول که شخص روحانی، سیاست برجامی جدید را اعلام کرد، سطح شخصیت حقوقی افرادی که گام دوم را اعلام کردند، کاهش یافت. ایران با این کار احتمالاً می‌خواسته این پیام را به سایر طرف‌های برجام مخابره کند که تصمیم گرفته شده و این تصمیم بنا به روالی جاافتاده و معمول اجرایی خواهد شد، مگر اینکه در رفتار سایر طرف‌ها تغییری اساسی ایجاد شود.
برداشتن گام دوم توسط ایران، نشان می‌دهد که کشورهای اروپایی به‌صورت قطعی توانایی ایستادگی در مقابل تحریم‌های آمریکا را ندارند. عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، امروز در نشست خبری گفت که به «همه نهادهای اقتصادی کشور اعلام کردیم که هیچ کسی به اینستکس امیدی نبندد». پیشتر نیز مجید تخت‌روانچی، مذاکره‌کننده ارشد ایران در مذاکرات هسته‌ای، اینستکس را «ماشین زیبای بدون بنزین» نامیده بود.
از زمان خروج آمریکا از برجام، علی‌رغم اعمال شدیدترین تحریم‌ها علیه ایران و وارد کردن ضربه‌های شدید به اقتصاد این کشور، سیاست اروپا تنها دیپلماسیِ دلداری دادن و گفتاردرمانی بوده است. آمریکا با سیاست تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، آن‌چنان ریکرد خصمانه‌ای را در مقابل ایران اتخاذ کرده که برای تهران، این نوع دیپلماسی اروپایی‌ها به هیچ‌وجه قابل قبول نیست.
با علم به ناتوانی اروپا، ایران سیاست اعمال فشار متقابل را برگزیده است. در واقع، ایران با سیاست برجامی جدید، قصد دارد از تمام ابزارهای موجود در جعبه ابزارِ قدرت خود استفاده کند تا تحت این فشارها، سیاست محاصره اقتصادی کامل که در حال حاضر توسط دولت ترامپ دنبال میشود، ترک بردارد.
واکنش اروپایی‌ها چه خواهد بود؟
اکثر رسانه‌های غربی، نظیر گاردین و بی‌بی‌سی، بلافاصله پس از اعلام رسمی گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران، تیتر زدند که «ایران برای بار دوم، توافق هسته‌ای را نقض کرد». در واقع، اکثر رسانه‌های غربی امروز سعی کردند صورت مسأله را عوض کنند: این دولت ترامپ بود که با خروج از برجام و اعمال تحریم‌های شدید، راهی جز این برای تهران باقی نگذاشت که تعهدات خود ذیل برجام را کاهش دهد.
ایران هنوز در برجام است و طرف‌های اروپایی برای اینکه باب دیپلماسی بسته نشود، ظرف روزهای آینده این موضوع را تصدیق خواهند کرد. سیاست ایران نیز در مقطع فعلی خروج از برجام نیست، گرچه گفته شده که خروج از برجام ممکن است پایان راهی باشد که هم‌اکنون اتخاذ شده است.
اروپایی‌ها احتمالاً یک نگاه‌شان به خط رسانه‌ای دنبال‌شده در بسیاری از رسانه‌های غربی باشد و بر فشار رسانه‌ای خود بر ایران بیافزایند. اما بعید است آنها، در این مقطع، با بردن ایران به شورای امنیت سازمان ملل دنبال این باشند که تمام قطعنامه‌های پیشین را علیه ایران بازگردانند. اروپا چیز چندانی به ایران نخواهد داد اما همراهی کامل و ۱۰۰ درصدی با دولت ترامپ نیز نخواهد داشت. سیاست اروپا در قبال برجام، همچنان تفاوت‌هایی با سیاست دولت ترامپ خواهد داشت و این دولت ترامپ را در به انزوا بردن ایران، ناکام خواهد گذاشت.
شاید فرانسه به دنبال این باشد که آمریکا را به مذاکرات کشورهای اروپایی با ایران بازگرداند. اما از پیش می‌دانیم که این سناریو، شانس چندانی برای تحقق ندارد: چرا که ایران، پیش‌شرط هرگونه مذاکره با آمریکا را لغو تحریم‌ها را قرار داده و بعید است که دولت ترامپ این پیش‌شرط را بپذیرد. عراقچی امروز گفته است: «از نظر ما حضور آمریکا در مذاکرات ایران و چهار بعلاوه یک مشکلی ندارد. اما این موضوع به معنای تشکیل مجدد گروه پنج به علاوه یک نیست. از نظر ما آمریکا از برجام خارج شده است و دیگر واحد سیاسی به نام پنج بعلاوه یک وجود ندارد. مذاکرات ما با چهار بعلاوه یک است و آمریکا به شرط برداشتن تحریم‌ها، می‌تواند در این مذاکرات حضور داشته باشد».
با توجه به چنین وضعیتی، در میان مدت این توازن قوا است که در نهایت سرنوشت تحریم‌ها و همچنین برجام را مشخص خواهد کرد و شرایط دولت ترامپ و وضعیت او در انتخابات سال ۲۰۲۰ نیز یک عامل مهم در روند پیش‌رو خواهد بود.
