روزنامه ابتکار
1398/03/22
پس از وزیر خارجه آلمان، نخست وزیر ژاپن امروز به تهران میآید مسابقه میانجیگری غرب و شرق
محمدرضا ستاریشینزو آبه نخست وزیر ژاپن در حالی امروز وارد تهران میشود که دو روز قبل هایکو ماس وزیر خارجه آلمان با سفر به ایران ضمن دو دور رایزنی و مذاکره با محمدجواد ظریف، با حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان نیز دیدار و گفتوگو کرده بود. پیش از این رسانههای خبری با برجسته کردن سفر مقامات خارجی به خصوص نخست وزیر ژاپن به تهران، این سفرها را به منظور میانجیگری جهت کاهش تنشها و نیز ترغیب ایران برای مذاکره با آمریکا عنوان کرده بودند.
این نکته زمانی قابل توجه است که در طول یک ماه گذشته، علاوه بر سفرهای متعدد محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران به کشورهای منطقهای و آسیایی شرقی، وزرای خارجه قطر، عمان، آلمان و نخست وزیر ژاپن به تهران سفر کردهاند. همچنین همزمان با تشدید تنشها میان ایران و ایالات متحده که با افزایش تحریمها و نیز تحرکات نظامی این کشور در خلیج فارس همزمان شده، کشورهایی نظیر عراق، سوئیس، ژاپن، پاکستان، آلمان و عمان آمادگی خود را جهت میانجیگری و کاهش تنشها میان تهران و واشنگتن اعلام کردهاند.
در این میان نگرانی از بروز یک تقابل نظامی و نیز لزوم کاهش تنشها کلیدواژه اغلب مقاماتی است که برای میانجیگری اعلام آمادگی کردهاند. از سوی دیگر ایران تاکید دارد که عامل بروز تنشهای جاری، اقدامات یکجانبه آمریکا در تشدید جنگ اقتصادی و روانی بوده و این ایالات متحده است که میز مذاکرات را ترک کرده است. وزارت خارجه کشورمان همچنین بارها ضمن اعلام نارضایتی از اقدامات اروپاییها در قبال حفظ و تداوم همکاریهای برجامی، رفت و آمد مقامات خارجی به تهران را به عنوان میانجیگری تلقی نکرده و آن را چارچوبی برای شنیدن نظرات دوستان اعلام کرده است.
وزیر خارجه آلمان دست خالی به تهران آمد
در همین رابطه، هایکو ماس در حالی به تهران وارد شد که سعی داشت بار دیگر خواست اروپا برای تداوم برجام را برجسته کند. او به ایجاد سازوکار مالی اینستکس اشاره کرد و گفت که آمریکا با خروجش از توافق هستهای، باعث درهم ریختگی شرایط شده، اما در عین حال اروپا که سخت در حال تلاش برای حفظ برجام است، برای نجات آن نمیتواند معجزهای صورت دهد. ماس همچنین پس از سفر به تهران گفت که نخستین تراکنش اینستکس طی هفتههای آینده انجام خواهد شد و همچنین در نشست خبری مشترک خود با محمدجواد ظریف با اشاره به اقدام ایران برای کاستن از بخشی از تعهدات هستهای خود، تصریح کرد که اگر یک کشور از مسئولیت خود در برجام شانه خالی کرده باشد، برای اروپا قابل قبول نخواهد بود که کشور دیگری هم این مسیر را ادامه دهد.
به همین دلیل پس از سفر هایکو ماس به تهران رسانه آلمانی هندلزبلات در گزارشی با بیان اینکه اگر سایر شرکای برجام اقداماتی جدی را برای حفظ این توافق بینالمللی صورت ندهند، ایران وارد گام دوم کاستن از تعهدات هستهای خود خواهد شد، نوشت: هرچند هایکو ماس برای نجات برجام و نیز کاهش تنشهای جاری به تهران رفته بود، اما از آنجا که سخن تازه و جدیدی برای مقامات ایرانی نداشت، نتوانست کار چندانی صورت دهد. همچنین خبرگزاری دویچهوله آلمان نیز با اشاره به اینکه ایران به دنبال یک راهکار عملی برای خروج از تحریمها است، نوشت: گفتوگوی مستقیم میان ایران و آمریکا در سایه تلاش برخی از کشورها تا زمانی که آمریکا برخی از تحریمها علیه ایران را لغو نکند، امکانپذیر نخواهد بود.
