روزنامه جمهوری اسلامی
1398/02/23
خاورمیانه محروم از سیاستمداران مصلحت‌گرا
دکتر محمدمهدی مظاهریاستاد دانشگاه
حال و هوای این روزهای خاورمیانه و شمال آفریقا چندان خوش نیست، از یکسو لیبی که بعد از انقلابی ناکام و مداخله نیروهای خارجی از چاله حکومت دیکتاتوری قذافی بیرون آمد، حال به چاه جنگ داخلی افتاده و سالهاست که مردم این کشور رنگ ثبات و آرامش را ندیده‌اند، ازسوی دیگر درگیری‌های مستمر رژیم صهیونیستی و نوار غزه را شاهد هستیم که به استخوان لای زخم منطقه تبدیل شده است. هرچند حالا آتش‌بسی شکننده بین دو طرف برقرار شده اما آمار بالای شهدای فلسطینی در درگیری اخیر نشان می‌دهد ترک‌تازی‌های رژیم صهیونیستی در سایه حمایت‌های بی‌دریغ آمریکا و سکوت جامعه جهانی همچنان ادامه دارد.
چنگ و دندان نشان دادن‌های تیم امنیتی تندروی ترامپ به ایران هم که ظاهرا پایانی ندارد و جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در جدیدترین اظهارات خصمانه خود علیه کشورمان، از اعزام بمبافکن و ناو هواپیمابر به خاورمیانه خبر داد تا به زعم خود پاسخی داده باشد به اشارات و هشدارهای ایران علیه تروریست‌های آمریکایی مستقر در منطقه(سنتکام).
هر چند خاورمیانه و شمال آفریقا به دلیل مداخلات مستمر قدرتهای فرامنطقه‌ای و دمیدن آنها در آتش اختلافات قومی و مذهبی همواره مستعد تنش و بحران بوده است، اما در کنار این ویژگی، نقش آفرینی و میانجیگری افراد دوراندیش، صلح‌طلب و مصلحت‌گرا در کشورهای مختلف سبب می‌شد تا طناب نازک روابط بین کشورهای منطقه هیچ‌گاه پاره نشود و راه برای چانه‌زنی و بهبود روابط باز بماند.
حال با فقدان یا سکوت این شخصیت‌ها، روی کار آمدن پادشاهی فرتوت در مهمترین کشور جهان عرب که عملاً زمام امور کشور خود را به فرزند و مقامات ماجراجو، جنگ‌طلب و سرسپرده داده است و آغاز مناسبات رسمی برخی از کشورهای اثرگذار عرب همچون عمان با رژیم صهیونیستی، به نظر می‌رسد طفل بیمار خاورمیانه دایه‌های دلسوز خود را از دست داده و به حال خود رها شده است.
کشورهای اروپایی نیز که گه‌گاه با شعارهای حقوق بشری و ضد جنگ حداقل ژست صلح طلبی، مذاکره و اولویت دیپلماسی را به خود می‌گرفتند، حال با یکه تازی آمریکا در نادیده گرفتن مهمترین دستاورد دیپلماتیک آنها(برجام) و البته به واسطه چشیدن طعم خوش پول‌های ناشی از فروش سلاح به کشورهای این منطقه، دیگر انگیزه و توانی برای عرض اندام و جلوگیری از جنگ و تنش ندارند.
سازمان ملل نیز متاسفانه هنوز شخصیت مستقل حقوقی خود را پیدا نکرده و تصمیماتش در گرو رویکرد و اقدام همین کشورهای قدرتمندی است که ذکر انگیزه‌ها و رویکرد آنها رفت.
به این ترتیب به نظر می‌رسد در شرایط فقدان سیاستمداران و کشورهای مصلحت اندیش و صلح گرا، جهان به‌طور کلی و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به طور خاص درگیر تصمیمات سیاستمداران افراط‌گرا و جنگ‌طلبی شده که عرصه را برای زیاده خواهی‌های خود باز دیده و می‌کوشند از آب گل‌آلود سکوت و انفعال دیگر کشورها، ماهی بگیرند.
در چنین شرایطی وظیفه نخبگان سیاسی کشورهای منطقه است که از لاک انزوا بیرون آمده و با سفرهای غیر رسمی و برگزاری نشستهای دوستانه و غیر سیاسی، نقاط اشتراک و وحدت آفرین را پر رنگ کرده و راههای باقی مانده برای کاهش سطح اختلافات سیاسی و افزایش همکاری را پررنگ‌تر از قبل نشان دهند و از این طریق نقش تاریخی خود را برای بازیابی صلح و ثبات در منطقه برعهده بگیرند.
از سوی دیگر لازم است دستگاه دیپلماسی کشور نیز در کنار رایزنیهای گسترده‌ای که با کشورهای اروپایی، چین و روسیه در دستور کار دارد، ایجاد تحرک بیشتر در سازمان‌های منطقه‌ای همچون، اکو، شانگهای، همکاری‌های اسلامی و نیز جنبش عدم تعهد را نیز در برنامه خود قرار دهد تا بتواند از این طریق مقدمات مقابله با اقدامات افراطی را در مجمع عمومی سازمان ملل و سازمان‌های منطقه‌ای فراهم کند.
متاسفانه در چرخه متغیر قدرت، حال جریان بازی به دست کشورهای جنگ طلب و تیم‌های امنیتی افراط‌گرای آنها افتاده و تغییر این چرخه و حفظ منطقه و جهان از جنگ، تنش و نا امنی عزم ملی و بین‌المللی می‌طلبد.
سایر اخبار این روزنامه
مدیرکل امور مالی تامین اجتماعی:
پرداخت مستمری اردیبهشت بازنشستگان تامین اجتماعی آغاز شد
رئیس جمهور در دیدار با جمعی از فعالان سیاسی:
مطالبات از دولت باید با اختیارات دولت همخوانی داشته باشد
یک عکس و هزار حرف؛ بهزاد نبوی و احمد توکلی
رئیس جمهور در دیدار صمیمی با خانواده دولت:
هیچ توطئه داخلی و خارجی نمی‌تواند عزم و روحیه مسئولین دولت را برای خدمت رسانی به مردم بشکند
تولید نفت در مناطق سیل زده خوزستان به حالت عادی بازگشت
اقدامات شرکت فولاد خوزستان برای رسیدگی به سیل‌زدگان
حال ناخوش رسانه ملی
تغییر معادله در منطقه
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران:
خودکفایی در تولید گندم امسال هم تکرار میشود
عقب‌گرد این‌بار ازسوی وزیر خارجه آمریکا
پمپئو: کاخ سفید از فرصت مذاکره با تهران استقبال می‌کند
تظاهرات اعتراضی در برلین علیه فروش سلاح به عربستان و امارات
خاورمیانه محروم از سیاستمداران مصلحت‌گرا
پاسخ دندان شکن انصارالله به نیروهای ائتلاف سعودی در جنوب یمن
ارسال دومین محموله از کمک‌های دفتر حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی به مناطق سیل‌زده خوزستان
