ژوبین صفاری آنچه برای مقابله با دیوانه خردمند لازم است

چند‌پاره‌گی سیاست ترامپ در قبال ایران، روز گذشته با اظهار نظر پمپئو مبنی بر مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران‌ بار دیگر نمایان شد. این اعوجاج در سیاست خارجی دولت ترامپ بر خلاف تصور، دارای استراتژی ویژه‌ای است که البته پیش از آن «هنری کسینجر» بر پایه نظریه «هرمان کان» تحت عنوان خرمندی بی‌خردی آن را تبیین کرده بود. با این حال عقب‌نشینی این روزهای دولت ترامپ و کوتاه آمدن از شروط 12‌گانه برای مذاکره با ایران، احتمالاً چشم‌انداز روشنی برای ورود به عصر تازه‌ای از دیپلماسی و مذاکره ترسیم نخواهد کرد. چرا که تجربه بدعهدی در برجام و مذاکرات با کره‌شمالی نشان داد که راهبرد دولت فعلی آمریکا نه ایجاد صلح واقعی و نه حتی یک جنگ تمام عیار است. بلکه آنچه ترامپ در آستانه پایان دولت خود به آن احتیاج دارد یک نمایش برای باقی ماندن مجدد در کاخ سفید است. با این همه نمی‌توان اثرات فشارهای آمریکا طی دو سال گذشته بر اقتصاد داخلی ایران را در این رهگذر نادیده گرفت. هرچند رسانه‌های خارجی مانند «فایننشال تایمز» فشارهای خارجی ترامپ را علی‌رغم تورم بی‌سابقه در ایران، بی‌اثر تحلیل می‌کنند‌ اما باید بپذیریم که اقتصاد کشور به دلایل متعدد، در برابر تکانه‌های خارجی آسیب‌پذیر است. با این همه همان‌گونه که مسئولان ارشد کشور مذاکره در شرایط فعلی را به نفع منافع ملی نمی‌دانند، به نظر می‌رسد برای انسجام بیشتر در داخل نیازمند تغییرات اساسی در راهبردهای سیاست داخلی هستیم.
بدون تردید فشار اقتصادی در کشور به طور تقریبی اکثریت جامعه را نشانه گرفته است. بخشی از این فشار را می‌توان با تغییر در ساختارهای اقتصادی و بخش دیگری از آن را با اعتماد‌سازی حاکمیتی کاهش داد. به بیان دیگر کاهش میزان فساد و رابطه‌سالاری در نظام مدیریتی کشور تنها با بیشتر کردن آزادی‌های اجتماعی و باز گذاشتن دست رسانه‌ها برای افشای آن است که این مهم باید با حمایت مستقیم نهادهای تصمیم ساز همراه باشد. آنچه در شرایط فعلی می‌تواند اتحاد ملی را از شعار و سخنرانی به واقعیت مبدل کند، برخورداری همه افکار و اندیشه‌ها از مزایای زیستی و شهروندی است‌ که باید بستر یکسانی برای ظهور آن پدید آید. روایت‌های غیر‌رسمی و شبهه‌افکن در افکار عمومی تنها به واسطه محدودیت رسانه‌های رسمی در پرداختن به مسائل و مشکلات است که این موضوع به طور قطع سد راه اصلاحات اساسی در عرصه اقتصادی نیز هست. گشایش مرزهای دایره خودی‌ها و غیرخودی‌‌ها و حرکت به سوی مشارکت حداکثری مردم در تصمیم‌سازی‌ها می‌تواند ایران را بیش از پیش در بین کشورهای دیکتاتور‌زده منطقه جلو بیندازد که این خود در کمرنگ‌تر شدن بهانه‌جویی‌های جنگ‌طلبان خارجی مبنی بر نبود آزادی در کشور، نقش موثری خواهد داشت. در این بین اما نقش رسانه‌ها در ایجاد این فضا و اعتمادسازی بیشتر قطعا اثرگذار خواهد بود. پوست‌اندازی اقتصادی کشور زمانی میسر خواهد شد که رسانه‌ها بتوانند به راحتی در‌خصوص عملکردهای ضعیف هر مسئول و نهادی بدون هیچ پروایی نقد و تحقیق تخصصی کنند. در این شرایط است که کاسبان تنش‌های اقتصادی نیز در مواجهه با افکار عمومی قدرت عرض اندام نخواهند داشت. بدون تردید دیوانه بازی‌های عاقلانه رئیس جمهوری فعلی آمریکا زمانی می‌تواند در سپهر اقتصادی و اجتماعی کشور اثرگذار باشد که انسجام داخلی زیر سایه سیاست‌های سختگیرانه رنگ باخته باشد.
سایر اخبار این روزنامه
عباس خامه‌یار در گفت‌وگو با «ابتکار»: پیشنهاد ظریف اوج درایت بود ژوبین صفاری آنچه برای مقابله با دیوانه خردمند لازم است «ابتکار» از احتمال تحقیق و تفحص از صداوسیما بعد از تعطیلات مجلس گزارش می‌دهد «جام‌جم» زیر ذره‌بین «بهارستان» «ابتکار» دلایل شکاف بین نخبگان سیاسی و مطالبات مردمی را بررسی می‌کند عبور مشارکت انتخاباتی از مسیر پاسخ به مطالبات مردمی ایجاد محدودیت باعث از دست رفتن بازارهای برون‌مرزی می‌شود؟ چوب عوارض لای چرخ صادرات حاشیه‌های قانون مرتبط با درآمد کنسرت‌ها وارد فاز تازه‌ای می‌شود «عوارض» خصوصی بودن! ثبت داده‌های آماری سرطان در ایران چه آثار و نتایجی را به دنبال دارد؟ آمار قربانیان ایرانی «خرچنگ» موذی پمپئو : آماده مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران هستیم هشدار سید‌حسن خمینی نسبت به ناکارآمدی برخی مسئولان شروع طوفانی ایران در لیگ ملت‌های والیبال با ۳ برد ژرمن‌ها هم زانو زدند سخنگوی وزارت امور خارجه: برای ایران بازی با کلمات ملاک عمل نیست غم‌انگیزتر از دو فاجعه