برنده ها پای عابربانک نمی روند

«لطفا به بهانه برنده شدن در قرعه کشی پای عابر بانک نروید و تحت هیچ شرایطی اطلاعات کارت بانکی خود را در اختیار افراد قرار ندهید». این را رئیس پلیس فتای خراسان رضوی می گوید و تاکید می کند که با وجود هشدارهای مداوم، همچنان شاهد به تله افتادن تعداد زیادی از شهروندان در این نوع کلاهبرداری ها هستیم؛ افرادی که از این طریق کلاهبرداری می کنند، به انواع و اقسام شگردها متوسل می شوند و با نفوذ روی ذهن و افکار مردم و وعده برنده شدن، شهروندان را پای عابر بانک می کشانند و از حساب آن ها سوءاستفاده می کنند. به گفته سرهنگ جواد جهانشیری روزانه حدود 3 تا 4 نفر از شاکیانی که به پلیس فتا مراجعه می کنند، گرفتار سوءاستفاده های مالی شده اند. در این گزارش مصادیق و عناوین این مدل از کلاهبرداری‌را  که ممکن است هر کدام از ما نیز با آن مواجه شویم، بررسی و راه های شناسایی و توصیه های پلیس فتا در این زمینه را مرور می کنیم.
تور کلاهبرداران چطور پهن می شود؟
سرهنگ جواد جهانشیری، درباره نحوه دستیابی کلاهبرداران به رمز کارت بانکی شهروندان و کلاهبرداری و سوءاستفاده از آن به «خراسان رضوی» می گوید: کلاهبرداران اغلب برای رسیدن به رمز کارت، با این عنوان که برنده جایزه شده اید، تله گذاری می کنند. در حالت های مختلف فرد را پای عابربانک می کشانند، برای مثال به بهانه برنده شدن مبلغی یا با این روش که به فرد خبر می دهند حساب شما در حال مسدود شدن است و برای رفع مسدودی باید اقداماتی انجام دهید، وی را پای عابر بانک می کشانند و از او می خواهند که   برای دریافت جایزه اش یا به بهانه این که حسابش رفع مسدودی شود، پای عابربانک فلان کد را ارسال کند. در حالت دیگر می گویند می خواهیم وجهی را به حسابتان واریز کنیم که باید از تراکنش عکس بگیرید و برای ما ارسال کنید. در مجموع با انواع و اقسام روش ها فرد را پای عابر بانک می کشانند.
رئیس پلیس فتای خراسان رضوی با تاکید بر این که کلاهبرداران از مهندسی افکار افراد استفاده می کنند تا به نیت خلاف خود برسند، یادآور می شود: کلاهبرداران ابتدا فرد را دستپاچه و افکارش را مشغول می کنند و می گویند فلان عدد را وارد کن و از طریق همین اقدامات و به شیوه ای که فرد متوجه نشود، رمز دوم برای کارت فرد درست می کنند و با دسترسی به سایر اطلاعات کارت بانکی شخص، از حساب او سوءاستفاده می کنند. کلاهبرداران ممکن است در این روش مستقیم به رمز کارت اشاره نکنند، آن ها از عملیات روانی استفاده می کنند.


وی با تاکید بر این که شهروندان آگاه باشند که به بهانه دریافت جایزه پای عابر بانک نروند و رمز دوم را به جز درگاه اصلی هیچ جای دیگر وارد نکنند، می گوید: به طور مثال برخی کلاهبرداران به افراد می گویند سفر عتبات عالیات برنده شده اید و برای دریافت آن باید مبلغ هزار تومان به این شماره واریز کنید، در مرتبه اول فرد اسم و فامیل صحیحی را روی سیستم می بیند، در این روش کلاهبردار از فرد می خواهد چند رقم غیررند را وارد کند و از این طریق حساب را خالی می کند.  
تراکنش های بانکی را رها نکنید
جهانشیری می افزاید: ما همیشه تاکید می کنیم در کنار عابر بانک تراکنش ها را رها نکنید چون بسیاری از اطلاعات بانکی روی همان تراکنش هاست. همچنین با دیدن تبلیغات تحت تاثیر قرار نگیرید. هر شهروند باید پلیس خود باشد. وی این را هم می گوید که روزانه حدود سه یا چهار نفر در زمینه جرایم مالی به پلیس فتا مراجعه می کنند و می افزاید: برخی از شهروندان را با این وعده که برنده فلان جایزه شده اید پای عابر بانک می کشانند و می گویند فقط کافی است گردش حساب از کارت گرفته شود تا پول را واریز کنیم و از این طریق فرد را پای عابربانک می کشانند و از وی سوءاستفاده می کنند.
