روزنامه آفتاب یزد

ورود آمریکا به فاز بازی خطرناک

آفتاب یزد- گروه سیاسی : اخبار روز گذشته به سرعت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد پیش از اعلام رسمی شخص مایک پامپئو.
روزنامه واشنگتن پست اعلام داشت که وزیر خارجه امریکا بیان می‌کند تمام واردکنندگان نفت ایران که در شش ماه گذشته از تحریم‌ها معاف شده بودند باید خرید نفت و مشتقات نفتی از این کشور را به طور کامل متوقف کنند.
بر اساس این گزارش، مایک پامپئو روز ۲ می (۱۲ اردیبهشت) که تقریبا مصادف با سال‌روز خروج آمریکا از توافق هسته‌ای است را زمانی
می‌داندکه از آن پس دیگر هیچ کشوری اجازه ندارد از ایران نفت بخرد. همین اتفاق هم افتاد؛ وزیر خارجه آمریکا روز گذشته در سخنانی اعلام کرد: ما در تلاش هستیم که درآمد نفتی ایران را به صفر برسانیم و در این ارتباط هیچ معافیت نفتی را دیگر برای هیچ کشوری تمدید نمی‌کنیم.


آن طور که ایسنا می‌نویسد وی با اعلام این خبر گفت: ما در تلاش هستیم که درآمد نفتی ایران صفر شود. بر تحریم‌های اعمال شده نظارت داریم و آن را با دقت به پیش می‌بریم.
وی در ادامه مدعی شد: پیش از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها، ایران حدود
۱۵ میلیارد دلار از صدور نفت درآمد داشت که طبق بررسی‌های ما تحریم‌ها باعث شده که بیش از ۱۰ میلیارد دلار از این درآمدها را ایران از دست بدهد.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد قول اماراتی‌ها و عربستانی‌ها به آمریکا مبنی بر اینکه با افزایش تولید نفت خود تلاش خواهند کرد کمبود نفت در بازار جهانی را به خاطر اعمال تحریم‌ها علیه ایران جبران کنند و اجازه ندهند که در بازار انرژی به خاطر تصمیم آمریکا خللی ایجاد شود، گفت: جزئیات مربوط به این موضوع به خود امارات و عربستانی‌ها مربوط می‌شود. ما صحبت‌های خوبی با آنها در این زمینه انجام داده‌ایم تا آنها برای تامین نفت برای بازارهای جهانی اقدامات لازم را انجام دهند و در واقع باید گفت که سیاست ما با اهداف عربستان و امارات در یک راستاست. حالا دیگر آن هشت کشور که قبلا در باره معافیت‌شان از تحریم‌های نفتی سخن گفته شده بود
نمی‌توانند تبادلاتشان با ایران را ادامه دهند.

>آن هشت کشور
14 آبان سال گذشته بود که درآستانه دوردوم تحریم‌های آمریکا که بعد از خروج ترامپ از برجام صورت گرفت تحریم خرید نفت ایران اعمال شد. با این وجود هشت کشور چین، هند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، ترکیه، ایتالیا و یونان به مدت شش ماه اجازه پیدا کردند تا تحت شرایطی هم‌چنان از ایران نفت بخرند. هرچند مقامات آمریکایی درآن زمان اعلام کرده بودند که معافیت این هشت کشور موقتی است و هدف نهایی ایالات متحده این است که درآمد جمهوری اسلامی از فروش نفت را به صفر برساند، اما بسیاری این موضوع را یک بلوف سیاسی و غیر قابل اجرا توصیف می‌کردند. اقدام آمریکا در معافیت این هشت کشور نیز بر غیر قابل اجرا بودن این تصمیم صحه می‌گذاشت.
زمانی که رئیس‌جمهور آمریکا ضعیف بودن بازار جهانی نفت و جلوگیری از افزایش چشمگیر قیمت جهانی نفت را به عنوان توجیهی برای اعمال معافیت از تحریم‌های نفتی ایران بر چند کشور اعلام کرد، ناتوانی آمریکا در به تحقق رساندن خواسته‌اش - یعنی صفر کردن فروش نفت ایران- بیش از گذشته آشکار شد. همان موقع دونالد ترامپ در نشستی خبری در کاخ سفید گفت: «نمی‌خواهم قیمت نفت را به بشکه‌ای ۱۰۰ یا ۱۵۰ دلار افزایش دهم.»
وی همچنین در این‌باره افزود: «شما یک مونوپلی به اسم اوپک دارید و من آن را دوست ندارم.»
در طول همه این شش ماه همواره این واهمه وجود داشت که حذف یک‌باره عرضه نفت ایران باعث جهش شدید قیمت‌ها و مشکل اقتصادهای مصرف‌کننده نفت برای خرید نفت از جای دیگر –به غیرازایران- می‌شود. اگرچه آن موقع از کشورهایی مثل عربستان سعودی به عنوان کشورهایی یاد می‌شد که تا حدودی بتوانند از این اختلالات جلوگیری کنند، اما بسیاری نیز
می گفتند عربستان توان این کار را نخواهد داشت.
در همان زمان مایک پامپئو رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده بود که ایالات متحده به دنبال ایجاد معافیت موقت برای هشت کشور است، اما تنها به این دلیل که آنها کاهش قابل توجهی در واردات نفت از ایران داشته‌اند و در بسیاری از مسائل دیگر همکاری کرده‌ و گام‌های مهمی در مسیر کاهش صادرات نفت ایران و به صفر رساندن آن برداشته‌اند.هرچه که بود اینکه آمریکا نتوانست رویای به صفر رساندن نفت ایران را که در دور دوم تحریم‌ها به دنبال آن بود محقق کند و در این مدت ایران نیز تلاش کرد تا کماکان تبادلات
نفتی‌اش را در حد توان و با قدرت ادامه دهد تا نشان دهد که اسیر بازی‌های دونالد ترامپ نخواهد شد.

