زور چکش‌ها به دلار نرسید

مریم دوباره- در شرایطی‌که چند ‌سال پیش برگزاری حراج تهران یک بلندپروازی خودنمایانه ارزیابی می‌شد و گمان می‌رفت این «ایونت فرهنگی» خیلی زود از دور خارج خواهد شد، جمعه‌شب یازدهمین حراج تهران هم چکش خورد و یک‌بار دیگر رکوردهایی که جابه‌جا شد، نشان از جا افتادن این حراج در میان رخدادهای تثبیت‌شده فرهنگی این آب‌وخاک داشت؛ اتفاقی که آینده‌ای امیدوارانه و نویدبخش را پیش پای هنرمندان تجسمی قرار می‌دهد.
یازدهمین حراج تهران هم طبق روال سال‌های گذشته رکورد تازه‌ای را از آن خود کرد و 42‌میلیارد تومان فروخت؛ اما امسال فضای حراج تهران با سال‌های گذشته متفاوت بود و به نظر می‌رسید مشکلات اقتصادی و افزایش نرخ دلار تا حدودی روی قشر مرفه جامعه‌ هم تاثیر گذاشته است. امسال قیمت‌ها کُندتر از سال‌های گذشته بالا می‌رفت و بیشتر آثاری که در این دوره از حراج تهران ارایه شد، در همان محدوده قیمتی پیش‌بینی‌شده به فروش رسیدند و بسیاری از آنها قیمتی نزدیک به قیمت پایه داشتند. همچنین شنیده شده بسیاری از مجموعه‌دارها امسال مجبور شدند کارهای خودشان را بخرند تا قیمت آثارشان اُفت نکند؛ البته این اتفاق عجیبی نیست و به‌ندرت در حراجی‌های معتبر دنیا هم رخ داده که فروشنده کمیسیون حراج را پرداخت می‌کند و اثر خودش را می‌خرد.
در این حراج ۵ اثر فروش نرفت که بین آنها آثاری دیده می‌شود که برای آنها قیمت میلیاردی پیش‌بینی شده بود. تابلوی بدون عنوان رضا مافی با قیمت پایه یک‌میلیارد و ۲۰۰‌میلیون تومان و تابلوی نقاشی‌خط محمد احصایی که به قیمت پایه یک‌میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده بود، فروش نرفتند. همچنین پنجاه‌و‌ششمین اثر ارایه‌شده در حراج تهران که متعلق به حسین زنده‌رودی بود، از حراج خارج شد.
۱۲ اثر میلیاردی یازدهمین حراج تهران


حراج یازدهم همچنین 12 اثر میلیاردی داشت. مجسمه «سر شاعر» متعلق به پرویز تناولی، مجسمه‌ساز پیشروی ایرانی به مبلغ ۳‌میلیارد و ۲۰۰‌میلیون تومان چکش خورد تا گران‌ترین اثر یازدهمین حراج تهران شود. در رتبه دوم اثر بدون عنوان منیر فرمانفرماییان قرار گرفت که ۳‌میلیارد تومان فروخته شد. سومین اثر گرانقیمت این دوره حراج نیز به سهراب سپهری اختصاص داشت؛ این اثر که در‌ سال ۲۰۱۷ در کریستیز لندن عرضه شده بود ۲‌میلیارد و ۲۰۰‌میلیون تومان چکش خورد.
اثر «آسمان آبی» منیر فرمانفرماییان ۲‌میلیارد و ۱۰۰‌میلیون تومان فروش رفت. اثر دیگری از سهراب سپهری با قیمت ۲‌میلیارد تومان چکش خورد. تابلوی حسین زنده‌رودی با نام «سین لام» به قیمت ۲‌میلیارد تومان فروخته شد. تابلوی مینیاتور محمود فرشچیان که در آن به صلیب کشیده‌شدن حضرت عیسی(ع) تصویر شده بود، ۲‌میلیارد تومان چکش خورد.
مجسمه آهنی ژازه تباتبایی، تابلوی «انهدام کیهانی» آیدین آغداشلو و مجسمه «هیچ» پرویز تناولی هر سه به مبلغ یک‌میلیارد و ۶۰۰‌میلیون تومان فروخته شدند و اثر بدون عنوان بهجت صدر یک‌میلیارد و ۵۰۰‌میلیون تومان فروخته شد و اثر بدون عنوان مسعود عربشاهی نیز  که ۵۰۰ تا ۷۰۰‌میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود، یک‌میلیارد تومان چکش خورد.
در یازدهمین حراج تهران دو اثر از سهراب سپهری وجود داشت اولی بین دو تا سه‌ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده بود که دو میلیارد و دویست تومان چکش خورد؛ یعنی فقط دویست‌میلیون تومان بالاتر از قیمت پایه و دومی که بین دو تا سه‌میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده بود، دو‌میلیارد تومان یعنی به قیمت پایه چکش خورد. این در حالی است که در نهمین حراج تهران که دو اثر از سپهری وجود داشت اولی به قیمت یک‌میلیارد و دویست تومان قیمت‌گذاری شده بود که یک‌میلیارد و هفتصد‌میلیون تومان چکش خورد و دومین اثر سپهری که با قیمت پنج‌میلیارد تومان ارایه شده بود، پنج‌میلیارد و صد تومان چکش خورد. نمونه دیگر اثری از رضا مافی بود که در حراج امسال 500 تا 700‌میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود،‌ این اثر که به محمد صالح‌علا تعلق داشت درنهایت با قیمت پایه 500‌میلیون تومان چکش خورد. این در حالی‌ است که در نهمین حراج تهران اثری از رضا مافی که 600 میلیون ‌تومان قیمت‌گذاری شده بود، یک‌میلیارد و صد‌میلیون تومان چکش خورد.