روزنامه خراسان

علینقی عالیخانی؛ نابغه اقتصاد یا آدم عَلَم؟

 سه‌شنبه، ۴ تیر ۱۳۹۸، علینقی عالیخانی درگذشت. به مناسبت فوت او، مطالب تجلیل‌آمیزی در شبکه‌های مجازی منتشر شد و از او با عناوینی همچون «معمار اقتصاد صنعتی ایران» و شخصیتی در حد «نابغه اقتصادی»، یاد کردند. آیا او در زمان خود چنین شهرتی داشت؟ تا آن جا که مطالعه کرده و اسناد را دیده‌ام، خیر. عالیخانی در زمان خود و تا پایان دوران پهلوی، به عنوان «آدمِ عَلَم»، به معنای یکی از اعضای تیم امیر اسدا... علم، شناخته می‌شد؛ در جایگاهی فروتر از محمد معتضد باهری. عالیخانی را اقتصاددانی برجسته نمی‌شناختند. اگر جز این بود، در سال‌های بعد، از «نبوغ اقتصادی» او در مناصب مرتبط، مانند بانک مرکزی یا سازمان برنامه یا همان وزارت اقتصاد، بهره می‌بردند و او را از تخصصش دور نمی‌کردند. عالیخانی از بدو فعالیت وزارت اقتصاد که منطبق با سیاست‌های جدید موسوم به «انقلاب سفید» تأسیس شد، وزیر اقتصاد بود. او پیش از آن، کارمند و کارشناس اقتصادی ساواک محسوب می‌شد و مطالبی می‌نوشت که با توجه به سطح نازل اندیشه سیاسی آن زمان، نازل و استقراضی بود. بولتن‌های عالیخانی‌ که در تأیید دیدگاه‌های سطحی و بلندپروازانه شاه نوشته می‌شد، مورد توجه محمدرضا پهلوی قرار گرفت و اسدا... علم، با توجه به پیشینه خانوادگی عالیخانی،  از او استفاده کرد. به این ترتیب، عالیخانی ۳۴ ساله، در بهمن ۱۳۴۱، مسئول وزارتخانه تازه تأسیس اقتصاد شد و تا مرداد ۱۳۴۸ در این سمت باقی ماند. در دوران وزارت عالیخانی، به جز نظرات شخص شاه در زمینه توسعه که آمرانه از بالا دیکته می‌شد، سازمان برنامه و بانک مرکزی نقش مهمی در سیاست گذاری اقتصادی ایران داشتند.  جایگاه عالیخانی در حد کسانی چون عبدالعظیم ولیان (اولین وزیر اصلاحات ارضی) و ناصر گلسرخی (اولین وزیر منابع طبیعی) بود. بخش عمده شهرت عالیخانی در ایران، از دهه ۱۳۷۰ به بعد، مرهون نقش او به عنوان ویراستار یادداشت‌های امیر اسدا... علم است.
منبع: کانال عبدا... شهبازی(با تلخیص)
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) افتتاح ابرپروژه سد و نیروگاه ایرانی در سریلانکا (جوان) اخبار ویژه (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
دوربرگردان‌ خیابان شیرازی بازگشایی شد احتمال برگزاری آزمون استخدام 20 هزار نفردر آموزش‌وپرورش طی مرداد مردم می گویند من نوستالژی هستم رگبار تابستانی و بحران تکراری در مشهد کمک دولت به مسکن دار شدن زوج های پردرآمد! معتادها زیاد می شوند! پاسخ قاطع به بازی اروپا وقتی برای اثرت صف می‌کشند بگو خداحافظ! آبنبات چوبی «اینستکس» و بازی اروپا با افکار عمومی معمای اسکلت مرد ایرانی مقیم آمریکا در چاه مرگ علینقی عالیخانی؛ نابغه اقتصاد یا آدم عَلَم؟ وقت خداحافظی زودهنگام با مرکل فرارسیده است؟ سلبریتی‌هاروی موج‌حاشیه‌سازی حملات انصارا... نتیجه داد