>جدال بولتون و پامپئو
اما زمان هرچه که می‌گذشت ظاهرا ساختار دولت ترامپ و مواضع آن‌ها نسبت به بحث تحریم‌های نفتی ایران تشدید می‌شد. گویی که درون دولتمردان آمریکا نیز درباره اتخاذ تصمیم پیرامون نفت ایران اختلافات جدی است و عملا دولت ترامپ در اینباره دوگانه می‌اندیشد؛ گروهی که خواستار لغو هرچه سریعتر معافیت این هشت کشور از تبادلات نفتی با ایران بودند و گروهی دیگر که اعلام این موضوع را زود و نامناسب می‌دانستند. جالب آنکه دراین بین ترامپ و پامپئو مواضع نرم تری به نسبت همفکران جان بولتون داشتند. دراین شش ماه عملا میان تیم بولتون و پامپئو اختلافاتی پیش آمده بود. بولتون از کسانی است که مدام بر صفر شدن نفت ایران تاکید دارد و از آن سو پامپئو بر این مسئله مصر بود که باید‌اندکی از معافیت‌ها باقی بماند. جالب اینکه اکنون که پامپئو خبر از پایان تمدید معافیت‌های نفتی این هشت کشور داده است، او این خبر را چند روز بعد از جان بولتون اعلام کرده است. خبر منتشر شده در باره پایان معافیت‌های این هشت کشور بیش از هر چیزی بیانگر پیروزی بولتون بر پامپئوست. بولتونی که به مراتب مواضع ضد ایرانی و تندتری نسبت به وزیر خارجه آمریکا دارد.

