واکنش ما به اروپا تابعی از رفتار آن‌ها در نقض برجام است

سرویس سیاست جوان آنلاین: دکتر علی اکبر ولایتی در پاسخ به این سؤال که تحلیل شما در مورد تعهدات برجامی اروپا نسبت به اینستکس چیست و این چه نسبتی دارد با آنچه که واقعاً اروپایی‌ها به آن متعهدند و باید انجام بدهند، گفته است: آنچه تاکنون انجام شده، جمع‌بندی‌اش این می‌شود که جمهوری اسلامی ایران به کلیه تعهداتش طبق برجام عمل کرده، ولی طرف مقابل اقدامی نکرده و حتی درست در جهت مخالف آن گام برداشته که قبل از برجام چنین اقداماتی سابقه نداشت و گویی فرصتی پیدا کرده باشند که از برجام سوء استفاده کنند و موارد اضافه‌ای را هم بر آن افزوده‌اند. مثلاً اینکه اول امریکا و بعد اروپایی‌ها مدعی‌اند -و البته اروپایی‌ها کمتر از امریکایی‌ها- که روی این خواسته غیر‌قانونی و غیر‌مشروع تکیه کرده‌اند که ما برای دفاع از خودمان منتظر باشیم که اروپایی‌ها چه نسخه‌ای صادر می‌کنند تا ما سیستم دفاعی خودمان را مطابق همان پیش ببریم و یا مثلاً برای حضور ما در منطقه و همکاری با کشور‌های همسایه و منطقه برای ما تکلیف تعیین کنند. آن‌ها معتقدند و در این زمینه تبلیغات بسیاری می‌کنند که ایران نباید در منطقه حضور جدی داشته باشد. این‌ها خواسته‌هایی کاملاً غیر‌قانونی، نامشروع و غیر قابل قبول است. بنابر این اگر ما بخواهیم جمع‌بندی کنیم، از رابطه ما و مجموعه ۱+۵ البته اگر روسیه و چین را مستثنی کنیم، بقیه نه‌تن‌ها به تعهد خودشان عمل نکرده‌اند، بلکه مقدار زیادی هم توقعات‌شان را بالا برده‌اند. گویی به زعم آن‌ها این گام اول بوده که ایران برداشته و حالا باید گام‌های دیگر را هم بردارد! کاملاً یک حالت زورگویانه.
رفتار اروپایی‌ها علیه ایران نامشروع است
وی درباره چرایی ناکافی بودن تعهدات برجامی سازوکار مالی که اروپایی‌ها از آن صحبت می‌کنند، تصریح کرده است: اصلاً برجام یک تعهد موافقت‌شده بین جمهوری اسلامی ایران از یک طرف و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت و آلمان از طرف دیگر بود تا ما کار هسته‌ای را به صورت محدود و برای یک مدت مشخصی دنبال کنیم و سقف دستاوردهای‌مان را از حدی که قبلاً بوده، کاهش بدهیم به حدی که با آن‌ها توافق کرده‌ایم. یعنی میزان ذخیره اورانیوم غنی‌شده ما از ۳۰۰ کیلو بیشتر نشود و میزان پلوتونیوم آب سنگین اراک هم مثل گذشته‌اش بیش از اندازه مورد توافق نباشد و آن هم البته برای مدت محدود. پس تعهد طرف ایرانی محدود کردن موقت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای است برای یک مدت مشخص و طرف مقابل در ازای این متعهد شده که تسهیلات لازم برای مبادلات تجاری و پولی ما را به صورت طبیعی فراهم نماید و محدودیت‌های قبلی را بردارد، چون طبیعتاً هر کشور مستقلی در دنیا حق دارد با دیگر کشور‌ها تجارت کند و بفروشد و بخرد و مبادله پولی هم کند. اینها، اما به صورت نامشروع به لحاظ قوانین بین‌المللی و با تحریک و پیشتازی امریکا محدودیت‌هایی را برای ما قائل شدند. مع‌ذلک قول دادند و مکتوب تعهد کردند که موانع مبادلات تجاری و فعالیت‌های اقتصادی و پولی ما را بردارند که نکردند و بلکه سخت‌تر از قبل هم شد؛ بنابراین ما از آن‌ها کاملاً طلبکار هستیم بابت اقداماتی که باید می‌کردند و نکردند، بلکه یک نقاط منفی دیگری را هم بر آن افزودند و کار را به جای غیر قابل قبولی رسانند.
