هواوی بخریم یا نخریم؟

علی نیک فرجام
کارشناس حوزه آی تی

هفته گذشته خبر رسید که گوگل تمامی فعالیت های تجاری خود را در زمینه انتقال سخت افزار، نرم افزار و خدمات فناوری در ارتباط با شرکت «هواوی» متوقف کرده است. یک خبر کوتاه اما پر از نگرانی، هم برای کاربران و هم برای سازمان های بزرگ و کوچکی که در اطراف جهان مشتری غول مخابراتی چینی یعنی هواوی هستند. این خبر در حالی به رسانه ها رسید که شرکت بزرگ هواوی مشغول سر و سامان دادن به رویداد معرفی محصول جدیدش بود. یک گوشی جدید از سری پرطرفدار «آنر»، هواوی «آنر 20» که به احتمال خیلی زیاد این یکی هم از پرفروش های بازار جهانی خواهد بود.
 ضربه ای جدی به یک روند رو به رشد
انتشار خبر تعلیق امتیاز همکاری گوگل و هواوی در حالی بود که این شرکت سال 2019 میلادی را به شکلی خیره کننده آغاز کرده بود و روند کنونی اش به طور روشنی نشان می داد که در مدتی کوتاه، سایه ای سنگین بر سر بزرگ‌ترین رقیبش خواهد انداخت اما آیا این روند روشن و امیدوارکننده ادامه پیدا خواهد کرد؟ آن هم در حالی که از یک سو، چند ماه پیش دولت کانادا دختر بنیان‌گذار این شرکت را که از قضا یکی از مهم ترین مدیران هواوی نیز است، به درخواست آمریکا دستگیر کرد و حالا شرکت گوگل خبر از تعلیق همکاری با هواوی می دهد.


به احتمال زیاد پاسخ به سوال بالا منفی است، چرا که بدون پشتیبانی سیستم عامل اندروید شرکت گوگل، محصولات هواوی بخش مهمی از هویت خود در بازار و به تبع آن کاربرانش را از دست خواهد داد.اما همچنان کورسوی امیدی برای هواوی وجود دارد.

 سناریویی در پی جنگ تجاری
اتفاق پیش بینی شده در بالا احتمالا یکی از سناریوهای مورد علاقه دولت آمریکا خواهد بود چرا که دولت ترامپ نشان داده تمایل شدیدی برای به زمین زدن اقتصاد چین در زمین های بازی مختلف دارد و همه می دانند که صنعت فناوری های مخابراتی یکی از حساس ترین زمینه هایی است که هواوی نه تنها در آسیا بلکه در آمریکای شمالی و اروپا به طور ملموسی در آن وسعت عمل پیدا کرده است.

 کاربران فعلی زیاد نگران نباشند
این البته به معنی از دست دادن دسترسی کامل شرکت هواوی به سیستم عامل اندروید نیست اما به معنی آن است که گوگل دسترسی به برخی قابلیت های اندروید و البته اپلیکیشن هایی چون جیمیل، یوتیوب و همچنین دسترسی به فروشگاه پلی استور را به شدت محدود خواهد کرد؛ همزمان این پیش بینی هم قوت گرفته است که کاربرانی که در دوره جاری گوشی های جدیدتر هواوی را خریداری کنند امکان نصب یا استفاده  از یوتیوب، گوگل مپ، جیمیل و به طور کلی، خدمات گوگل پلی را نخواهند داشت.
در مقابل این پیش بینی، عده ای معتقدند که مشتریان کنونی گوشی های هوشمند هواوی تاثیر چندانی نخواهند دید چراکه گوشی های کنونی با استانداردهای گوگل پیشتر تایید و گواهی تطبیق پذیری صادر شده است پس گوگل همچنان می تواند نسخه های تازه محصولاتش را بدون نیاز به همکاری با هواوی (که حالا معلق شده است) در اختیار گوشی های هوشمند هواوی بگذارد.
هر چند با توجه به بی سابقه بودن موضوع به نظر می رسد بدون آغاز ادامه همکاری ها نباید انتظار هیچ نوع آپدیتی را داشته باشند. اما گوشی های جدید قطعا امکان استفاده از اپلیکیشن های پراستفاده چون گوگل پلی استور، یوتیوب و کروم را نخواهند داشت.

 راه فراری به نام متن‌باز
هم اکنون یکی از امیدهای شرکت هواوی برای رهایی از این مخمصه، بهره گیری از نسخه های منبع‌باز یا همان اُپن‌سورس سیستم عامل اندروید است. البته این نسخه ها که به صورت لاتین (AOSP (Android Open Source Project نامیده می شود طی سال های گذشته حسابی تراش خورده اند و بسیاری از بخش های جذاب و کاربردی آن ها توسط گوگل حذف شده است، احتمالا این هم یکی از حقه‌های رایج دنیای متن‌بازها باشد. به زبان دیگر، بسیاری از اپلیکیشن های کاربردی گوگل مانند نقشه های گوگل، یوتیوب، گوگل وُیس، جیمیل و غیره تنها درصورتی روی یک گوشی اندرویدی قرار می گیرند که شرکت تولیدکننده از لیسانس گوگل بهره مند باشد، همان لیسانسی که هواوی فعلا آن را از دست داده است.
تصور کنید که همه شرکت های سازنده تلفن همراه در جهان و البته خود کشور چین، جدیدترین نسخه به روز رسانی اندروید را دریافت کنند و هواوی با آن عظمت مثال زدنی، چند هفته باید منتظر بماند تا روزی که نسخه اپن سورس اندروید در دسترس عموم قرار بگیرد.

