سهمیه‌بندی بنزین در راه هست

آرمان- سوسن یحیی‌پور: درحالی که به‌نظر می‌رسید مخالفت نمایندگان مجلس در جریان بررسی جزئیات بودجه 98 با دو پیشنهاد دولت مبنی بر سهمیه‌بندی و افزایش قیمت سوخت، پایانی است بر تمام حرف و حدیث‌های بنزینی، اما سال 98 آغازی شد برای به جریان افتادن دوباره آنها، احتمالات مطرح‌شده به‌ویژه با طرح سناریوهای مختلف درمورد مدیریت مصرف سوخت در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی تقویت و بازار شایعات بار دیگر داغ شد. بیژن زنگنه وزیر نفت سال گذشته با تاکید بر این مطلب که برای ساماندهی وضعیت سوخت در کشور راهی به‌جز سهمیه‌بندی و افزایش قیمت وجود ندارد،‌گفته بود: «افزایش قیمت سوخت تا میزانی که مردم تحمل کنند، منطقی است.» اما درنهایت، نمایندگان مجلس در جریان بررسی جزئیات بودجه 98 با پیشنهاد علی مطهری نماینده مردم تهران در مورد چند نرخی‌شدن بنزین مخالفت کردند. مطهری نیز در توضیح پیشنهاد خود طی سخنانی اعلام کرد که «قیمت بنزین تا سال ۸۳ سالانه ۱۰ تا ۱۵‌درصد افزایش پیدا می‌کرد که مردم با این موضوع مشکلی نداشتند. در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۴، مجلس هفتم قانون تثبیت قیمت‌ها را تصویب کرد که به موجب آن قیمت بنزین ثابت ماند که مشکلاتی را برای کشور از جمله قاچاق بنزین ایجاد کرد.» افزایش قاچاق سوخت که مطهری در سخنان خود بر آن تاکید ورزیده بود، به‌دنبال التهابات ارزی و شرایط خاص اقتصادی که متاثر از بازگشت تحریم‌های سختگیرانه آمریکا بود، به‌ویژه در سال گذشته تشدید شد. البته ارزان‌بودن قیمت حامل‌های انرژی در ایران نسبت به کشورهای همسایه علت دیگری است که قاچاقچیان را به قاچاق سوخت از مرزهای شرقی و غربی ترغیب می‌کند. افزون بر اینها، وضعیت اقتصادی نامناسب مرزنشینان و نبود شغل مناسب سبب شده تا آنها برای گذران زندگی خود به ناچار اقدام به قاچاق سوخت به کشورهای همسایه کنند. با این حال، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که با توجه به شرایط اقتصادی که برای سال جاری پیش‌بینی شده است، شاید افزایش نرخ بنزین فشار زیادی را به مردم تحمیل کند، اما دولت می‌تواند با توجه به مصرف بی‌رویه و تحریم‌ها، با ارائه متممی اجازه این کار را از مجلسی‌ها اخذ کند. بهمن‌ماه سال گذشته نیز نظرسنجی در برنامه تلویزیونی پایش انجام شد که نتیجه آن نشان می‌داد 75درصد مردم موافق اختصاص سهمیه بنزین به هر ایرانی هستند. برخی از اقتصاددانان نیز معتقدند سهمیه‌بندی به‌مثابه انجام جراحی در بدن می‌ماند و تبعات تورمی آن به مراتب کمتر از انجام‌ندادن آن خواهد بود. با تمام اظهارات و شایعاتی که طی هفته‌های گذشته درمورد بازگشت سهمیه‌بندی بنزین یا افزایش قیمت آن در محافل و رسانه‌های مختلف مطرح شد و درحالی که اخیرا اسدا... قره‌خانی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس اعلام کرد که «استفاده از کارت سوخت به معنی سهمیه‌بندی یا افزایش قیمت سوخت نیست.» درنهایت فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی کشور شامگاه دوشنبه خبر داد که دولت در آستانه نهایی‌سازی لایحه «سهمیه‌بندی بنزین» است. همچنین خبرگزاری فارس دیروز در گزارشی نوشت: «طرح سهمیه‌بندی بنزین احتمالا از ساعت ۲۴ روز پنج‌شنبه آغاز می‌شود و قیمت بنزین سهمیه‌ای احتمالا ۱۰۰۰ تومان در هر لیتر باقی خواهد ماند و قیمت بنزین آزاد نیز افزایش می‌یابد. بر این اساس به‌نظر می‌رسد سهمیه هر خودرو ۶۰ لیتر در نظر گرفته شده است.» بهروز نعمتی سخنگوی هیات رئیسه مجلس نیز در واکنش به انتشار این خبر، با اعلام مخالفت کلیت مجلس با افزایش قیمت بنزین، اظهار کرد: «دولت با سهمیه‌بندی بنزین ریسک پرخطری را انجام می‌دهد.»
بررسی ایده هدفمندی یارانه‌ها
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به برنامه دولت برای انجام سهمیه‌بندی بنزین گفت: با توجه به هدررفت منابع ملی از طریق دادن یارانه به انرژی، در آستانه نهایی‌سازی لایحه سهمیه‌بندی بنزین هستیم. دژپسند افزود: برنامه دولت این است که به‌گونه‌ای فعالیت‌ها را سازمان دهد که مانع از اعمال فشار به دهک‌های پایین جامعه شود. برای انجام یک برنامه، رفاه جامعه، کاهش فساد، ایجاد شفافیت و رشد تولید را در نظر داریم. بر اساس این معیارها در حال بررسی ایده هدفمندی یارانه‌ها هستیم. هدف اصلی این است که رفاه طبقات یک تا شش جامعه دچار آسیب نشود. او با بیان اینکه بنزین جزو منابع ملی است، ادامه داد: نمی‌توانیم به هدررفت آن رضایت دهیم، بنابراین باید سیاستی را اتخاذ کنیم تا مانع از این اتفاق شویم. با توجه به این مساله دولت در آستانه نهایی‌سازی لایحه سهمیه‌بندی است. دژپسند همچنین در رابطه با رقم ۹۰۰‌هزار‌میلیارد تومان یارانه پنهان گفت: در رابطه با عدد یارانه پنهان بحث است.
پاسخ به شایعاتی درباره افزایش قیمت


سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز روز گذشته درمورد شایعاتی که راجع به افزایش قیمت بنزین از ساعت 24 شب گذشته در فضای مجازی مطرح شده بود، به خبرگزاری فارس گفت: تاکنون چنین چیزی به ما ابلاغ نشده است. زیبا اسماعیلی ادامه داد: با توجه به اینکه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به‌عنوان مجری سیاست‌های کلان در حوزه سوخت است، هنوز چنین چیزی به شرکت ملی پالایش و پخش ابلاغ نشده است. اسماعیلی درباره متقاضیانی که در مهلت قبلی ثبت‌نام کرده‌اند، توضیح داد: اگر متقاضیان سال گذشته موفق به ثبت‌نام دریافت کارت سوخت المثنی شده‌اند، لازم نیست در این مرحله اقدامی انجام دهند. او افزود: کارت بانکی که این افراد به سامانه معرفی کرده‌اند، به‌عنوان کارت سوخت آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد و نظام استفاده از کارت بانکی در روزهای آینده اعلام می‌شود.