روزنامه ایران
1398/04/11
یکجانبهگرایی حیات اوپک را تهدید می‌کند
گروه اقتصادی/ «ما اینجا نیستیم تا تصمیم‌هایی را که در بیرون گرفته میشود، اجرا کنیم.» یکصد و هفتاد و ششمین نشست اوپک در واقعیت کلمه از این لحظه تاریخی شروع شد. لحظه‌ای که بیژن زنگنه، وزیر نفت در بدو ورودش به وین پایتخت اتریش و مقر دبیرخانه این سازمان، مقابل دوربین‌ها و دستگاه‌های ضبط صدای خبرنگاران جهان ایستاد و به یکجانبهگرایی برخی از اعضای اوپک اعتراض کرد. او دیگر کشورهای عضو این سازمان را هم تشویق به وحدت کرد. منظور زنگنه، رفتارعربستان بود که در هفته اخیر اعلام کرد، با روسیه بر سر تمدید توافق کاهش تولید به تصمیم رسیده است.توافق بزرگ‌ترین تولیدکننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام با یک تولیدکننده بزرگ غیرعضو در این سازمان توجه خیلی از رسانه‌ها را به خود جلب کرد، اما مورد اعتراض هیچ یک از وزرای نفت و انرژی اوپک قرار نگرفت اما زنگنه این سکوت را شکست. البته موضوع ایران هم درباره توافق کاهش تولید اوپک و غیراوپک از همان ابتدا مشخص بود. وزیر نفت یکبار دیگر این موضع را در هتل کوبورگ وین، به صراحت عنوان کرد و گفت: «حتی اگر این توافق سه سال هم تمدید شود، مشکلی نیست؛ اما هر وقت تحریم‌ها برداشته شود، تا هر میزانی که ایران بتواند نفت بفروشد، افزایش تولید خواهیم داشت.»
اما آنچه اجلاس کسل‌کننده روز گذشته اوپک را تحرک بخشید، صحبت‌های وزیر نفت ایران بود. موضع ایران بسیاری از کشورها را پای میز مذاکره با زنگنه کشاند. خبرهایی شنیده میشود که حتی الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه به دیدار وزیر نفت کشورمان رفت و یک پیام را به زنگنه رساند؛ اینکه هیچ وقت روسیه نمی‌خواسته است که بدون مشورت با ایران تصمیمی درباره توافق کاهش تولید اتخاذ کند.
زنگنه پیش از اجلاس 176 سازمان با نماینده چند کشور دیگر هم دیدار داشت. در این میان، مانوئل کودو، رئیس دوره‌ای اوپک و وزیر نفت ونزوئلا و محمد بارکیندو، دبیر کل اوپک نیز به دیدار زنگنه رفتند. ثامر غضبان، وزیر نفت عراق، مصطفی صنع الله، رئیس شرکت ملی نفت لیبی، ژان مارک تیستر چیکایا، وزیر نفت جمهوری کنگو، آمانوئلایبه کاچیکوو، وزیر نفت نیجریه و محمد ارکاب، وزیر انرژی الجزایر از جمله کسانی بودند که با وزیر نفت کشورمان مذاکرات فشرده‌ای قبل ار شروع اجلاس 176 وزرا داشتند.
خطر تولید امریکا
میزان پایبندی اوپک و غیراوپک به توافق کاهش تولید نفت که 800 هزار بشکه سهم اوپک و 400 هزار بشکه سهم غیراوپک بوده است، به گزارش کمیته نظارتی بیش از 163 درصد ارزیابی میشود. اوپک درحالی در ماه مه 2019 حدود 29 میلیون و 876 هزار بشکه در روز نفت خام تولید کرده که این رقم در سال 2017 حدود 32 میلیون و 14 هزار بشکه در روز بوده است. اکنون هم که این سازمان در مورد توافق کاهش تولید بحث می‌کند، این مسأله اهمیت دارد که امریکا بازار این سازمان را سهم خود نکند. امریکا اعلام کرده تا سال آینده 2 میلیون بشکه در روز به تولید خود می‌افزاید؛ یعنی به اندازه کاهش تولید اوپک و غیراوپک افزایش تولید امریکا خواهد بود.
یکجانبهگرایی و حیات اوپک
وزیر نفت می‌گوید که اوپک برای حفظ وحدت خود، باید با یکجانبهگرایی مقابله کند؛ وگرنه اوپک می‌میرد. به این ترتیب که زنگنه به پرسش یک خبرنگار مبنی بر اینکه اگر این رویه ادامه یابد و عربستان و روسیه به طور یک‌جانبه سیاست اوپک را تعیین کنند، آیا ایران تهدید می‌کند که اوپک را ترک خواهد کرد؟ پاسخ می‌دهد: «نه. ایران اوپک را ترک نمی‌کند، اما باور دارم اوپک خواهد مرد. با این فرآیندها اوپک خواهد مرد.»
