روزنامه ابتکار
1398/02/02
به مناسبت هفته ملی سلامت، نگاه مردم به امکانات و نیازهای این حوزه بررسی شد سلامتی در کنار هم
گروه جامعه: می‌گویند «هیچ نعمتی برتر از سلامتی نیست». با این حال اگر ناخوشی عارض شد، «بیمار، تیمار می‌خواهد» و دکتر و دوا. آخر اگر «شفا بایدت داروی تلخ نوش»، البته به شرطی که «نوشداروی بعد از مرگ سهراب» نشود. برای رسیدن به صحت باید صبر داشت، چرا که «مرض کوه کوه می‌آید و مو مو می‌رود». شاید همین بهترین دلیل باشد که اصول بهداشتی و پیشگیرانه را رعایت کنیم تا اصلا دچار بیماری نشویم. هرچه نباشد «عقل سالم در بدن سالم است» و تا بدن‌تان سالم است به این چیزها فکر کنید.یکم تا هفتم اردیبهشت ماه در ایران به عنوان «هفته ملی سلامت» نامگذاری شده است. وسط این همه ضرب‌المثل‌های ایرانی و البته تاکیدهای بزرگان دینی و مذهبی در حوزه بهداشت و سلامت، اینکه باز هم نیاز به تعیین چنین هفته‌ای برای یادآوری اهمیت سلامت وجود دارد، نشان از میزان مهم بودن اشاره به آن هم برای مردم و هم برای مسئولان است. در حالی که این هفته اغلب سرشار از مصاحبه‌ها و گفتارهای مسئولان حوزه سلامت در گزارش عملکرد، وضعیت و کمبودهای بخش سلامت است، شاید بد نباشد از آنجا که میان‌وند «ملی» بر عنوان این هفته قرار داد، به این موضوع از نگاه «ملت» هم نظری بیفکنیم؛ اینکه به نظر مردم وضعیت سلامت در جامعه چگونه است، چه خدماتی انجام شده، چه مشکلاتی وجود دارد و حتی چه کار باید کرد؟
راه‌هایی برای دسترسی عادلانه همگانی به سلامت
دسترسی عادلانه به خدمات سلامت با استاندارد بالا محور اصلی شعارها و برنامه‌های جهانی سلامت در جهان است. تمرکز کمپین هفته سلامت بر عدالت و همبستگی و بالا بردن استاندارد سلامت برای همه نیز از طریق رفع شکاف و بی‌عدالتی در ارائه خدمات بهداشتی و جلوگیری از جا ماندن افراد از دریافت این خدمات محقق میشود. شعار روز جهانی سلامت و به تبع آن هفته سلامت امسال نیز «مراقبت‌های بهداشتی اولیه، راهی به سوی پوشش همگانی سلامت» انتخاب شده است. اما وضعیت دسترسی ایرانی‌ها به خدمات سلامت چگونه است؟ علی، 34 ساله که در یک مرکز مردم‌نهاد در حوزه اجتماعی فعالیت می‌کند، دراین‌باره می‌گوید: «واقعیت این جاست که گستردگی خدمات سلامت در جامعه، نه فقط در ایران که در هیچ کجای جهان عادلانه نیست. طبیعتا کیفیت خدمات سلامت ارتباط مستقیمی با توان مالی افراد جامعه دارد. موضوع فقط امکانات بهداشتی و درمانی هم نیست. تغذیه مناسب به عنوان یکی از اصلی‌ترین موضوعات در بحث سلامتی، اگر در قشر مرفه جامعه با ناآگاهی یا بی‌توجهی رعایت نشود، در قشر کم‌برخوردار حتی در صورت وجود آگاهی، مسئله امکان مالی تامین آن وجود دارد. همین باعث میشود که بحث عدالت در حوزه سلامت، گسترده‌تر از آنچه در وهله اول به نظر می‌رسد باشد». وی اضافه می‌کند: «شاید ارائه خدمات از سوی دولت‌ها یا فعالیت‌های داوطلبانه و سازمان‌های مردم‌نهاد هم نتواند واقعا این عدالت را برقرار کند، اما حداقل می‌تواند شکاف سلامتی را کاهش دهد. حتی در کشورهای توسعه‌یافته نیز چنین کارهایی انجام میشود و طبیعی است که در کشوری در حال توسعه مثل ایران نیز چنین اقداماتی در سطح وسیع‌تر و میزان بیشتر نیاز باشد». علی تاکید می‌کند: «باید پذیرفت که به دلایل گوناگونی از جمله رشد تعداد باسوادان و دانش‌آموختگان، درک اهمیت سلامت هر فرد بر سلامت جامعه، وجود شبکه‌های اجتماعی و انتشار و بازتاب سریع هر کمبودی از جمله در حوزه سلامت و تحت تاثیر قرار گرفتن دولت‌ها از آن و... وضعیت آگاهی و اطلاع درباره نیازها و کمبودهای سلامت بهتر شده و در نتیجه اقداماتی که انجام شده هم بیشتر شده‌اند. گسترش ساخت بیمارستان‌ها، خدمات بیمه‌ای مثل بیمه ایرانیان و توجه به پیش‌نیازهای سلامتی از جمله مواردی است که در جامعه می‌بینیم. با این حال هنوز سرانه‌های سلامت در ایران با ایده‌آل فاصله زیادی دارند و هنوز عده زیادی از پایه‌ای‌ترین نیازهای این حوزه غیربرخوردار یا کم‌برخوردارند. با این حال نگاه واقع‌بینانه نباید به اتوپیای حذف این مسائل معطوف باشد و مثلا می‌تواند به نسبت بودجه‌ها و عملکردهای این حوزه در مقایسه با موضوعاتی با اولویت‌های پایین‌تر نگاه کند و نسبت به آن ابراز حساسیت کند».
