روزنامه ابتکار
1398/03/07
محمدجواد ظریف پیشنهاد امضای معاهده عدم تعرض با کشورهای حاشیه خلیج فارس را مطرح کرد
گام مهم ایران برای خاموش کردن آتش تنشهامحمدرضا ستاری
افزایش تهدیدهای ایالات متحده علیه ایران که همزمان شده با تحرکات نظامی این کشور در خاورمیانه، جامعه جهانی را نسبت به وقوع یک درگیری جدید در منطقه نگران کرده است. در همین راستا، هفته گذشته قانون‌گذاران آمریکایی در کنگره و سنا با ابراز تردید نسبت به گزارش‌های مایک پمپئو وزیر خارجه و پاتریک شاهانان کفیل وزارت دفاع آمریکا در خصوص اطلاعات طبقه‌بندی شده در مورد ایران، اقدامات تحریکآمیز کاخ سفید را عاملی در جهت دور شدن ایران و آمریکا از میز مذاکره عنوان کرده بودند.
در همین رابطه طی چند روز گذشته، چندین کشور ضمن اعلام آمادگی در خصوص میانجی‌گری میان تهران و واشنگتن، نسبت به هرگونه رویارویی نظامی در خاورمیانه هشدار دادند. هفته گذشته یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان به تهران آمد و ضمن گفت‌وگو با مقامات کشورمان از جمله محمدجواد ظریف، در بازگشت از سفر خود به عمان طی مصاحبه‌ای با روزنامه الشرق الاوسط در مورد میانجی‌گری کشورش در رابطه با تنش‌های اخیر آن را نه رد و نه تائید کرد.
یک گام رو به عقب توسط ترامپ
از سوی دیگر پیش از سفرهای دوره‌ای ظریف به چهار کشور ترکمنستان، هند، ژاپن و چین، مقامات توکیو نیز اعلام کرده بودند حاضرند در خصوص کاهش تنش‌ها میان ایران و آمریکا وارد عمل شوند. این امر زمانی برجسته‌تر شد که طی سفر چهار روزه رئیس‌جمهوری آمریکا به ژاپن، شینزو آبه نخستوزیر این کشور در کنفرانس خبری با دونالد ترامپ، تاکید کرد که تنش‌ها در منطقه باید کاهش یافته و توکیو برای به صلح و ثبات رساندن خاورمیانه، هرکاری بتواند انجام خواهد داد.
این در حالی است که همزمان با اظهارنظرهای کارشناسی در خصوص دودستگی و عدم وجود یک راهبرد مشخص در دولت آمریکا در قبال ایران، دونالد ترامپ که هفته گذشته مدعی شده بود ایرانی‌ها تروریست هستند، در کنفرانس خبری مشترک با نخستوزیر ژاپن تصریح کرد که خواهان تغییر رژیم در ایران نبوده و به دنبال یک توافق با تهران است. وی البته در ادامه مدعی شد که تنها خواسته او از ایران عدم دستیابی به بمب اتمی است؛ امری که پس از توافق هسته‌ای و در طول چهار سال گذشته 14 بار از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تاکید قرار گرفته و اعلام شده است که ایران تمامی تعهدات خود ذیل برجام را انجام داده است.
توپ در زمین سعودی‌ها
در چنین شرایطی و در حالی که تحرکات نظامی آمریکا در منطقه افزایش یافته و برخی از متحدین عربی ایالات متحده سعی دارند با نسبت دادن برخی از اقدامات مشکوک نظیر حمله به چهار کشتی نفتکش در نزدیکی بندر فجیره امارات و پرتاب راکت به حوالی سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد به ایران، سطح تنش‌های کنونی را افزایش دهند، عمران خان نخستوزیر پاکستان نیز در دیدار روز جمعه خود با ظریف ضمن ابراز نگرانی از تهدیدهای کنونی، آمادگی کامل کشورش برای میانجی‌گری را اعلام کرد.
در همین راستا، ظریف پس از پاکستان بلافاصله به عراق سفر کرد و طی ملاقات‌هایی که با مقامات این کشور داشت، با ارائه پیشنهادی واضح و مشخص، سیاست ایران‌هراسی برخی از همسایگان را زیر سوال برد. وزیر خارجه کشورمان در بغداد با بیان اینکه به دنبال ایجاد روابط با تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس هستیم پیشنهاد امضای تعهد عدم تجاوز به این کشورها را نیز مطرح کرد.
