روزنامه مردم سالاری
1398/02/26
آغاز توقف برخی تعهدات برجامی ایران
بعد از یک سال «سیاست صبر استراتژیک»، ایران تصمیم به کاهش گام به گام تعهدات برجامی خود گرفت، اما هم‌زمان «کاهش همکاری‌های بین‌المللی» خود در حوزه مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مقابله با تروریسم و حمایت و میزبانی از پناهجویان مختلف را نیز اعلام کرد که با واکنش‌های زیادی رو به رو شد. اقدامی که به مراتب از واکنش‌های هسته‌ای ایران به تحریم‌های آمریکا و سکوت اروپا، در صورت ایستادگی ایران روی آن، اثرگذارتر خواهد بود.یک مقام مطلع در سازمان انرژی اتمی اعلام کرد: اجرای برنامه‌های مربوط به توقف برخی تعهدات کشور در برجام که در بیانیه شورای عالی امنیت ملی بر آن تاکید شده آغاز شده است.
وی خاطرنشان کرد: توقف برنامه‌های مربوط به رعایت سقف تولید اورانیوم غنی شده و همچنین تولید بدون محدودیت آب سنگین در تاسیسات اراک که در دوره ۶۰ روزه مربوط به گام اول بر انجام آن تاکید شده، برنامه‌هایی است که با جدیت دنبال میشود. این مقام مسئول که نخواست نام وی اعلام شود، افزود: طی روز‌های جاری برای آگاهی افکار عمومی از اقدامات انجام شده، برنامه‌هایی برای بازدید نمایندگان رسانه‌های گروهی از تاسیسات فعال در نطنز و اراک پیش‌بینی شده که به زودی اعلام خواهد شد. به گزارش ایسنا، حسن روحانی رئیس‌جمهوری کشورمان روز ۱۸ اردیبهشت در تشریح تصمیم جدید ایران مبنی بر «کاهش تعهدات هسته‌ای» ضمن اعلام دو اقدام هسته‌ای در مرحله اول، در رابطه با دامنه برخی تبعات تشدید تحریم‌ها و فشار حداکثری که می‌تواند آثار انسانی و امنیتی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای داشته باشد به کشورهای ۱+۴ به ویژه سه کشور اروپایی هشدار داد. روحانی با اشاره به نقش ایران در مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر و جلوگیری از حرکت سیل مهاجران از منطقه به اروپا گفت: شما می‌دانید که انجام این اقدامات میلیاردها دلار مخارج دارد و با شرایطی که آمریکا به وجود آورده است ایران قادر به پرداخت مخارج اینها نیست و در صورت ادامه روند فعلی همکاری‌ها در این زمینه‌ها تعطیل خواهد شد.البته این برای اولین بار نبود که روحانی در این باره به اروپا هشدار می‌داد.
حضور بیش از ۳ میلیون پناهجوی افغان قانونی و غیرقانونی در ایران، مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر با توجه به جغرافیای ایران در همسایگی کشورهای افغانستان و پاکستان که اغلب در وضعیت نامطلوب سیاسی، امنیتی و اقتصادی و اجتماعی قرار دارند هزینه‌های سنگینی را برای نظام جمهوری اسلامی ایران در بر داشته است. ایران همواره امنیت خود را در تأمین امنیت همسایگانش می‌داند و این مساله یک رکن مهم از سیاست خارجی‌اش در ۴۰ سال گذشته بوده است و به منظور حفظ این رویکرد هزینه‌های مادی و معنوی زیادی پرداخت کرده است.
باتوجه به این سطح از هزینه‌ها به علاوه هزینه‌هایی که ایران ناشی از مسائل و مشکلات مرزهای شرقی‌اش در رابطه با افغانستان و پاکستان دارد و در شرایطی که آمریکا تلاش و فشار حداکثری خود را برای ایجاد محدودیت‌های اقتصادی و سیاسی علیه ایران در سطوح مختلف انجام می‌دهد و کشورهای مختلف نیز بی هیچ پرسشی از آمریکا پیروی می‌کنند برای ایران راهی جز کاهش هزینه‌های مادی‌اش باقی نمی‌ماند.
