«ابتکار» از اگر و اماهای انتخابات سال چهارم هیئت‏رئیسه مجلس گزارش می‏دهد تنو ر گرم انتخابات

معصومه معظمی
طبق قانون، انتخابات هیئت‏رئیسه مجلس هر ساله در خرداد‏ماه برگزار می‏شود و نامزدهای حضور در هیئت‏رئیسه با توافق و تایید فراکسیون‏های سیاسی متبوع خود برای رقابت کرسی‏های 12 گانه به رقابت می‏پردازند. چند روزی است که متقاضیان حضور در هیئت‏رئیسه، رایزنی‏های خود را که تا پیش از این به‏طور نامحسوس انجام می‏دادند را علنی کرده و به طور آشکار به رایزنی برای جلب آرای همکارانشان مشغولند. از طرفی هم برخی فراکسیون‏ها از جمله مستقلین ولایی برای حفظ کرسی ریاست لاریجانی دست‏به‏کار شده و قصد ائتلاف با سایر فراکسیون‏ها را دارد و در قبال این کرسی حاضر به ائتلاف روی سایر کرسی‏های هیئت‏رئیسه با ولایی‏ها شده است.
روز یکشنبه 5 خرداد قرار است انتخابات چهارمین سال هیئت‏رئیسه مجلس برگزار شود. انتخاباتی که سال گذشته برای لاریجانی شرایط خوبی رقم نزد و اگر در لحظه آخر و دور دوم انتخابات حاجی‏بابایی، گزینه ریاست فراکسیون ولایی به نفع لاریجانی کنار نکشیده بود، محمدرضا عارف، گزینه ریاست فراکسیون امید سال سوم مجلس ریاست بهارستان را برعهده می‏گرفت و لاریجانی باید بعد از سال‏ها کرسی هیئت‏رئیسه را تحویل می‏داد. ولی در لحظات آخر حاجی‏بابایی با تعداد آرای هر‏چند ناچیز به نفع لاریجانی کنار کشید تا به قول هم‏فراکسیونی‏هایش لاریجانی را نمک‏گیر کند و تنها با اختلاف چند رای تفاوت با عارف بر کرسی ریاست مجلس بنشیند و ریاستی متزلزل نسبت به قبل داشته باشد.
حالا باز هم قرار است برای چهارمین سال متوالی انتخابات هیئت‏رئیسه مجلس دهم برگزار شود و فراکسیون ولایی از ترس تکرار آرای شکننده سال قبل گزینه ریاست از مدت‏ها پیش دست‏به‏کار شده و به فکر ائتلاف با ولایی‏ها است و به قول عزت‏الله یوسفیان‏ملا ائتلاف‏شان را روی کرسی ریاست لاریجانی قطعی کنند. هر‏چند که به گفته حسین نقوی‏حسینی، عضو ارشد فراکسیون ولایی هیچ ائتلافی بین ولایی‏ها با مستقلین شکل نگرفته و قرار نیست چنین ائتلافی هم به وجود بیاید.


سخنگوی فراکسیون ولایی در جمع خبرنگاران تاکید کرد:‌ «این فراکسیون برای معرفی نامزدهای انتخابات هیئت‏رئیسه در سال چهارم کاری مجلس دهم با هیچ فراکسیون دیگری ائتلاف نمی‌کند و فهرست مستقل خواهد داشت.» او ادامه داد: «مجمع عمومی فراکسیون ولایی در مورد هیچ‏یک از نامزدها برای جایگاه‌های هیئت‏رئیسه تصمیم‏گیری نکرده است و بر این اساس اگر اعضای فراکسیون مصاحبه‌ای در این باره داشته‏اند، تنها نظر شخصی خود را اعلام کرده‌اند.»
