روزنامه ابتکار
1398/04/06
«ابتکار» از وعده اروپایی‌ها درباره آماده شدن اینستکس در مهلت پایانی تعیین شده ایران گزارش می‌دهد
شمارش معکوس ضربالاجلمعصومه معظمی
هجده اردیبهشت 98 سالگرد خروج آمریکا از برجام بود که شورای عالی امنیت ملی کشورمان ضرب‌الاجلی ۶۰ روزه را به منظور کاهش تعهدات ایران در برجام در‌صورت محقق نشدن وعده‌های طرف اروپایی در این توافق بین‌المللی تعیین کرد. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان در سالگرد خروج آمریکا از این توافق، در پاسخ به بدعهدی غرب از تعلیق بخشی از تعهدات برجامی ایران خبر داد؛ موضوعی که با واکنش اتحادیه اروپا همراه بود و طی بیانیه‌ای هرگونه ضرب‌الاجل را نپذیرفت و رد کرد و از جمهوری اسلامی خواست بدون کم و کاست همچنان در توافق برجام باقی بماند. حالا دیگر زمانی از این ضرب‌الاجل باقی نمانده است و بعد از کاهش تعهدات ایران از برجام در گام نخست، اگر اتحادیه اروپا نسبت به اجرای وعده‌های خود درباره اینستکس یا همان کانال مالی بین ایران و اروپا به منظور دور زدن تحریم‌ها و مبادلات پولی و مالی، عمل نکند، جمهوری اسلامی گام دوم کاهش تعهدات خود در برجام را اجرایی خواهد کرد. هرچند که با نزدیک شدن به این شمارش معکوس، هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان اعلام کرده که اینستکس آماده اجرا است و به زودی اولین مبادله پولی از طریق این کانال مالی مشترک انجام میشود.
هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان پس از اینکه به ایران سفر کرد، تاکید کرد که اتحادیه اروپا به برجام پایبند است و اخیرا هم در مصاحبه با شبکه ZDF گفت: «اینستکس آماده است و به زودی اولین مبادله آن اجرایی میشود.» او در تازه‌ترین اظهارات خود در‌مورد برجام گفت: «این توافق هنوز وجود دارد، من به تهران رفتم تا نشان دهم این توافق زنده است و ما به تعهدات خود در قبال برجام متعهد هستیم.» ماس در عین حال درباره اینستکس گفت: «اینستکس قابلیت اجرای مبادلات بین‌المللی را دارد، اما شرکت‌ها باید در این مورد تصمیم بگیرند. در واقع شرایط برای شرکت‌ها سخت است و این موضوع نتیجه فشار حداکثری آمریکا بر ایران است.»
کانال پرداخت مالی اروپا با هدف دور زدن تحریم‌های آمریکا به‌زودی آماده استفاده است
ماس، وزیر امور خارجه آلمان در دیدارهای اخیر خود با مقامات ایرانی گفته بود: «سیستم پرداخت مالی اروپا که با هدف دور زدن تحریم‌های آمریکا طراحی شده است به‌زودی آماده استفاده خواهد شد.» ماس پیش‌تر گفته بود که این سیستم مالی موسوم به «اینستکس» پس از ماه‌ها کار فشرده آماده عملیاتی شدن است و این یک ابزار از نوع جدید است، پس عملیاتی کردن آن کار چندان آسانی نیست چون راه‌اندازی یک سیستم پرداخت کاملا جدید کار پیچیده‌ای است.»
ضرب‌الاجل 60 روزه ایران به اروپایی‌ها درباره برجام
البته ایران که یک سال برای اجرایی شدن وعده اروپایی‌های طرف برجام بعد از خروج آمریکا از این توافق بین‌المللی صبر کرده بود، حالا دیگر قصد صبوری ندارد و در بیانیه‌ای اعلام کرده است: «به کشورهای باقی‌مانده در برجام ۶۰ روز فرصت داده میشود تا تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی را عملیاتی کنند. چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات ایران را تامین کنند، در مرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی‌سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد».
بر این اساس، در‌صورت عمل نکردن اروپایی‌ها به وعده و تعهدات‌شان در قبال ایران، جمهوری اسلامی هم محدودیت‌های مربوط به ذخیره‌سازی آب سنگین و اورانیوم غنی‌شده را رعایت نخواهد کرد. در عین حال، ایران تهدید کرده است که در مرحله بعد (پس از اتمام مهلت ۶۰ روزه اروپا برای اجرای تعهدات بانکی و نفتی خود) که البته این مهلت رو به اتمام است، توقف بخش‌های دیگری از توافق هسته‌ای را در دستور کار قرار خواهد داد.