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود، درباره طرح همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک تصریح می‌کند: «اساسنامه همکاری در این زمینه، یکی از موارد برنامه مذاکرات است که آن را رد می‌کنم. فکر می‌کنم اکنون زمان بحث درباره این نوع مسائل نیست، زیرا زمانی که درون اوپک چالش‌های بسیار داریم، نمی‌توانیم به شکلی معنادار درباره همکاری‌های جدید میان اوپک و غیراوپک بحث کنیم. بهتر است ابتدا همکاری میان اعضای اوپک را شکل دهیم.» وزیر نفت در پاسخ به پرسش مجددی با این مضمون که آیا در آینده اساسنامه همکاری اوپک و غیراوپک را امضا خواهید کرد نیز اظهار می‌کند: «فکر نمی‌کنم اکنون زمان بحث درباره این مسأله باشد، زیرا پیش از هر چیز، اوپک باید اتحاد در داخل را ایجاد کند و این برای اعضای اوپک قابل قبول نیست که برخی اعضا با دیگر اعضای اوپک بجنگند.»
وی در توضیح بیشتر عنوان می‌کند: «اوپک به صحبت، مشورت و تصمیم‌گیری جمعی برای مسائل نیاز دارد؛ این روال اوپک نبوده است که یکی دو نفر خارج از اوپک توافق کنند و بر توافق خود در اوپک مهر تأیید بزنند. این بزرگ‌ترین خطری است که اوپک با آن روبه‌روست.» وزیر نفت با بیان اینکه اوپک ۱۴ عضو دارد و همه مسائل باید در جمع اوپکی‌ها بررسی و تصمیم‌گیری شود، تأکید می‌کند: «اوپک باید به‌عنوان اوپک وجود داشته باشد، اما الان به‌شدت تضعیف شده است.»
زنگنه در پاسخ به این پرسش که چرا برای تمدید کاهش تولید، توافق در ژاپن انجام شد نه در وین، می‌گوید: این سؤال من هم هست. وی اظهار می‌کند: «معتقدم اگر اوپک می‌خواهد زنده بماند، باید تصمیماتش را در داخل اوپک بگیرد، نه اینکه دستورعمل را از خارج اوپک دریافت کند.»
به گفته وزیر نفت، در حال حاضر فقط یکجانبهگرایی ترامپ نیست که دنیا را تهدید می‌کند، بلکه برخی یک‌جانبه‌گرایی‌های دیگر هم وجود دارد. اوپک جایی برای تصمیم‌گیری‌های جمعی است و فکر می‌کنم اعضای اوپک هم در مقابل رویه‌ای غیر از این مقاومت می‌کنند.
چه کسی بیشترین سود را از تنش در منطقه می‌برد؟
زنگنه به پرسشی درباره اینکه آیا ایران مسئولیت حمله‌ها در دریای عمان و تنگه هرمز را می‌پذیرد، اینگونه پاسخ می‌دهد: «باید ببینیم چه کسی بیشترین سود را از تنش‌های بیشتر در منطقه ما می‌برد. ما می‌خواهیم در وضعیتی صلح‌آمیز زندگی کنیم، اما امریکا و برخی از کشورهای همسایه در خلیج فارس می‌خواهند به ما فشار وارد کنند. این ناعادلانه است، زیرا ما هیچ مشکلی با توافق جهانی که امضا کرده‌ایم، نداریم. امریکا توافق را به خطر انداخت و ما می‌خواهیم همه قدرت‌های جهانی به توافقی که امضا کردیم، پایبند باشند.»
زنگنه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا ملاقاتی با وزیر انرژی روسیه خواهد داشت، می‌گوید: «مشکلی برای دیدار با هیچ کدام از وزرا ندارم. جلسات دیگری نیز امروز خواهم داشت.»
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا فکر می‌کنید دیگر وزرای اوپک هم نگرانی‌های شما را دارند، می‌گوید: «نمی‌دانم، اما این‌طور فکر می‌کنم.»
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا در حال حاضر به اروپا نفت می‌فروشید، می‌گوید: «به شکل رسمی؛ هیچ.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا انتظار دارید صادرات نفت به چین در ماه‌های آینده افزایش یابد نیز یادآور میشود: «نمی‌توانم چیزی درباره تحریم‌ها بگویم.»
سایر اخبار این روزنامه
چهارمین قهرمانی با من
سامان دادن به سیاست داخلی راه مقابله با امریکا
جنگ‌هایی که تمام نمی‌شوند
اورانیوم غنی شده از مرز 300 کیلوگرم گذشت
یکجانبهگرایی حیات اوپک را تهدید می‌کند
مشکل تولید با تدبیر حل میشود نه با قانون
عملیات شناسایی استخراج کنندگان ارز دیجیتالی
انفجار در مسیر شکننده دیپلماسی
سایه تحریم‌ها بر خدمت‌رسانی به اتباع خارجی
تعریف حریم خصوصی یکبار برای همیشه
مرز ظریف تفکیک قوا
مدل معنایی رفتار انتخاباتی در نظام مردم‌سالار دینی
سلام ایران