نقوی‏حسینی افزود:‌ «‏فراکسیون ولایی بعد از آخرین جلسه مجمع عمومی رسماً نامزدهای خود را برای جایگاه‌های هیئت‏رئیسه آن هم به‏صورت مستقل اعلام می‌کند و قطعاً این فهرست ائتلافی نیست.» ولی یوسفیان‏ملا، عضو فراکسیون مستقلین مجلس به «ابتکار» گفت: «در این دوره انتخابات هیئت‏رئیسه، حاجی‏بابایی از طرف لیست ولایی برای کرسی ریاست نامزد نخواهد شد و این‏بار ولایی‏ها با صداقت به میدان آمده‏اند و با مستقلین وارد ائتلاف شده‏اند. هر چند که باز هم جلسه روز شنبه تمام‏کننده است و برداشت همه ما این است که ائتلاف مستقلین و ولایی‏ها روی کرسی ریاست نهایی شده است.» این عضو فراکسیون مستقلین البته مدعی شد که علاوه بر فراکسیون ولایی، برخی اعضای فراکسیون امید هم روی ریاست لاریجانی توافق و اعلام حمایت کرده‏اند و از عارف خواست که او هم این «بزرگواری» را داشته باشد و برای ریاست مجلس نامزد نشود و روی ریاست لاریجانی توافق کند!
یوسفیان‏ملا همچنین مطالبه بعدی فراکسیون مستقلین را حفظ سایر اعضای فراکسیون در ترکیب فعلی هیئت‏رئیسه دانست و گفت: احتمال دارد روز شنبه جلسه مشترکی بین سه فراکسیون برای بررسی پیشنهادات و تقسیم کرسی‏های 12 گانه هیئت‏رئیسه تشکیل شود.
به ترکیب هیئت‏رئیسه دست نزنیم!
در این راستا مهرداد لاهوتی، سخنگوی فراکسیون مستقلین هم در نطق روز چهارشنبه خود از نمایندگان خواست ترکیب فعلی هیئت‏رئیسه را در سال آخر مجلس دهم دست نزنند چرا که این افراد هرآنچه در توان داشته‏اند رو کرده و کوتاهی برای حل مشکلات نداشته‏اند.
هر چند که اعضای فراکسیون امید هم در گفت‏وگو با «ابتکار» تاکید دارند تا کنون وارد ائتلاف با هیچ‏یک از فراکسیون‏های دیگر نشده‏اند و قصد اعلام لیست کامل 12 نفره مستقل را دارند.
عبدالرضا هاشم‏زایی، نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید درباره انتخابات هیئت‏رئیسه سال چهارم مجلس دهم به «ابتکار»‌گفت:‌ «همه تصمیم‏ها به جلسه صبح شنبه فراکسیون بستگی دارد و در صورتی که با سایر فراکسیون‏ها ائتلاف کنیم به عنوان یک جریان سیاسی برای 12 کرسی هیئت‏رئیسه گزینه معرفی می‏کنیم.» او امکان ائتلاف فراکسیون امید را خارج از تصور ندانست و گفت که هر احتمالی وجود دارد و در برخی مواقع حساب‏و‏کتاب‏ها و معادلات در لحظه آخر به هم می‏ریزد و تصمیمات عوض می‏شود و در عالم سیاست هر چیزی ممکن است.
هاشم‏زایی تاکید کرد: «در حال حاضر صحبتی از ائتلاف به میان نیامده و یک جریان سیاسی برای اینکه خودش را مطرح کند باید در انتخابات به‏طور مستقل حضور پیدا کند و سرنوشت سیاسی‏اش را تعیین کند. بنابراین فراکسیون امید هم قصد ارائه لیست کامل 12 نفره را برای همه کرسی‏ها دارد.»
این فعال سیاسی اصلاح‏طلب احتمال تغییر در هیئت‏رئیسه فعلی را 70 درصد دانست در‏حالی‏که یوسفیان‏ملا تاکید کرد طبق تجربیات گذشته این تغییر در هیئت‏رئیسه برای سال چهارم در حد یک یا دو نفر خواهد بود.
ممکن است گزینه امید برای رقابت کرسی ریاست عوض شود
جلال میرزایی، دبیر کمیته سیاسی فراکسیون امید هم دراین‏باره اعلام کرد: «در دو سه روز گذشته ما جلسات هیئت‏رئیسه، شورای مرکزی و مجمع عمومی را برگزار کردیم و مصوب شد برای ریاست و همه ارکان هیئت‏رئیسه نیز کاندیدا معرفی کنیم. مطهری و پزشکیان کاندیدای این فراکسیون برای نایب‏رئیسی مجلس هستند.» او همچنین درباره این موضوع که «آیا محمد‏رضا عارف کاندیدای این فراکسیون برای ریاست مجلس است»؟ گفت: «ممکن است فرد دیگری از فراکسیون امید کاندیدای ریاست شود، به‏هر‏حال این موضوع قرار است در جلسه روز شنبه مورد جمع‏بندی نهایی قرار گیرد.»
