روزنامه ابتکار
1398/02/29
چرا برخی از خبرنگاران وارد حوزه روابط عمومی می‌شوند؟ مهاجرت شغلی نابودگر
فاطمه امینالرعایااین روزها، روزهای خوبی برای مطبوعات نیست؛ گرانی کاغذ و افزایش هزینه‌های جاری روزنامه‌ها باعث شده که این رسانه‌ها یا به اجبار دیگر منتشر نشوند یا برای کاهش هزینه‌ها نیروهایشان را تعدیل کنند. در این میان روزنامه‌نگاران و خبرنگاران هم بیش از گذشته مجبورند از حوزه خبر به حوزه روابط عمومی مهاجرت کنند تا حداقل بیکار نمانند، مهاجرتی که بی‌آسیب هم نیست...
مهاجرت خبرنگاران و روزنامه‌نگاران از حوزه رسانه به روابطعمومیها، مهاجرت تازه‌ای نیست اما این اتفاق در سال‌های اخیر شدت گرفته است. دلایل این رخداد هم بسیارند، از حقوق بالاتر گرفته تا امنیت شغلی بیشتر. اما آیا این اتفاق، اتفاق خوبی است؟ حوریه دهقان‌شاد، مدرس ارتباطات نیز ضمن تایید این دلایل به «ابتکار» می‌گوید: این اتفاق، اتفاق خوبی نیست چون روابط عمومی و روزنامه‌نگاری در نقطه مقابل هم قرار دارند. روزنامه‌نگاران قرار است به دنبال کشف حقیقت باشند و روابطعمومیها به دلایل مصالح سازمان‌هایشان قرار است برخی مسائل را بازگو کنند و برخی را هم نه و بیشتر در پی منافع سازمان هستند. روزنامه‌نگار و خبرنگار دقیقا وظیفه عکس دارد. بنابراین وقتی می‌بینیم جایگاه این افراد عوض شده و خبرنگاری وارد حوزه کاری روابط‌عمومی میشود، مسلما یک جایی از کار ایرادی وجود دارد.
او درباره دلایل این تصمیم و اقدام برخی از اهالی رسانه می‌گوید: در روابط عمومی امنیت شغلی‌ای وجود دارد که در روزنامه‌نگاری وجود ندارد. بنابراین روزنامه‌نگاران پس از برخی تجریبات ناکامی که در بعضی از روزنامه‌ها دارند و همچنین به دلایل اقتصادی ترجیح می‌دهند در سوی دیگری فعالیت کنند.
خبرنگاران بیشترین آسیب را می‌بینند
دهقان‌شاد معتقد است این اتفاق بیش از هر چیز به خود خبرنگاران از لحاظ روحی آسیب می‌رساند. او می‌گوید: این اتفاق برای کسانی که تصمیم به چنین اقدامی می‌گیرند، صدمات روحی و روانی بسیاری را به‌دنبال خواهد داشت. کسی که شغل روابط عمومی را انتخاب می‌کند با کسی که شغل روزنامه‌نگاری را برمی‌گزیند، از لحاظ روحی کاملا متفاوت هستند. کسانی که در روزنامه‌ها کار می‌کنند، روحیه بسیار مبارزه‌جویانه، کنجکاو و هیجان‌طلب دارند. روزنامه‌نگاران بسیار پر جنب‌وجوش هستند و هر روز با اتفاقات متفاوتی روبه‌رو میشود و به همین دلیل بیشتر روحیه‌شان برون‌گرا و نمایشی است، به این معنا که علاقه دارند مورد توجه باشند، آنچه که می‌گویند و دانسته‌هایشان شنیده و دیده شود. بنابراین وقتی این جابه‌جایی صورت می‌گیرد، روزنامه‌نگاران از لحاظ روحی آسیب می‌بینند و افسرده و سرخورده می‌شوند. اما گاهی مجبورند این را انتخاب بکنند.
او ادامه می‌دهد: به نظر من جدای از آسیبی که رسانه در پی این انتقال می‌بیند، باید به آنچه که برای روزنامه‌نگار رخ می‌دهد هم توجه داشت. در هر صورت کسانی که از ابتدا حوزه روابط‌عمومی را به عنوان شغل انتخاب می‌کنند، روحیه آرام‌تر و محافظه‌کارتری از روزنامه‌نگاران دارند. سرکوب روحیات و خصوصیات فردی، در کسانی که از روزنامه به روابط‌عمومی می‌روند، به آن‌ها آسیب می‌زند.
خبرنگار هم باید زندگی کند
مهاجرت خبرنگاران از رسانه‌ها به روابطعمومیها اما تنها برای خبرنگاران آسیب‌زا نیست و رسانه‌ها هم از این اتفاق صدمه می‌بینند و این اتفاق در نهایت به ضرر جریان روزنامه‌نگاری و خبرنگاری خواهد بود چراکه نیروی انسانی بزرگ‌ترین سرمایه هر سازمان، نهاد و موسسه است و از دست دادن آن هم طبیعتا آسیب‌زا خواهد بود. دهقان‌شاد دراین‌باره می‌گوید: معمولا این اتفاق برای کسانی رخ می‌دهد که تجربه‌های ناخوشایندی در روزنامه‌ها داشتند، افرادی که در چندین روزنامه کار کرده‌اند اما به دلایل گوناگون رسانه‌هایشان تعطیل شده است یا به دلایل مشکلات مالی تعدیل نیرو رخ داده است. یعنی امنیت شغلی و احساس داشتنش را از دست داده‌اند. همچنین ممکن است در برخی خبرگزاری‌ها به دلیل تغییرات مدیریتی، خبرنگاران و بخشی از نیروهای انسانی آن رسانه تغییر کرده باشد، بنابراین در بسیاری از موارد، مهاجرت روزنامه‌نگاران یا خبرنگاران به حوزه روابط عمومی خودخواسته نبوده است، به هر حال این افراد هم باید زندگی کنند. اما در مواردی هم شاهد این هستیم که فردی وارد رسانه میشود تا از این طریق بتواند وارد حوزه روابط‌عمومی شود، این مورد برای رسانه و روزنامه بیشتر از مهاجرت ناخواسته آسیب‌زننده است. در بیشتر موارد اما شاهد این بوده‌ایم که فرد می‌خواسته در رسانه فعالیت کند اما دیگر شرایط کار کردن فراهم نبوده است.
