روزنامه جوان
1398/02/11
درجه‌بندی ناقص‌الخلقه سینما
سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: سازمان سینمایی دستورالعمل جدید درجه‌بندی سنی فیلم‌ها را منتشر کرده که بیشتر به رفع تکلیف می‌ماند چراکه در آن فقط هشدار سنی برای رده‌های سنی ۹، ۱۲ و ۱۵، به علاوه ممانعت از افراد زیر ۱۸ سال برای فیلمی که این هشدار برایش لحاظ شده باشد در نظر گرفته شده است، حال آنکه در همه جای دنیا درجه‌بندی سنی منجر به کاهش سالن‌ها برای آثار میشود و همین باعث میشود فیلمسازان به طور خودکار برای بهره بردن از گیشه ملاحظات اخلاقی را درنظر بگیرند.پیش‌نویس «دستورالعمل درجه‌بندی گروه سنی فیلم‌های سینمایی» تابستان سال گذشته منتشر و همزمان با روز ملی سینما (چهارشنبه ۲۱ شهریور) ابلاغ شد و حالا متن اصلی این آیین‌نامه منتشر شده است.
تکالیف شل حاکمیتی!
ظاهراً این دستورالعمل با اندکی تغییر نسبت به دستورالعمل قبلی منتشر شده ولی از مطالعه آن متوجه می‌شویم که اصلاح جدی در آن صورت نگرفته است. این نشان می‌دهد که تیم کارشناسی سازمان سینمایی زیر نظر سرپرست این سازمان یعنی حسین انتظامی یا کارشان را درست بلد نیستند یا خودشان را به ندانستن می‌زنند. طبیعی است که این دستورالعمل تاثیرگذاری جدی و قاطع از سوی نهاد حاکمیتی، چون وزارت ارشاد برای سینمای سالم و مناسب خانواده‌ها را لحاظ نکرده است و بیشتر شبیه یک رفع تکلیف می‌ماند.
در واقع دستورالعمل سازمان سینمایی درباره درجه‌بندی سنی حتی به اندازه کشور امریکا نیز ملاحظات اخلاقی را در نظر نگرفته است، برای مثال همین فیلم جنجالی «رحمان ۱۴۰۰» که اخیراً کاشف به عمل آمد با دور زدن قانون نسخه‌ای غیر از آنچه مصوب شده را در سالن‌ها نمایش داده دارای رده‌بندی سنی بوده، اما بیشترین سالن هم به آن تعلق گرفته است. این تناقض آشکار نشان می‌دهد آنچه سازمان سینمایی به عنوان رده‌بندی سنی از آن یاد می‌کند در واقع متنی ناکارآمد است که تاثیر زیادی در سالم‌سازی فضای اخلاقی سینمای ایران نخواهد داشت. نکته دیگر اینکه اساساً آیین‌نامه باید جنبه تشویقی هم داشته باشد، یعنی به آثاری که مناسب خانواده و سن کودک ساخته شده‌اند و البته قابلیت‌های سینمایی برای جذب مخاطب را نیز رعایت کرده باشند باید سالن بیشتری تعلق بگیرد.
محدودیت سالن‌ها برای فیلم‌های ۱۸+
در این آیین‌نامه جدید درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی که توسط سازمان سینمایی ابلاغ شد و از امروز لازم‌الاجراست، تصریح شده است برای فیلم‌هایی با درجه‌بندی ۱۸+ مدیران سینما مکلف به جلوگیری از ورود افراد زیر ۱۸سال به سالن هستند. واضح است که این مورد هم نه تنها به کاهش فروش فیلم کمک نمی‌کند بلکه در ایران ترغیب کننده است و سالن‌ها هم نشان داده‌اند در اجرا کردن آن از خود اراده زیادی به خرج نمی‌دهند.
حال با گذشت بیش از هشت ماه از این دستورالعمل، سازمان امور سینمایی و سمعی بصری دستورالعمل جدید درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی را که به امضای حسین انتظامی سرپرست سازمان رسیده، ابلاغ کرده است. این آیین‌نامه از امروز برای تمامی سینماها، تهیه‌کننده‌ها و پخش‌کننده‌ها لازم‌الاجراست.
این دستورالعمل در سه فصل و ۱۶ماده تنظیم شده است. فصل اول ضرورت‌های درجه‌بندی سنی را مطرح می‌کند، فصل دوم به ضوابط و مقررات اجرایی می‌پردازد و فصل سوم، تخلفات و مجازات را متذکر میشود.
نگاهی به درجه‌بندی سنی فیلم‌ها
۱- گروه ۹+: این فیلم دارای الفاظ یا صحنه‌های نامناسب برای کودکان است و تماشای آن برای کودکان زیر ۹ سال توصیه نمی‌شود.
