شمارش معکوس ایران

آرمان- محمدحسین لطف‌الهی: پس از خروج غیراصولی و یک‌جانبه آمریکا از برجام در سال 97، واشنگتن انتظار داشت که ایران در پاسخ به این اقدام خروج خود را از توافق هسته‌ای اعلام کند و در نتیجه آن اجماعی جهانی علیه جمهوری اسلامی شکل گیرد. بر خلاف خواست واشنگتن، مسئولان ایرانی راهبرد صبر استراتژیک را در پیش گرفتند و به جهانیان نشان دادند که تهران همواره به توافق هسته‌ای پایبند بوده و بهانه را از ایالات متحده بگیرند. پس از گذشت یک سال از خروج آمریکا، ایران نیز از راهبرد جدید خود در قالب یک مصوبه شورای عالی امنیت ملی رونمایی کرد. در این بیانیه تصریح شد که ایران در مرحله فعلی دیگر خود را متعهد به رعایت محدودیت‌های مربوط به نگهداری ذخائر اورانیوم غنی شده و ذخائر آب سنگین نمی‌داند. همچنین به کشورهای باقی مانده در برجام 60 روز فرصت داده شد تا تعهدات خود به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی را عملیاتی نمایند. در این بیانیه به اروپا فرصت داده شد چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات ایران را تامین کنند، در مرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی‌سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد. شورای عالی امنیت ملی در پایان تاکید کرد که در هر زمان که خواسته‌های ما تامین شوند، ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله اجرای تعهدات دیگر را متوقف خواهد کرد.
  شمارش معکوس کاهش تعهدات
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در نشستی خبری اعلام کرد که ایران ۶ تیر از سقف ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده که پیش‌تر تعیین شده بود، عبور خواهد کرد. بهروز کمالوندی گفت: از امروز شمارش معکوس برای عبور از ذخیره ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده آغاز می‌شود و تا ۱۰ روز دیگر یعنی ۲۷ ژوئن (۶ تیرماه) از این سقف عبور می‌کنیم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه صحبت‌های خود در جمع خبرنگاران در مجتمع آب سنگین اراک ادامه داد: ما تصمیم بر آن داریم که دیگر آب سنگین را به‌عنوان یک ماده اولیه صادر نکنیم. ممکن است در سنوات آینده میزان استفاده از آب سنگین در داخل به حدی افزایش یابد که نیاز به صادرات نباشد. وی در این ارتباط توضیح داد: این قضیه به مانند صدور گاز است که ما گاز را به‌عنوان ماده اولیه صادر نمی‌کنیم بلکه آن را در مواد پتروشیمی استفاده می‌کنیم و در آن قالب صادر می‌کنیم. وی با بیان اینکه حرکت در این راستا از نظر اقتصادی ارزش بالایی دارد، افزود: البته ما در این راستا نمی‌خواهیم تعهداتی که در گذشته به بازارهایمان داده‌ایم را کنار بگذاریم و در کنار حفظ تعهد، به حفظ بازار خود نیز توجه داریم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی با تاکید بر اینکه آب سنگین دارای مواد استفاده متعددی در رشته‌های مختلفی از جمله پزشکی است و به درمان و تشخیص بسیاری از بیماری‌ها در نوزادان کمک می‌کند، در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد اجرای مرحله دوم کاهش تعهدات برجامی ایران تصریح کرد: ما در ارتباط با این موضوع منتظر تصمیم مقامات مسئول کشور هستیم. هنوز برای اروپایی‌ها فرصت برای تصمیم‌گیری وجود دارد. ما دیگر صبر نداریم. حدود یک سال صبر کردیم دو ماه نیز به آنها فرصت دادیم، اکنون مدت محدودی از این زمان باقی مانده و آنها می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.
 تهدید منطقی!


