روزنامه ایران
1398/03/21
انتظارات برجامی ایران از اروپا
گروه سیاسی/ ایران و آلمان دغدغه‌ها و خواسته‌های خود را پیرامون توافق هسته‌ای با یکدیگر در میان گذاشتند. هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان روز گذشته پس از حضور در اردن، امارات وعراق در چهارمین مقصد سفر منطقه‌ای خود به تهران آمد و با مقام‌های بلندپایه کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.این سفر بخشی از جدیدترین ملاقات‌های دیپلماتیک مقام‌های کشورمان است که قرار است علاوه بر وزیر خارجه آلمان با حضور شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن در تهران ادامه پیدا کند. این در حالی است که بخش مهم سفر هایکو ماس به تهران بر موضوع برجام و تبیین آخرین اقدامات اروپا پیرامون سازوکار مالی تجارت با ایران متمرکز شده است. چه اروپاییها هنوز نتوانسته‌اند در پیگیری اقدامات مقابله‌ای خود با تحریم‌های امریکا و به جریان انداختن سازوکار مؤثر سامانه مالی اینستکس گام مؤثری بردارند و چنانچه تا پایان فرصت دوماهه تهران اقدام تأثیرگذاری در دستور کار نداشته باشند، انتظار می‌رود ایران اجرای بخش دیگری از تعهدات خود را در چارچوب برجام متوقف کند. در چنین فضایی محمدجواد ظریف یک روز پیش از ورود هایکو ماس به تهران هشدار داده بود اروپاییها اعلام کنند برای پیگیری خواسته‌های ایران در چارچوب توافق هسته‌ای چه اقداماتی ترتیب داده‌اند. ظریف گفته بود «در برجام اقدام مهم نیست بلکه نتیجه مهم است. اینکه گفته شود ما تلاش کردیم و نشد؛ خب ما هم می‌توانیم از این به بعد تلاش کنیم و نشود.» ماس هفته گذشته در برلین میزبان مایک پمپئو، همتای امریکایی‌اش بود و کمی بعد از این دیدار برنامه حضور او در تهران قطعی شد.سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان هدف از این سفر را تلاش برای نجات برجام ارزیابی کرده بود.
سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا می‌کوشند سازوکارمالی تجارت با ایران موسوم به «اینستکس» را با هدف مواجهه با تحریم‌های فرامرزی امریکا به جریان بیندازند. سازوکاری که برپایه آن اروپاییها می‌خواهند سطح تجارت با ایران را به دوره پیش از بازگشت تحریم‌های امریکایی بازگردانند و مانع از تأثیرگذاری رویکرد تهاجمی دولتمردان این کشور برای فلج کردن مناسبات تجاری با تهران شوند. با این حال به نظر می‌رسد که این تلاش نه چندان اساسی پس از ماه‌ها چشم‌انداز روشنی را به تصویر نمی‌کشد. شاید از این رو بود که ملاقات روز گذشته ظریف و ماس در حال و هوای متفاوتی برگزار شد. جایی که ظریف با اشاره به کم‌کاری شرکای برجام برای حفظ این توافق به روشنی معلوم کرد مهم‌ترین دستور کار حال حاضر ایران و کشورهای اروپایی عملیاتی کردن برجام است و خواستار اقدامات مؤثر اروپا برای پایان بخشیدن به جنگ اقتصادی امریکا علیه ایران شد. وزیر خارجه آلمان نیز هرچند در نشست مطبوعاتی درباره جزئیات اقدامات پیرامون اجرای اینستکس توضیح چندانی نداد اما دست‌کم بر مواضع اعلامی پیشین اروپاییها مبنی بر تلاش برای حفظ برجام تأکید کرد. به هر روی نتایج این سفر درباره توافق هسته‌ای در روزهای آینده و با نزدیک شدن به پایان فرصت دو ماهه تهران و در تصمیم دولتمردان ایران به اجرای تام و تمام تعهدات برجامی‌اش یا متوقف کردن بخش دیگری از این تعهدات پدیدار میشود.