روسیه: دلایل ایران را در اقدامات اخیرش پیرامون برجام درک می‌کنیم
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین دیروز (یک‌شنبه) به آغاز گام دوم ایران برای کاهش تعهدات برجامی و عبور از حد تعیین شده برای غنی‌سازی واکنش نشان داد.
اولیانوف تصریح کرد: روسیه دلیل ایران برای برداشتن گام‌های اخیرش پیرامون برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را درک می‌کند، دلایلی که سبب شد ایران دست به این اقدامات بزند. البته ما از ایران می‌خواهیم تا از اقدامات بیشتر که می‌تواند وضعیت این توافق را حتی از این هم پیچیده‌تر کند، پرهیز کند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی خود بالاتر از ۳.۶۷ درصد غیر منتظره نبوده است، چراکه ایران به شکلی کاملاً شفاف عمل می‌کند.
این مقام روس همچنین گفت که طی چند روز می‌توان برآورد کرد که ایران چه اندازه سطح غنی‌سازی‌اش را افزایش داده است و گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران احتمالاً در نشست ویژه شورای حکام آژانس در دهم ژوئیه ارائه خواهد شد.
اولیانوف تاکید کرد که در هر شرایطی فضای ادامه تلاش‌ها برای دیپلماسی وجود دارد و این تلاش‌ها ادامه خواهد یافت.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد: از تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی‌اش مطلعیم
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به افزایش سطح غنی‌سازی کشورمان اعلام کرد که از این تصمیم ایران مطلع است و بازرسان آژانس پس از بررسی این موضوع در این باره گزارش خواهند داد.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز یک‌شنبه (امروز) ساعاتی پس از آنکه ایران اعلام کرد به زودی سطح غنی‌سازی خود را از ۳.۶۷ درصد بالاتر می‌برد، به آن واکنش نشان داد.
سخنگوی آژانس اظهار داشت: ما از تصمیم ایران در ارتباط با سطح غنی‌سازی خود مطلع هستیم و بازرسان آژانس که در ایران حضور دارند به محض راستی‌آزمایی تحولات جدید پیرامون این موضوع آن را گزارش خواهند داد.
بازتاب گسترده اعلام «افزایش سطح غنی‌سازی ایران» در رسانه‌های خارجی
رسانه‌های متعددی همچون شبکه‌های بی‌بی‌سی، یورو نیوز، سی‌ان‌بی‌سی، الجزیره، راشا تودی، خبرگزاری‌های رویترز، آسوشیتدپرس، خبرگزاری فرانسه، اسپوتنیک، آرتی‌ای، یاهو فایننس، ان‌پی‌آر و روزنامه‌هایی از جمله آیریش تایمز، تایمز آو اسرائیل، وال استریت ژورنال، ژاپن تایمز، گاردین، ماینیچی، ایندیپندنت، واشنگتن پست و بسیاری رسانه بین‌المللی دیگر به‌طور گسترده به انتشار خبر افزایش سطح غنی‌سازی ایران پرداختند.
علی‌رغم اینکه ایران تاکید دارد از برجام خارج نشده و این اقدام بخشی از تلاش‌های جمهوری اسلامی برای حفظ این توافق است، برخی از این رسانه‌ها مدعی شدند که ایران در اقدامی دیگر توافق هسته‌ای را نقض کرده است.
رویترز با انتشار این خبر گزارش داد: مقامات ایران می‌گویند که تا ساعاتی بعد غنی سازی اورانیوم بالاتر از سطح تعیین شده در برجام، یعنی ۳.۶۷ درصد را آغاز خواهند کرد. آنها همچنین تاکید کردند که می‌توانند اورانیوم را در هر سطحی که بخواهند غنی‌سازی کنند اما فعلاً نیازی به آن وجود ندارد.
وال استریت ژورنال نیز با بیان این که ایران اعلام کرد که سطح غنی‌سازی خود را از محدوده برجام فراتر خواهد برد، مدعی شد که این دومین نقض عامدانه این سند بین‌المللی محسوب میشود که خطر نابودی آن را به همراه دارد.
اما بسیاری دیگر از این رسانه‌ها این‌طور گزارش دادند که ایران طبق اعلام قبلی خود برای کاهش اجرای تعهدات برجامی‌اش در واکنش به خروج آمریکا از توافق و بازگرداندن تحریم‌ها علیه این کشور، در دومین گام خود سطح غنی‌سازی‌اش را افزایش
می‌دهد.
سایر اخبار این روزنامه
پارلمان غیرحزبی آنطور که باید در راس امور قرار نمی‌گیرد
معنای عدالت را فقط در اینجا می‌توان فهمید
خبر
ترامپ از خاورمیانه چه می‌خواهد؟
نیاز آموزش و پرورش به اعتبار ۴۷ میلیون دلاری جهت تامین «کاغذ»
وزن‌کشی انتخاباتی در نظرسنجی‌های آمریکایی
پرونده «نجفی» مثل سایر پرونده‌ها رسیدگی میشود
اکنون بهترین فرصت برای عدم وابستگی به درآمدهای نفت است
پارلمان غیرحزبی آنطور که باید در راس امور قرار نمی گیرد
بدبینی پنهان لندن به رئیس‌جمهوری آمریکا
افزایش سطح غنی‌سازی اورانیم ایران
افزایش سطح غنی‌سازی اورانیم ایران