مشاور ارشد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دوشنبه به تهدیدهای ایران برای کاهش تعهدات خود ذیل برجام واکنش نشان داد.«ناتالی توچی»، مشاور ارشد «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مصاحبه با راشاتودی تهدید ایران برای کاهش تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای برجام را «منصفانه» توصیف کرد. توچی در پاسخ به سوال مجری برنامه، مبنی بر اینکه آیا تهدیدهای ایران درباره خروج از برجام آخرین هشدارها به اتحادیه اروپا برای پایبندی به تعهداتش است، گفت: «اگر خودم جای ایرانی‌ها قرار دهم، یعنی اگر من یکی از افراد تصمیم‌گیر در ایران بودم احتمالاً همین تهدیدها را می‌کردم، درست هم هست». وی اضافه کرد: «منظورم این است که روشن است که اگر یکی از طرف‌های یک قرارداد به تمام تعهداتش پایبند بماند-یعنی ایران- منصفانه است که به طرف‌های دیگر بگوید مراقب باشید، وگرنه از توافق خارج می‌شوم.»
 حمایت روسیه، انتقاد آلمان و تهدید انگلیس
ساعاتی پس از این سخنان کمالوندی بود که واکنش‌ها آغاز شد. در ابتدا سخنگوی کاخ کرملین در واکنش به سخنان سخنگوی سازمان انرژی اتمی، اعلام کرد که ایران تاکنون به تعهدات برجامی خود پایبند بوده است. دیمیتری پسکوف تصریح کرد: «ایران تاکنون به موضوعات موافقت ‌شده در سطح بین‌المللی درباره غنی‌سازی اورانیوم وفادارانه پایبند بوده است و مسکو از هرگونه احتمالی مبنی بر اینکه تهران قصد دارد عمل به برجام را متوقف کند بی‌اطلاع است». آلمانی‌ها نیز این تصمیم ایران را نادرست دانسته و خواستار ادامه پایبندی تهران به برجام شدند. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان تنها به بیان این جمله بسنده کرد که «تهران به تعهدات هسته‌ای سال 2015 پایبند بماند». انگلیسی‌‌ها که این روزها سخت از آمریکا جانبداری می‌کنند واکنش متفاوتی داشتند و زبان به تهدید ایران گشودند. سخنگوی نخست وزیر انگلیس در واکنش به اظهارات بهروز کمالوندی گفت که اگر ایران دست از پایبندی به برجام بردارد، لندن تمام گزینه‌های موجود برای خود را بررسی خواهد کرد. سخنگوی ترزا می‌ نخست وزیر مستعفی انگلیس در واکنش به اظهارات جدید سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران تصریح کرد: «ما درباره نگرانی‌مان نسبت به قصد ایران برای کاهش پایبندی‌اش به برجام شفاف بوده‌ایم. اگر ایران اجرای تعهدات هسته‌ای‌اش در این توافق را متوقف کند، ما تمام گزینه‌های در دسترس خود را بررسی خواهیم کرد».
 رو سیاهی برای دلواپسان
این اقدامات ایران در راستای بازگردان ذخایر اورانیوم به بیش از 300 کیلوگرم و برنامه‌ریزی برای رسیدن به سطح غنی‌سازی 20‌درصدی آن هم در این فرصت اندک، در حالی صورت می‌گیرد که دلواپسان در سال‌های گذشته شدیدترین حملات را به علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی داشتند و مدعی بودند که تاسیسات هسته‌ای ایران با بتن‌ریزی و اقدامات آژانس دیگر کاربرد چندانی نخواهند داشت. امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر مسائل آمریکا در این خصوص نوشت: «‏کمالوندی گفته ظرف 10 روز از سقف تولید اورانیوم عبور می‌کنیم، ظرف دو سه روز غنی‌سازی از 67/3‌درصد عبور می‌کند و طی چند روز لوله‌ها در قلب راکتور آب سنگین اراک قرار می‌گیرد. کسانی که می‌گفتند صنعت هسته‌ای با ‎برجام از بین رفت و داخل قلب رآکتور بتن ریخته شد اکنون چه پاسخی دارند؟»