 مشکلی به نام پلی استور
از سوی دیگر طی سال های گذشته، شرکت گوگل یک مونوپُلی که منظیر از طریق فروشگاه آنلاین محصولاتش (پلی استور) به راه انداخته است، تا جایی که کمیسیون اروپا با جهت گیری مبارزه با این مونوپلی یک سری تحقیقات از شرکت گوگل را کلید زد. حالا تصور کنید با این قدرت باورنکردنی که «پلی استور» در بهبود بخشیدن به تجربه کاری کاربران اندروید دارد، هواوی از دسترسی به آن نیز محروم شده است. طبیعتا هواوی در این راه می کوشد که از فروشگاه های وطنی استفاده کند اما طبیعتا این راه حل به اندازه کافی راهگشا نخواهد بود.
هرچند خبرهایی نیز به گوش می رسد که هواوی از مدت ها قبل اقداماتی را برای ایجاد یک فروشگاه آنلاین برای محصولات خود به منظور جایگزینی گوگل پلی استور شروع کرده است.

 سیستم عامل اختصاصی
برخی از کارشناسان این امید را برای هواوی مطرح می کنند که شاید غول چینی به سراغ سیستم عامل دیگری برود اما کیست که نداند در دو سر طیف سیستم عامل های همراه فقط دو ویژگی وجود دارد، ویژگی که از «بد» شروع شده و به «فاجعه» می رسد. ویندوزفون، پالم میگو، سیمبین، بادا (بعدا تایزن) و بلک بری او اس همگی سیستم عامل های مهجوری بودند که کمابیش از صفحه روزگار محو شدند و این «اندروید» و «آی او اس» بودند که باقی ماندند.
از سوی دیگر مهم ترین ویژگی یک سیستم عامل خوب، بودن اپلیکیشن های فراوان برای آن است و این روزها تمام برنامه نویسان فقط برای اندروید و آی او اس می نویسند. هرچند بر اساس افشاگری مدیر بخش مشتریان هواوی، این شرکت بر اساس پیش بینی که از اقدامات خصمانه دولت آمریکا داشته، جایگزین هایی برای سیستم عامل های ویندوز و اندروید تدارک دیده است اما این‌که آیا هواوی بتواند چه تعداد برنامه نویس را قانع کند تا برای سیستم عامل اختصاصی او اپلیکیشن و بازی بنویسند، جای سوال جدی دارد!

 بازار هواوی در این روزهای سخت
بخش بازرگانی شرکت هواوی آن‌چنان تحت تاثیر تصمیم تازه شرکت گوگل قرار گرفته است که خبرهای رسیده حاکی از به تاخیر انداختن معرفی پدیده هواوی یعنی گوشی «هواوی میت ایکس» است، همان گوشی هوشمند با صفحه نمایش تاشو که کلی سر و صدا به پا کرد و با وجود شکست گوشی تاشو سامسونگ «گلکسی فولد» می تواند اولین گزینه موفق این بازار باشد.

 بازار آمریکا تحت تاثیر هواوی
جنبه دیگر این ماجرا نگاه به بازار آمریکاست. امروزه بسیاری از بخش های گوشی های اپل در چین ساخته می شود و کیست که نداند «نام تجاری آیفون» چه سهمی از ارزش تجاری ایالات متحده در جهان را دارد. از سوی دیگر درآمد قابل توجهی که از سوی سازنده ای چون هواوی طی این سال ها نصیب گوگل شده است (هواوی اعلام کرده که بیش از پانصد میلیون نفر در سرتاسر جهان از گوشی های هوشمند ساخت این شرکت استفاده می کنند.) اصلا قابل چشم پوشی نیست. بدیهی است که جنگ تجاری بدون شک قرار است روی تمامی این سودها تاثیر بگذارد و بخش بزرگی از صنعت مخابرات چین، آمریکا و فراتر از آن تمام جهان را با تغییری جدید مواجه کند. اما آن‌چه که روشن نیست این است با وجود سیاست های چندوجهی دولت ترامپ، آیا این ماجرا به نقطه درستی ختم می شود یا نه ؟

 خبری که دیده نشد
هرچند خبر مورد بحث در این نوشته مانند یک بمب در رسانه ها صدا کرد اما بد نیست بدانیم که پیش از این نیز شرکت «اینتل» که یکی از بزرگ ترین سازندگان پردازنده های رایانه ای در جهان است به کارمندان خود ابلاغ کرد که تا اطلاع ثانوی از همکاری با شرکت هواوی خودداری کنند البته این شرکت نیز همچنان به ارائه خدمات به هواوی در زمینه گوشی های ساخته شده و فروخته شده ادامه خواهد داد.
هر چند همه این محدودیت ها می تواند با توافق کلان آمریکا و چین در مذاکرات تجاری به یک باره برداشته شود.