سبد حمایتی دولت نقش دلال‌های بازار مسکن را کاهش می‌دهد؟ دردسرهای مستاجران در سربالایی تند اجاره‌ها

گروه تولید تجارت - فاطمه مهردادیان: نرخ‌گذاری بازار مسکن که پیش از این براساس تورم اعلام شده مراجع رسمی صورت می‌گرفت اکنون متاثر از فضای مجازی توسط دلال‌ها و بازارهای غیررسمی ارز و طلا تعیین می‌شود و در آستانه فصل جابجایی، رشد غیرمنتظره‌ای را تجربه می‌کند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند افزایش ناگهانی نقدینگی در سال گذشته باعث افزایش قیمت مسکن و همچنین بازار اجاره‌بها شده است اما اکنون آنچه باعث نگرانی اقشار متوسط و ضعیف می‌شود آن است که بدون افزایش قیمت دلار یا طلا، رشد قیمت اجاره‌‌بها در بازار مسکن ادامه پیدا می‌کند. به‌نظر می‌رسد موتورهای جستجوی بازار مسکن که در اختیار عده‌ای دلال و سودجو قرار گرفته به‌ شدت در افزایش قیمت اجاره‌بها در ماه‌های آغازین سال ۹۸ موثر هستند و از آنجا که نظارتی بر فضای مجازی صورت نمی‌گیرد دارندگان درآمدهای کارگری و کارمندی با ریزش قدرت خرید روبه‏رو شدند. افزایش ۶۸ تا ۷۰ درصدی قیمت مسکن در سال گذشته و همچنین رشد بازارهای موازی اجاره‌بها مانند ارز و سکه و طلا طی یک سال گذشته باعث شد حجم نقدینگی از ۱۵۲۹ هزار میلیارد تومان به حدود ۲ هزار میلیارد تومان در ابتدای سال ۹۸ برسد و اکنون بازار اجاره‌بها به بازار پورسانت‏بگیران تبدیل شده است.
موتورهای جستجوی مسکن در اختیار دلال‌ها است
مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه املاک با اشاره به کاهش ساخت و ساز در کشور و بالا رفتن قیمت مسکن و اجاره‌بها، به «ابتکار» می‌گوید: «افزایش قیمت اجاره‌بها به‌علت کمبود ساخت و ساز مسکن طی سال‌های اخیر رخ داده و فشاری که اکنون بر بازار مسکن وجود دارد را تنها باید با افزایش ساخت و ساز پاسخ داد.»


خسروی در مورد ساماندهی وضعیت مسکن تاکید می‌کند: «رشد اجاره‏بها در سال جاری باتوجه به وضعیت بازار مسکن بین ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزیابی می‌شود و قدرت خرید و توانایی مالی مردم بیشتر از این نیست. بی‌ضابطه ماندن برخی از موتورهای جستجو در فضای مجازی به رشد اجاره‌بها دامن زده است، این در حالی است که طی سال‌های گذشته همواره بازار مسکن بر اساس عرضه و تقاضا با مدیریت مشاوران املاک اداره می‌شد اما در سال‌های اخیر برخی از سایت‌ها و نرم‏افزارهای تخصصی مسکن بدون هیچ مبنای علمی و بر اساس سلیقه شخصی اقدام به تعیین قیمت اجاره‌بها می‌کنند و به‌نظر می‌رسد با نظارت بر بازار مسکن در حوزه مجازی باید آن را کنترل کرد».
رئیس اتحادیه املاک در پاسخ به این سوال که دلال‌ها چقدر در افزایش قیمت مسکن موثر بوده‌اند خاطرنشان می‌کند: «دلال‌ها و سودجویان با استفاده از ظرفیت فضای مجازی و برخی اپلیکیشن‌ها به مانور قیمتی خود پیرامون مسکن می‌پردازند و از آنجا که تحت نظارت هیچ اتحادیه و صنفی نیز قرار ندارند خودسرانه بازار ملک را متشنج می‌کنند.»
دلال‌های مسکن با حباب‏سازی به رکود مسکن دامن می‌زنند
مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس اقتصاد مسکن معتقد است رشد اجاره‏بها در سال‌های جاری برخلاف قیمت مسکن، هرگز به‌صورت جهشی نبوده است چرا که افزایش تورم و قیمت سایر اقلام مورد نیاز معیشتی، توانایی مردم برای پرداخت اجاره‌بها را کاهش داده است. او با اشاره به لایحه اصلاح قانون روابط موجر و مستاجر ادامه می‌دهد: «هر چند رشد خزنده قیمت مسکن باعث رشد ضمنی اجاره‌بها شده است اما با توجه به کاهش التهابات ارزی بازار آشفته‌ای در حوزه اجاره‏بها را نمی‌توان تصور کرد. با این وجود ضرورت دارد هرچه سریعتر لایحه اصلاح قانون روابط موجر و مستاجر که در مدیریت قبلی وزارت مسکن راه و شهرسازی تدوین شده بود راهی صحن علنی مجلس شود.»
به گفته این کارشناس اقتصاد مسکن، مانور دلالان و سودجویان مسکن را باید به‌عنوان مولفه موثری در رشد غیرمتعارف قیمت مسکن و بازار اجاره‌بها عنوان کرد چرا که با ایجاد بازار روانی نامناسب و رشد حبابی قیمت‌ها خریداران مسکن را که توانسته بودند با استفاده از ظرفیت صندوق پس‌انداز سرمایه‌ای برای تامین مسکن فراهم کنند برای مدت نامعلوم و چه بسا برای همیشه از بازار مسکن دور کردند و به همین نسبت تعداد معاملات مسکن نیز کاهش ضمنی یافته است.
