بورس تهران بی‌اعتنا به تحریم‌ها

گروه اقتصادی / در حالی که براساس یک برنامه زمان بندی شده در واشنگتن، وزارت خزانه‌داری امریکا تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع می‌کند، بورس تهران به عنوان یکی از سنجه‌های مهم تعیین وضعیت اقتصادی کشور، بی‌اعتنا به کنش‌های تحریمی امریکا روند صعودی خود را طی 85 روز از فصل بهار طی کرده و در مدار و مسیر رونق قرار دارد. به گزارش خبرنگار «ایران»، برای آن‌که یک وضعیت عمومی از بازار سرمایه کشور ارائه شود، کافی است که روند شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال‌جاری مورد بررسی قرار گیرد.
بازدهی بورس تهران
وضعیت شاخص کل نشان می‌دهد که از سطح 179,194 واحد به سطح 233,352 واحد طی 50 روز کاری تا تاریخ 22 خرداد رسیده که گویای رشد 30 درصدی است. سی درصد بازدهی طی سه ماه اول، نشان‌دهنده این است که اگر سرمایه‌گذاری از ابتدای فروردین وارد بازار شده بود، به صورت ماهانه 10 درصد سود به دست می‌آورد.
حرکت شاخص کل هم‌وزن نیز به عنوان شاخص نشان‌دهنده رشد متوازن بازار سرمایه میان تمام سهم‌ها و گروه‌های حاضر در بازار سهام کشور، نشان می‌دهد شاخص هم‌وزن از سطح 33,390 به سطح 58,131 واحد رسیده است و تغییرات مثبت 75 درصدی داشته است.


