روزنامه همدلی
1398/02/25
«همدلی» اظهارات جدید «رابرت گیتس»، وزیر دفاع سابق آمریکا مبنی بر«بهتر است به برنامه جامع اقدام مشترک برگردیم» را با کارشناسان مورد بررسی قرار داد
بازگشت به برجام آری، توافق جدید خیرهمدلی| گروه سیاسی- محسن فیض اللهی - «بن رودز»، نویسنده سخنرانی‌های اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا بود. بهمن ماه سال ۹۷ در مصاحبه با شبکه تلویزیونی فرانس بیست و چهار گفت در صورت انتخاب یک دموکرات به عنوان رئیس جمهور آمریکا در سال 2020 امکان الحاق دوباره آمریکابه توافق هسته‌ای ایران وجود دارد. اما حوادث به گونه‌ای دیگر رقم خورد و ترامپ جمهوری‌خواه پا به عرصه سیاست گذاشت. آمدن ترامپ و از همه مهمتر خروج او از برجام، واکنش‌های فراوانی را در جهان به همراه داشت. اروپایی‌ها همان زمان نیز نسبت به خروج ترامپ واکنش نشان دادند و با همکاری ایران، توانسته‌اند تا کنون چیزی به نام «برنامه جامع اقدام مشترک» را حفظ کنند. این در حالی است که در واقع می‌بایست برجام مبنا و محور تصمیمات همه طرف‌های امضاءکننده آن باشد و همه طرف‌ها باید به آن پایبند باشند. گرچه سیاست‌ها و واکنش‌های ترامپ غیر قابل پیش بینی هستند اما برخی از کارشناسان سیاسی بر این باورند که ترامپ به برجام بازخواهد گشت. برای مثال«جیمز چارلز اسلتری» نماینده سابق کنگره و عضو شورای روابط خارجی آمریکا معتقد است که ترامپ به زودی به برجام باز خواهد گشت و به اهمیت این توافق در کسب منافع آمریکا پی خواهد برد. یا همچنین «بن رودز»، معاون مشاور امنیت ملی دولت اوباما، نیز این احتمال را پیش‌بینی می‌کند که «این احتمال وجود دارد که با حضور یک رئیس جمهور دموکرات در کاخ سفید در سال 2020 آمریکا بار دیگر به این توافق ملحق شود. این امید وجود دارد که آمریکا به نسخه جدیدی از توافق اتمی ایران ملحق شود».در مجموع خروج آمریکا از برجام یک خروج غیرقانونی بود و اکثریت قاطع رهبران کشورها در ملاقات‌ها و سخنرانی‌هایشان در مجمع سازمان ملل نیز از برجام به عنوان یک دستاورد دیپلماسی حمایت کردند. «همدلی»، در این راستا با دکتر علی بیگدلی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین المللی گفت‌وگو کرد. بیگدلی براین باور است که « در وضعیت کنونی در ارتباط با بقای برجام تصمیم خاصی از سوی دولت آمریکا گرفته نشده و با توجه به تحریم‌ها و اظهارات اخیر ترامپ و تیم سیاست خارجی او، حکایت از این دارد که ترامپ به دنبال بازگشت به توافق هست، اما دنبال بازگشت به برجام نیست». شرح این گزارش را در ادامه می‌خوانید.
ترامپ دنبال یک توافق جدید است
«علی بیگدلی»، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین المللی در گفت‌وگو با «همدلی»، ضمن اشاره به اهمیت برجام و ضرورت بازگشت به آن گفت: «سند بین‌المللی که از آن به برجام یاد می‌کنیم، سندی نیست که در ان تنها مطالبات ایران تامین شده باشد، تمام طرفین قرارداد با بهترین کارشناسان و سیاست‌مدارانشان پای این میز نشسته و تمام نکات و به عبارتی دیگر واژه به واژه آن را مورد بررسی قرار داده و ساعت‌ها و روزها بر روی آن صحبت‌های فنی و کارشناسی کرده‌اند».
