جایگزینی در صنعت خودروسازی ماجرای تازه‌ای نیست تکراری‌های آزار دهنده

کیمیا نجفی
صنعت خودروسازی مدت‌هاست که به دلیل تحریم و مشکلات اقتصادی درگیر چالش‌ها فراوانی شده است و در این میان مصرف‌کنندگان هر روز با خبری تازه‌ای در صنعت خودروسازی مواجه می‌شوند. یک روز از تاخیر در تحویل خودروهای‌شان خبر می‌رسد و روز بعد جایگزین شدن خودرویی دیگر به جای خودروی ثبت‌نامی بحث داغ رسانه‌ها می‌شود.
اخیرا پارس‏خودرو اعلام کرده است که خریداران برلیانس می‌توانند در صورت تمایل پراید، تیبا و ساینا به جای این خودرو، تحویل بگیرند. گفته می‌شود فراخوان دوم طرح‌های پیشنهادی برای ایفای تعهدات مشتریان خودروهای برلیانس آمده است که سه پیشنهاد تبدیل مدل خودرو، انصراف و امضای الحاقیه قرارداد؛ به خریداران برلیانس ارائه شده است. بر اساس گزارش ایسنا، در طرح (تبدیل مدل خودرو)؛ خودروهای تیبا، پراید و ساینا به جای برلیانس، تحویل مشتریان خواهد شد. در طرح (انصراف) نیز به مشتریان اعلام شده که در صورت تمایل می‌توانند نسبت به انصراف از دریافت خودرو اقدام کنند. در این روش سود انصراف با نرخ ۴۵ درصد از زمان ثبت‌نام اولیه، محاسبه خواهد شد و پس از انصراف، امکان فروش فوری یک دستگاه خودرو از محصولات قابل عرضه سایپا با قیمت (تیرماه ۹۸) با قابلیت خرید انصرافی برای مشتری فراهم می‌شود. در طرح پیشنهادی (الحاقیه) قرارداد هم، مشتریان در صورت تمایل می‌توانند تا زمان آغاز مجدد تولید خودروی برلیانس صبر کنند. در این روش تا زمان آغاز مجدد تولید و تحویل خودروی برلیانس، سود مشارکت و جریمه تاخیر در تحویل طبق قرارداد به صورت در مجموع ۲۷ درصد پرداخت خواهد شد.
با انتشار چنین اخباری از سوی رسانه‌ها، حاشیه‌های صنعت خودروسازی یکی پس از دیگری نمایان می‌شود. اما مسئله‌ای که در این میان وجود دارد این است که هرگونه راه‌حل برای ناتوانی خودروسازان در عمل کردن به تعهداتشان مشتریان را با بدبینی و نارضایتی روبه‌رو می‌کند. در این میان کارشناسان دلایل متعددی را برای مشکلات موجود در صنعت خودروسازی مطرح می‌کنند. سپهر زنگنه، کارشناس خودرو پیش‌بینی نشدن شرایط فعلی در صنعت خودروسازی را عاملی برای ناتوانی خودروسازان در عمل کردن به تعهداتشان دانست و در این‌باره به «ابتکار» گفت: در دور قبلی تحریم‌ها چین همچنان در کشور فعالیت داشت و این بار هم خودروسازان بر این باور بودند که چینی‌ها از ایران خارج نمی‌شوند. اما اتفاق دیگری افتاد و ماجرا تغییر کرد. این اتفاق دو دلیل اصلی داشت، یکی از این دلایل این بود که شرکت‌های چینی بزرگ‌تر شده بودند و دیگر مانند سال 90،91 تنها بازار ایران مد نظر آنها نبود و بازار سایر کشورها را نیز رصد می‌کردند. دلیل دیگر این است که ارتباط تجاری با چین دچار دشواری‌های بسیاری شد و هرگونه معامله را با مشکلات جدیدی روبه‌رو کرد. به عنوان مثال چری و جک هنوز تحویل خودرو به ایران را دارند اما از نظر تیراژ افت کرده‌اند. به عبارتی دیگر آنها خودشان تمایل به ادامه همکاری دارند اما نه پولی منتقل می‌شود و نه قطعه به راحتی وارد خواهد شد.


وی افزود: یک بخش از مسائلی که مانع از ادامه فعالیت می‌شود بحث مشکلات گمرکی از سوی ایران بوده که کار را دشوار کرده است و بخشی دیگر مشکلات خود چین است. به عنوان مثال چین یک بانک واسطه برای معامله با ایران داشت که آن هم اعلام کرده است این‏بار تمام تحریم‌ها را رعایت می‌کنیم که این تحریم‌ها شامل خودروسازی هم می‌شود.