>اقدامات این کشورها
با این حال نباید فراموش کنیم طی شش ماه گذشته هشت کشور نام برده شده نیز به شدت خرید نفت‌شان از ایران را کاهش داده‌اند. مثلا ترکیه که یکی از واردکنندگان اصلی نفت از ایران است در ماه ژوئن در مقایسه با دوره مشابه در سال گذشته خرید نفت از ایران را از 263 هزار بشکه در روز به 81 هزار بشکه کاهش داده بود. عراق نیز که عملا اعلام کرد ناچار است تا به آنچه که آمریکا می‌گوید عمل کند چرا که به دنبال منافع ملی است.
هرچند روز گذشته چین و هند از تلاش دولت آمریکا برای پایان بخشیدن به معافیت‌های فروش نفت ایران انتقاد کردند و به عنوان بزرگترین مشتریان نفتی ایران در چند ماه گذشته در حال تلاش برای متقاعد کردن دولت آمریکا برای تمدید معافیت‌های فروش نفت ایران بودند که دیروز، با انتشار بیانیه کاخ سفید تلاش آن‌ها بی ثمر ماند.اما باید به رفتار این دو کشور نیز در طول این شش ماه از منظر دیگری هم نگاه بیندازیم.
هند طی ماه‌های گذشته نشان داده که هرچه در توان دارد برای عمل به آنچه آمریکا می‌خواهد انجام می‌دهد. کاهش خرید نفت از ایران از یک سو و واردات فزاینده نفت از آمریکا بیانگر این خوش رقصی هندوستان از فرمان دونالد ترامپ طی
ماه‌های گذشته است.
چین نیز اگرچه به خرید نفت ایران البته نه کما فی السابق ادامه می‌دهد از این موضوع به عنوان
حربه ای برای امتیازگیری‌های بیشتر از آمریکا بهره می‌گیرد. به نحوی که دست بالا داشتن یا نداشتن چین در مذاکرات آتی اقتصادی‌اش با آمریکا، ضامن عمل کردن یا نکردن این کشور به تحریم‌های نفتی ایران است.
اکنون این پرسش مطرح می‌شود که آیا به راستی ممکن است بعد از لغو این معافیت‌ها، نفت ایران به صفر برسد و اگرچنین شود این موضوع چه عواقبی خواهد داشت؟ و ازاین پس باید منتظر چه اتفاقاتی در بازی سیاسی اقتصادی دوطرف باشیم؟
این در حالی است که در طول شش ماه اخیر که تحریم‌های نفتی علیه ایران اعمال شده بود
۲۰ مشتری دیگر ایران، خرید نفت از تهران را کاملا متوقف کرده و صادرات نفت کشور از زمان خروج امریکا از پیمان هسته‌‌ای حدود یک میلیون بشکه، کاهش یافته‌ بود؛ همان صادراتی که بعد از برجام از مرز 2.5 میلیون بشکه عبور کرده بود. در چنین شرایطی عربستان نیز تلاش می‌کند تا از آب گل آلود ماهی گرفته و در ادامه سیاست‌های خصمانه خودش مدعی شده که با لغو این معافیت‌ها می‌تواند نفت جایگزین ایران را تامین کند. آیا واقعا چنین چیزی امکانپذیر است ؟

>مسئله از اقتصاد عبور کرده است
هادی حق‌شناس نماینده سابق مجلس و کارشناس مسائل اقتصادی دراینباره به آفتاب یزد می‌گوید:
« این بازی خطرناکی است که آمریکایی‌ها آغاز کردند و از این پس دیگر تنها موضوع اقتصادی در کار نخواهد بود به عبارت دیگر مسائل، بیشتر جنبه سیاسی و امنیتی به خود می‌گیرد. بدیهی است که اگر این کشورها با فشارآمریکا از ایران نفت
نخرند بدان معناست که دیگر از تنگه هرمز و خلیج فارس نفت ایران عبور نخواهد کرد. اگر نفت ایران به فروش نرسد یعنی هر آنچه که ایران تولید می‌کند باید خودش مصرف کند.»
وی اظهار می‌دارد: «با این اتفاق اساسا صورت مسئله عوض می‌شود و دیگر بحث اقتصاد مطرح نیست بلکه مباحث حاد سیاسی امنیتی است. باید دید که طی روزهای آینده چه اتفاق می‌افتد؟»
این فعال سیاسی اقتصادی ادامه می‌دهد: «با این اقدام، دیگر این هشت کشور صرفا نمی‌توانند خرید نفت را ازایران کاهش دهند بلکه باید آن را متوقف کنند. رفتاری که تا امروز از این هشت کشور دیده شده این است که غالبا از آمریکا تبعیت می‌کنند. تبعیت نیز مفهومش آن است که دیگر حتی هند وچین هم از ما نفت نخرند. اگر چه
هردو این کشورها هم اکنون به این اقدام آمریکا اعتراض کرده باشند.»
وی در باره اینکه آیا عربستان و امارات می‌توانند جایگزین نفت ایران برای این هشت کشور باشند، می‌گوید: «تا کنون کشورهایی که می‌توانستند نفت ایران را جایگزین بکنند، جایگزین کرده‌اند. مشکل آمریکایی‌ها این بود که این هشت کشور نمی‌توانستند این جایگزینی را انجام دهند.
بی‌تردید با اظهارات دیروز پامپئو این هشت کشور دچار مشکل خواهند شد. ولی در هرصورت، دنیای امروز دنیای منافع است و این هشت کشور نیز از امروز براساس این که آیا تبعیت از آمریکا منافع‌شان را بیشتر تامین کند یا خرید نفت ازایران، عمل می‌کنند.»
حق‌شناس درباره اینکه تبعات سیاسی که وی به آن اشاره می‌کند در آینده چیست، می‌گوید:
«آن چه واضح و روشن است اینکه آمریکایی‌ها باید این موضوع و ریسک را بپذیرند که ایرانی‌ها نیز برای تامین منافع خودشان هر اقدامی را که لازم می‌دانند، انجام دهند.»