شینزو آبه در تهران به دنبال چیست؟
در چنین شرایطی و در حالی شینزو آبه نخست وزیر ژاپن، بلافاصله پس از وزیر خارجه آلمان به تهران آمده و پیش از این نیز تصریح شده بود که وی به عنوان میانجی قرار است پس از ملاقاتش با ترامپ در توکیو، به دیدار مقامات ایرانی بیاید، روز گذشته یک مقام دولتی ژاپن تصریح کرده است که مهمترین محور سفر آبه به تهران کاهش تنشهاست؛ اما او حامل پیام خاصی از سوی آمریکا برای ایران نیست.
همچنین این مقام دولتی ژاپن در نشست خبری دیروز خود در سفارت این کشور در تهران، یکی دیگر از اهداف این سفر را نه میانجیگری میان ایران و آمریکا بلکه تعمین روابط دوستانه تهران و توکیو عنوان کرد و گفت که نخست وزیر ژاپن امروز عصر با حسن روحانی دیدار خواهد کرد و فردا صبح نیز به دیدار رهبر انقلاب میرود. این در حالی است که به گفته سخنگوی ارشد دولت ژاپن، نخست وزیر این کشور روز گذشته و پیش از سفر به تهران طی مکالمه تلفنی 20 دقیقهای در مورد ایران و مسائل منطقه با دونالد ترامپ رئیسایالات متحده آمریکا گفتو گوکرده است.
با این حال به گفته تحلیلگران، از آنجا که سفر شینزو آبه به تهران نخستین سفر یک رئیس دولت ژاپنی پس از انقلاب به ایران خواهد بود و در شرایط کنونی اولین گام جدی نیز برای کاستن از تنشهای موجود در منطقه محسوب میشود، میتواند در نوع خود اقدامی تاثیرگذار قلمداد شود چرا که ژاپن سالها به عنوان یکی از مهمترین شرکای اقتصادی ایران محسوب شده و به واسطه آنکه از خریداران اصلی نفت ایران است، میتواند به واسطه نزدیکی با آمریکا حداقل کانالهای برونرفت از شرایط فعلی را باز نگه دارد.
سایر اخبار این روزنامه
بازگشت نزار زاکا به لبنان با وساطت سیدحسن نصرالله انجام شد
آزادی زاکا برمحور حسننیت و نزدیکی ملتها
ژوبین صفاری
عواقب یک انحصارطلبی خطرناک
آیا عملکرد جریانهای سیاسی باعث رشد دوباره عوامگرایی میشود؟
خطر پوپولیسم بیخ گوش انتخابات
پس از وزیر خارجه آلمان، نخست وزیر ژاپن امروز به تهران میآید
مسابقه میانجیگری غرب و شرق
«ابتکار» از تلاش برای بازگرداندن اعتماد عمومی به مسئولان و شفافسازی از اموالشان گزارش میدهد
نگرانیها از کاهش تراز آبی دریاچه ارومیه پس از تولد دوباره آن به واسطه سیلابها شدت گرفته است
برخی از گالریهای هنری هفته آتی تهران مرور شد
هفته گرم هنرهای تجسمی
«ابتکار» از بازار فروش موی سر در ایران گزارش میدهد
دو تار مو دارم، میخری؟
برخی در اروپا علاقهمند به نقض برجام از سوی ایران هستند
«ابتکار» دغدغه اتحادیه قهوهخانهداران و سفرهخانهداران سنتی را بررسی میکند
چوب قوانین لای چرخ قهوهخانهها، اقدامات رئیس اتحادیه در رفع موانع
شینزو آبه؛ مفسر تفاهم
تاریخ در ترکیه: به مثابه دانش یا رهیافت توسعه