او همچنین این اتفاق را برای کل جریان رسانه و خبرنگاری در درازمدت مضر می‌داند و می‌افزاید: این روند متاسفانه اجتناب‌ناپذیر است. یک روزنامه‌نگار فعال بعد از چندبار سرخوردگی آیا می‌تواند به حیات خودش ادامه دهد؟ وقتی چندبار نداشتن امنیت شغلی و بیکار شدن به دلایل گوناگون گریبانش را گرفت، طبیعی است که برای امرار معاش ناچار میشود به حوزه روابط‌عمومی برود، او انتخاب دیگری ندارد. این اتفاق تنها برای یک یا دو نفر رخ نمی‌دهد، افراد زیادی دچار این معضل شده‌اند. رسانه هم در این میان آسیب بسیاری می‌بیند. این آسیب هم بدیهی است. به دلیل شرایط اقتصادی همه دچار آسیب شده‌اند و هر کسی به دنبال راهی برای برون‌رفت از این جریان است تا خودش را نجات دهد. اما سوال این است که چگونه باید با آن مقابله کرد.
نمی‌شود هم این بود و هم آن
در این میان اما شرایط اقتصادی برخی روزنامه‌نگاران و خبرنگاران را مجبور کرده تا روابط‌عمومی بودن را به عنوان شغل دوم انتخاب کنند و هم‌زمان هم در حوزه خبر مشغول باشند و هم در حوزه روابط عمومی. دهقان‌شاد درباره آسیب جدی‌ای که این افراد می‌بینند، می‌گوید: این افراد بیشترین آسیب را می‌بینند چون این دو حوزه دو روحیه کاملا متفاوت را می‌طلبد و فردی که هم‌زمان در هر دو عرصه فعالیت می‌کند، دچار تناقض و پارادوکس میشود. من در بین دانشجویان تفاوت روحیه افرادی که از ابتدا یکی از این حوزه‌ها را انتخاب می‌کنند، می‌بینم. کسی که روحیه پرسشگر و جست‌وجوگر دارد حالا مجبور میشود به دلایل مختلف روحیه محافظه‌کارانه داشته باشد و بنابر منافع سازمانی که در آن مشغول فعالیت است، کار کند. چطور میشود در‌آن‌‌واحد هر دو روحیه را حفظ کند؟ این شخص در درازمدت نابود خواهد شد.
انتخاب شغل روابط‌عمومی توسط خبرنگاران و روزنامه‌نگاران به عنوان شغل جایگزین یا شغل دوم، شاید در بیشتر موارد چندان خودخواسته نباشد اما بی‌شک این اجبار هم به رسانه و روند خبرنگاری آسیب خواهد زد و هم به خبرنگار و روزنامه‌نگار. شاید باید کمی جدی‌تر به چنین موضوع‌هایی نگاه کرد و با تامین امنیت شغلی و معیشت این قشر، جامعه خبری را از آسیبی که هر روز سایه‌اش بر سر اهالی رسانه گسترده‌تر می‌شد، ایمن نگه داشت.
سایر اخبار این روزنامه
دنا پلاس بدون سانروف و رینگ آلومینیومی به مشتریان تحویل داده میشود
جای خالی آپشن‌ها در خودروهای داخلی
جهانبخش‌محبی نیا
همبستگی ملی در گرو واقع‌بینی
کدخدایی: عدالت انتخاباتی با طرح استانی شدن انتخابات تامین نشده است
توقف در ایستگاه شورای نگهبان
ابعاد تخریب دیپلماسی از سوی مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ بررسی شد
جان بولتون؛ خطرناکترین مرد جهان
با رفتن پروانه‌های رنگین بانو
تهران میزبان ملخ‌‌ها میشود؟
چرا برخی از خبرنگاران وارد حوزه روابط عمومی می‌شوند؟
مهاجرت شغلی نابودگر
پنجم خردادماه انتخابات هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی برگزار میشود
ایستگاه پایانی مجلس دهم
«ابتکار» دستاوردهای سفر محمدجواد ظریف به چهار کشور آسیایی را بررسی می‌کند
دیپلماسی ایرانی؛ از آسیای مرکزی تا آسیای شرقی
حسام‌الدین آشنا در نامه‌ای به اژه‌ای درخواست کرد
تاثیرات سوء برخی تبلیغات خاص صدا و سیما بررسی شود
ضرغامی باز هم زبان به اعتراض گشود
روحانی به دلیل لج‌بازی جلسات را تشکیل نمی‌دهد
فرمانده کل سپاه:
نظام سیاسی آمریکا ترک برداشته است
ظریف پس از پایان سفر منطقه‌ای:
کمیسیون مشترک برجام به تعهداتش عمل کند