تأکید بر تنش‌زدایی در منطقه
بخش دیگری از گفت‌وگوهای روز گذشته ظریف و همتای آلمانی‌اش به موضوعات منطقه‌ای اختصاص یافت. وزیر خارجه آلمان در نشست مشترک به مواضع کشورهای منطقه ای که پیش از حضور در تهران به آنها سفر کرده بود، اشاره کرد و بر خواسته این کشورها مبنی بر ممانعت از افزایش تنش‌های بیشتر در منطقه تأکید کرد و به استقبال گفت‌وگوهای منطقه‌ای رفت. موضعی که پیرو موضع مقام‌های ایران که با تأکید بر ضرورت کنار گذاشتن «رقابت‌های مخرب و نابجا»، گفته بودند «جز سیاست برد- برد راه‌حل منطقه‌ای نداریم»، مطرح شده است.
درک درست و مشترک از واقعیات موجود در منطقه و راه‌های تحقق وضعیت مطلوب در آن گزاره‌ای است که پیش‌تر در ابتکار عمل منطقه‌ای ایران و با طرح دو پیشنهاد پیمان عدم تجاوز و ایده منطقه قوی تر مورد توجه قرار گرفته است. انتظار می‌رود مقام‌های اروپایی در خلال مراودات سیاسی و اقتصادی خود با بازیگران منطقه‌ای نقش‌آفرینی مؤثر تهران را برای حل و فصل بحران‌های موجود مورد توجه قرار دهند و از نفوذ خود برای نیل به اهداف صلح جویانه جمهوری اسلامی بهره ببرند.
اروپا در برابر تروریسم اقتصادی امریکا علیه ایران ایستادگی کند
رئیس جمهوری ایران در دیدار‌هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان بر لزوم تلاش بیشتر اروپا بر حفظ برجام تأکید کرد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، حسن روحانی ضمن اشاره به روابط دوستانه، صمیمانه و تاریخی ایران و آلمان، به وعده‌های صریح سران سه کشور اروپایی در یکسال گذشته مبنی بر پایبندی بر تعهد خود و تلاش برای انجام اقداماتی در راستای جبران خروج امریکا از برجام در مهلت مقرر تعیین شده، پرداخت و گفت: در طول یکسال گذشته علیرغم مواضع نسبتاً مناسب سیاسی، در مقام عمل شاهد هیچ اقدام جدی از سوی اروپا، نبودیم و اکنون باید به گونه‌ای تصمیم‌گیری و اقدام کنیم که به نفع ما، شما و همه کشورها و منطقه باشد.
روحانی تصریح کرد: جنگی که امریکا یک سال است علیه ایران آغاز کرده، هرگز به نفع هیچ کس نخواهد بود و ملت ایران هم در این مدت ثابت کرده که در برابر فشارها و زورگویی‌ها مقاومت خواهد کرد.
رئیس جمهوری با بیان اینکه ایران علیرغم آنکه می‌توانست پس از خروج امریکا از برجام براساس ماده 36 این توافق عکس‌العمل نشان دهد، اما یکسال صبر کرد، گفت: از اروپا انتظار داریم تا در برابر تروریسم اقتصادی امریکا علیه ملت ایران ایستادگی و مقاومت کرده و به تعهدات خود در برجام عمل کند.
روحانی با بیان اینکه اقدام امریکا در جلوگیری از واردات مواد غذایی و دارویی به ایران برای اعمال فشار بر مردم و در راستای تصمیم آنها برای ایجاد ناامنی در منطقه است، تأکید کرد: امنیت منطقه هرگز با اعمال فشار و تحریم ملت ایران حاصل نخواهد شد.
رئیس جمهوری افزود: ابتدا باید مبدأ تنش‌ها در منطقه به طور دقیق مشخص شود تا بتوانیم به راه‌حلی مناسب برای رفع مشکلات منطقه دست پیدا کنیم.
روحانی خاطرنشان کرد: برجام گامی مهم در جهت توسعه ثبات و امنیت منطقه بود، اما هنگامی که امریکا از این توافق خارج شده و دیگر مذاکره‌کنندگان نیز به تعهدات خود عمل نمی‌کنند، چطور می‌توانیم در مسیر توسعه امنیت در منطقه گام برداریم.
رئیس جمهوری تأکید کرد: امروز برجام که می‌توانست و می‌تواند پایه‌ای برای گفت وگو و دیپلماسی در جهان باشد، به دلیل اقدامات یکجانبه امریکا و بدعهدی‌های صورت گرفته به عاملی برای بدبینی به اصل مذاکره تبدیل شده است.