زنگنه به بدبین شدن مشتریان نسبت به خودروسازی‌ها اشاره کرد و گفت: ما در گذشته به چین نفت صادر و به جای دریافت پول نفت قطعات وارد می‌کردیم که اکنون ظاهرا این قضیه هم کمرنگ شده است. تمام این مسائل اتفاق افتاد درصورتی که خودروسازان نمی‌توانستند آنها را پیش‌بینی کنند و به همین دلیل خودروهایی را برای فروش درنظر گرفتند که اکنون در تامین قطعات آن مانده‌اند. ما باید توجه داشته باشیم که این مسائل در بلندمدت باعث می‌شود مشتریان به خودروسازی‌ها بدبین‌تر شوند. در حال حاضر نه تنها ماشین‌های وارداتی به دست مصرف‌کننده نرسید بلکه خودروهای تولید داخل هم با مشکل روبه‌رو شده است و این مسئله بار روانی منفی ایجاد خواهد کرد.
این کارشناس خودرو اظهار کرد: در گذشته رنو از کشور خارج شد و مسائلی را پدید آورد اکنون هم این مشکلات برای چینی‌ها تکرار می‌شود و عملا هیچ مصرف‌کننده‌ای جرئت پیش‏خرید کردن خودرو را ندارد و فروش‌ها صرفا زمینه‌ای برای سرمایه‌گذاری دلالان شده است. مصرف‌کننده‌ای که برای مصرف واقعی خود تصمیم به خرید خودرو دارد نمی‌تواند با وجود این شرایط بر روی پیش‌فروش‌ها حسابی باز کند و ترجیح می‌دهد با قیمتی بالاتر در بازار آزاد نیاز خود را برطرف کند.
زنگنه نتیجه بدبین شدن مشتریان را داغ شدن بازار خودروهای دست‏دوم دانست و گفت: به وجود آمدن بدبینی‌ها نسبت به خودروهای پیش‌فروش، باعث شده که بازار خودروهای دست‏دوم داغ‌تر از گذشته شود. چندی پیش هم آماری از سوی رئیس پلیس راهور ناجا اعلام شد که طبق آن گفته می‌شد در سه ماهه نخست امسال شماره‌گذاری خودروهای صفر 60 درصد کاهش پیدا کرده است. وقتی 60 درصد کاهش وجود دارد یعنی عملا تیراژ خودروهایی که تحویل داده‌اند کمتر شده و مصرف‌کنندگان به ناچار به سمت خودروهای دست‏دوم رفته‌اند.
وی از افزایش حاشیه سود واسطه‌گران گفت: اکنون قیمت‌ها بالاتر رفته و حاشیه سود واسطه‌گران بیشتر شده است. به عنوان مثال اگر در گذشته یک خودرو 5 میلیون تومان ظرفیت بازی داشت اکنون این ظرفیت به 15 میلیون تومان رسیده است، همین مسئله باعث شده که جذابیت خرید و فروش در بازار دست‏دوم بیشتر شود و از سویی دیگر قطعا کلاهبرداری و فساد هم بیشتر شده است.
سایر اخبار این روزنامه
«‌ابتکار» فرمان نخست وزیر عراق مبنی بر ادغام نیروهای حشد الشعبی در ارتش را بررسی می‌کند محمدرضا ستاری برجام بیمار را با اینستکس ناتوان زنده نگه داریم «ابتکار» از مشکلات درونی احزاب گزارش می‌دهد فردیت بلای جان احزاب سیاسی رفع ابهام از واکنش‌ها به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور دیه زن و مرد برابر شد؟ نشد؟ طرح فاضلاب تهران چه زمانی تکمیل می‌شود؟ افزایش قیمت‌ها؛ چالش جدید بزرگترین پروژه محیط‌زیستی خاورمیانه سخنگوی شورای نگهبان: انقلاب اسلامی ایران به حزب یا جناحی خاص تعلق ندارد نایب رئیس فراکسیون امید مجلس مطرح کرد شورای عالی سیاستگذاری حرف‌ همه را بشنود جایگزینی در صنعت خودروسازی ماجرای تازه‌ای نیست تکراری‌های آزار دهنده از سوی فرمانده معظم کل قوا انجام شد انتصاب جانشین رئیس ستادکل نیروهای مسلح و رئیس سازمان بسیج مستضعفین عضو کارگروه کاغذ در گفت‌وگو با «ابتکار»: دولت به‌جای دخالت، نظارت کند رئیس‏جمهوری در پیام به کنگره کردزبانان کشور: هیچ تفاوتی بین اقوام وجود ندارد اوپک 176؛ ناقوس پایان وابستگی به نفت فرافکنی و پاک‏کردن واقعیت؛ مسئله این است