روزنامه ابتکار
1398/02/28
مروری بر سرنوشت کاغذ در هفته گذشته مُسکن یا درمان؟
گروه فرهنگ - تقریبا یک هفته پیش بود که خبر کمشدن صفحات دو روزنامه ایران و همشهری باعث شد تا دوباره کمبود کاغذ به یکی از اخبار داغ هفته تبدیل شود، تا جایی که حتی کارگروه کاغذ با حضور معاون اول رئیسجمهوری تشکیل شد و وزیر ارشاد در هفته پیشرو حدود ۶ تا ۱۰ هزار تن کاغذ ترخیص و به بازار عرضه میشود. این آیا این بار این تصمیمات فراتر از مسکنهای مقطعی هستند؟ماجرای کاغذ، قیمت و کمبودش تقریبا تبدیل شده است به یک بیماری مزمن، بیماری مزمنی که تقریبا از نیمه دوم سال 96 شدت گرفت و هر بار با مسکنی چند ماهی آرام گرفت اما درمان نشد. هفته گذشته بود که خبری مطبوعات و اهالیاش را تکان داد، مرگ مطبوعات کاغذی آنقدر نزدیک شده بود که شاید کمتر کسی فکرش را میکرد. شاید از همان زمانی که در اواخر سال 96 برخی روزنامهها و مجلات به دلیل قیمت کاغذ مجبور به تعطیلی شدند باید به چنین روزی فکر میکردیم. هفته گذشته، روزنامه همشهری و روزنامه ایران اعلام کردند که به دلیل کمبود کاغذ تا اطلاع ثانوی تعدادی از صفحاتشان را کم میکنند. همشهری در سرمقاله خود در این رابطه نوشت: متاسفانه امروز شرایط اقتصادی کشور و بالا رفتن قیمت نهادههای مطبوعاتی از جمله کاغذ، زینک، مرکب و … شرایطی را برای مطبوعات رقم زده که پیش از این بارها در گزارشهای روزنامههای کثیرالانتشار و از جمله چندین گزارش روزنامه همشهری درباره وقوع آنها هشدار داده شده بود. مدتی است که نفس همشهری در کنار دیگر رسانههای چاپی به شماره افتاده است... همشهری مجبور شده از تیراژ خود بکاهد تا بتواند لااقل به انتشار ادامه دهد و قیمت قبلی را حفظ کند... همشهری بارها بحران کاغذ را فریاد زده اما ظاهراً دستهایی در کار است تا کاغذ به دست صاحبان واقعی آن نرسد. مدتها مجبور شدیم کاغذ را به قیمت بسیار بالاتر از قیمت رسمی از دلالان و واسطهها تهیه کنیم. امروز حتی با قیمت بالا هم کاغذ مانند خرما بر نخیل است و دست مطبوعات کوتاه. ظاهراً انبارهای دلالان امروز جای مطمئنتری برای کاغذ است تا چاپخانهها، به این چشمداشت که فردا روز باز هم به چند برابر قیمت به دست مصرفکنندگان واقعی برسد».
کمبود یا شاید بهتر بگوییم نبود کاغذ این بار صدای اکثر مدیران مسئول را درآورد. مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق، در گفتوگویی با ایسنا درباره مشکلات تامین کاغذ و کاهش تعداد صفحات چند روزنامه، گفت: این روزها برای رسانههای مکتوب روزهای بسیار پرالتهابی است و من فکر میکنم همینطور ریزش خواهیم داشت. شاید تعداد اندکی در حد یکی، دو روزنامه باشند که از قبل پیشبینی کرده، توانایی داشته و کاغذ خریده باشند اما بقیه رسانههای بخش خصوصی و دولتی با بحران کاغذ مواجه هستند.
او گفت باید کسی پیدا شود و حرف ما را ترجمه کند که روزنامه برای انتشارش به کاغذ احتیاج دارد.
علیرضا بختیاری، مدیرمسئول روزنامه «دنیای اقتصاد» نیز با مطرحکردن سوالی مهم با این مضمون که چرا این کاغذ با این قیمت به دست مصرفکننده اصلی نمیرسد و در بازار قاچاق یا بازارهای دیگر مصرف میشود؟ گفته بود: به نظرم بخش اصلی آن مشکل به سو مدیریت و توزیع برمیگردد. در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمیتهای تشکیل شده است که وظیفه ساماندهی بازار کاغذ را برعهده دارد و قرار بود که توزیع کاغذ وارداتی با ارز دولتی را انجام بدهد.
این مدیرمسئول با اشاره به مشکلاتی که در توزیع کاغذ وجود دارد و با بیان اینکه «تعادل در بازار کاغذ به هم خورده است»، یادآور شد: شاهد هستیم که کاغذ وارداتی به روزنامهها و نشریاتی تعلق میگیرد که یا منتشر نمیشود یا تیراژ بسیار پایین دارند. این در حالی است که این کاغذ وارداتی به روزنامهها و نشریاتی که مصرفکننده اصلی کاغذ هستند، نمیرسد.