کاهش تعهدات ایران در برجام به منزله خروج از این توافق نیست
در این راستا هادی شوشتری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به «ابتکار» گفت: «اتفاقی که در طرف ایرانی برجام رخ داد، به منزله خروج از برجام نبود بلکه به معنی کاهش تعهدات بود تا طرف های اروپایی برجام در تعهدات‌شان باقی بمانند و به وعده‌های خود عمل کنند.» نماینده مردم قوچان و فاروج در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «بارها از سوی مقامات ایرانی مطرح شده است که طرف‌های اروپایی به عنوان یکی از طرف‌های مهم برجام باید درباره مسائل پولی و بانکی و نفتی و تبادلات مالی قدم‌هایی بردارد و آنها هم وعده داده بودند از طریق کانال مالی اینستکس این مشکل را حل خواهند کرد، ولی تا کنون قدم جدی برنداشته‌اند و امیدواریم هر‌چه زودتر این امر محقق شود تا دلیلی برای ماندن در برجام وجود داشته باشد.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: «اگر طرفین باقی مانده در برجام به تعهدات‌شان عمل نکنند، جمهوری اسلامی ایران هم گام دوم کاهش تعهدات را برمی‌دارد.»
او اظهارات وزیر خارجه آلمان را در عین حال تا حدی خوشبینانه خواند و به «ابتکار» گفت: «حداقل این است که اروپایی‌ها در مرحله کلامی اذعان می‌کنند که متعهد به برجام هستند، ولی از طرفی هم می‌گویند شرکت‌های ما بخش خصوصی‌اند و دولت نمی‌تواند آنها را ملزم به اجرای این کار کند.»
شوشتری به شمارش معکوس ضرب‌الاجل ایران به اروپا اشاره کرد و افزود: «بنابراین با نزدیک شدن به شمارش معکوس مهلت و ضرب‌الاجلی که ایران برای طرف اروپایی برجام تعیین کرده است، توقع می‌رود گامی از سوی آنها برداشته شود چرا که در غیر این صورت گام دوم کاهش تعهدات از سوی جمهوری اسلامی برداشته میشود.» او تاکید کرد: «امیدواریم این امر محقق شود و اولین مبادلات پولی و بانکی از طریق کانال مالی اینستکس انجام شود تا برجام از دست نرود.»
سفر وزیر خارجه آلمان به ایران نشانه اهمیت برجام برای طرف‌های اروپایی است
محمد باسط درازهی هم درباره این اتفاق به «ابتکار» گفت: «سفر وزیر خارجه آلمان به ایران نشانگر توجه کشورهای اروپایی در روزهای باقی مانده تا ضرب‌الاجلی است که ایران برای کاهش تعهدات خود در برجام تعیین کرده است.»
نماینده مردم سراوان در مجلس تاکید کرد: «مقامات کشورمان و مسئولان مربوطه در وزارت خارجه اعلام کرده‌اند که طرف‌های اروپایی قدم‌های مثبتی برای رفع تنش‌ها درباره برجام و ایجاد کانال مالی بین ایران و اروپا برنداشته‌اند. بنابراین تنها وعده آنها فعال کردن کانال مالی اینستکس برای تبادلات مالی و ارزی بین ایران و اتحادیه اروپا به منظور دور زدن تحریم‌ها و کاهش فشار اقتصادی است که البته هنوز محقق نشده است.»
او افزود: «امیدواریم اظهارات اخیر وزیر امور خارجه آلمان درباره اینکه این کانال مالی آماده شده و به زودی اولین مبادله با آن انجام میشود زودتر محقق شود شاید گشایشی در حوزه پولی و مالی ما ایجاد شود.»
اروپایی‌ها می‌توانند خسارت ناشی از خروج آمریکا از برجام را جبران کنند
درازهی ادامه داد: «اگر اروپا در‌این‌باره قدم جدی بردارند، می‌تواند بخشی از سختی‌ها و خسارت‌های ناشی از خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های اعمال شده را جبران کند.» این نماینده دور دهم مجلس به «ابتکار» گفت: «من بسیار خوشبین هستم که این اتفاق بیفتد و با این اظهارات و تلاش‌‌ها و تحرکاتی که از سوی اتحادیه اروپا و برخی کشورهای اروپایی افتاده است، امیدوارتر شده‌ام که اقتدار جمهوری اسلامی ایران، کشورهای دیگر را مجبور به همراهی کند. به طور یقین ضرب‌الاجل تعیین شده برای اروپایی‌ها به منظور کاهش تعهدات ایران در برجام، نسبت به جدی گرفتن حرف ایران، اروپایی‌ها را برای برداشتن قدم‌های جدی در‌این‌باره مجاب کرده است.»