بیگدلی در پاسخ به این سوال که چرا اروپا بیش از آنکه از او انتظار میرود نتوانست نسبت به توافق عمل کند، گفت: « اتحادیه اروپا خود یک رابطه جداگانه‌ای با آمریکا دارد که نسبت به ما متفاوت است. اروپا اگر از برجام حمایت می‌کند، قسمتی از آن به خاطر اختلافاتی است که بین خود آمریکا و اتحادیه اروپا وجود دارد».
او در ادامه افزود: «بدون تردید دو طرف اصلی توافق هسته‌ای، ایران و آمریکا هستند، اما این بدان معنی نیست که اتحادیه اروپا و اعضای قدرتمند آن به علاوه روسیه و چین نقش کمرنگی در این توافق داشته باشند، بلکه توافق جامع هسته‌ای یک توافق چندجانبه و بین‌المللی است و همان‌گونه که همه طرف‌های توافق در به ثمر نشستن آن نقش تاثیرگذاری داشتند، در حفظ و تداوم آن نیز نقش و مسئولیت بسزایی خواهند داشت».
گیتس: باید به توافق برگردیم
وزیر دفاع سابق آمریکا خروج دولت این کشور از برجام را "اشتباه استراتژیک" خواند و گفت که این کار موجب انزوای آمریکا شده است. به گزارش ایسنا، «رابرت گیتس»، وزیر دفاع آمریکا در سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱، در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس در پاسخ به سوالی درباره اعزام ناو هواپیمابر و برخی تجهیزات نظامی به منطقه گفت: «همان‌طور که می‌دانید زمانی که من وزیر بودم ما دو ناو در محدوده خلیج فارس داشتیم، یکی دقیقاً در خلیج فارس و دیگری در دریای عرب. بنابراین، می‌خواهیم همان حضور (نظامی) در زمان جنگ‌ها با عراق و افغانستان را، مانند گذشته داشته باشیم. از نظر من، آنچه حائز اهمیت است این است که هر دولتی در آمریکا از زمان شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران که از جیمی کارتر آغاز شد تمامی آنها تلاش کرده‌اند تا به یک سازگاری با ایران دست پیدا کند. من تقریباً در همه این دولت‌ها بوده‌ام. در برخی موارد روسای جمهور ایران نیز مایل به این کار بودند». وی در ادامه افزود: «این (خصومت) تنها به دلیل خروج ما از توافق هسته‌ای با ایران نیست. یک دشمنی عمیق‌تر و بیزاری میان دو کشور وجود دارد».
گیتس در پاسخ به این سوال که ایران از فرصت مذاکره با واشنگتن استفاده و برای حصول توافق هسته‌ای با آمریکا و جهان مذاکره کرد اما نتیجه این دیپلماسی خروج آمریکا بود، اکنون ایران چه انگیزه‌ای برای مذاکره دارد؟ گفت: «از نظر من توافق به موضوع آزمایش موشک‌های بالستیک ایران و سیاست‌های منطقه‌ای این کشور در حمایت از حزب‌الله، حماس و فعالیت‌های سپاه پاسداران رسیدگی نکرد. من فکر می‌کنم که این توافق نقاط ضعف بزرگی دارد اما وقتی آن را امضا کردیم، بیرون آمدن از توافق یک اشتباه بود. ما می‌توانستیم از ابزارهای فشار دیگری برای رسیدگی به این مسائل، همچون موشک‌های بالستیک و رفتار ایران در منطقه استفاده کنیم».
وی در پاسخ به سوالی درباره تهدید ایران برای عدم پایبندی به تعهداتش در برجام گفت: «از نظر من اگر ایرانی‌ها دست به این اقدام بزنند و برخی عناصر برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرند، اروپایی‌ها نشان داده‌اند که علیه این کشور تحریم وضع می‌کنند. چنین کاری ایران را در یک جعبه قرار خواهد داد چراکه علاوه بر آمریکا که تحریم‌ها را بازگردانده، اروپایی‌ها هم در موقعیتی قرار می‌گیرند که تحریم‌ها را بازگردانند».
