روزنامه ابتکار
1398/02/10
چرا باید آگاهی‌رسانی «درباره بچه‌ها» را جدی گرفت؟ درباره کودکان، برای کودکان
فاطمه امینالرعایاوقتی نام رسانه و کودک و نوجوان در کنار هم می‌آیند، شاید در ذهن بیشتر ما نام‌هایی مانند «کیهان‌بچه‌ها»، «دوچرخه»، «سروش کودکان» و... نقش ببندند، رسانه‌هایی که برای کودکان و نوجوانان فعالیت می‌کنند و مخاطب‌شان هم بچه‌ها هستند. اما کودکان به عنوان سرمایه‌های آینده نیاز به تامل بیشتری دارند و تربیت نسلی سالم در آینده نیازمند آگاهی خانواده‌ها، معلمان و تمام کسانی است که به نوعی با بچه‌ها سروکار دارند. اما تا امروز چند رسانه در زمینه کودکان فعالیت کرده‌اند که مخاطب‌شان بزرگسالان باشند و بیشتر «درباره بچه‌ها» بنویسند، نه «برای بچه‌ها»؟
در بسیاری از موارد، کودکان و مسائل مربوط به آن‌ها با این توجیه که «بچه هستند» جدی گرفته نمی‌شود، غافل از آنکه کودکان امروز، بزرگسالان فردا هستند و بی‌توجهی به مسائل حوزه کودکان می‌تواند در آینده نه‌چندان دور تبعات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. در این میان، آگاه‌سازی نقشی پراهمیت پیدا می‌کند؛ نقشی که رسانه می‌تواند به خوبی از عهده آن بربیاید. از دهه 60 تا به حال برنامه‌های متعددی برای کودکان در رسانه‌ها ساخته شد و رسانه‌های مختلفی هم «برای کودکان» ایجاد شد اما چنانکه باید «درباره کودکان» نوشته نشد. در این سالها البته جسته و گریخته بودند رسانه‌های که تلاش کنند در این راه گام بردارند اما چندان توفیقی نداشتند. اما به تازگی رسانه‌ای اینترنتی با نام «کیدتاکس» تلاش کرده تا در این زمینه آغازی نو داشته باشد.
حسین نوروزی، سردبیر این رسانه که سالها در رسانه‌های کودکان و در حوزه «درباره کودکان» فعالیت داشته است، درباره «کیدتاکس» به «ابتکار» می‌گوید: کیدتاکس یک رسانه ویدئویی است که بر محور مسائل مربوط به کودکان در حوزه‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی تهیه میشود و هدفش مخاطب بزرگسال است. یعنی جزو رسانه‌های «درباره کودکان» طبقه‌بندی میشود. مخاطب این رسانه عموم دست‌اندرکاران حوزه‌های مختلف مرتبط با کودکان مثل تولیدکنندگان کتاب کودک، تئاتر کودک، سینمای کودک و معلمان و مربیان کودک، مدیران و سیاستگذاران بخش‌های گوناگون مرتبط با کودک و در نهایت خانواده‌ها یا به عبارت بهتر والدین و سرپرست بچه‌ها هستند. در این رسانه درباره موضوعات مختلفی که به جهان کودکان مربوط میشود، گفت‌وگو و راهنماهایی تهیه می‌کنیم؛ از سینمای کودک گرفته تا مسائلی مثل حقوق کودک یا اینترنت امن برای کودکان. کیدتاکس بیشتر مجموعه‌ای تحلیلی است.
