روزنامه ابتکار
1398/04/16
گزارش «ابتکار» از تاثیر تورم و بیکاری بر نمودارهای اقتصادی کشور! شاخص فلاکت رکورد زد
کیمیا نجفیبالارفتن نرخ بیکاری و نرخ تورم در یک اقتصاد تبعات اقتصادی و اجتماعی غیرقابل اجتنابی خواهد داشت و نمی‌توان منکر آن شد. نرخ بیکاری برابر نسبت تعداد افراد بیکار به کل افراد آماده به کار در یک جامعه مشخص بوده و نرخ تورم برابر میزان رشد سطح عمومی قیمت کالا و خدمات در یک بازه زمانی مشخص است که مجموع این دو با هم نرخ فلاکت را برای ما مشخص می‌کند. در این میان باور بر این است که تورم فزاینده در کنار نرخ بیکاری رو به افزایش برای یک کشور، هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی بسیاری را در بر خواهد داشت و باید به این مسئله توجه ویژه‌ای شود.
شاخص فلاکت همواره بهعنوان یکی از مولفه‌های بررسی عملکرد دولت‌ها و زیرمجموعه اقتصادی آن به شمار می‌رود. بررسی آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد شاخص فلاکت (مجموع نرخ بیکاری و نرخ تورم) در زمستان سال ۹۷ به ۳۹ درصد رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ حدود ۱۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد. این درحالی است که در ابتدای دوره دوم دولت روحانی این شاخص تنها 19/8 درصد بوده و با توجه به این اعداد و ارقام درمییابیم که این روزها وضعیت این شاخص نامناسب شده است. وحید شقاقی شهری، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی درخصوص شاخص فلاکت به «ابتکار» گفت: شاخص فلاکت مجموع نرخ بیکاری و نرخ تورم است. ما می‌دانیم که در اقتصاد نرخ بیکاری و تورم از اهمیت بالایی برخوردار بوده و هنگامی که این دو نرخ کاهش پیدا کند برای اقتصاد علامت مثبتی خواهد بود.
وی در ادامه افزود: البته باید بدانیم که منظور نرخ تورم‌های بالاست چرا که حدودی از نرخ تورم در یک اقتصاد مفید خواهد بود. در زمانی نرخ تورم در آمریکا بالا بوده، و از سویی دیگر رکود نیز در اقتصاد این کشور وجود داشته است، بنابراین آنها شاخصی را معرفی کردند که مجموع بیکاری و تورم بود. آنها طبق این شاخص نشان می‌دادند که اگر مجموع دو نرخ تورم و بیکاری افزایش پیدا کند، اوضاع بدی بر جامعه حاکم خواهد شد، به همین دلیل این شاخص را فلاکت نامیدند. پس از آن در بسیاری از کشورهای دنیا بهویژه کشورهایی که نرخ تورم بالا داشتند این شاخص مورد استفاده قرار گرفت.
این کارشناس اقتصادی به همین استفاده از شاخص فلاکت در اقتصاد ایران اشاره کرد و در این‌باره گفت: در کشوری مانند ایران این شاخص اهمیت بالایی دارد و دلیل آن هم این است که اقتصاد ایران همیشه درگیر رکود تورمی بوده است. به عبارتی دیگر هم رکود داشته و هم تورم. ما می‌دانیم که ماحصل رکود در اقتصاد بیکاری خواهد بود. بنابراین کشورهایی که درگیر رکود تورمی هستند نرخ بیکاری و تورم بالایی دارند. با توجه به این مسائل باید بگویم که کشور ما از این دست کشورهاست.
شقاقی‌شهری، شاخص فلاکت را معیار خوبی برای ارزیابی اقتصاد دانست و گفت: این شاخص معرف خوبی برای وضعیت خوب و یا بد جامعه ایرانی می‌تواند باشد. چون هم نشان‌دهنده وضعیت رکود اقتصادی، تولید و بیکاری بوده و هم نشان‌دهنده وضعیت قیمت‌ها و تورم در اقتصاد است. این شاخص در اقتصاد وضعیت را به خوبی و به شکل واقعی نشان می‌دهد. همانطور که اشاره کردم در اقتصادهایی همانند ایران که درگیر رکود تورمی هستند این شاخص بهتر از تکشاخص نرخ تورم و یا بیکاری وضعیت را نشان می‌دهد. به عبارتی دیگر این شاخص به شکل گویاتری وضعیت کلان اقتصادی را بررسی می‌کند.
این استاد دانشگاه وضعیت نرخ شاخص فلاکت در سال 98 را بررسی کرد و گفت: در سال گذشته نرخ تورم حدود 27 درصد بود، و حدود 12 درصد هم نرخ بیکاری داشتیم که مجموع آن 39 درصد میشود. افزایش شاخص فلاکت بیشتر از بُعد تورم بوده است چراکه در تورم یک جهش عظیم داشتیم. به عبارتی دیگر ما در دولت یازدهم از تورم 9 درصد به تورم 27 درصد رسیدیم. به احتمال زیاد در سال 98 تورم بالای 30 درصد خواهد بود و نرخ بیکاری هم به دلیل تشدید رکود اقتصادی و مشکلات زنجیره‌ای در تولید بیشتر خواهد شد و گمان می‌کنم در سال 98 بالاترین عدد را در شاخص فلاکت داشته باشیم. من تصور می‌کنم که نرخ فلاکت در سال 98 بیشتر از سال 91 هم خواهد شد.