>بهره گیری ازتجربیات جنگ
سیروس سازدار کارشناس انرژی نیز در اینباره به آفتاب یزد می‌گوید: « اگر آمریکا واقعا می‌خواهد تا در سطح عملیاتی آنچه که پامپئو دیروز گفت را انجام دهد، آن موقع است که باید به گذشته ایران بازگردیم؛ به تجربیاتی که در زمان جنگ و البته تحریم‌های چهارگانه داشتیم و روش‌هایی را که در آن اوقات برای ادامه تبادلات نفتی به کار می‌بردیم. ازاینجا به بعد به تدابیر کارشناسان، مسئولان و سیاستمداران عرصه خارجه
بر می‌گردد که چگونه شرایط فعلی را مدیریت کنند.باید فعال باشیم. »
وی اظهار می‌دارد: «به عنوان مثال روز گذشته عمران خان به تهران آمد. این موقعیت بسیار خوبی است. از سویی بیش از آنکه هم اکنون بحث لغو معافیت این هشت کشور مطرح باشد بحث روانی آن مطرح است. مسائل روانی آن و اثرش در بحث اقتصادی خیلی بیشتر از هرچیز دیگری است. حرکت دیپلماتیک، سیاسی و تبلیغاتی ما در چنین شرایطی بسیاری از اثرات روانی را کم می‌کند.» سازدار درباره اینکه آیا کشوری مثل عربستان می‌تواند تامین کننده نفت ایران باشد؟ می‌گوید: «چنین چیزی عملی نخواهد بود. کشورهایی که از ما نفت می‌خرند تاثیر پذیری اقتصادی نیز نسبت به مادارند. چین یا کره از این دست هستند. ایران یک بازار بزرگ برای چین است؛ چه از نظر مناسبات بین المللی و چه اقتصادی. ایران کشور کم اهمیتی نیست. ازهمین رو ممکن است وقتی آمریکا می‌گوید که باید خرید نفت را متوقف کنید، چین، هند یا سایر این کشورها از لحاظ دیپلماتیک بگویند که آن را می‌پذیریم و از ایران نفت نمی‌خریم. اما در عمل صادرات نفت ایران به صفر نخواهد رسید و مطمئن باشید راه‌هایی برای تبادلات وجود دارد که قاعدتا اعلامش در رسانه به صلاح نیست. اگر ایران قیمت نفت خودش را پایین نگاه دارد اتفاقات دیگری نیز می‌تواند به نفع ما بیفتد.»
این کارشناس می‌گوید: « از سویی کشورهایی که ادعای جایگزینی نفت ایران را می‌کنند همین الان نیز با حداکثر ظرفیت‌شان مشغول صادرات هستند، ظرفیت خالی برای آن کشورها وجود ندارد. از همین رو قطعا عربستان توان جایگزینی نفت ما را ندارد. ممکن است چند هزاربشکه بیشتر بفروشد اما نفت ایران نفتی با بیش از 2 میلیون بشکه صادرات بود.»
سازدار ادامه می‌دهد: « از همین رو امیدوارم با مدیریت چنین شرایطی حداقل اثرات منفی –که قطعا بعد از این اقدام به وجود می‌آید- از
12 اردیبهشت به وجود آید. ما نیز کشوری نیستیم که یک شبه گرسنه بمانیم اما اثرات روانی می‌تواند به آمریکا در جهت مقاصدش کمک کند. تاکید می‌کنم ایران می‌تواند از طرق دیگری نفتش را بفروشد، تجربه جنگ هشت ساله بی خود نیست.البته این منوط به آن است که کارشناسان و اقتصاددانان متبحر ازاین پس زمام امور را دردست بگیرند وگرنه با این شرایط بدون تحریم هم ایران در بحران اقتصادی به سر خواهد برد.»