سازمان ملل و اتحادیه اروپا در مقابل خروج آمریکا از برجام فقط تاسف خوردند!
الهیار ملکشاهی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس هم در‌این‌باره به «ابتکار» گفت: «برجام بعد از کش‌و‌قوس‌های طولانی سندش به سازمان ملل رفت و به یک معاهده بین‌المللی تبدیل شد، اگر یکی از طرفین، از این معاهده بین‌المللی خارج شوند سازمان‌ملل باید با او برخورد می‌کرد ولی متاسفانه آمریکا یکجانبه این توافق را ترک کرد و نه سازمان ملل و نه اتحادیه اروپا واکنشی به این خروج نداشتند و تنها به اظهار تاسف اکتفا کرده و سکوت کردند.»
او تاکید کرد که البته طرفین اروپایی خود را همواره متعهد به برجام دانسته و توصیه کرده‌اند که ایران هم در برجام بماند و پایبند باشد، ولی به تعهداتی که باید خودشان عمل می‌کردند، بی‌توجه بوده‌اند.
ناموفق بودن آمریکا در عدم اجماع جهانی علیه ایران از برکات برجام است
ملکشاهی در عین حال گفت: «البته آنها با آمریکا در خروج از برجام همراهی نکردند و ایالات متحده نتوانست اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی به راه بیندازد و این اقدام مثبتی است.» او ادامه داد: «اینستکس کانالی برای مبادلات پولی و مالی است ولی طبق اظهارات مسئولان داخلی هنوز این امر و وعده اروپایی‌ها محقق نشده و تنها در‌این‌باره حرف زده شده است.»
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس به «ابتکار» گفت: «البته همین که در ایجاد اجماع جهانی با آمریکا علیه ایران هم‌داستان نشده‌اند گام مثبت و قابل قبولی است و این یکی از برکات برجام است که نباید از آن غافل شویم.»
نماینده مردم کوهدشت در مجلس تاکید کرد: «جمهوری اسلامی در بحث برجام یک سال خویشتنداری کرد ولی از دو ماه قبل طبق ماده 26 و 37 برجام که به دولت ایران اجازه می‌دهد بعضی اقدامات متقابل را برای کاهش تعهداتی که برجام برایش تعیین کرده است، اعمال کرد و این کاهش تعهدات بر اساس زمان‌بندی در حال انجام است و در‌صورتی که این مدت زمان 60 روزه هم به اتمام برسد، جمهوری اسلامی گام دوم کاهش تعهدات برجام را بر می‌دارد. به همین دلیل اروپایی‌ها اگر قرار است کاری انجام دهند تا دیر نشده باید قدم‌های لازم را بردارند.»
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب در دیدار رئیس، مسئولان و جمعی از قضات قوه قضائیه :
پیشنهاد مذاکره، فریب آمریکا برای خلع سلاح است
محمدرضا ستاری
هدف ترامپ از تحریم‌های جدید چیست؟
فردا سالروز یک جنایت جنگی شیمیایی است
حدیث نامکرر سردشت
آمارها درباره طرح‌های فصلی «خانه کتاب» چه می‌گویند؟
طرح‌های فصلی، پرستار کالبد نیمه‌جان نشر
گزارش «ابتکار» از طرح معامله قرن در کارگاه اقتصادی بحرین
طرح صلحی که مرده به دنیا آمد
آیا ایران از ورشکستگی آب نجات یافته است؟
خشکسالی دنباله‌دار!
«ابتکار» از وعده اروپایی‌ها درباره آماده شدن اینستکس در مهلت پایانی تعیین شده ایران گزارش می‌دهد
رئیس‌جمهوری در جلسه هیئت دولت:
با شنود نمی‌شود مردم را محاکمه کرد
فرمانده کل سپاه پاسداران:
تحریم فرماندهان سپاه ناشی از واماندگی آمریکا در برابر اقتدار ایران است
مسئول سیاست خارجی اروپا:
اینستکس طی چند روز آینده عملیاتی میشود
دبیر شورای نگهبان:
تحریم‌های آمریکا علیه مسئولان عالی نظام، تبلیغاتی است
فرمانده کل سپاه پاسداران:
تحریم فرماندهان سپاه ناشی از واماندگی آمریکا در برابر اقتدار ایران است
پیشگیری از اعتیاد از شعار تا عمل
