شبیه‌سازی سناریوی مرگ عرفات برای مرسی

سرویس بین الملل جوان آنلاین: مرگ ناگهانی محمد مرسی در جریان جلسه دادگاه، موج گسترده‌ای را علیه دولت مصر در منطقه به راه انداخته است. مقام‌های مصر به علت هراس از اعتراض‌های مردمی دستور دادند که پیکر محمد مرسی هرچه سریع‌تر دفن شود و دیروز صبح پیکر مرسی در بین تدابیر شدید امنیتی و بدون حضور هواداران به خاک سپرده شد. از همان ابتدای اعلام خبر مرگ مرسی، ابهامات پیرامون این قضیه مطرح شد و بسیاری این اقدام را نوعی ترور و مرگ خاموش از سوی دولت مصر عنوان کردند. برخی رسانه‌های منطقه با تشکیک در مرگ وی اعلام کردند که جان وی در معرض تهدید قرار داشت. گروه اخوان‌المسلمین مصر در واکنش به درگذشت محمد مرسی، دولت مصر را مسئول این حادثه دانست و آن را «قتل عمد» خواند. شبکه الجزیره در این باره گزارش داد: «محمد مرسی در جلسه قبلی دادگاه که هفتم ماه مه برگزار شد، اعلام کرده بود که جانش در معرض تهدید قرار دارد». روزنامه العرب قطر نیز در گزارشی ضمن مشکوک توصیف کردن مرگ مرسی نوشت: «یک سال پیش کمیته حقوقی مستقل متشکل از برخی نمایندگان پارلمان انگلیس و حقوقدان‌ها اعلام کرده بودند که مرسی در شرایطی در زندان است که مطابق با استاندارد‌های بین‌المللی نیست. این کمیته درباره احتمال قتل وی در زندان هشدار داده بود». پایگاه خبری عربی ۲۱ در گزارشی تأکید کرد که وجود برخی شواهد و قرائن احتمال قتل وی را افزایش می‌دهد. مقامات مصری درخواست‌های مطرح شده از سوی بسیاری از مؤسسات حقوقی در خارج از این کشور برای تشکیل کمیته بین‌المللی تحقیق در زمینه شرایط مرگ مبهم و پیچیده مرسی را رد کرده‌اند. موضع دولت قاهره درباره لاپوشانی جزئیات مرگ محمد مرسی، بیش از پیش بر ابعاد ابهام آمیز این مسئله افزوده است. محمد مرسی اولین رئیس‌جمهور مردمی مصر بود که در سال ۲۰۱۲ روی کار آمد و پس از یک سال ریاست جمهوری، در سوم ژوئیه ۲۰۱۳ پس از ناآرامی‌های چند روزه و حالت بحرانی کشور، درپی کودتای ارتش عزل و زندانی شد. مرسی درحالی به مدت شش سال در زندان بود که حسنی مبارک، دیکتاتور مخلوع مصر از همه اتهامات خود تبرئه شده و در منزل مسکونی خود به سر می‌برد.
