روزنامه همدلی
1398/03/20
حسن بهشتی‌پور در گفت‌و گو با همدلی: نمیتوانیم به سفر«آبه» دلخوش باشیم
همدلی| ایران روزهای بسیار حساسی را در حال سپری کردن است. تهدید و تحدیدهای آمریکا گویی تمامی ندارد. برهمین اساس، کشورهای دیگر هم به تکاپو افتاده‌اند تا شاید به طریقی بتوانند گرهِ کورِ ایران و آمریکا را باز کنند.حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل با گفتن اینکه « ایران نباید همهِ هم‌وغم‌اش را روی هسته‌ای متمرکز کند. دست‌اندرکاران نظام باید شرایط اقتصادی را طوری اداره کنند که بدون نیاز به مسایل مربوط به دیپلماسی امکان ترمیم فضای اقتصادی فراهم شود» به استقبال پرسش‌های «همدلی» می‌رود:
سفرهای پر ترافیک خارجی‌ها به ایران را چطور تحلیل می‌کنید؟
سفر وزیر آلمان به تهران در چارچوبِ رابطه ایران با اتحادیه اروپا انجام می‌گیرد و ربطی به سفر نخست‌وزیر ژاپن ندارد. آبه‌شینزو به عنوان میانجیِ ایران و آمریکا به ایران می‌آید و وزیر خارجه با هدف بر هم نخوردن اینستکس مهیای آمدن به کشور ما میشود تا دباره مهلت 60 روزه ایران رایزنی‌هایی داشته باشد تا جمهوری‌اسلامی را برای ماندن در برجام متقاعد کند. البته خودِ اروپایی‌ها هم می‌دانند، اگر در راستای احقاق حق ایران قدمی برندارند، بعید است ایران وضعیت را در همین شرایط نگه دارد و حتما موضوع فعالیت‌های هسته‌ای ایران با شدت و حدت بیشتری ادامه خواهد داشت.
معلوم است، سفر آبه‌شینزو خیلی مهم است. با توجه به تعامل بالای ژاپن با آمریکایی‌ها و اینکه آنها به مناسبات اقتصادی با ایران هم احتیاج دارند، می‌توان به موثر بودن سفر نخست‌وزیر ژاپن به تهران نگاهی خوش‌بینانه داشت؟
اگر از منظر ژاپن ببنییم، شرایط ایران برای آنها خیلی مطرح نیست. ژاپنیها بیش از 90 درصد انرژی‌شان را از منطقه خاورمیانه تامین می‌کند. بنابراین، وقتی به ثبات و امنیت خاورمیانه و به ویژه خلیج‌فارس کمک کند، در واقع در راستای ثبات و امنیت انرژی مایحتاج خودش گامی محکم برداشته است. چون می‌داند رفتن به بازارهای دیگر برایش هزینه‌بر خواهد بود. موضوع دوم، این است که اگر بتواند بین ایران و آمریکا میانجیگری‌ای توام با اثرگذاری داشته باشد، میتواند در نظام بین‌الملل حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد و همچنین بتواند در نودمین سال برقراری دو کشور، بازار خوبی برای کالاهای صادراتی تولید داخلی‌شان فراهم کنند. همچنین باید در نظر داشت، روابط دو کشور همیشه نزدیک بوده و حتی در روزهای سخت جنگ تحمیلی، ژاپنیها حمایت‌های همه‌جانبه‌ای از ایرانی‌ها داشتند. در راستای چنین فضایی، نخست‌وزیرشان بعد از 40 سال برای باز کردن گرهِ کورِ برجام تلاش‌هایی داشته باشد.
این سفر میتواند سفری امیدوار کننده باشد؟
مهم، نظر و تصمیم آمریکا و به طور مشخص دونالدترامپ است و به همین دلیل، نمیتوانیم دلخوش به سفر آبه باشیم. اگرچه سفر، سفری مهم است. حتی اگر دست‌آوردی هم برای کشور نداشته باشد. اگر هم به نتیجه برسد، که چه بهتر. لازم است، این سفر را با احتیاط مدیریت کنیم.
آیا می‌توان امید داشت، ژاپنیها ترامپ را برای تعدیل موضع‌هایش مجاب کنند؟
بعید است، چنین اتفاقی بیفتد.
*چرا؟
ایالات‌متحده سلطه‌ای بسیار گسترده در مناسبات مالی جهان دارد و به همین دلیل، به راحتی می‌توانند تک‌روی کرده و به نظرات کشورهای دیگر بی‌تفاوتی نشان بدهند و از طریق اعمال این هژمونی مالی، توانسته‌اند شرکت‌‌های بزرگ را متقاعد کنند با سیاست‌های‌شان همراهی کنند. آنهم در شرایطی که سازمان‌های این نوع تحرکات را قبول ندارند. اروپایی‌ها هم عملا می‌خواهند، مساله ایران را حل کنند که خب! با توجه به نفوذ و تاثیرگذاریِ آمریکا نمی‌توانند برنامه‌های خود را اجرایی کنند.
در چنین حالتی، تکلیفِ تصمیم‌گیران ایران چیست؟
اولا ایران نباید همهِ هم‌وغم‌اش را روی هسته‌ای متمرکز کند. دست‌اندرکاران نظام باید شرایط اقتصادی را طوری اداره کنند که بدون نیاز به مسایل مربوط به دیپلماسی امکان ترمیم فضای اقتصادی فراهم شود. به عنوان مثال، اصلاح سیاست مالیاتی و نظام بانکداری و ...میتواند ایران را به شکلی در بیاورد که آمریکایی‌ها بدانند، تحریم اثرگذاری‌اش را تا حد زیادی از دست داده است. اما اگر همچون همیشه اصرار و تاکیدمان به پررنگ نشان دادن نیروهای نظامی و فعالیت هسته‌ای باشد، درب به همان پاشنه‌ای می‌چرخد که تا حالا چرخیده و کشور را با انواع و اقسام مشکلات روبرو کرده است.
سئوال آخر؛ چرا به این موردها که اتفاقا ملموس هم هستند، توجهی نمی‌شود؟
خب! چون اصلاح ساختار معیوب منافع گروه‌هایی را از بین می‌برد. به طوریکه منفعت عده‌ای در این است که ساختار بانکی و گمرکی و... همچنان پر از اشکال باشد. به همین دلیل، باید این گروه را از اختیار و موقعیتی که دارند، باید محروم کرد تا نتوانند با تداومِ مانع‌تراشی‌های‌شان چوب لای چرخ امور اجراییِ مملکت بگذارند.
سایر اخبار این روزنامه
همدلی « اعلام شماره برای مقابله با هنجارشکنی» را بررسی می‌کند
شهلا باقری در گفتگو با همدلی: سرمایه اجتماعی فرسوده شده است
« همدلی» در گفت‌وگو با حسن مرادی چشم‌انداز اقتصاد ایران بعد از تحریم شرکت پتروشیمی را تشریح کرد
حسین سراج زاده در گفت و گو با همدلی: بی اعتمادی سمی مُهلک است
محمدباقر تاج الدینی: شاعرانگی در جان و جهان ایرانی حضور دارد
گزارش «همدلی» ابعاد سیاسی قتل «میترا استاد» متن سیاست بر حاشیه یک قتل
حسن بهشتی‌پور در گفت‌و گو با همدلی: نمیتوانیم به سفر«آبه» دلخوش باشیم
قصه انتخابات در جمهوری اسلامی ایران آیا جامعه و حکومت بلوغ لازم را یافته‌اند؟
بزرگ‌ترین قربانی بمب هسته‌ای، میانجی هسته‌ای