استراتژی نادرست
وی در پاسخ به اینکه اگر توافق بر هم بخورد و دیگر نظارتی بر برنامه هسته‌ای ایران وجود نداشته باشد قدم بعدی آمریکا چه خواهد بود، گفت: «این همان چیزی است که درباره چین می‌گویم، اینکه ما یک استراتژی برای این کشور نداریم. رویکرد ما در بلند مدت درخصوص ایران چیست؟ اهداف ما چیست و چگونه می‌خواهیم به آنها برسیم؟ من معتقدم که ما یک استراتژی درست و منسجم درباره اینکه چگونه می‌خواهیم به اهدافمان دست یابیم، نداریم جز اینکه تا می‌توانیم فشار بر ایرانی‌ها وارد کنیم، شاید به این امید که مردم آنها روزی برمی‌خیزند و دولت را سرنگون می‌کنند. چیزی که از نظر من احتمال بسیار کمی دارد».
رئیس اسبق پنتاگون درباره اظهارات اخیر محمد جواد ظریف مبنی بر اینکه ترامپ در کنترل مشاورانش به‌ویژه جان بولتون و برخی متحدانش قرار دارد که ممکن است آمریکا را به جنگ با ایران بکشانند و اینکه آیا چنین فضایی برای ایجاد شرایط وقوع درگیری وجود دارد؟ گفت: «من این روزها ارتباط زیادی با واشنگتن ندارم اما فکر نمی‌کنم که ترامپ تحت کنترل است و مشاوران او می‌خواهند وی را به سمت وضعیتی سوق دهند که به وقوع درگیری با ایران بینجامد که می‌تواند گسترده شود. من این‌طور فکر نمی‌کنم».
بازگشت و اصلاح توافق
وی در پاسخ به اینکه آیا رئیس جمهور بعدی آمریکا باید مجدداً به برجام بپیوندد، گفت: «من بر این باورم که ما باید به توافق بازگردیم و آن را اصلاح کنیم. چیزی که به نظر می‌رسد در حال تلاش برای آن است اما موفق نبوده، چراکه آنها نباید انگیزه‌هایی را برای ایران ایجاد کنند تا پای مذاکره بیاید و توافق را به موضوعات دیگری مثل موشک‌های بالستیک گسترش دهد اما اکنون میان ایران و آمریکا تنشی وجود دارد که می‌تواند برای خاورمیانه پیامدهایی بسیار خطرناک به همراه داشته باشد. بنابراین باید یک استراتژی برای این وجود داشته باشد که ایران مجدداً مذاکره کند و این توافق گسترده‌تر هم باشد».
گیتس درباره انتقاد ترامپ از گفت‌وگو جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا با مقامات ایرانی خاطر نشان کرد که سیاست‌مداران آمریکایی و رهبران سابق به‌طور مداوم با رهبران دیگر کشورها گفت‌وگو می‌کنند و باور ندارد که کری ایران را از مذاکره با آمریکا بازمی‌دارد. وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو اهداف آمریکا درخصوص ایران و کره‌شمالی و درخواست‌هایی که از این دو کشور دارد را اهدافی توصیف کرد که غیرقابل دستیابی هستند.
سایر اخبار این روزنامه
رهبر معظم انقلاب: گزینه قطعی ملت ایران مقاومت است
«همدلی» اظهارات جدید «رابرت گیتس»، وزیر دفاع سابق آمریکا مبنی بر«بهتر است به برنامه جامع اقدام مشترک برگردیم» را با کارشناسان مورد بررسی قرار داد
محمود اشرفی جنگ یا بالماسکه نظامی
روانچی: تحت فشار گفت‌وگو نمی‌کنیم
ظریف: نیمی از تیم «بی» شرکای جرم جنگ فاجعه‌بار عراق بودند
رهبر معظم انقلاب: گزینه قطعی ملت ایران مقاومت است
