روزنامه همدلی

100 میلیارد دلار سرمایه گذاری در پایتخت انرژی کشور زنجیره تولید ارزش در صنعت نفت شتاب می گیرد

منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بزرگترین منطقه ویژه در حوزه انرژی در دنیا است، این منطقه تحت تولیت شرکت ملی نفت قرار دارد. وسعت آن 46 هزار هکتار و از سه منطقه« پارس یک» با وسعت 14 هزار، «پارس دو» 16 هزار و «پارس سه» 16هزار هکتار تشکیل شده است بیشتر اراضی متعلق به منطقه پارس یک و دو به طرح‌های بالا دستی گاز و پتروشیمی اختصاص یافته است .24 فاز پالایشگاهی به ظرفیت تولید 790 میلیون مترمکعب گاز غنی در روز، 9 میلیون تن اتان در سال، 10.5 میلیون تن در سال گاز مایع(پروپان و بوتان) ،4800 تن در روز گوگرد و 1.2 میلیون بشکه در روز میعانات گازی در منطقه پارس فعال می باشد. مجموعا 28 فاز پالایشگاهی استاندارد در منطقه پارس یک و دو به بهره‌داری رسیده یا در حال ساخت است.
صنایع پتروشیمی در غرب منطقه پارس یک با وسعت 1000 هکتار دربردارنده 17 مجتمع فعال پتروشیمی و 19طرح در حال ساخت است، ظرفیت تولید مجتمع‌های فعال 33 میلیون تن و ظرفیت طرح‌های در حال ساخت 35 میلیون تن در سال است.
مجید اصغریان دهکردی، مدیر توسعه اقتصادی و جذب سرمایه سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از ظرفیت‌های این منطقه می‌گوید. به گفته او، حجم سرمایه‌گذاری انجام شده در صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی منطقه، بالغ بر 100 میلیارد دلار برآورد می‌شود.
سرمایه‌گذاری 77 میلیارد دلاری در بزرگترین منطقه ویژه اقتصادی ایران


در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس می توان حوزه های مختلف سرمایه گذاری را مشخص کرد. بر اساس مزیت های نسبی منطقه، صنایع گاز و پتروشیمی از اولویت سرمایه گذاری برخوردار هستند. به طور خلاصه مهمترین بخش سرمایه گذاری در منطقه مربوط به حوزه گاز و پتروشیمی است. تاکنون در زمینه صنایع فرآوری گاز در منطقه رقمی بالغ بر 68 میلیارد دلار و 33.877 میلیارد ریال صورت گرفته است. این مقدار برای صنایع پتروشیمی بالغ بر 8 میلیارد دلار، 18 میلیون یورو و 172.250 میلیارد ریال برآورد می گردد.(بدون در نظر گرفتن نوسانات ارزی) در زمینه زیرساختی نیز بالغ بر 25000 میلیارد ریال سرمایه گذاری صورت گرفته است. در مجموع میزان سرمایه گذاری در منطقه از ابتدای شکل گیری منطقه ویژه تا کنون بالغ بر 77 میلیارد دلار و 330.000 میلیارد ریال بوده است.
سرمایه‌گذاری 300هزار میلیارد ریالی بخش خصوصی در منطقه ویژه پارس
طی سالهای 1392 تا 1396 یعنی در دولت اول روحانی مجموعا 372.244 میلیارد ریال توسط بخش خصوصی در زمینه های مختلفی نظیر طرح های پالایشگاهی و میان‌دستی پتروشیمی نظیر تولید پلی پروپیلن، اتیلن گلایکول ها و همچنین خدمات عمومی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس سرمایه گذاری انجام شده است. 300 هکتار از زمین‌های پارس جنوبی در خلال سال‌های 1392 تا 1396 به بخش خصوصی اختصاص داده شده است.
در خلال سال های 1392 تا 1396 مجموعا 295.64 هکتار از اراضی منطقه در قالب قراردادهای اجاره به شرط تملیک به سرمایه گذاران واگذار شده است. واگذاری به صورت اجاره به شرط تملیک وجه غالب اکثر واگذاری ها در دهه گذشته بوده است. از اواخر سال 1396 سیاست واگذاری سازمان به صورت اجاره بلند مدت تغییر یافت. در این خصوص «شورای سرمایه گذاری» برای طرح های خدماتی قرارداد سه ساله و برای طرح های تولیدی قرارداد پنج ساله اجاره با قابلیت تمدید به هیات مدیره سازمان پیشنهاد کرد ، بنابراین ارزیابی دقیق از سیاست جدید واگذاری زمین در قالب اجاره نیازمند گذشت زمان و شناسایی نقاط قوت و ضعف آن در سال های آینده خواهد بود.