>جدی‌ترین اتفاق
ترامپ و آمریکا براساس فرضیه ظرفیت تولید نفت مازاد کافی در یک جای دیگر – مثل عربستان یا امارات – تلاش دارند تا بتوانند نفت ازدست‌رفته ایران را بدون افزایش نامطلوب قیمت نفت جبران کنند. فرصت شش ماهه اخیر برای این هشت کشور نیز زمانی برای این کنترل قیمت بود والبته آزمون و خطای این مسئله که امکان افزایش تولید نفت از سوی کشورهایی مثل عربستان برای جایگزینی نفت ایران وجود دارد یا نه.
علی رغم این با توجه به عدم ظرفیت لازم سعودی‌ها و اماراتی‌ها برای تولید نفت به میزان کافی، تجربیات ایران برای دورزدن تحریم‌ها در سال‌های مختلف، تبادلات اقتصادی بالای کشورها از جمله این هشت کشور با ایران، بعید است که در کوتاه مدت بازهم خواست
به صفر رساندن نفت ایران توسط آمریکا به عمل تبدیل شود. اما با این حال، بی‌تردید بعد از اقدام خصمانه ترامپ و قرار دادن نام سپاه در لیست تروریستی، پایان معافیت این هشت کشور از تحریم نفتی ایران، دومین اقدام ماجراجویانه آمریکا در سال جدید است که در آستانه وضع سومین دور تحریم‌های ترامپ علیه ایران - در
زمان سالگرد خروج آمریکا از برجام- می‌تواند چشم‌انداز سیاسی اقتصادی آینده ایران را
متفاوت تر از همه سال‌های گذشته و حتی دهه‌های اخیر کند.

جهش قیمت نفت برنت در پی لغو معافیت‌های تحریم نفت ایران
پس از اینکه آمریکا اعلام کرد معافیت تحریمی خرید نفت از ایران را تمدید نخواهد کرد و صادرات نفت ایران بیش از گذشته کاهش می‌یابد، قیمت نفت برنت ۷۴ دلاری شد. به گزارش مهر به نقل از رویترز، قیمت هر بشکه نفت خام برنت، بنچ‌مارک بین‌المللی نفت خام، جهش خود را به ۳.۳ درصد رساند و ۷۴.۳۱ دلار شد که بالاترین سطح آن از ۱ نوامبر تا کنون است. قیمت هر بشکه نفت خام تگزاس غرب آمریکا، دابلیوتی‌آی، جهش خود را به ۲.۹ درصد رساند و ۶۵.۸۷ دلار شد که بالاترین سطح آن از ۳۱ اکتبر تا کنون است.

سردار تنگسیری:‌ استفاده از تنگه هرمز برای ایران محدود شود، آن را خواهیم بست
فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: تنگه هرمز طبق قوانین بین‌المللی یک گذرگاه دریایی است و اگر از استفاده از آن منع شویم، آن را خواهیم‌بست. به گزارش تسنیم، دریادار «علیرضا تنگسیری» فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گفت‌وگو با العالم، با ابراز اینکه دفاع از انقلاب اسلامی ایران حد و مرز ندارد و سپاه پاسداران برای دفاع از انقلاب اسلامی تاسیس شده، اظهار کرد: تغییر فرمانده کل سپاه کوچکترین ارتباطی با تصمیم اخیر آمریکا نداشته است. دریادار تنگسیری با بیان اینکه دشمنی آمریکا با ایران به حمایت کامل واشنگتن از رژیم صهیونیستی بازمی‌گردد، درباره تهدید آمریکا علیه ایران مبنی بر تحریم نفتی یادآور شد: تنگه هرمز طبق قوانین بین‌المللی یک گذرگاه دریایی است و اگر از استفاده از آن منع شویم، آن را خواهیم بست.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
ناکامی گناه مبهم فرشته! (خراسان) حباب «ریزپرنده- غول‌رسانه» ترکید! (جوان) صد رحمت به توپ میرزا آقاسی!(یادداشت روز) (کيهان) اسرائیل دوباره تحقیر شد (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
اقدام آمریکا و بودجه نماینده مجلس: سفرهای خارجی نمایندگان بی‌ضابطه است تشکیل کمیته تهاتر میان ایران و پاکستان روابط ایران و پاکستان بر خلاف میل دشمنان آن باید تقویت شود ورود آمریکا به فاز بازی خطرناک اصلاح‌طلبی گرفتار اصلاح‌طلبان مصنوعی اختلاف سلمان - بن سلمان انحرافی است! مردم اوکراین آزادانه از کنار یک چهره سیاسی شناخته شده گذشتند و به یک کمدین رای دادند فروش BMW‌های میلیاردی در عرض سه ساعت اصلاح‌طلبان به دنبال مشارکت مشروط هستند نه تحریم انتخابات این زن همیشه صف شکن است زنگ خطر گسست نسل‌ها احتمال نابودی یکی از زیباترین باغ‌های ایران چرا زحمت کشیدید چرا بیشتر ندادید؟! چرا کمپین « نه به خرید» کار ساز نیست؟ درباره اعتراف ضرغامی در فراق مرحوم حاج صدر الله رستمی اقدام آمریکا و بودجه