موسیقی اصیل و نواحی قربانی عوارض‌بندی ناعادلانه دولت

سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: گویا وعده حمایت از کنسرت‌های موسیقی هم فقط در همان ایام انتخابات کارکرد داشت. دولت حالا دستش را به بهانه برگزاری کنسرت در جیب مردم کرده است.
طبق قانون بودجه سال ۹۸ کل کشور، وزارت ارشاد مکلف شده است تا ۱۰ درصد از بهای بلیت اجرا‌های صحنه‌ای (کنسرت) در تهران و کلانشهر‌ها را اخذ و به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند؛ مصوبه‌ای که از زمان ابلاغ آن، اعتراض اهالی هنر موسیقی را به دنبال داشته است. این مصوبه حتی منجر به استعفای مدیر دفتر موسیقی ارشاد شد که البته با انتصاب مدیر جدید از سوی وزیر ارشاد، مشخص شد این وزارتخانه قصدی برای شنیدن اعتراض‌ها ندارد.
دست دولت در جیب مردم!
به غیر از اهالی موسیقی، اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس نیز مخالفت خود را با این مصوبه اعلام کرده‌اند. اخذ ۱۰ درصد از درآمد کنسرت‌ها در سال ۹۸، یک بار در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح و از سوی این کمیسیون رد شد، اما دولت توانست در کمیسیون تلفیق آن را به تصویب برساند. علت مخالفت اعضای کمیسیون فرهنگی چه بوده است؟


طیبه سیاوشی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس می‌گوید: «توجیه دولت این بود این درآمد صرف احداث زیربنا‌های فرهنگی در شهر‌های کوچک‌تر می‌شود و با این توجیه کمیسیون فرهنگی مجاب شد این قانون را تصویب کند، ولی در نهایت کمیسیون فرهنگی به دلیل خام بودن طرح و توجیه نداشتن طرح را رد کرد، اما با توجیه پرداخت هزینه زیر ساخت‌های فرهنگی از کمیسیون تلفیق رأی گرفت.»
عضو کمیسیون فرهنگی درباره اینکه چرا کمیسیون تلفیق به این لایحه رأی موافق داد، می‌گوید: «کمیسیون تلفیق شامل سایر اعضای کمیسیون‌هاست که برخی از آن‌ها نماینده شهر‌های کوچک هستند در نتیجه برای این افراد قانع‌کننده بود که قرار است این پول در شهر‌های کوچک هزینه شود و با این توجیه قانع شدند.»
سیاوشی تأکید می‌کند: «تصور کمیسیون فرهنگی این بود که دولت این طرح را آسیب‌شناسی کرده است، اما مشخص شد دولت فقط اصرار به قانونی شدن این طرح داشته و آسیب‌شناسی صورت نگرفته است. در زمان بحث به صراحت مطرح شد قانونی شدن این طرح به معنای دست کردن در جیب مردم است، اما در سال جاری این قانون به دلیل مصوب شدن باید اجرایی شود، هرچند ما مشکلات را می‌دانیم ولی بحث این است که به سختی می‌توان این قانون را تغییر داد. ما تلاش می‌کنیم مساعدتی شود تا حدودی این مشکل برطرف شود، ولی قانون باید اجرا شود!»