روحانی با بیان اینکه مسیر اشتباهی که امریکا در تحریم ملت ایران انتخاب کرد، امروز بسیاری از کشورهای دیگر را هم با مشکل مواجه کرده است، ادامه داد: امروز ارکان کشور و ملت ایران قطعاً از یکسال گذشته متحدتر و منسجم‌تر است و مطمئناً تصمیمات امریکا هیچ نفعی برای آنها و دیگر کشورها از جمله اتحادیه اروپا نداشته است.
رئیس جمهوری افزود: برای اداره کشورمان در هر شرایطی برنامه‌ریزی کرده‌ایم، اما معتقدیم هنوز فرصت نجات این توافق وجود دارد و اتحادیه اروپا می‌تواند در این مسیر نقش‌آفرینی مثبتی داشته باشد.
روحانی مطرح کردن این ادعا که ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است را از اساس، نادرست دانست و گفت: وقتی کشوری طبق 15 گزارش اخیر آژانس به مقررات پادمان متعهد بوده و مهم‌تر از آن براساس فتوای رهبری ساخت سلاح هسته‌ای را حرام می‌داند، این ادعا هرگز نمی‌تواند، درست باشد. رئیس جمهوری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد تا براساس مقررات بین‌المللی قطعنامه 2231 و توافق برجام به درستی اجرا شود، اظهار امیدواری کرد: کشورهای عضو اتحادیه اروپا بویژه آلمان بتوانند در این راستا نقش سازنده خود را به خوبی ایفا کنند.
ماس: فشار حداکثری علیه ملت ایران جواب نمی‌دهد
وزیر امور خارجه آلمان نیز در این دیدار روابط ایران و آلمان را دیرینه و دوستانه دانست و بر ضرورت تلاش در راستای افزایش دوستی‌ها و مناسبات دو کشور تأکید کرد.
هایکو ماس با ابراز نگرانی از افزایش تنش‌ها در منطقه به واسطه تحرکات خارج از منطقه، گفت: ما و اتحادیه اروپا به دنبال کاهش تنش‌ها در منطقه هستیم و در این راستا از هیچ تلاشی دریغ نخواهیم کرد.او خروج یکجانبه امریکا از برجام را اقدامی اشتباه و نادرست قلمداد کرد و افزود: آلمان با سیاست‌های امریکا علیه ایران اختلاف‌نظرهای زیادی دارد و تلاش می‌کند تا با همکاری دیگر کشورهای اروپایی بویژه فرانسه و انگلیس برجام را حفظ کرده و تعهدات خود را عملیاتی کند. وزیر امور خارجه آلمان با اشاره به تلاش اروپا برای راه‌اندازی ساز و کاری مالی با ایران (اینستکس)، گفت: اتحادیه اروپا به طور متحد در حال تلاش برای حفظ و توسعه همکاری‌های اقتصادی با ایران است.
ماس خاطرنشان کرد: پایبندی ایران به تعهدات خود در توافق هسته‌ای پس از یک سال از خروج امریکا از برجام نشان از رهبری هوشمندانه و سیاستمدارانه این کشور در عرصه بین‌المللی دارد.
وزیر امور خارجه آلمان تأکید کرد: اگر کسی با تاریخ ایران آشنا باشد بخوبی می‌داند که استراتژی فشار حداکثری علیه ملت ایران هرگز جواب نمی‌دهد و بر همین اساس اتحادیه اروپا به دنبال تلاش همه‌جانبه برای حفظ برجام است.هایکو ماس ادامه داد: معتقدیم اگر برجام به پایان برسد، کسانی که به دنبال افزایش تنش‌ها در منطقه هستند، از آن سوء استفاده خواهند کرد و بر این اساس اطمینان می‌دهم که آلمان با همکاری نزدیک شرکای اروپایی خود به دنبال حل و فصل مسائل و حفظ برجام است.
سایر اخبار این روزنامه
برنامه اصلاحات ساختاری بودجه اعلام شد
نجواهای عاشقانه پای چوبه دار
«آبه» پیام ایران را منتقل می‌کند
برای نجات استقلال دعا می کنم
کاشف فروتن صدای شاعران
درد دل مردم با جهانگیری در مترو
انتظارات برجامی ایران از اروپا
ابهام زدایی از جبهه‌های انتخاباتی اصلاح طلبان و اصولگرایان
سرنوشت دلارهای نفتی
استقلال آموزش و پرورش زیر سؤال نرود
مدل معنایی رفتار انتخاباتی در نظام مردم‌سالاری دینی
کیفیت بخشی آموزش و تربیت