وی با بیان این که کلاهبرداران روی موضوعات و اخبار روز موج سواری می کنند، می افزاید: یک نمونه کلاهبرداری مربوط به کارت سوخت است. به محض این که باخبر می شوند کارت سوخت فعال شده است، عده ای وارد عمل می شوند و درگاه اینترنتی برای فعال شدن کارت سوخت اعلام می کنند. عده ای از مردم هم به این افراد اعتماد می کنند، غافل از این که درگاه جعلی است و اطلاعات فرد به دست کلاهبرداران می افتد. اگر در حساب پول باشد، آن را برداشت می کنند. در صورتی که حساب خالی باشد از آن به عنوان حساب واسط سوءاستفاده می کنند و پول های کلاهبرداری را به داخل این حساب می ریزند و در واقع فرد دچار چالش می شود.رئیس پلیس فتای خراسان رضوی درباره اپلیکیشن «ردیاب حرفه ای» که یکی از عناوین کلاهبرداری در شبکه های اجتماعی است، می گوید: کلاهبردار پیشنهاد دانلود یک نرم افزار را در این زمینه می دهد و بیان می کند با واریز هزار تومان نرم افزار فعال می شود. بعد از آن، شهروند اطلاعات حساب بانکی خود را وارد می کند و در نهایت هیچ اتفاق نرم افزاری برایش نمی افتد، اما اطلاعات حسابش به کلاهبردار ارسال می شود. از این رو شهروندان نرم افزارها را از سایت های معتبر خریداری کنند چرا که شبکه های اجتماعی به هیچ وجه منبع معتبری برای دانلود نرم افزارها نیستند.
وی اشاره می کند که کلاهبرداران از قشرهای مختلف حتی تحصیل کرده های رشته کامپیوتر نیز سوءاستفاده می کنند. جهانشیری با ذکر مثالی در این زمینه یادآور می شود: شهروندی که فوق لیسانس نرم افزار داشت به پلیس فتا مراجعه و ادعا کرد که فریب کلاهبرداران فضای مجازی را خورده است. موقع تولد فرزندش پیامی با این مضمون که برنده پول هنگفتی شده برایش ارسال می شود. این فرد هم به گمان این که با تولد دخترش به این خوش شانسی دست یافته است پای خودپرداز می رود و مورد سوءاستفاده کلاهبردار قرار می گیرد و سه میلیون از حسابش برداشت می شود.
جهانشیری ادامه می دهد: حدود دو ماه قبل شهروندی مراجعه کرد و گفت در سایتی اطلاعاتم را وارد کردم و خوشحال هم بودم در حسابم پولی نیست و مشکلی پیش نمی آید. اما از آن جا که حسابم رمز دوم داشت و می خواستم برای خودرو ثبت نام کنم، در این حساب پول واریز کردم و بعد از آن متوجه شدم که حسابم توسط پلیس مسدود شده است. وی می افزاید: ظاهرا چندین بار به حساب این شخص پول واریز و خارج شده بود. کلاهبرداران برای این که رد پای خود را گم کنند به حساب این شخص پول می ریختند و برداشت می کردند، شخص مذکور هم باید اثبات می کرد در آن جرم مباشرت نداشته است.
مراقب اطلاعات بانکی خود باشید
رئیس پلیس فتای استان همچنین توصیه هایی به شهروندان می کند و متذکر می شود: در زمان خرید اینترنتی دقت لازم به کار گرفته و یک بار شماره حساب وارد شود و رمز را اولین بار اشتباه بزنید، اگر درگاه بانکی اصلی باشد تشخیص می دهد که رمز اشتباه است و اگر تشخیص ندهد، معلوم می شود کلاهبرداری است و رمزها را در اختیار ندارند. همچنین شهروندان دانش فنی خود را ارتقا بخشند و کارت عابر بانک و رمز را به صورت دوره ای تغییر دهند. از شبکه های اجتماعی خرید نکنند. والدین در استفاده از فضای مجازی، به فرزندان آگاهی کامل بدهند. علاوه بر این، از تاریخ اول خرداد ماه امسال، هر شهروند یک رمز یک بار مصرف موقت در اختیار خواهد داشت که اجباری است تا از سوءاستفاده های مالی جلوگیری شود.
جهانشیری می افزاید: بخشی از پلیس فتا، به صورت پیش دستانه، رصد و پیشگیری از جرایم سایبری را بر عهده دارد که اداره تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری است. هشدارهای سایبری و کلاس های آموزشی را در این زمینه برگزار می کنیم، شهروندان نیز به توصیه های پلیس توجه کنند، این فضا نامحدود است و پلیس نمی تواند بر تک تک موارد نظارت داشته باشد، از این رو باید ویژگی های فضای سایبر را بشناسند که یکی از ویژگی های فضای سایبر، هویت پنهان افراد است.