راهبرد موازنه ای عراق در بن بست!

صابرگل عنبری-در حالی که بعد از چند روز جنگ لفظی شدید میان ایران و آمریکا ، احتمال برخورد نظامی میان دو طرف کاهش یافته بود، چند انفجار در نزدیکی سفارت آمریکا در بغداد رخ داد.درواقع می‌توان گفت که هیچ کشوری در منطقه به اندازه عراق متاثر از تنش‌ها میان تهران و واشنگتن نیست. این کشور مهم‌ترین عرصه منطقه‌ای رقابت میان دو کشور است که نفوذ هر کدام نقیض دیگری است و هر یک نقش خود را در پایان دادن به نقش و نفوذ دیگری تعریف کرده است. البته چنین موضوعی با توجه به خصومت 40 ‌ساله، ماهیت جمهوری اسلامی و سیاست‌های خاورمیانه‌ای آمریکا طبیعی است و درحالی که تنش‌ها میان آمریکا و ایران بالا گرفته است، واشنگتن از کارمندان "غیر ضروری" خود در بغداد و اربیل خواسته عراق را ترک کنند و شرکت نفتی "اکسون موبیل" هم تصمیم به خارج ساختن کارکنان خارجی خود گرفته است. یک وجه این نوع تصمیمات، تهدیدات احتمالی از جانب نیروهای همپیمان با ایران است، اما وجه دیگر آن القای وجود فضای ناامن در عراق و تبعات اقتصادی سنگین آن است که این مسئله برای بغداد بسیار گران تمام می‌شود. یکی از مهم‌ترین اهداف راهبرد "موازنه در روابط خارجی" بهره‌مندی از ظرفیت‌های اقتصادی همه بلوک‌ها و بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی است که بعضا با هم درگیر هستند.مقامات عراقی طی روزهای گذشته تلاش کردند با تاکید بر این که جنگی میان تهران و واشنگتن رخ نخواهد داد و اگر هم این اتفاق بیفتد بغداد میدانی برای این جنگ نخواهد بود، به نوعی مانع ناامن جلوه دادن کشورشان شوند. به گفته منابعی در نتیجه این وضعیت، تعدادی از سرمایه‌گذاران خارجی و محلی ترجیح داده‌اند اجرای پروژه‌های خود را به ویژه در دو بخش مسکن و انرژی به تعویق بیندازند. آمریکایی‌ها به خوبی از تبعات این تصمیمات خود در عراق آگاهی دارند. از این رو، جدا از این که تهدیدهایی در کار باشد یا نباشد، همین مسئله خود یک هشدار از جانب آمریکا به عراق است که از ایران فاصله بگیرد. خب! دولت عراق اگر به فرض هم بخواهد، توان چنین کاری را ندارد. منابع خبری آمریکایی وعراقی گفته‌اند که پمپئو در سفر  اخیرش خطاب به دولتمردان عراقی گفته است: یا با ما علیه ایران باشید یا بی‌طرف بمانید. البته در آن سو هم به نظر می‌رسد که تهران ناراضی است و به گفته برخی منابع خبری، موضع‌گیری شخصیت‌ها و نیروهای عراقی در قبال تهدیدات آمریکا علیه ایران را ناکافی می‌داند. راهبرد عراق مبنی بر موازنه در روابط خارجی به ویژه در قبال طرف‌های درگیر با توجه به وضعیت داخلی این کشور و پراکندگی وابستگی به قدرت‌ها و دولت های متعدد از مؤلفه های لازم برای موفقیت برخوردار نیست. با این حال، ظاهرا بغداد چاره‌ای جز ادامه این مسیر ندارد.