دوزبانه‌های‌کلاس‌اولی به مدرسه استثنایی نمی روند

اکرم انتصاری - طی چند روز گذشته، اخباری مبنی بر اضافه شدن تست بسندگی زبان فارسی به طرح سنجش سلامت منتشر شد. جزئیات این طرح که در آن تسلط کودک به زبان فارسی بررسی می شود، در فضای مجازی با واکنش‌هایی که بیشتر واکنش‌های تندی بود، همراه شد. منتقدان معتقد بودند این طرح، موجودیت زبان محلی و مادری را نشانه رفته است و دانش‌آموزانی که از این تست سربلند بیرون نیایند، به مدارس استثنایی فرستاده می‌شوند و  از این طرح، به عنوان طرح یکسان‌سازی زبان یاد کردند. با این حال، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش به خراسان گفت: هدف این طرح برقراری عدالت آموزشی است و قرار نیست هیچ کدام از کودکان دوزبانه که به زبان فارسی تسلط ندارند، به مدارس استثنایی بروند.
رضوان حکیم‌زاده، با اشاره به کج‌فهمی‌ و برداشت‌های مغرضانه از طرح «بسندگی زبان فارسی»، این طرح را به نفع دانش‌آموز دانست و گفت: «خیلی وقت‌ها به دلیل این که دانش‌آموزان مهارت‌های زبانی لازم را در زبان فارسی ندارند، ممکن است از پاسخ به برخی سؤال‌های طرح سنجش ناتوان باشند و به همین دلیل، برچسب دیرآموز بخورند. در حالی که بعد متوجه می شویم چون آن‌ها زبان فارسی را متوجه نمی‌شده اند، نتوانستند به سؤالات پاسخ مناسبی بدهند. بنابراین، قرار شد آن دسته از کودکانی که ممکن است به علت نداشتن تسلط به زبان فارسی، برچسب دیرآموز و ... می خوردند، شناسایی شوند و برچسب اشتباه نخورند تا در عین حال، به آن‌ها آموزش‌های جبرانی داده شود چون اگر این آمادگی کسب نشود، دانش‌آموز در مقایسه با همسالان خود که زبان فارسی را متوجه می‌شوند، در معرض شکست تحصیلی وتکرار پایه همراه با افت تحصیلی قرار می‌گیرد. در هر حال، دانش آموز ما اگر نتواند زبان فارسی را یاد بگیرد، در یک فرصت نابرابر قرار می‌گیرد؛ چون متون رسمی و آزمون‌های ما در مدرسه‌ها به زبان رسمی یعنی زبان فارسی است.» وی در ادامه افزود: «بعد از شناسایی این دانش‌آموزان، قبل یا همزمان با ورود آن‌ها به مدرسه عادی، آموزش‌هایی در قالب یادگیری زبان فارسی به آن‌ها داده می‌شود و مانند دیگر دانش‌آموزان در مدارس عادی مشغول به تحصیل می‌شوند. ما از این که زبان‌های مادری در محیط خانواده و اجتماع تقویت شود، استقبال می‌کنیم. یکی از سیاست‌های مهم دوره پیش دبستانی، در بخش آموزش زبان، توجه به زبان مادری و حفظ هویت فرهنگی زبان‌های محلی است که در برنامه هویت کودکان،  یکی از مشخصه ‌های مهم است اما این که ما بتوانیم در کنار توجهی که به زبان محلی  داریم، در محیط مدرسه هم زبان فارسی را به خوبی به بچه ها یاد بدهیم، از اهمیت برخوردار است.»