همین پرسشها و التهابها باعث شد تا روز دوشنبه جلسه بررسی وضعیت واردات کاغذ و مشکلات دستاندرکاران مطبوعات و کتاب کشور، با حضور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری برگزار شود. بنابر آنچه حسین انتظامی، رئیس کارگروه ساماندهی کاغذ گفت، ارز تخصیصی برای مصرف کاغذ نشر و مطبوعات، همچنان ۴۲۰۰ تومانی باقی ماند. همچنین مقرر شد کاغذهای موجود در گمرک، ظرف دو هفته ترخیص و توزیع شوند و با افرادی هم که با ارز دولتی کاغذ وارد کردهاند و آن را خارج از نظارت وزارت فرهنگ یا با نرخ آزاد توزیع و یا انبار کردهاند با جدیت برخورد شود.
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم با اشاره همین موضوع در توئیتی نوشت: «کاغذ کتاب و مطبوعات همچنان در کالای اساسی و با دلار ۴۲۰۰ خواهد بود. پس از حدود ۲ ماه این نتیجه قطعیت یافت. در این مدت بازار کاغذ در ابهام و ملتهب بود. از امروز انبارهای پنهان و کاغذهای گمرک گشوده خواهند شد». او همچنین در روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران درباره موضوع کمبود کاغذ در ماههای اخیر در بازار، گفت: مسئله کاغذ که در چند ماه اخیر مطرح شده است مسئله مهم همه کسانی است که هم در حوزه فرهنگی و هم در حوزه مطبوعات در حال فعالیت هستند است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه دلایل مختلفی در این زمینه تاثیرگذار است، تصریح کرد: همان طور که میدانید تولید ما در کاغذ بسیار اندک است. سه کارخانه کاغذ در کشور وجود دارد که به طور اسمی ۱۷۰ هزار تن تولیدات دارند اما باید گفت تولیدات این کارخانهها در سال ۹۶ حدود حدود ۱۰ هزار تن و در سال ۹۷ حدود ۲۰ هزار تن بوده است.
صالحی با بیان اینکه نیاز کاغذ ما در سال حدود ۴۰۰ هزار تن است، خاطرنشان کرد: سهم تولیدات ما بسیار اندک است بنابراین نیاز به واردات داریم و باید در بحث خودکفایی، از قبل اقدامات لازم را انجام میدادیم. بخش عمدهای از نیاز ما به کاغذ از راه واردات تامین میشود و از ۴۰۰ هزار تن کاغذ مصرف سالیانه، میزانی که در بخش نشریات و روزنامهها باتوجه به تیراژشان موردنیاز است، حدود ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تن است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره تصمیمات اتخاذ شده در دولت برای حل مشکل کاغذ اظهار کرد: در اوایل سال مطرح بود که آیا میتوانیم ارز ۴۲۰۰ تومانی را از کاغذ برداریم و به ارز نیمایی تبدیل کنیم یا خیر که همین امر تلاطمهای در بازار کاغذ ایجاد کرد. مطرح شدن تصمیمات باعث شد کاغذهایی که به گمرکات وارد شده بودند ترخیص نشوند. گفتوگوهای مختلفی در دولت با تاکید مقام معظم رهبری مطرح شد که دو محور برای تصمیمگیری از آن بیرون آمد و موجب شد کاغذ مطبوعات و نشر با همان ۴۲۰۰ تومانی باشد.
وی ادامه داد: مبنای تصمیمگیری برای کاغذ این شد که همه آن چه در گمرکات است ترخیص شود که حدود ۶ تا ۱۰ هزار تن در یک تا دو هفته آینده ترخیص و به بازار عرضه میشود. همچنین حدود ۲۰ الی ۳۰ هزار تن کاغذ هم در مسیر است که به کشور برسد و با این واردات مشکل برطرف خواهد شد.
این تصمیمات گرچه احتمالا تا مدتی آرامش را به بازار کاغذ برمیگرداند اما باید دید این آرامش مقطعی است یا قرار است ادامهدار باشد؟
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
اجرای برنامه احیای جنگلهای زاگرس بعد از سالهای هشدار از سوی کارشناسان آغاز شد
محمدعلی وکیلی
جنگ ارادهها
ابعاد مختلف طرح استانی شدن انتخابات و تاثیر آن بر احزاب بررسی شد
استانی شدن گامی در راستای تحکیم دموکراسی
مذاکرات نخست وزیر با حزب کارگر بریتانیا بر سر بریگزیت بار دیگر شکست خورد
یک گام دیگر تا سقوط دولت «ترزا می»
مروری بر سرنوشت کاغذ در هفته گذشته
مُسکن یا درمان؟
«ابتکار» راهحلهای کنترل بازار اجاره را بررسی میکند
درمان تب تند اجارهبها
«ابتکار» از اشتیاق نمایندگان برای ارسال لایحه منع خشونت علیه زنان به مجلس درآینده نزدیک گزارش میدهد
با هتریک در قهرمانی، پرسپولیس پرافتخارترین تیم تاریخ لیگ برتر شد
فتح تاج و تخت سرخپوشان
با حکم فرمانده معظم کل قوا انجام شد
انتصاب جانشین و معاون هماهنگکننده سپاه پاسداران
رئیسجمهوری در دیدار صمیمی با وکلا و حقوقدانان:
تحریمهای آمریکا علیه ملت ایران، جنایت علیه بشریت است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی:
ارتباط حوزه مفاهیم قرآن و هنرهای دینی باید تقویت شود
طرح استانیشدن انتخابات چه سرنوشتی خواهد داشت
شمشیر دولبه استانیشدن انتخابات
امامجمعه نجف:
دولت و ملت عراق در هر شرایطی کنار ایران است