با خروج آمریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌های یک‌جانبه و همراهی کشورهای مختلف از این تحریم‌ها، ایران خواه ناخواه باید به سمت مدیریت منابعش حرکت کند.
با توجه به اتخاذ سیاست‌های تحریمی سنگین از سوی آمریکا امکان اجرای بسیاری از برنامه‌ها و سیاست‌ها با رویکردهای منطقه‌ای و بین‌المللی وجود نخواهد داشت و این نتیجه عملی تحریم ایران در سکوت همسایگان و کشورهای مختلف است.
هشدار مقامات کشورمان به پناهجویان افغان، پاکستانی و غیره ناشی از شرایطی است که در آینده دور و نزدیک احتمال آن وجود دارد. البته نه این‌که با هشدار مقامات در مقطع فعلی پناهجویان به یک‌باره به فکر خروج از ایران بیفتند چرا که جریان تحریم‌ها خیلی پیش‌تر از این، آنها را راهی کشور خود یا کشورهای دیگر در جستجوی کار کرده است. همچنین براساس برخی آمارها گفته شده است که ایران سخاوتمندانه حدود ۷ تا ۸ میلیارد یورو برای اتباع افغان هزینه می‌کند. علاوه بر این در حوزه مبارزه با مواد مخدر ایران هزینه‌های زیادی را بر دوش می‌کشد که متأسفانه سازمان‌های بین‌الملی در این زمینه چندان به لحاظ مالی ایران را حمایت نمی‌کنند؛ ایران ۱۰۰ میلیون دلار صرف مبارزه با مواد مخدر می‌کند.
در همین حال شاهد هستیم که در همین یکی دو سال اخیر، ترکیه به خاطر جلوگیری از ورود سیل مهاجران سوری از مرزهای این کشور به سمت اروپا ۶ میلیارد یورو از اروپایی‌ها دریافت کرده است. متأسفانه رفتار آمریکا و همراهی دیگر کشورها با آن به شکلی است که حتی در حوادث غیرمترقبه از جمله سیل اخیر در تعداد زیادی از شهرهای ایران مانع از ارسال کمک‌های نقدی و غیرنقدی مراکز بین‌المللی از جمله صلیب‌سرخ جهانی به ایران شد و در سکوت جهانی، تعدادی از کشورها با تأخیر بسیار از طریق مسیرهای تجاری کمک‌های غیرنقدی شأن را به ایران منتقل کردند. اگر اروپایی‌ها در آنچه تا کنون درباره برجام گفته‌اند مبنی بر این‌که توافق هسته‌ای از بعد امنیتی برای آنها مهم است، صادق هستند نمی‌شود هزینه آن را فقط ایران بپردازد. اساساً چه زمانی که طالبان بر سر کار نبود و چه بعد از آن و ورود آمریکا و دیگر قدرت‌ها به این کشور، مساله پناهجویان افغان یکی از مهم‌ترین مسائل مرتبط در همسایگی شرقی بوده است. با پایان جنگ در افغانستان و استقرار دولت مرکزی باز هم این مساله حل نشد، چرا که افغانستان نه تنها امن نشد بلکه بیش از پیش یعنی علاوه بر طالبان از سوی نیروهای آمریکایی و فرامنطقه‌ای امنیتش با چالش مواجه شد. در این میان سیل پناهجویان به سمت ایران هر روز بیش‌تر و بیش‌تر شده است. این در حالی است که کشورهای میزبان پناهجویان افغان از جمله ایران هیچ گاه سهمی از بودجه‌های کلان بین‌المللی و منطقه‌ای که به افغانستان اختصاص می‌یافت، نداشتند. با تنگ‌تر شدن دایره فشارها به ایران از سوی آمریکا و سکوت جامعه جهانی در برابر یکه‌تازی آمریکا، ایران چاره‌ای جز اولویت‌بندی منابعش و هزینه‌کرد آن ندارد. اکنون فروش نفت ایران با مشکلات بسیاری روبرو است. طبیعی است با این سطح از محدودیت ایران ناچار است در بخشی از اقدامات کنترلی‌اش به پناهجویان افغان برای ترک ایران هشدارهای لازم را بدهد. هشدار مقامات ایران به پناهجویان مختلف، از این نظر که آنها را برای آینده‌ای سخت آماده می‌کند مثبت است. اما این‌که در صورت تصمیم تهران برای خارج کردن پناهجویان، آنها چه مقصدی را انتخاب می‌کنند، به افغانستان باز می‌گردند یا یکی از پایتخت‌های اروپایی و آمریکا را انتخاب خواهند کرد، به خودشان بستگی دارد.