سلطان‌محمدی می‌گوید: «بررسی‌ها حاکی از آن است که لایحه ساماندهی بازار مسکن که از سوی وزارت مسکن راه و شهرسازی تدوین شده است با افزایش مدت اجاره‏نامه‌ها از یک سال به 2 یا چند سال تلاش می‌کند تا حمایت حقوقی از مستاجران کرده و بازار روانی اجاره‌بها را کنترل کند».
به گفته این کارشناس همچنین تکمیل و راه‌اندازی واحدهای مسکونی نیمه‌کاره و رهاشده در شهرهای جدید نظیر پردیس و هشتگرد می‌تواند به کنترل قیمت اجاره‌بها در پایتخت کمک کند، تا سرریز متقاضیان مسکن در پایتخت به سایر شهرهای اقماری منتقل شود.
سبدحمایتی دولت برای کنترل بازار مسکن
با وجود آن‌که کارشناسان و اساتید دانشگاه معتقدند بازار مسکن در کنترل قرار نداشته و رهابودن آن باعث بروز مشکلات فراوان در رشد قیمت اجاره‌بها شده است اما معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی معتقد است دولت با ارائه مکانیزم‌هایی برای افزایش قدرت مصرف قدرت خرید مصرف‌کننده تلاش می‌کند، تا در گستره ملی کنترل بازار مسکن را در بخش فروش و اجاره‏بها در دست بگیرد.
مازیار حسینی، معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به در اختیار گذاشتن تسهیلات برای متقاضیان مسکن برای کنترل بازار تاکید می‌کند: «پرداخت وام و مکانیزم‌هایی نظیر اوراق قرضه و اوراق رهنی بانکی و همچنین صندوق‌های مشترک زمین و مسکن از جمله ابزارهایی است که برای افزایش قدرت خرید متقاضیان مسکن در بخش فروش و اجاره می‌تواند موردتوجه قرار گیرد.» معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به پرداخت وام به شهروندان می‌گوید: «مشارکت ساخت و ساز و همچنین فروش اقساطی از راهکارهای مناسبی است که می‌تواند برای خانه‌دار کردن اقشار متوسط مورد استفاده قرار گیرد. اگر وام مشارکت ساخت و قدرت فروش اقساطی آن افزایش پیدا کند، می‌تواند عرضه و تقاضا را تحریک کرده و قدرت خرید مردم را رشد دهد.»
حسینی همچنین یکی دیگر از راهکارهای کنترل بازار مسکن را راه‌اندازی بازار اعتباری مصالح می‌داند و اضافه می‌کند: «بر اساس طرح مذکور تا پایان عمر دولت دوازدهم بیش از ۴۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته و در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی باقی‏مانده از طرح مسکن مهر که مشکلاتی برای آنها به وجود آمده است نیز در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت.»
معاون وزیر مسکن همچنین با اشاره به وضعیت پرداخت تسهیلات مسکن خاطرنشان می‌کند: «تسهیلات در نظر گرفته شده می‌تواند ۷۰ درصد قیمت یک واحد آپارتمانی مناسب را پوشش دهد، با این وجود استفاده از ابزارهای دیگری نظیر لیزینگ مسکن در کنار صندوق پس‌انداز یکم و همچنین ساخت 1۰۰ هزار واحد مسکونی در گستره ملی بر اساس مکانیزم مشارکتی از جمله اقلام سبد حمایتی دولت برای کنترل بازار مسکن به شمار می‌رود.»
سایر اخبار این روزنامه
دوباره ماه ضیافت خدا رسیده است از «اللَّهُمَّ» تا «رَبّنا» علیرضا صدقی در پی گفتمان پاسخگو اعلام «ردشدن استانی شدن انتخابات» در مجمع تشخیص مصلحت پیش از اعلام نظر شورای نگهبان چه مبنایی دارد؟ آیا گردشگری می‌تواند ناجی اقتصاد ایران در شرایط تحریم باشد؟ آزمون گردشگری در سال سخت «ابتکار» از تحقیق و تفحصی جدید در ماه‌های پایانی مجلس دهم گزارش می‌دهد تفحص از بانک مرکزی با شفاف‌سازی یا شوی انتخاباتی؟ همزمان با اعمال تحریم‌های جدید هسته‌ای آمریکا علیه ایران مذاکرات کارشناسی ایران و 1+4 در بروکسل برگزار می‌شود در نشست خبری وزیر آموزش و پرورش مطرح شد رتبه‌بندی معلمان همچنان در انتظار بررسی در هیئت دولت پاسخ ظریف به احتمال کاندیداتوری‌اش در انتخابات 1400 در دولت بعد به دانشگاه باز خواهم گشت کره‌شمالی ضمن تایید آزمایش‌های موشکی اخیر، از دستور کیم جونگ اون برای آماده‌باش واحدهای ارتش خبر داد سبد حمایتی دولت نقش دلال‌های بازار مسکن را کاهش می‌دهد؟ دردسرهای مستاجران در سربالایی تند اجاره‌ها سردار سلامی در دیدار وزیر اطلاعات: امروز در جنگ اطلاعاتی با دشمنان قرار داریم رئیس دفتر مقام معظم رهبری: بلندشدن هر ندای اختلافی، کار دشمن است رئیس سازمان برنامه و بودجه: 934 میلیارد تومان مطالبات فرهنگیان پرداخت شد در کمیسیون حقوقی و قضایی ماده مربوط به وکلای جرایم امنیتی اصلاح شد