شرکت‌های کوچک‌ و بورس
اگر رفتار شاخص هم‌وزن با شاخص کل بورس مورد بررسی قرار گیرد، روند حرکتی این دو سنجه بازار نشان می‌دهد که از ابتدای سال‌جاری تاکنون میزان تغییراتی که شاخص هم‌وزن داشته نسبت به شاخص کل بیشتر بوده است. در شاخص کل، سهام شرکت‌های بزرگ که ارزش بازار بالاتری دارند، تأثیرگذار هستند، در نتیجه تغییرات قیمت سهام آنها، بیشتر تعیین‌کننده رقم شاخص کل است. اما در شاخص هم‌وزن که تمامی شرکت‌ها با سرمایه کوچک و بزرگ یکسان در نظر گرفته می‌شوند، بازدهی 75 درصدی، به معنی آن است که شرکت‌های کوچک‌تر بازار، توانسته‌اند عملکرد مثبت‌تری داشته باشند و افزایش قابل‌ توجه در قیمت سهام آنها، توانسته شاخص هم‌وزن را بیشتر بالا ببرد، در حالی که شاخص کل با توجه به آن‌که تأثیرپذیری از بزرگان بازار دارد، نتوانسته به اندازه هم‌وزن افزایش داشته باشد. یعنی در واقع شرکت‌های کوچک در بازار سهام با افزایش قیمت روبه رو بودند و سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت‌های کوچک ارزنده تمایل بیشتری نشان داده‌اند.یکی از دلایل افزایش قیمت سهام شرکت‌های کوچک تأثیر پذیری و حرکت آنها در برابر ورود نقدینگی جدید بوده است.
با توجه به آن‌که بازدهی بورس از ابتدای سال نسبت به بازارهای موازی دیگر بیشتر بوده و ارزش معاملات کل بازار در هر روز کمتر از رقم 1500 میلیارد تومان نبوده و در مواردی فراتر از 2000 میلیارد تومان هم رفته است، می‌توان ادعا کرد بخش زیادی از عرضه پول وارد بازار سرمایه شده است.
حرکت سرمایه در بورس
بورس تهران بی‌اعتنا از ریسک تأثیر‌پذیری تحریم‌های متسلسل که با هدف ایجاد نوسان روی بنیان‌های اقتصادی کشور ایجاد می‌شود، در حالی به روند رو به رشد خود ادامه می‌دهد که تغییر جهت حرکت نقدینگی به این بازار به عنوان اولین عامل در افزایش ارزش سهام در بازار سرمایه از سوی تحلیلگران مطرح می‌شود.
اما حرکت سرمایه‌ها در بازار به کدام سمت است، به عبارت دیگر فراز و فرود بازار روی دوش کدام سهم‌ها قرار دارد؟ازابتدای سال، بازار سرمایه متأثر از جو اقتصادی منفی که از سال گذشته حاکم شده بود، به سمت گروه‌های کوچک‌تر که وابستگی زیادی به شرایط بین‌المللی ندارند رو آورد.استقبال برای خرید سهام گروه‌های کشاورزی، قندی، مواد غذایی و شرکت‌های تولیدی و کانی‌های غیرفلزی که بر نیاز داخل متمرکز هستند، طی روزهای اخیر چشمگیر بوده است.به‌طور کلی، گردش نقدینگی از سهم‌های بزرگ بویژه سهم‌های صنایع فلزی به دلیل نوسان در ارزش بازارهای جهانی این محصولات (روی، سرب، مس و...)براثر جنگ تعرفه‌ای، به سمت سهام کوچک در بورس تهران متمایل بوده است.
افزایش قیمت‌ها
سایرعوامل بنیادی تأثیرگذار بر بورس تهران به منظور ایجاد تعادل در بازار متأثر از دلایلی است که به رشد پایدار بازار کمک کرده است. ·سیاست‌های قیمت‌گذاری دولت مبنی بر اعطای مجوز افزایش نرخ برای گروه‌های موادغذایی و روغن، شوینده و روانکار همچنین پیگیری صنایع لبنی و سیمانی برای دریافت مجوز افزایش نرخ از جمله دلایل افزایش مستمر قیمت سهام در گروه‌های مذکور در نظر گرفته می‌شود.
جدای از این موارد، ترسیم قیمت شیر خام (تأثیرگذار بر روی گروه‌های لبنی و کشاورزی و دامپروری)، افزایش قیمت زمین و مسکن شرکت‌های گروه انبوه‌سازی که از آنها به عنوان جامانده‌های بازار در سال گذشته یاد می‌شود، با توجه به افزایش ارزش دارایی شان از دیگر دلایل تغییرات مثبت در بازار محسوب می‌شود.
صورت‌های مالی
در همین حال، انتشارگزارش‌های غالباً مثبت از شرکت‌ها به دلیل افزایش قیمت‌ها، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و یا رشد فروش حاصل از سال 97 همگی نشان از افزایش درآمد و سود و نرخ محصولات داشته است.در همین حال، گزارش صورت مالی برخی از بانک‌ها که به تدریج در حال انتشار است، موضوع تأثیرتسعیر نرخ ارز در این نمادها را نمایان ساخته است، افزایش سود و کاهش شدید زیان بانک‌ها، موضوعی است که زمینه بیشتر توجه بازار به این گروه را نمایان می‌سازد. در گروه خودرویی زمزمه‌هایی پیرامون افزایش سرمایه خودروسازان بزرگ، نقدینگی را به سمت این گروه‌ها آورده است. همچنین خبرهایی پیرامون بهبود تولید خودرو در سال 98 استقبال از خرید سهام قطعه‌سازان را به همراه داشته است.
پارامترهای سیاسی
با وجود این‌که اخبار قطعی در حوزه میدانی سیاست وجود نداشته و بازار داغ شایعات با حضور نخست‌وزیر ژاپن در تهران باعث کاهش نرخ ارز شده است و آخرین تصمیم کاخ سفید بر اجرای تحریم صنعت پتروشیمی ایران با توجه به تکراری بودن تحریم و پیشخور شدن اثرات آن در بازار بورس، تحلیلگران این تحریم‌ها را مؤثر ندانسته و اثر آن را بر بازار سرمایه خنثی برشمردند.
در این میان کاهش رجزخوانی‌های واشنگتن وعقب‌نشینی ترامپ از 12 پیش شرطی که روی آن پا فشاری می‌کرد وعدم موفقیت ترامپ برای ایجاد یک اجماع جهانی علیه ایران در حالی که شمار کشورهای میانجی برای جلوگیری از تنش در خلیج فارس افزایش یافته، از سایر دلایل رشد بازار شناخته می‌شود. از طرفی دیگر، اخبار متفاوت حکایت از تداوم فروش نفت ایران داشته و آمار گمرکات نشان از برقراری صادرات و واردات در کشور دارد.

بــــرش
بورس 68 میلیارد دلاری

بر اثر رشد ارزش سهم‌ها در بورس تهران، ارزش بازار بورس به 883 هزار میلیارد تومان رسیده است که اگر این مبلغ با دلار 13 هزارتومانی بازار آزاد محاسبه شود، ارزش دلاری بورس تهران حدود 68 میلیارد دلار ارزش‌گذاری می‌شود.