مقامات افغانستان اگر نگران بازگشت شهروندان خود به کشورشان هستند، بهتر است به رایزنی بیش‌تر و جدی‌تری با طرف‌های اروپایی و آمریکا بپردازند و در این رابطه همان‌قدر که مذاکرات صلح میان آمریکا و طالبان از اهمیت برخوردار است، نشان دهند با طرح این مساله با کشورها و مجامع بین‌المللی سرنوشت شهروندانشان در ایران نیز برایشان مهم است. بر خلاف آنچه برخی مقامات افغانستانی از جمله خانم عالمه، معاون وزارت امور مهاجران این کشور اعلام کردند که موضع ایران در رابطه با پناهجویان سیاسی است باید گفت هر پدیده‌ای می‌تواند سیاسی برداشت شود اما ریشه این تصمیم ایران، اقتصادی و مالی است و برادران افغان به خوبی از این مساله مطلع هستند. بهتر است دست از فرافکنی و رد واقعیت بردارند و هر چه سریع‌تر به فکر چاره و مدیریت این پناهجویان باشند. همچنین این نگرانی برای اروپایی‌ها نیز وجود دارد. در یکی دو سال گذشته هم‌زمان با موج مهاجرت سوری‌ها به سمت اروپا بسیاری از شهروندان کشورهای دیگر از آفریقا و آسیا راهی این کشورها شدند که این کشورها را با مشکلات غیرقابل پیش‌بینی مواجه ساخت و تا مدت‌ها مدیریت این مساله به طول انجامید و هنوز هم با مشکلات پناهجویان درگیر هستند. توافق با ترکیه که مرزهای خود را به سمت اروپا باز نکند و هزینه‌های زیادی که در این مسیر متقبل شدند می‌تواند یک‌بار دیگر تکرار شود. چنانچه تهران تصمیم به اجرای تصمیمش در رابطه با پناهجویان مختلف بگیرد علاوه بر ترکیه کشورهای اروپایی یک بار دیگر با سیلی از مهاجران رو به رو خواهند شد که طبیعی است با خود مهاجران از کشورهای دیگر را همراه می‌کنند. تصمیم ایران در رابطه با سه گانه مقابله با تروریسم و قاچاق مواد مخدر و پناهجویان، اقدامی است که اثر بین‌المللی آن بیش از آثار اقدامات هسته‌ای می‌تواند باشد. علاوه بر این هشدارهای جدی را به مجامع بین‌المللی، کشورهای همسایه، کشورهای اروپایی و پناهجویان می‌دهد و می‌تواند واکنش‌های سریع آمریکا و اروپا را در برگیرد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
بیچاره نفت که در سرزمین ما گرفتار شده است
تلاش برای صادرات پادزهر نیش عقرب به کشورهای همسایه
خبر
نظر موافق دولت با استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی
حدود 30 هزار تن کاغذ به‌زودی وارد کشور میشود
ریشه گرانی قند و شکر در شوش است؟
کلافگی کاخ سفید از راهبردهای بولتون
تصویب لایحه جامع شفافیت
امسال سرمایه‌گذاری در کدام بازار سودآورتر خواهد بود؟
می‌خواستند نرخ ارز را افزایش دهند؛ نتوانستند
آغاز توقف برخی تعهدات برجامی ایران