او درباره ضرورت وجود رسانه‌هایی با محتوای «درباره کودکان» که بزرگسالان را مخاطب قرار می‌دهد، می‌گوید: غالبا در همه جای دنیا برنامه‌های زیادی درباره کودکان ساخته میشود. نزدیک به یک سوم جمعیت ما، جمعیت زیر هجده سال هستند، یک سوم دیگر هم یا جزو والدین محسوب می‌شوند یا به نوعی با کودک و نوجوان سروکار دارند. در دو دهه قبل در حوزه‌های خاصی مثل کتاب کودک و سینمای کودک، نشریاتی داشتیم که به این حوزه‌ها می‌پرداختند و دراین‌باره گفت‌وگو می‌کردند. در واقع حوزه نظری «درباره کودک» را پوشش می‌دادند. رفته‌رفته تولید محصول برای کودکان افزایش یافت، ناشران بیشتری در این حوزه فعالیت کردند، تئاترهای بیشتری روی صحنه رفت، فیلم‌های بیشتری ساخته شد و... از سوی دیگر فضای اینترنت گسترده شد و اپلیکیشن‌های بیشتری در این زمینه آغاز به کار کرد و فضاهایی که کودکان از آن‌ها استفاده می‌کردند یا مخاطبش بودند بیشتر شد اما در مقابل بخش نظری چندان وجود نداشت تا به نقد و تحلیل فضا یا محصول بپردازد و فضایی وجود نداشت که والدین و افراد مرتبط با کودکان را به مسائل و معایب حوزه‌های کودکان آگاه کند. همچنین افراد بسیاری در حوزه کودکان فعال هستند اما متاسفانه اطلاعات چندانی از کودکان ندارند و بدون نگاه نظری شروع به تجربه کردند.
او ادامه می‌دهد: در این سالها همان معدود نشریه‌های کاغذی هم تعطیل شدند و عملا رسیدیم به اینکه در دو سه سال گذشته مجله چاپی که به طور منظم درباره کودک منتشر شود، وجود نداشته باشد. گران شدن کاغذ از یک سو و به رسمیت شناخته نشدن کودکان ممکن است از دلایل این اتفاق باشد. بنابراین به نظر می‌رسید جای یک پایگاه نظری درباره کودکان و محصولات مرتبط با آن‌ها و فضاهای مثل اینترنت و کودک خالی است. متاسفانه تنها زمانی در رسانه‌ها و مطبوعات ما اسمی از کودک به میان می‌آید که کودکی کشته یا دزدیده شده باشد، یعنی موضوع کودک بیشتر خلاصه شده در اتفاقات اجتماعی- سیاسی. ما تلاش کردیم در این بخش فعالیت داشته باشیم.
نوروزی با بیان اینکه در همین مدت کوتاه از آغاز فعالیت این رسانه، برخی از تولیدات بارها دیده شده‌اند، درباره میزان استقبال از چنین رسانه‌ای می‌گوید: ما از روز اول فروردین کارمان را آغاز کردیم، یعنی در حدود کمتر از 40 روزی که گذشته، استقبال به این معنا خوب بوده که برخی از مطالب‌مان در کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی دیده شده است. استقبال از سمت خانواده‌ها خیلی بهتر از رسانه‌ها، مسئولان و سیاستگذاران بوده است. در موقعیتی که بیشتر نگاهی فانتزی به موضوع کودک وجود دارد، پیش‌بینی نمی‌کردیم که تا همین اندازه هم از آن استقبال شود.
یکی از عمده‌ترین مشکلات در حوزه کودک، جدی گرفته نشدن است، تا آنجا که چندی پیش داریوش فرضیایی یا همان عمو پورنگ هم از این موضوع گلایه کرده بود و معتقد بود به دلیل جدی گرفته نشدن این حوزه تامین مالی برنامه‌های این رده سنی به تعویق می‌افتند. گرچه برنامه‌های مورد نظری، جزو دسته «برای کودکان» قرار می‌گیرند اما آیا در حوزه رسانه، خصوصا بخش «درباره کودکان» هم روند همین گونه است؟ نوروزی می‌گوید: ما را جدی می‌گیرند چون در درجه اول تنها رسانه موجود در این حوزه هستیم. از سوی دیگر، زمانی که همه به نوعی مشغول تلفن‌های همراه هستند و تیراژ روزنامهها بسیار پایین آمده و بخش عمده‌ای از وقت همه، از مقام مسئول گرفته تا پدرها و مادرها، صرف فضای مجازی میشود، طبیعی است که یک پلتفرم بر بستر اینترنت دیده شده و جدی گرفته شود.