فاطمه سعیدی، سخنگوی فراکسیون امید اما گفت که هنوز لیست فراکسیون امید نهایی نشده است و متقاضیان حضور در انتخابات هیئت‏رئیسه تا پایان روز پنجشنبه فرصت دارند آمادگی خود را به فراکسیون اعلام کنند.
علی‏اصغر یوسف‏نژاد، عضو هیئت‏رئیسه فعلی مجلس در گفت‏وگو با «ابتکار» درباره احتمال ائتلاف فراکسیون‏ها برای حفظ اعضای فعلی هیئت‏رئیسه گفت: «اگر توافق کنند همه می‏مانند و اگر توافق نشود رقابت صورت می‏گیرد و طبیعی است که در رقابت سطح آرا پایین می‏آید؛ وقتی تعداد آرا بین افراد پخش شود نظر دادن هم سخت می‏شود.» او تصریح کرد: ‌«فراکسیون‏ها چند روز است به‏طور متوالی جلسه دارند و در حال رایزنی و تبادل نظر هستند. بنابراین اگر روی گزینه رئیس همه به توافق برسند، احتمال ائتلاف در سایر کرسی‏ها هم وجود دارد در غیر این صورت احتمال ائتلاف ضعیف می‏شود.»
یوسف‏نژاد اما احتمال تغییر در سایر کرسی‏ها خصوصا کرسی نواب رئیس را به وجاهت و کاریزمای افراد نامزد برای این کرسی‌ها منوط دانست و گفت: «به شرطی که افراد متقاضی جایگاه و وجاهت قابل قبولی داشته باشند می‏توانند با نواب رئیس فعلی رقابت جدی داشته باشند.»
نامزدهای هیئت‏رئیسه مجلس برنامه ارائه بدهند
اما علی وقف‏چی، نماینده مردم زنجان در مجلس با طرح پیشنهادی به «ابتکار» گفت:‌ «به نظرم باید کسانی کرسی هیئت‏رئیسه را داشته باشند که به کاربردی‏تر کردن مجلس کمک کنند و مسیر را برای برطرف کردن چالش‏های پیش‏روی مردم هموارتر کنند. وقتی به کسی برای هیئت‏رئیسه رای می‏دهیم یعنی باید از بهترین‏ها در خدمت‏رسانی به مردم باشند.»
او تاکید کرد:‌ «در 3 سال گذشته این موضوع کمرنگ بوده است و همه نمایندگان باید با رویکرد جدید و احساس مسئولیت بیشتری که چه کسانی می‏توانند بدون حاشیه و بدون توجه به بازی احزاب بیشترین نقش را در حل چالش‏ها داشته باشند نامزد شوند.»
وقف‏چی در ادامه پیشنهاد خود به «ابتکار» گفت:‌ «کسانی که در کرسی هیئت‏رئیسه قرار می‏گیرند باید برنامه ارائه دهند و بهتر است فراکسیون‏ها به جای رایزنی بر ای معرفی افراد و گرفتن رای دیگر نمایندگان، برنامه این نامزدها را ارائه دهند و بر اساس برنامه ارائه‏شده که به‏منظور حل مشکلات و چالش‏های جامعه است به آنها رای بدهیم.»
سهم زنان و اقوام از کرسی‏های هیئت‏رئیسه چقدر است؟
بنابراین باید منتظر بود و دید روز شنبه که هر سه فراکسیون سیاسی مجلس جلسه دارند، چه تصمیم جمعی در قبال گزینه‏های مدنظر خود برای کرسی‏های هیئت‏رئیسه دارند و آیا به طور مستقل در انتخابات شرکت می‏کنند یا با ائتلافی نیم‏بند وارد عرصه رقابت خواهند شد، یا از ترس رای‏آوری دیگری در لحظه آخر به دامن رقیب پناه می‏برند و باز نان به دیگری قرض می‏دهند تا در مواقع حساس تصویب طرح‏ها و لوایح، حمایت ضمنی رئیس را داشته باشند!
همچنین باید منتظر بود و دید آیا این‏بار زنان و اهل تسنن از کرسی‏های هیئت‏رئیسه مجلس دهم در سال چهارم سهمی خواهند داشت یا همچنان نگاه مردسالارانه به تبعیض‏های جنسیتی و قومیتی دامن خواهد زد.