این پیشنهاد در حالی مطرح شده که عربستان سعودی در اقدامی نادر طی روزهای آینده قرار است سه کنفرانس اتحادیه عرب و سازمان کشورهای اسلامی را در مکه به صورت اضطراری برگزار کند. به گفته تحلیل‌گران این اقدام سعودی‌ها علاوه بر همراهی با ایالات متحده در سیاست افزایش فشار بر روی ایران می‌تواند روی دیگری از سکه را نیز نمایش دهد. آنها در طول چهار سال گذشته به واسطه جنگ خانمانسوز یمن و به خصوص 9 ماه اخیر به دلیل قتل جمال قاشقجی روزنامهنگار منتقد سعودی، بسیار تحت فشار افکار عمومی قرار دارند. این مسئله با پیوند خوردن به سیاست خارجی تهاجمی این کشور در منطقه مبنی بر محاصره قطر و نیز گروگان گرفتن نخستوزیر لبنان در ریاض سبب شده تا آنها چنین شرایطی را برای گذار از فشارهای بین‌المللی مطلوب ارزیابی کرده و هم‌راستا با اقدامات خطرناک کنونی کاخ سفید حرکت کنند.
هیچ گفت‌وگوی مستقیم یا غیرمستقیمی با آمریکا نخواهیم داشت
در این وضعیت اعلام آمادگی تعداد قابل توجهی از کشورها به منظور کاستن از شدت تنش‌های جاری که در میان آنها آلمان و انگلستان نیز مشاهده می‌شوند، علاوه بر ظریف، عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه نیز در سفرهایی به عمان، قطر و کویت در خصوص اطمینان بخشی و نیز خنثی کردن طرح ایران‌هراسی ایالات متحده با مقامات این دو کشور گفت‌وگو و مذاکره داشت. عراقچی در این خصوص تاکید کرد که هیچ گفت‌وگوی مستقیم یا غیرمستقیمی با آمریکا نخواهیم داشت، اما آماده مذاکره با تمامی کشورهای منطقه خلیج فارس برای برقراری روابطی متوازن و سازنده بر اساس احترام و منافع متقابل هستیم.
در همین رابطه سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز در واکنش به پیشنهاد ظریف مبنی بر امضای معاهده عدم تعرض با کشورهای حاشیه خلیج فارس، ضمن استقبال از آن، تصریح کرد: موافقت بر مسئله عدم تعرض به یکدیگر می‌تواند نخستین گام برای خاموش کردن آتش تنش‌ها باشد و به نظر ما این نوع برنامه درست است.
سایر اخبار این روزنامه
مهدی حجوانی در گفت‌وگو با «ابتکار» از «مونیخ به افق تهران» می‌گوید
وطن من ادبیات است
علیرضا صدقی
مسیر سخت اصلاح‌طلبی
علیرضا صدقی
مسیر سخت اصلاح‌طلبی
«ابتکار» دلایل کاهش حجم معاملات در بازار مسکن را بررسی می‌کند
مسکن در خواب زمستانی؟
«ابتکار» دلایل کاهش حجم معاملات در بازار مسکن را بررسی می‌کند
مسکن در خواب زمستانی؟
شمارش معکوس تفکیک وزارت صمت
وزیر جهاد کشاورزی خواستار 20 میلیارد تومان بودجه برای مبارزه با ملخ‌ها شد
ملخ‌ها؛ مهمانان پرخرج ایران
«ابتکار» راهکارهای عبور از شرایط بحرانی را بررسی کرد
وحدت؛ زمینه‌ساز اعتماد ملی
محمدجواد ظریف پیشنهاد امضای معاهده عدم تعرض با کشورهای حاشیه خلیج فارس را مطرح کرد
رئیس قوه قضاییه:
همواره بین دو نفر صلح ایجاد کنید
پرویز بهرام دوبلور پیشکسوت درگذشت
خاموشی راوی «جاده ابریشم»
رئیس قوه قضاییه:
همواره بین دو نفر صلح ایجاد کنید