به کام کنسرت‌های پاپ به ضرر موسیقی اصیل
از ابتدای سال جاری همه مجوز‌های برگزاری کنسرت‌های موسیقی مشمول دریافت ۱۰ درصدی دولت شده‌اند، اما این دریافتی چه تاثیری بر اجرا‌های موسیقی دارد؟ برگزاری یک کنسرت موسیقی، شامل هزینه‌هایی می‌شود که کمتر به چشم می‌آید. مهم‌ترین هزینه برگزاری یک کنسرت اجاره سالن است. یکی از مهم‌ترین سالن‌های تهران که میزبان کنسرت‌های بزرگ موسیقی است به طور میانگین بین ۶۰ تا ۸۰ میلیون تومان برای هر سانس اجرای کنسرت هزینه اجرا دریافت می‌کند. این هزینه شامل هزینه نیرو‌های انتظامات حاضر در سالن نمی‌شود. دریافت مجوز برگزاری کنسرت از سوی اداره اماکن نیروی انتظامی نیز هزینه دارد. بعد از آن تبلیغات برای کنسرت است. بیلبورد‌ها به طور متوسط نزدیک ۳۰ میلیون تومان برای تهیه‌کننده کنسرت هزینه دارد. از طرف دیگر تبلیغات در فضای مجازی حداقل ۵ میلیون تومانی آب می‌خورد. دستمزد گروه موسیقی نیز برای گروه‌های گمنام و موسیقی محلی بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون برای هر اجرا خواهد بود، این رقم برای ستاره‌های موسیقی پاپ بسیار بیشتر است، البته همه ردیف‌های صندلی هم در اختیار برگزارکننده کنسرت نیست و چند ردیف از سوی سالن برای مهمانان ویژه غیرقابل فروش است. این هزینه‌ها در حالی است که کمتر کنسرتی را می‌توان پیدا کرد که همه صندلی‌هایش به فروش برسد. این شانس فقط نصیب برخی خواننده‌های پاپ می‌شود. به این ترتیب در یک کنسرت موسیقی محلی در سالنی مانند تالار وحدت که حداکثر ۱۲۰ هزار تومان قیمت بلیت آن است، باید همه بلیت‌ها به فروش برسد تا برگزارکننده به سود معقولی برسد. آن هم با بلیت‌هایی که مالیات ۹ درصدی ارزش افزوده بر روی آن اعمال شده است. با این توصیف عملاً موسیقی محلی و نواحی توجیه برگزاری اقتصادی خود را از دست می‌دهد. این موضوع با اعتراض نصرالله پژمانفر دیگر عضو کمیسیون فرهنگی روبه‌رو شده است. پژمانفر در گفت و گویی تلویزیونی با اشاره به لزوم حمایت از موسیقی محلی و مقامی، اخذ ۱۰ درصدی از بلیت کنسرت‌ها را مغایر با حمایت از موسیقی اصیل عنوان می‌کند و می‌گوید: «این نوع حرکت نه تنها به حوزه موسیقی کمکی نمی‌کند بلکه فضای موسیقی را به سمتی می‌برد که موسیقی پاپ که درآمد هنگفت و بی‌حسابی دارد، رشد و بالندگی خواهد داشت.»
درآمد غبارآلود کنسرت‌ها
در حالی که سینما هر روز به شفافیت بیشتر در درآمد‌ها نزدیک می‌شود و با مکانیزه شدن سیستم فروش سینما، می‌توان با فاصله چند روز میزان فروش سینما در هر روز، هفته، ماه و سال را محاسبه کرد و پرفروش‌ترین‌ها و کم‌اقبال‌ترین فیلم‌ها را معرفی کرد، در حوزه موسیقی به رغم اینکه بلیت‌فروشی به صورت مکانیزه انجام می‌شود، هیچ مرجعی برای اعلام درآمد کنسرت‌ها وجود ندارد و معلوم نیست که کنسرت‌ها به خصوص در عرصه موسیقی پاپ که بیشترین درآمد را دارد، چقدر است؟! تهیه‌کننده‌های موسیقی پاپ به طور چراغ خاموش قیمت بلیت‌های کنسرت را افزایش داده‌اند و کف قیمت بلیت‌ها از ۴۰ هزار تومان به نزدیک ۷۰ هزار تومان و سقف قیمت هم از ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار تومان رسیده است. این افزایش که گویا برای جبران آن ۱۰ درصد مالیات اضافه است، از جیب مردم تأمین می‌شود! به عبارتی هر علاقه‌مند به موسیقی علاوه بر ۹ درصد ارزش افزوده باید ۱۰ درصد مالیات مضاعف نیز بپردازد تا به کنسرت برود. دولتی که با شعار حمایت از هنر روی کار آمده است با اعمال مالیات‌های مضاعف روی موسیقی، میزان علاقه خود به هنر را به نمایش گذاشته است.