۲- گروه ۱۲+: این فیلم دارای صحنه‌های نسبتا خشونت‌آمیز یا دلهره‌آور یا استعمال دخانیات یا الفاظ نامناسب است و تماشای آن برای افراد زیر ۱۲سال توصیه نمی‌شود.
۳- گروه ۱۵+: این فیلم دارای صحنه‌های خشونت‌آمیز، ترسناک یا استعمال مواد مخدر یا روابط خلاف عرف جامعه یا زبان تند و نامناسب است و تماشای آن برای افراد زیر ۱۵سال توصیه نمی‌شود.
۴- گروه ۱۸+: این فیلم دارای صحنه‌های افراطی از خشونت یا صحنه‌های استعمال مواد مخدر یا صحنه‌های تداعی‌کننده روابط زناشویی یا الفاط و حرکات نامناسب است و تماشای آن برای افراد زیر ۱۸سال ممنوع است.
شورای پروانه نمایش مکلف است بر اساس محتویات فیلم، یکی از چهار گزینه فوق را برای درج در پروانه نمایش گزینش کند، ضمن اینکه برای درجه‌بندی ۱۸+ مدیران سینما مکلف به جلوگیری از حضور افراد زیر ۱۸سال به سالن‌های سینما هستند و در سایر درجه‌بندی‌ها مسئولیت اجرا بر عهده والدین یا همراه بزرگسال است.
همچنین در ماده ۴ این دستورالعمل تأکید شده است: دفاتر پخش فیلم، سالن‌های نمایش فیلم، سامانه‌های برخط نمایش فیلم و سامانه‌های پیش‌فروش و فروش اینترنتی بلیت سینما مکلف به اطلاع‌رسانی درجه‌بندی سنی مندرج در پروانه نمایش فیلم‌ها در تمامی مواد تبلیغی، فضای فیزیکی و مجازی مرتبط با نمایش فیلم می‌باشند.
در ماده ۶ تأکید شده که حداقل یک‌شانزدهم مساحت فضا‌های تبلیغاتی فیلم‌ها باید به درج عبارت مرتبط با درجه‌بندی سنی اختصاص یابد. نشان‌های گرافیکی مرتبط توسط سازمان سینمایی در قالب پیوست گرافیکی برای بهره‌برداری دست‌اندرکاران و اطلاع عموم مردم منتشر خواهد شد.
یکی از مواد مهم این دستورالعمل، ماده ۹ است که یادآوری می‌کند: لازم است در طول نمایش فیلم حداقل پنج نوبت، متن هشدار به صورت زیرنویس در فیلم درج شود که این زیرنویس ۳۰ثانیه قبل از نمایش بخش‌های نامناسب گروه سنی نمایش داده شود.
در صورت رعایت نکردن این دستورالعمل و بی‌توجهی متخلفان به تذکرات بازرسان اداره‌کل سینمای حرفه‌ای، با دستور مدیرکل سینمای حرفه‌ای از ادامه اکران یا پخش فیلم ممانعت به عمل خواهد آمد. این ماده دو تبصره دارد؛ نخست اینکه پس از رفع تخلفات، روند اکران از سر گرفته خواهد شد. دوم اینکه از صدور پروانه نمایش خانگی برای فیلم متخلف، با در نظر گرفتن میزان تخلف تا یک سال جلوگیری به عمل می‌آید.
دفاتر پخش، مخاطب اصلی ماده ۱۱ این دستورالعمل هستند که می‌گوید: در صورت بروز تخلف از سوی دفاتر پخش، ضمن ابلاغ کتبی و درج در پرونده، از صدور پروانه نمایش فیلم بعدی تا شش ماه جلوگیری خواهد شد. در تبصره این ماده هم آمده است: در صورت تکرار تخلف دفاتر پخش فیلم برای دومین مرتبه، پروانه فعالیت به مدت یک سال تعلیق و در صورت تکرار در مرتبه سوم، به مدت پنج سال تعلیق میشود.
سایر اخبار این روزنامه
معاون فرهنگی سپاه: نشر دفاع مقدس به نوآوری نیاز دارد
برگزاری لیگ ملت‌های والیبال در ارومیه و اردبیل یک تجربه فوق‌العاده خواهد بود
هدیه سازمان بسیج به نوجوان قهرمان کاراته
رئیس قوه قضائیه: معوقات کلان بانکی باید سریعاً وصول گردد
اهدای ۱۰ هزار بسته لوازم خانگی ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) به سیل‌زدگان
هدیه سازمان بسیج به نوجوان قهرمان کاراته
تقلای کودتا در ونزوئلا بعد از ۳ ماه اعتراض نافرجام
حامیان مجازی قتل و خشونت در پنجه پلیس
دستور رئیس‌جمهور به ۴ وزیر برای کنترل قیمت‌ها
روحانی: صادرات نفت را با قدرت ادامه می‌دهیم
درجه‌بندی ناقص‌الخلقه سینما
روحانی: صادرات نفت را با قدرت ادامه می‌دهیم