بایسته‌های ایران پس از انقضای مهلت اروپایی‌ها


ولایتی درپاسخ به این سؤال که حالا در این فضایی که شاهد نقض تعهدات از طرف اروپایی هستیم و امریکایی که اساساً خارج شده از برجام، به نظر شما اقدامات بایسته جمهوری اسلامی پس از انقضای مهلت اروپایی‌ها چه می‌تواند باشد؟ می‌گوید: به همین ترتیبی که مورد اجماع جمهوری اسلامی ایران است و همه جناح‌های داخلی ما به آن پایبندند، چه مجلس و چه دولت، چه آن‌هایی که مستقیم و غیرمستقیم دخیل هستند، هرکسی که مسئولیتی دارد در جمهوری اسلامی به نوعی و با این کار ارتباط پیدا می‌کند، همه با هم اتفاق نظر دارند در مورد آنچه که انجام شده و آقای دکتر روحانی هم روز چهار شنبه به‌صراحت بیان کردند. این نتیجه اجماع تمام اعضا و ارکان حکومت است و بدون تردید آنچه که گفته شده، عمل خواهد شد. یعنی گام اول در مورد میزان اورانیوم غنی‌شده برداشته شده و از ۳۰۰ کیلوگرم جلوتر رفته است.
گام دوم نیز از شانزدهم تیرماه ۱۳۹۸ آغاز می‌شود و میزان غنی‌سازی اورانیوم از حد ۶۷/ ۳ درصد جلوتر خواهد رفت و تا هر جایی که مورد نیاز فعالیت‌های صلح‌آمیز ما باشد، خواهد رسید. مثلاً برای اینکه ما بتوانیم از اورانیوم در رآکتور بوشهر استفاده کنیم، باید غلظتش حدود ۵ درصد باشد و این کاملاً یک هدف صلح‌آمیز است که ما از رآکتور ساخته‌شده مشترک ایران و روسیه برق استحصال کنیم. همچنین برای دیگر نیازمندی‌های عادی، صنعتی و انرژی کشور که کاملاً برای ما حیاتی است؛ لذا این کار را ان‌شاءالله خواهیم کرد تا آن حدی که مصلحت بدانیم و برای کار‌های صلح‌آمیز نیاز داشته باشیم.
مشاور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است در میان‌مدت استراتژی خروج از برجام از سوی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار بگیرد، تأکید کرده است: قطعاً ما هیچ کاری را ابتدا نخواهیم کرد، مگر اینکه طرف مقابل این کار را بکند. تاکنون طرف مقابل ما قدم به قدم و امریکایی‌ها مستقیماً و اروپایی‌ها غیرمستقیم برجام را نقض کرده‌اند، لذا به نسبتی که آن‌ها در جهت نقض برجام پیش بروند، ما هم در همان جهت واکنش نشان خواهیم داد، یعنی اگر آن‌ها از تعهدات خودشان کم کنند، ما هم کم می‌کنیم. درست در جهت عکس. اما اگر آن‌ها برگشتند به انجام تعهداتی که قبول کرده بودند، ما هم برمی‌گردیم. در غیر این صورت کار‌ها ادامه پیدا می‌کند و یک مجموعه فعل و انفعالاتی با سیر معقول و تدریجی صورت خواهد گرفت.
یادگرفته‌ایم چگونه تحریم‌ها را بی‌اثر کنیم
ولایتی در پاسخ به این سؤال که تاب‌آوری جمهوری اسلامی در مورد تحریم‌ها تا چه حدی است، گفت: در این باره باید این بحث را مطرح کنیم که هیچ تحریمی در دنیا علیه کشوری صورت نگرفته که بتواند کاملاً و مطابق آنچه طراحی کرده‌اند، عملیاتی شود. حالا چه کشوری حقش باشد به لحاظ بین‌المللی که تحریم شود یا ناحق تحریمش کنند. به هرحال کشور‌ها می‌توانند راه‌های متعددی را بیابند. ما هم در این مورد تجربه طولانی ۴۰ ساله داریم. از آن زمان یاد گرفتیم که چگونه می‌شود تحریم‌ها را بی اثر کرد. بعد هم توانستیم بخش عمده‌ای را هم با خودکفایی و خوداتکایی به جایی برسانیم که امروز میزان پیشرفت ما در حوزه دفاعی زبانزد خاص و عام است. آخرین نمونه‌اش هم برخورد با همین هواپیمای فوق پیشرفته امریکایی‌ها بود که ساقط شد؛ بنابراین ما امکان مقابله با این اقدامات و توطئه‌ها را خواهیم داشت.
در موارد اقتصادی هم امریکایی‌ها همواره دشمنی و توطئه کردند، پول ما را حبس و توقیف کردند و بعضی از متعلقات، دارایی‌ها و املاک ایران در دنیا و به‌خصوص در امریکا را ناحق به تصرف درآوردند و ما را از آن‌ها محروم کردند. البته فشار آمد، ولی ضمن اینکه یک کار منفی است، اما به لطف و عنایت الهی این مقاومت ادامه پیدا کرد و ما توانستیم در زمینه غذایی، تکنولوژی، تسلیحاتی و... خودکفایی پیدا کنیم.