او البته چندان هم در این زمینه خوش‌بین نیست و آن را کمی ناشی از یک نوع ژست تازه می‌داند. این فعال رسانه‌های کودکان می‌افزاید: البته یک نظر شخصی هم برای جدی گرفته‌شدن‌مان دارم؛ ما را جدی می‌گیرند چون فکر می‌کنند درباره کودکان حرف زدن یک پز جدید شده است و به نظرم بخشی از این جدی گرفته شدن کاذب است. البته در همین مدت کوتاه از طرف چند وزارتخانه و نهاد دولتی و همچنین چند استارت‌آپ پیشنهادهایی برای همکاری داده شده است و این نشان می‌دهد که این رسانه دیده شده و آن‌ها هم می‌دانند که این حوزه چقدر اهمیت دارد اما اینکه چقدر صداقت در این میان وجود دارد، نمی‌دانم چون متاسفانه توجه به کودکان تبدیل به یک ژست شده است؛ ما دوست داریم بگوییم درباره کودکان دغدغه داریم اما در عمل هیچ‌کدام را رعایت نمی‌کنیم.
او در پایان تنها از مسئولان انتظار دارد که چوب لای چرخ‌‌شان نگذارند و اجازه دهند روال کارشان پیش برود. نوروزی می‌گوید: بیشتر از دوستان رسانه‌ای و اهل فرهنگ و هنر توقع دارم که در تولید محتوای متنوع و مناسب کمک کنند. امید دارم این بهانه‌ای شود که گروه‌های دیگر که در حوزه‌های استارت‌آپی سرمایه‌گذاری می‌کنند به این نتیجه برسند که حوزه‌های کودک هم می‌توانند از لحاظ اقتصادی سرپا بمانند تا شاید افرادی دیگری هم در این حوزه کار کنند، چون فکر می‌کنم این حوزه هم مخاطب دارد و هم برای فعالیت فضایی گسترده دارد.
جمع‌آوری اقلام فرهنگی
برای سیل‌زدگان در نمایشگاه کتاب
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از حضور فعال پویش جمع‌آوری اقلام فرهنگی برای مناطق سیل‌زده همزمان با نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در محوطه مصلا خبر داد.
به گزارش «ابتکار» به نقل از ستاد خبری سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، ابراهیم حیدری با بیان اینکه این پویش مردمی با همکاری شبکه گروه‌های ترویج کتابخوانی و همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ستاد اجرایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و انجمن نویسندگان کودک و نوجوان راه افتاده است، افزود: این پویش با دستور ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای جمع‌آوری هدایای فرهنگی، لوازم‌التحریر و حتی اسباب‌بازی برای مناطق سیل‌زده جنب نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در حال برگزاری است.
او ادامه داد: توجه ویژه به کار فرهنگی در بحث امدادرسانی به سیل‌زدگان کشور از تاکیدات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و بنا است تا اقلام جمع‌آوری‌شده در کمپ‌های اسکان هموطنان سیل‌زده بسته به نوع، عناوین و مخاطبان کتاب‌ها توزیع شود.
حیدری با انتقاد از مناسب نبودن مکان فعلی غرفه افزود: رایزنی‌ها را با مدیریت نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران انجام داده‌ایم تا در روزهای باقی‌مانده از زمان برگزاری نمایشگاه کتاب، غرفه به لحاظ پرتردد بودن و در معرض دید قرار گرفتن به مکان بهتری انتقال یابد.
او گفت: متاسفانه به دلیل شروع دیرهنگام تبلیغات، عملا نتوانستیم تبلیغ کافی داشته باشیم ولی تلاش داریم تا از فرصت به وجود آمده در نمایشگاه کتاب تهران برای جذب کمک‌های فرهنگی هموطنان عزیز برای سیل‌زدگان کشورمان بهره‌مند شویم.