همه با هم برای سلامت همه
مینا، 41 ساله و خانه‌دار نیز دراین‌باره می‌گوید: «فکر می‌کنم مهم‌ترین کاری که بتوان در این زمینه انجام داد، ارزان کردن و حتی رایگان کردن خدمات بهداشتی و درمانی است. در حال حاضر گاهی یک بیماری قابل درمان هم می‌تواند یک خانواده متوسط را به مرز ورشکستگی بکشاند». او ادامه می‌دهد: «به نظرم این کار فقط با کمک دولت و خیرین ممکن میشود. به هر حال شاید همه ما آشنایان پزشک داشته باشیم و می‌دانیم که هم آموزش کادر پزشکی و درمانی و هم هزینه‌های این مراکز بالا است و به هر حال وضعیت اقتصادی روی افزایش هزینه‌های آن‌ها هم تاثیر می‌گذارد. در نتیجه چاره‌ای جز تامین هزینه‌ها از راه‌هایی که گفتم نیست». این شهروند اضافه می‌کند: «البته مردم هم باید هوای همدیگر را داشته باشند. هم انتقال آموزش‌های سلامت به یکدیگر البته با تکیه بر منابع معتبر و نه چیزهایی که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست میشود و هم کمک به همدیگر در هنگام سختی‌ها که بیماری هم جزو آن است».
سلامت و احساس مسئولیت همگانی
مهرزاد، 23 ساله و دانشجوی پزشکی هم در این زمینه معتقد است: «بحث سلامت را می‌توان از ابعاد گوناگونی طبقه‌بندی کرد و برای هر بخش اقداماتی لازم است. مثلا حفظ سلامتی و درمان دو مقوله مربوط به قبل و بعد از بیماری هستند. یا دسترسی و هزینه‌ها در این دو بخش هم موضوع دیگری است که باید به آن جداگانه نگاه کرد. آموزش عمومی در حوزه سلامت و آموزش تخصصی کادر پزشکی و درمانی هم مقوله‌های جداگانه‌ای هستند. به نظرم در همه این زمینه‌ها کارهای زیادی انجام شده و میشود، اما هر چقدر هم کار کنیم، کم است». وی اضافه کرد: «در عین حال باید گفت که هر چند دولت در این زمینه نقش مهمی دارد، اما نقش مردم هم در این زمینه کم اهمیت نیست. همان طور که علاوه بر گذاشتن قواعد و قوانین راهنمایی و رانندگی یا زیرساخت‌های مناسب راه و علائم راهنمایی مهم هستند و رعایت شدن قانون از سوی مردم هم مهم است، در حوزه سلامت هم در کنار تهیه زیرساخت‌های این حوزه، رعایت اصول مربوط به آن از سوی مردم هم مهم خواهد بود. مثلا در بحث آموزش که ما درگیر هستیم، هم امکانات آموزشی مهم است، هم تدریس استاد و هم تلاش خود دانشجویی که قرار است پزشک شود و سلامت مردم در دستانش است. تقلب کردن در امتحان موضوعی نیست که مستقیما به سلامت مربوط باشد، اما وقتی یک دانشجوی پزشکی تقلب کند، مربوط میشود. در نتیجه باید همه به هر آنچه در بحث سلامت به طور مستقیم و غیرمستقیم مهم است، نگاه ویژه‌ای داشته باشند و هر کس در حد خود احساس مسئولیت کند».
سایر اخبار این روزنامه
ملکشاهی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس و نماینده کوهدشت لرستان در گفت‌وگو با «ابتکار» خبر داد
محمدرضا ستاری
آدرس غلط مبارزه با تروریسم
نخست وزیر پاکستان وارد ایران شد
الزامات و فرصت‌ها برای تحکیم همگرایی
در نیمه دوم خرداد ماه ممکن است شرایط تغییر کند؟
دلار در کانال 13 هزار تومان
بیش از 600 کشته و زخمی در هشت انفجار تروریستی
مراسم عید پاک در سریلانکا به خاک و خون کشیده شد
به مناسبت هفته ملی سلامت، نگاه مردم به امکانات و نیازهای این حوزه بررسی شد
سلامتی در کنار هم
آمار گردشگران ورودی و خروجی در سال ۹۷ اعلام شد
عراق؛ محبوب‌ترین مقصد گردشگری ایرانیان
بهروز غریب‌‌پور در گفت‌وگو با «ابتکار» به بهانه اجرای «اپرای عشق»:
امسال اپرای عروسکی آران را به ثبت می‌رسانم
با حکم فرمانده معظم کل قوا
سردار حسین سلامی به فرماندهی کل سپاه منصوب شد
در بازدید رئیس‌جمهوری از مناطق سیل‌زده مطرح شد
برنامه‌های بازسازی؛ بر مبنای تکرار سیل
بانوی پیشگام هنر مدرن ایران درگذشت
مهدویت؛ ترجمان نبوت