2400 هکتار زمین در منطقه آماده واگذاری به سرمایه‌گذاران است
جذب سرمایه گذاران در مناطق ویژه به شدت تحت تاثیر شرایط متغیر داخلی و خارجی است. در شرایطی که تلاطم های ارزی عرصه اقتصاد داخلی را با چالش هایی مواجه کرده بدیهی است که سرمایه گذاری در سطح کشور بویژه صنعت نفت دستخوش همین تلاطم های حوزه ارزی و پولی خواهد بود. اما خوشبختانه با اتخاذ تدابیر و انجام اقدامات موثر در حوزه ارزی ثبات نسبی به بازار ارز برگشته است. بر این اساس امید می‌رود سرمایه گذاران قادر باشند برنامه‌ریزی‌های بلند مدت برای سرمایه‌گذاری تدوین نمایند که در این رابطه صنایع میاندستی و پایین دستی از حوزه‌های جذاب سرمایه‌گذاری با فرض ثبات شرایط اقتصادی خواهد بود. سیاست سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس بر این است تا با بهره‌گیری از سرمایه گذاران داخلی یا خارجی طرح‌های سرمایه‌گذاری با هدف تقویت اقتصاد ملی و کاهش اثرگذاری تحریم ها اجرایی شوند که در این رابطه آنچه که مهم است ارزآوری طرح ها می باشد، به عبارت بهتر جذب سرمایه گذار به منظور تامین بخشی از نیازهای ارزی کشور به کالا ، خدمات و صادرات و بخشی دیگر تومان می تواند در شرایط فعلی کارگشا باشد. کمک به سرمایه گذاران جهت جلب مشارکت مالی شرکای داخلی و خارجی و تشکیل کنسرسیوم های تامین مالی ،بهره گیری از توان فنی و مالی شرکت های پتروشیمی جهت اجرای طرح های قابل توجیه و دارای مزیت نسبی نیز به عنوان سیاستی موثر در این زمینه است که در سازمان منطقه ویژه پارس دنبال می شود.
مقدار اراضی قابل سرمایه گذاری در منطقه پارس یک 1737.5 هکتار است و این مقدار در منطقه پارس دو 78.1 هکتار برآورد می شود.
طبق قانون تشکیل داده مناطق ویژه اقتصادی مرجع صدور تمامی مجوزهای لازم برای فعالیت اقتصادی در منطقه توسط سازمان متولی صورت می‌پذیرد؛ بر همین اساس طی مذاکرات و توافقات حاصل شده با وزارت صنایع و طبق قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی، مرجعیت صدور مجوز تاسیس و بهره‌برداری از اداره صنایع استان به سازمان انتقال یافت؛ بدین صورت که هم‌اکنون منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به‌عنوان یک استان در سامانه بهین‌یاب تعریف شده است و سرمایه‌گذاران می‌توانند مستقیما در قسمت مربوطه درخواست خود را برای پروانه بهره‌برداری یا جواز تاسیس ارائه کنند. جهت برخورداری از معافیت مالیات برارزش افزوده سامانه صدور مجوز مذکور طراحی و متقاضیان و سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق سامانه و طی فرآیند تعریف شده درخواست مجوز فعالیت کنند. از طریق پورتال سرمایه‌گذاری تحت وب نیز جهت سهولت اطلاع‌رسانی فرصت‌ها سرمایه‌گذاری و طی فرآیندها مرتبط طراحی و ایجاد شده است. درکل سامانه بهین‌یاب منطقه ویژه، سامانه صدور مجوز فعالیت‌ها اقتصادی و پورتال سرمایه‌گذاری نیاز به مراجعه حضوری را به حداقل رساند و زمان انجام فعالیت را به کمترین مقدار ممکن تعلیل داده است.
فرصت ها و چالش های موجود در منطقه برای جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی
شرایط محیط کلان اقتصادی کشور، تحریم های بین المللی، ریسک های منطقه ،عدم وجود طرح جامع مصوب کاربری اراضی،عدم کفایت زیرساخت های اساسی نظیر آب، برق، گاز و غیره در منطقه،عدم احداث و راه اندازی کریدور تاسیساتی،وجود معارضین اراضی منطقه،عدم تکمیل فنس پیرامونی منطقه از جمله چالش های موجود است اما سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس برای رفع این چالش ها برنامه های مدونی به شرح ذیل در دست اقدام دارد.