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه در غرفه پویش جمع‌آوری اقلام فرهنگی برای هموطنان سیل‌زده تمامی کمک‌ها به صورت اقلام فرهنگی، کتاب، لوازم‌التحریر و اسباب‌بازی است، گفت: از پذیرش کمک‌های نقدی معذوریم.
او این پویش را یک حرکت فرهنگی و نشانگر دغدغه‌مداری متولیان فرهنگی و کتاب‌دوستان نسبت به هموطنان آسیب‌دیده دانست و گفت: بنا است تا نویسندگان کودک و نوجوان نیز با حضور در غرفه پویش جمع‌آوری اقلام فرهنگی و کتاب برای ارتباط دوسویه با مردم در این کار خیر مشارکت کنند. حیدری با اشاره به عمق آسیب‌های روانی واردشده به کودکان در بحران‌ها و بلایا گفت: متاسفانه در وضعیت‌های بحرانی عمده کمک‌ها متوجه نیازها و کالاهای اساسی است و کمتر فکری برای کمک به بهداشت روانی کودکان میشود. او تاکید کرد: کارهای فرهنگی همچون قصه‌گویی و کتابخوانی در مرکز اسکان آسیب‌دیدگان بلایای طبیعی بسیار کمک‌کننده و خداپسندانه است.
ابراهیم حیدری با تاکید بر نقش کتاب و کتابخوانی در بازگشت دوباره امید به آسیب‌دیدگان روانی گفت: از نقطه نظر علمی نیز این امر ثابت شده است و سعی داریم با تحقق هدف به جبران آسیب‌های روحی سیل‌زدگان کشورمان از راهکار فرهنگی و اهدای کتاب و کتابخوانی بهره‌مند شویم.
او ابراز امیدواری کرد تا فعالیت پویش جمع‌آوری اقلام فرهنگی و کتاب برای سیل‌زدگان با اتمام نمایشگاه کتاب تهران خاتمه نیابد و همچنان نیز تداوم داشته باشد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
افزایش یا دونرخی شدن قیمت سوخت در راه است؟
قیمت بنزین، آتش تورم
جلال خوشچهره
ایران و آمریکا؛ نزدیک به نقطه جوش
لزوم ایمن و سالمسازی فضای مجازی
«ابتکار» از قصه تکراری فعالیت احزاب نوظهور در آستانه انتخابات مجلس گزارش می‌دهد
همه چیز درباره ورود حزبی به مجلس
انتخابات پارلمانی اسپانیا با پیروزی شکننده چپ‌ها و نتیجه بی‌سابقه برای راست‌گرایان افراطی پایان یافت
چرا باید آگاهی‌رسانی «درباره بچه‌ها» را جدی گرفت؟
درباره کودکان، برای کودکان
دیدگاه‌های متضاد سیاسیون به موضوع مذاکره بررسی شد
یک‌بام و دوهوای «مذاکره»
آیا باورهای مثبت درباره کیسه‌های پلاستیکی زیستتجدیدپذیر درست است؟
کیسه‌های ماندگار
رهبر انقلاب در بازدید از نمایشگاه کتاب تهران
وزیر فرهنگ و وزیر صنعت مسئله کاغذ را حل کنند
راهکارهایی که معاون اول رئیس‌جمهوری برای عبور از چالش فروش نفت ارائه داد
از کاهش هزینه‌ها تا بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای دوست و همسایه
وزیر بهداشت در مجمع جهانی سلامت: مقابل متجاوزین به سلامت مردم ایستادگی کنید
راهکارهایی که معاون اول رئیس‌جمهوری برای عبور از چالش فروش نفت ارائه داد
از کاهش هزینه‌ها تا بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای دوست و همسایه
لزوم ایمن و سالمسازی فضای مجازی
آیا مذاکره به معنای تسلیم است؟