جهان مرگ مرسی را نپذیرفت
درحالی که دولت مصر در گزارش رسمی مرگ محمد مرسی را ایست قلبی عنوان کرده، مقامات منطقه و سازمان‌های حقوق بشری مرگ مرسی را مشکوک اعلام کرده‌اند. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه درگذشت محمد مرسی را تسلیت گفت و او را شهید نامید. به گزارش خبرگزاری آناتولی، اردوغان در واکنش به درگذشت مرسی گفت: «السیسی ستمگر از طریق کودتا و غصب حکومت و زیرپا گذاشتن دموکراسی و کنار گذاشتن مرسی، روی کار آمد و حدود ۵۰ شهروند مصری را اعدام کرد». سازمان دیده‌بان حقوق بشر هم در واکنش به مرگ مرسی اعلام کرد: «دولت مصر مسئول مرگ محمد مرسی است چرا که نتوانسته خدمات درمانی لازم را به وی ارائه کند و در تأمین حقوق اساسی زندانیان نیز موفق نبوده است». سازمان عفو بین‌الملل هم تحقیقات عادلانه، شفاف و جامع مصر را درباره مرگ محمد مرسی خواستار شد. عفو بین‌الملل گفت: «این حکم همه امید‌ها درباره استقلال و بی‌طرفی در نظام کیفری در مصر را از بین می‌برد.». به گزارش روزنامه العربی‌الجدید، عبدالرزاق مقری، رئیس جنبش جامعه صلح، بزرگ‌ترین حزب اسلامگرا در الجزایر در واکنش به مرگ مرسی گفت: «خداوند تو را رحمت کند‌ای رئیس‌جمهور مشروع و مظلوم مصر». خالد المشری، رئیس شورای عالی دولتی در لیبی نیز اعلام کرد که «مرسی به صورت تدریجی طی چند سال ترور شده است». عمرو دراج، وزیر برنامه‌ریزی و همکاری‌های بین‌المللی دولت سابق مصر نیز عبدالفتاح السیسی را به قتل مرسی محکوم کرد. دراج در گفت‌وگو با الجزیره افزود: نسبت به این مرگ مشکوک هستیم و مانند قتل یاسر عرفات، شیوه خاصی برای قتل مرسی به کار رفته است. علی قره‌داغی، دبیرکل اتحادیه علمای مسلمان و جانشین یوسف القرضاوی نوشت: مرسی نمرد بلکه توسط گروهی ظالم به طور تدریجی کشته شد. کاربران عادی فضای مجازی نیز هرکدام به شیوه‌ای مرگ مرسی را تفسیر کردند و در این میان بیشتر اتهام‌ها متوجه نظام مصر به‌ویژه عبدالفتاح السیسی بود.
رد پای ریاض و ابوظبی
قبل از مرگ مرسی، تحرکاتی از سوی مقامات سعودی و اماراتی انجام شده که مشکوک بودن ماجرا را بیشتر نمایان می‌کند. سایت خلیج‌اونلاین دیروز در گزارشی نوشت که عبدالله بن‌زاید آل نهیان، وزیر خارجه امارات چند ساعت قبل از اعلام مرگ محمد مرسی با عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر دیدار کرده است. بر اساس این گزارش، «عبدالله بن زاید و السیسی با جریان سیاسی اخوان‌المسلمین که رئیس‌جمهور فقید مصر بدان تعلق داشت، دشمنی دارند». دولت امارات به شدت با نظام مرسی دشمنی می‌ورزید و در آن زمان گزارش‌های متعدد و شخصیت‌های بلندپایه تأیید کردند ابوظبی از کودتای السیسی علیه مرسی در سال ۲۰۱۳ حمایت کرد و بن‌زاید در صفحه شخصی خود به وی تبریک گفت. همچنین عربستان سعودی بلافاصله پس از خبر درگذشت مرسی، گروه اخوان‌المسلمین را تروریستی اعلام کرد. به گزارش روزنامه رأی‌الیوم، وزارت خارجه عربستان دو شنبه شب در صفحه توئیتر خود مدعی شد: «گروه اخوان‌المسلمین، اصل تروریسم و همچنین منشأ بروز گروه‌هایی مثل القاعده، النصره و داعش است؛ گروهی که از نظر عربستان سعودی یک گروه تروریستی است و برای دستیابی به اهداف خود دست به خشونت می‌زند و ادعا می‌کند که نماینده اسلام میانه‌رو است». در این پیام همچنین ادعا شده است: «اخوان‌المسلمین خون مخالفان خود را مباح دانسته و دست به عملیات‌های ترور و انتحاری می‌زند و با حکومت ایران همکاری می‌کند و انقلاب اسلامی ایران از ادبیات اخوانی‌ها تأثیر پذیرفته است». ریاض و ابوظبی از حامیان اصلی دولت السیسی در مصر هستند و در سال‌های اخیر تلاش‌های گسترده‌ای کرده‌اند تا مانع گسترش تفکرات اخوان‌المسلمین در مصر و شمال آفریقا شوند. امارات و عربستان در این مدت کمک‌های اقتصادی زیادی را به دولت مصر انجام داده‌اند و با این کمک‌ها، قاهره را با سیاست‌های مخرب خود در منطقه همسو کرده‌اند. مشارکت دولت مصر در ائتلاف سعودی علیه یمن و تلاش برای فروش جزایر «تیران و صنافیر» به سعودی ها، نشان می‌دهد السیسی مجری سیاست‌های سعودی در منطقه است.