رفع معارض نمودن اراضی
بخش بزرگی از اراضی منطقه پارس دو و مقدار زیادی از اراضی منطقه پارس یک دارای معارض می باشند. رفع معارض این اراضی مستلزم تامین منابع مالی لازم است که در صورت تامین منابع کافی می توان انتظار داشت در آینده ای نه چندان دور معضل معارضین اراضی مرتفع گردد.
ایجاد و تامین زیرساخت ها و ارائه خدمات تاسیساتی
پیش زمینه سرمایه گذاری در هر منطقه فراهم بودن امکانات زیربنایی و تاسیساتی است. این موارد شامل شبکه توزیع آب، برق، گاز، خوراک، فاضلاب و مخابرات می باشد. با عنایت به احداث بخش عمده ایی از شبکه توزیع در منطقه امید می رود در آینده ایی نزدیک با تامین آب، برق، گاز و مخابرات شرایط ارائه فوری خدمات تاسیساتی را به فعالان اقتصادی از جمله سرمایه گذاران فراهم شود.
تکمیل محدوده پیرامونی منطقه
بدون شک تکمیل محدوده پیرامونی منطقه ویژه با هویت بخشی حقوقی به منطقه می تواند زمینه اجرای هر چه بهتر قوانین و مقررات مناطق ویژه و تسهیل امور سرمایه گذاری را فراهم نماید. با تکمیل فنس یاد شده معافیت ها و مزایا حقوقی مناطق ویژه به راحتی قابل اعمال می باشند و با نظارت بهتر زمینه استفاده حداکثری از دارایی های سرمایه گذاران در منطقه ایجاد خواهد شد.
گسترش مشارکت بخش خصوصی- عمومی
برخی از طرح های سرمایه گذاری به خصوص در حوزه پشتیبانی، خدماتی و تامین خدمات تاسیساتی نظیر آب، برق، مخابرات و تلفن و پاره ای از طرح های دیگر می توانند توسط مشارکت بخش خصوصی اجرا گردند. ترتیبات قراردادی متنوعی در زمینه تامین مالی و مشارکت بخش خصوصی در طرح های سرمایه گذاری نظیر تولید برق، تولید آب، ساخت هتل، ساخت مجتمع های تجاری و تفریحی و غیره وجود دارند. گرچه ترتیبات قراردادی نظیر ساخت، راه اندازی و انتقال، ساخت راه اندازی و مالکیت، بیع متقابل و مشارکت مدنی صریحا در قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی قید شده است اما قانون جامع مدون در خصوص مشارکت سرمایه گذاران بخش خصوصی در چارچوب این ترتیبات قراردادی وجود ندارد. مجموعه پراکنده ای از مجوزات، تصویب نامه ها، برنامه های توسعه پنجساله، قانون مدنی و غیره می باشند. دستگاه های متولی امر مشارکت خصوصی و عمومی حسب وضعیت خود اقدام به بهره گیری از ظرفیت های موجود و اندک حقوقی در این رابطه کرده اند؛ به عنوان نمونه شهرداری تهران از ترتیبات حقوقی قراردادی نظیر مشارکت مدنی، BOO، BOT به صورت متدوال به منظور احداث مجتمع های تجاری، تفریحی، پارکینگ، توسعه فضاهای فرهنگی و غیره بهره برده است. وزارت نیرو نمونه دیگری است که به خصوص از قراردادهای BOO و BOT برای احداث آب شیرین کن و نیروگاه استفاده می کند.
احداث و راه اندازی کریدور تاسیساتی
کریدور تاسیساتی ضرورتی انکار ناپذیر برای توسعه سایت پایین دستی پتروشیمی منطقه می باشد. این کریدور سایت بالادستی پتروشیمی و پالایشگاهی را به سایت پایین دستی به فاصله تقریبی 27 کیلومتر وصل می نماید. برای احداث و راه اندازی کریدور تامین مالی داخلی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا انتظار می رود شرکت ملی نفت ایران با درک اهمیت کریدور تاسیساتی در توسعه زنجیره ارزش تامین مالی آن را عهده دار شود.