شاخص فلاکت بیش از 39 درصد است
مسعود دانشمند، کارشناس مسائل اقتصادی نیز با اشاره به بالاتر بودن شاخص فلاکت به «ابتکار» گفت: من معتقدم شاخص فلاکت بیش از 39 درصد است. سازمان جهانی کار شاغل را اینگونه تعریف می‌کند که اگر یک نفر هفته‌ای یک ساعت کاری انجام دهد شاغل محسوب میشود. اگر بخواهیم بر مینای نرخ ilo ( سازمان جهانی کار) به این مسئله بپردازیم نرخ بیکاری ما حدود 12 درصد است و در مقابل اگر نرخ تورم هم در حدود 25 درصد بگیریم مجموع آن 39 درصدی میشود که به عنوان شاخص فلاکت اعلام کرده‌اند. اما اگر بخواهیم نگاهی واقع‌گرایانه به این ماجرا داشته باشیم، باید بگویم که تورم نقطه به نقطه ما 50 درصد است و نرخ بیکاری بر مبنای شاخص وزارت کار ایران بالای 25 درصد است و یقینا در این شرایط شاخص فلاکت بیش از 39 درصد میشود. در این میان باید بگویم که وزارت کار ایران معتقد است فردی شاغل بوده که هفته‌ای 44 ساعت کاری برای انجامدادن داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی در ادامه به مناسب بودن و یا نبودن شاخص فلاکت برای ارزیابی مسائل اقتصادی اشاره کرد و گفت: الزاما شاخص فلاکت نمی‌تواند معیار مناسبی برای نشاندادن وضعیت اقتصادی باشد. البته نکته این است که شاخص فلاکت در جوامع سرمایه‌داری می‌تواند به درستی وضعیت را نشان دهد و قابل محاسبه خواهد بود. به عبارتی دیگر می‌تواند به راحتی نشان دهد که یک فرد قوت روزانه و یا سقفی برای زندگی ندارد و میزان فلاکت را نشان دهد.
وی افزود: اما در جامعه ما اینگونه نیست، این شاخص تئوری که توسط اقتصاددانان آمریکایی و اروپایی تعریف شده است امروزه خیلی نشان‌دهنده وضعیت کشور ما نیست. ما باید بدانیم که برخی از افراد جامعه پس‌اندازهای اعلامنشدهای دارند و از همان محل پس‌اندازهای اعلامنشده روزگار می‌گذرانند. این در حالی است که نظام بانکی جهانی می‌گویند میزان پس‌اندازهای خرد جامعه چقدر است و این میزان را با مقدار سرمایه‌گذاری و... برآورد می‌کنند و می‌توانند محاسبه‌ای داشته باشند. اما مردم ما به‌خصوص دهک‌های پایین جامعه عادت به نگهداری پول در بانک ندارند و اعتبار نگهداری آن را در جیب خود بیشتر می‌دانند. بنابراین نمی‌توانیم با شاخص فلاکت مسائل را بررسی کنیم، همانطور که اشاره کردم مردم پولی را در جیب خود دارند که در معیارهای بانکی نیست و با همان زندگی می‌کنند.
سایر اخبار این روزنامه
بالا گرفتن مناقشات بر سر اهدای عضو محکومان به اعدام
بخشش لازم نیست، اهدایش کنید
ژوبین صفاری
این قفل با چکش باز نمی‌شود
گزارش «ابتکار» از تاثیر تورم و بیکاری بر نمودارهای اقتصادی کشور!
شاخص فلاکت رکورد زد
آغاز تخصیص مجدد کاغذ نشر کتاب با ارز دولتی به ناشران
یازدهمین دوره حراج تهران برگزار شد
«سر شاعر» بالاتر از شاعر!
یازدهمین دوره حراج تهران برگزار شد
«سر شاعر» بالاتر از شاعر!
موانع و راهکارهای پیش‌روی اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده بررسی شد
پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان در اختیار فرصت‌طلبان
همزمان با تصمیم ایران برای ورود به گام دوم هسته‌ای آمریکا درخواست نشست فوق‌العاده شورای حکام را مطرح کرد
رئیس دفتر رئیسجمهوری:
دولت از همکاری با دانشگاه‌ها در شرایط تحریم استقبال می‌کند
رئیس دفتر رئیسجمهوری:
دولت از همکاری با دانشگاه‌ها در شرایط تحریم استقبال می‌کند
واکنش ایران به درخواست آمریکا مبنی بر تشکیل نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
محمد عطریانفر:
اصلاح‌طلبان باید با رهبری درباره انتخابات گفت‌وگو کنند
