گام دوم انقلاب و گام بلند جوانان

«گام دوم انقلاب» بیانگر حرکت جدید ایران در بستر جمهوری اسلامی است. این اصطلاح فارغ از بازه زمانی معین (یعنی آغاز دهه پنجم انقلاب) بر شاخص‌های معین که متاثر از شرایط حساس کشور هستند، شکل‌ یافته ‌است. به عبارت بهتر، حرکت ایران در بستر تاریخی نیازمند تحول و گسست‌هایی است که عمدتا ناشی از آسیب‌شناسی گذشته و نیازمندی‌های آینده خواهد بود. این اصطلاح نوعی تازگی، شادابی و در عین‌حال نگاه کارآمد در توسعه ایران را در خود متبلور کرده است. بر این اساس، مهم‌ترین شاخص‌های گام دوم انقلاب بر نیروی انسانی کارآمد، مدیریت پیشرفته، گسست از گذشته و توسعه پایدار را دربرمی‌گیرد. بی‌شک، نیروی انسانی کارآمد مهم‌ترین محور این گام است. نیروی انسانی کارآمد؛ یعنی اتکا بر تخصص‌گرایی، توانمندی و فعالیت خستگی‌ناپذیر در عرصه پیشرفت و توسعه کشور، به‌گونه‌ای که در تجمیع این مولفه‌ها بر علم‌گرایی، توان فردی و جسارت جهت پیشبرد اهداف و ایجاد تغییرات مطلوب اشاره دارد. جوانان مهم‌ترین جامعه هدف برای این گام هستند. جوانانی که با طی‌کردن مراحل مختلف علمی بر تخصص و دانش مسلط‌شده همان‌طور با تجربه تاریخی سختی‌ها، ایمان برای تغییر را در خود تقویت کرده‌اند و با بهره‌گیری از جسارت ناشی از جوانی زمینه تغییر و پیشرفت ایران را در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به ارمغان خواهند آورد. اگرچه تجربه همچنان به‌عنوان یک گنجینه برای پیشرفت مهم است، با این حال در تقابل میان محافظه‌کاری و توسعه‌گرایی بی‌تردید این جوانان تحول‌خواه خواهند بود که امکان تغییر و توسعه را در جامعه‌ای چون ایران که بار سنگین محافظه‌کاری ناشی از مدیران سنتی را به دوش می‌کشد به سرانجام می‌رسانند. پس گام دوم انقلاب به‌روشنی بر حرکت جوانان در عرصه‌های مدیریتی، اجرایی و قانونگذاری اشاره دارد که چشم‌انداز توسعه و تغییر برای پیشرفت را ترسیم خواهند کرد، به‌گونه‌ای که در حوزه نیروی انسانی کارآمد سه مولفه، ایمان به توسعه، توانمندی و جسارت برای تغییر سه پیکان اصلی در این حرکت ملی برای پیشرفت ایران هستند. تاریخ نیز به‌خوبی بیانگر این نکته است که در صورت هم‌افزایی این سه مولفه می‌توان شاهد، پیشرفت و توسعه در جامعه بود. از طرفی دیگر، مدیریت پیشرفته براساس علم‌گرایی قرارگرفته و نمودهای سنتی مدیریت که در برهه‌هایی زمینه‌های فساد و رانت را ممکن است تولید کند، برطرف می‌شود. مدیریت پیشرفته یعنی برنامه‌ریزی و سیاستگذاری توام با نظامداری، دقت، کنترل و شفافیت که بسترساز اعتماد و تبعیت در برابر قانون برای پیشرفت است. جوانان دانش‌آموخته و تخصص‌یافته مهم‌ترین منبع مدیریت پیشرفته برای تعالی و توسعه ایران هستند که در برخی از گذرگاه‌های ناکارآمدی به حاشیه رانده‌شده و این عمل آسیب‌های جبران‌ناپذیری را بر جامعه و توسعه وارد ساخته است. گسست از گذشته به معنای آسیب‌شناسی و برنامه‌ریزی مدرن در راستای بهبود وضعیت اجتماعی است، به‌طوری که تجربه از گذشته و آسیب‌شناسی آن نیازمند رویکردی جدید در مسیر توسعه بوده و با فاصله‌گرفتن از اشتباهات گذشته بایستی، مسیر حرکت جدیدی را جهت برآورد خواست‌های اجتماعی شکل داد. این نوع گسست به‌طور مشخص بر نیروهای مدیریتی، رویکرد توسعه و سیاستگذاری نوین متمرکزاست. بی‌شک جامعه جوان و متخصص ایران دارای این ظرفیت مدیریتی پیشرفته در ابعاد مختلف بوده و شیوه به‌کارگیری آنان در آینده مهم‌ترین گذر برای گام دوم انقلاب است. در نهایت اینکه مجموعه این شاخص‌ها تولید‌کننده توسعه پایدار و حرکت انقلاب به‌سمت پیشرفت و توسعه است. به سخن دیگر، توسعه پایدار در آینده ایران تابعی از جوان‌گرایی، تخصص‌گرایی و ایمان برای تغییر به‌نفع جامعه ایران خواهد بود. بنابراین، گام دوم انقلاب به‌معنای گام بلند جوانان برای تغییر و توسعه در ایران خواهد بود که نیازمند حضور هرچه بیشتر جوانان در عرصه‌های مختلف و حمایت جامعه برای پیشبرد اهداف پیشرفت است.
* پژوهشگر پسادکتری علوم سیاسی