توسعه زنجیره ارزش صنایع پایین دستی پتروشیمی و تکمیلی
فعال سازی سایت پایین دستی پتروشیمی یکی از دغدغه های اصلی این سازمان منطقه ویژه پارس است؛ توسعه صنایع میان دستی پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش در حوزه صنعت پتروشیمی تکلیفی است که در آیین نامه اجرایی ماده 156 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران تصریح شده است. در این خصوص با پیشنهاد وزارت نفت و تصویب هیات وزیران مقرر شده است صنایع مزبور در جوار یا در مناطق نزدیک به صنایع بالادستی پتروشیمی مستقر شوند و تنها منطقه مناسب برای اجرایی کردن این آیین نامه، سایت پایین دستی پتروشیمی در منطقه« پارس» یک می باشد.
کاهش بروکراسی فرآیند جذب سرمایه
وجود معارضین متعدد اراضی و کمبود زیرساخت های اساسی برای سرمایه گذاری در سایت های صنایع پایین دستی، مختلط و نیمه سنگین و بخش های پشتیبانی، فقدان ضوابط مدون و ابلاغی زیست محیطی، عدم راه اندازی کریدور تاسیساتی، وجود بخش های موازی در سازمان و غیره موجب شده است تا دیوان سالاری در مسیر جذب سرمایه افزایش یابد. این سازمان درصدد است تا با حذف فعالیت های غیر ضروری و تدوین دستورالعمل های مناسب و هماهنگی بین بخش های مختلف حجم دیوانسالاری جذب سرمایه را قبل و بعد از عقد قرارداد کاهش دهد و زمینه روانی و کارآیی فرآیند مزبور را فراهم سازد به همین منظور کمیته ویژه بهبود جذب سرمایه در سازمان تشکیل شده است که موارد مرتبط با این حوزه را در دست بررسی دارد.
شناسایی فرصت های سرمایه گذاری
لازمه جذب سرمایه در منطقه شناسایی فرصت های سرمایه گذاری و اولویت بندی هر کدام می باشد. در این خصوص ضروری است امکانات و تسهیلات و امتیازات لازم هر طرح سرمایه گذاری به روشنی تبیین شود. در این رابطه ضروری است از طریق بهره گیری از خدمات مشاوره تخصصی فرصت های مورد نظر شناسایی و در معرض دید متقاضیان سرمایه گذاری گذاشته شوند.
تهیه و تدوین مشوق های سرمایه گذاری
بدون شک معافیت های قانونی در امر جذب سرمایه گذار از اهمیت بالایی برخوردار می باشند. ایجاد مشوق های دیگر به خصوص در حوزه واگذاری زمین به سرمایه گذاران می تواند با کاهش هزینه سرمایه گذاری ثابت طرح ها اجرایی شدن طرح های مختلف سرمایه گذاری را در منطقه توجیه نماید. در این رابطه موارد مختلفی از مشوق های پیشنهادی تهیه و بعد از «بررسی های حقوقی» آماده ارائه به هیات مدیره سازمان خواهد شد. امید می رود با تصویب نهایی این مشوق ها موجب افزایش انگیزه سرمایه گذاران به منظور اجرای طرح های سرمایه گذاری در منطقه فراهم شود.
ظرفیت ها و پتانسیل های موجود در منطقه
منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس دارای مزیت اصلی انرژی است. وجود منابع غنی گازی ،ظرفیت بزرگی جهت سرمایه گذاری در حوزه های گازی و پتروشیمی فراهم کرده است. با توجه به سرمایه گذاری های انجام شده در صنایع بالادستی گاز ، ظرفیت توسعه صنایع پتروشیمی منطقه بسیار قابل توجه خواهد بود. به همین دلیل تا کنون قریب به 17 مجتمع پتروشیمی به بهره برداری رسیده و 19 طرح پتروشیمی نیز در حال اجرا است. با راه اندازی طرح های پتروشیمی ایجاد زنجیره ارزش صنایع پتروشیمی در حوزه میاندستی و پایین دستی به عنوان ظرفیت بی بدیل رخ می نماید.
1- ورود کالا از مناطق مذکور جهت مصرف داخلی، تابع مقررات صادرات و واردات خواهد بود و صدور کالا از این مناطق بدون هیچگونه تشریفاتی انجام خواهد شد.
2- ورود کالا از خارج از کشور یا مناطق آزاد تجاری – صنعتی به منطقه با کمترین تشریفات گمرکی انجام شده و ترانزیت داخلی کالای وارد شده به منطقه بر اساس مقررات مربوطه انجام خواهد شد.
3- ورود کالای موضوع این ماده به مناطق واقع در مبادی ورودی کشور بدون هر گونه تشریفات گمرکی انجام خواهد شد.
