مخالفت مشتریان نفتی با تصمیم آمریکا

آرمان- سوسن یحیی‌پور: در شرایطی سال 97 به پایان رسید که به‌عنوان سالی فراموش نشدنی برای اقتصاد ایران در اذهان عموم مردم باقی می‌ماند. در این سال، اقتصاد از دو سو مورد هدف قرار گرفت؛ التهابات ارزی و بازگشت تحریم‌های آمریکا. دونالد ترامپ اردیبهشت‌ماه سال گذشته در اقدامی یکجانبه و در شرایطی که جامعه بین‌المللی تبعات تصمیم او را هشدار داده بود، از توافق هسته‌ای برجام خارج و پس از آن طی سخنانی مشتریان نفتی ایران را تهدید کرد که اگر خرید نفت ایران را ادامه دهند، آنها را تحریم خواهد کرد. او همچنین هدف اصلی خود را به صفر رساندن صادرات نفت ایران اعلام کرد که کارشناسان نفتی آن را بلوف جدید رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا دانستند. درنهایت، قرار شد تا سیزدهم آبان‌ماه دور دوم تحریم‌های آمریکا آغاز شود و این بار نوک پیمان به سمت تحریم صنعت نفت ایران نشانه رفت. اما درست دو روز قبل از اجرای این تصمیم، دولتمردان آمریکایی تصمیمی را اعلام کردند که می‌توان آن را به‌نوعی عقب‌نشینی از سیاست‌های غیرمنطقی و هیجان‌زده قبلی تعبیر کرد. بلومبرگ یازدهم آبان‌ماه با استناد به گفته یکی از مقامات آمریکایی خبر داد که «دولت آمریکا موافقت کرده که به هشت کشور از جمله متحدان نزدیک خود مانند کره جنوبی و ژاپن و همین طور هند اجازه دهد که پس از اعمال دور دوم تحریم‌ها بر ایران در هفته آینده، به خرید نفت از ایران ادامه دهند.» به تدریج، با نزدیک‌شدن به زمان پایان‌یافتن مهلت شش‌ماهه آمریکا برای مشتریان نفت ایران، بازی روانی مقامات آمریکایی نیز آغاز شد و برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در این زمینه به خبرنگاران اعلام کرد که برای دستیابی به هدف «صفر کردن همه صادرات نفت ایران»، شرایط بازار نفت در سال جاری میلادی بهتر از سال ۲۰۱۸ میلادی است. بازی آمریکایی‌ها با عبارت «معافیت‌ از تحریم‌های نفتی» ادامه پیدا کرد تا اینکه روز گذشته مشخص شد که آنها هنوز قصد ندارند به واقعیت بازار تن دهند. طی هفته‌های اخیر، مطالب مختلفی در تحلیل رفتار آمریکایی‌ها درباره تمدید معافیت‌های نفتی منتشر شد که در عمده این مطالب لغو کل معافیت‌های نفتی اقدامی دور از واقعیت‌های بازار جهانی نفت تعبیر می‌شد. چراکه صاحب نظران اقتصادی بر این باور بودند که ترامپ نمی‌تواند ریسک نابسامانی بازار نفت را بپذیرد و خود را درگیر پدیده جدیدی سازد. دیگر اینکه به صفر رساندن صادرات نفت ایران رویایی تعبیر نشدنی است، چون ایران مسیرهای متعددی را به این منظور تعریف کرده است. اما خبرهایی که دیروز منتشر شد نشان داد سیاستمداران آمریکایی کماکان بر بلوف نفتی خود پافشاری می‌کنند؛ بلوفی که تبعاتی برای بازارهای جهانی نفت خواهد داشت. به گونه‌ای که پیش از این خبرگزاری رویترز نوشته بود: «پالایشگاه‌های نفت اروپا هزینه تحریم‌های آمریکا علیه ایران و ونزوئلا را می‌پردازند.» در همین راستا، صبح روز گذشته و پیش از اعلام رسمی لغو معافیت‌های نفتی، خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز در گزارشی نوشت: «در حالی که یک منبع آگاه مدعی شده که واشنگتن قصد ندارد معافیت‌های تحریمی ایران را تمدید کند، قیمت نفت روز دوشنبه دو درصد افزایش داشت و به بالاترین رقم از نوامبر 2018 رسید. بر اساس این گزارش، قیمت هر بشکه نفت برنت صبح دیروز با 5/2 درصد افزایش نسبت به رقم پایانی جلسه قبل به 73 دلار و 89 سنت رسید که از نوامبر 2018 تاکنون بی‌سابقه بوده است.» همچنین، پس از اعلام آمریکا مبنی بر عدم تمدید معافیت تحریمی خرید نفت از ایران، قیمت نفت برنت ۷۴ دلاری شد. بدین ترتیب، قیمت هر بشکه نفت خام برنت جهش دیروز خود را به 3/3 درصد رساند و 31/74 دلار شد که بالاترین سطح آن از یکم نوامبر بود. افزون بر این، فارس از ایندیا اکسپرس خبر داد که «خبر لغو معافیت‌ تحریم خرید نفت ایران روپیه را پایین کشید.»
بیانیه کاخ سفید
واشنگتن‌پست روز گذشته نوشت: کاخ سفید در اعلامیه‌ای اطلاع داد که ایالات متحده معافیت از تحریم‌های نفتی هشت کشور را تمدید نخواهد کرد. در بیانیه کاخ سفید آمده است: «دونالد ترامپ تصمیم گرفته است که معافیت‌های نفتی را که در اوایل ماه مهر منقضی می‌شود را تمدید نکند. این تصمیم برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران اتخاذ شده است تا نظام جمهوری اسلامی اصلی‌ترین منبع درآمدش را از دست دهد. ایالات متحده آمریکا به همراه عربستان سعودی و امارات متحده عربی، سه تولیدکننده بزرگ‌ انرژی و همچنین دوستان و شرکایمان متعهد شده‌ایم که بازار جهانی نفت را تامین کنیم. ما توافق کرده‌ایم که اقداماتی به‌موقع را اتخاذ کنیم تا در صورت حذف نفت ایران از بازار، تقاضای جهانی برآورده شود.» در ادامه این بیانیه آمده است: «دولت ترامپ و متحدانمان مصمم هستند تا کمپین فشار حداکثری علیه ایران را حفظ کنند و گسترش دهند تا فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده این کشور علیه آمریکا، شرکا و متحدانمان و صلح خاورمیانه پایان یابد.»
ادامه صفحه 13