4- کالاهایی که از خارج و یا از مناطق آزاد تجاری صنعتی یا مناطق دیگر به منطقه وارد می شوند می توانند بدون هر گونه تشریفات از کشور خارج شوند.
5- مدیریت منطقه می تواند پس از طبقه بندی و ارزش گذاری منطقه، حق استفاده از قسمتهای آن را به اشخاص حقیقی یا حقوقی واجد شرایط واگذار نماید
6- صاحبان کالاهای وارد شده به منطقه می توانند تمام یا قسمتی از کالای خود را به منظور ورود موقت به داخل کشور به گمرک اظهار و با انجام مقررات مربوطه ترخیص نمایند.
7- در صورتیکه پردازش کالاهای وارد شده به منطقه بمیزانی باشد که موجب تغییر تعرفه گمرکی کالاهای مذکور شود، میزان سود بازرگانی مربوط به کالاهای فوق برای ورود به سایر نقاط کشور تنها معادل سود بازرگانی مواد اولیه و قطعات وارداتی بکار رفته در آن، محاسبه و دریافت خواهد شد.
8- وارد کنندگان کالا به مناطق می توانند تمام یا قسمتی از کالای خود را در مقابل قبض انبار تفکیکی قابل معامله که توسط مدیریت منطقه صادر خواهد شد به دیگران واگذار نمایند، در این صورت دارنده قبض انبار تفکیکی، صاحب کالا محسوب خواهد شد.
9- مدیریت هر منطقه مجاز هست حسب درخواست متقاضی نسبت به صدور گواهی مبدا برای کالاهایی که از منطقه خارج می شوند با تایید گمرک ایران اقدام نمایند.
10- کلیه کالاهایی که برای تولید یا ارائه خدمات مورد نیاز منطقه وارد می شوند، از شمول مقررات عمومی صادرات واردات مستثنی می باشند. واردات کالاهای مذکور به سایر نقاط کشور تابع مقررات صادرات و واردات خواهد بود.
11- واردات درصدی از کالاهای تولید شده در مناطق موضوع بند(د) تبصره(25) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به داخل کشور، معادل نسبتی از مجموع ارزش افزوده و مواد و قطعات داخلی به کار رفته به قیمت کل کالای تولیدی، بدون هر گونه محدودیتی مجاز است و علاوه بر عدم نیاز به ثبت سفارش و گشایش اعتبار.
12- کالاهای تولید شده در مناطق ویژه اقتصادی، همچنین مواد اولیه و قطعات منفصله وارد شده از منطقه یاد شده به داخل کشور، به دلیل عدم استفاده از منابع و سهمیه ارزی کشور مشمول ضوابط قیمت گذاری نمی‌باشد.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
همدلی از جیب خالی بزرگترین نهاد شهری پایتخت گزارش می‌دهد خزانه خالی شهرداری همدلی از جیب خالی بزرگترین نهاد شهری پایتخت گزارش می‌دهد خزانه خالی شهرداری «همدلی» گفت‌وگوی جنجالی رئیس پیشین صدا و سیما در فضای مجازی را بررسی می‌کند؛ تَرَکی بر «اتاق شیشه‌ای» «همدلی» گفت‌وگوی جنجالی رئیس پیشین صدا و سیما در فضای مجازی را بررسی می‌کند؛ تَرَکی بر «اتاق شیشه‌ای» «همدلی» از حاشیه‌های اختلاف‌نظرها بر سر اجرای یک سیاست اقتصادی میان دولت و مجلس گزارش می‌دهد «همدلی» از حاشیه‌های اختلاف‌نظرها بر سر اجرای یک سیاست اقتصادی میان دولت و مجلس گزارش می‌دهد 100 میلیارد دلار سرمایه گذاری در پایتخت انرژی کشور زنجیره تولید ارزش در صنعت نفت شتاب می گیرد 100 میلیارد دلار سرمایه گذاری در پایتخت انرژی کشور زنجیره تولید ارزش در صنعت نفت شتاب می گیرد دلتنگی‌های باران عشق دلتنگی‌های باران عشق دلتنگی‌های باران عشق دلتنگی‌های باران عشق صلاح الدین هرسنی روز جهانی آزادی مطبوعات و موقعیت ایران صلاح الدین هرسنی روز جهانی آزادی مطبوعات و موقعیت ایران سایه سنگین آیین‌نامه ! مسائل معلمان: هر سال بدتر از سال قبل