کاهش تنش در ادلب محور رایزنی‌های ظریف

سفر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به دمشق که با دعوت بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در سفر به تهران صورت گرفت، انجام شده است. اهمیت این سفر در آن است که دو کشور ایران و سوریه روابط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند و تهران-دمشق هم‌پیمانان استراتژیک منطقه‌ای هستند. همچنین سفر دکتر ظریف به ترکیه در راستای همکاری‌های تهران-استانبول و رایزنی‌ها و مذاکرات دیپلماتیک به منظور کنترل منطقه و کاهش تنش در ادلب صورت می‌گیرد. سفرهای این چنینی برای هماهنگی هر چه بیشتر میان دو کشور صورت می‌پذیرد، اما شاید نکته‌ای که تا حدودی سفر وزیر امور خارجه کشورمان را حداقل از نظر رسانه‌ای از اهمیت بیشتری برخوردار می‌سازد، حواشی است که در جریان سفر بشار اسد به تهران با مساله استعفای دکتر ظریف پیش آمد. اما واقعیت آن است که سفر کنونی دکتر ظریف سوءتفاهم‌های گذشته را برطرف کرده و هماهنگی‌های ایران و سوریه بر اساس تحولاتی که به‌وقوع پیوسته را تا حدودی چارچوب‌بندی می‌کند. همچنین با توجه به نتایج انتخابات در سرزمین‌های اشغالی و تکلیف نیروهای کاهش تنش در ادلب که در آن منطقه مستشاران ایرانی و نیروهای روسی قرار دارند باید روشن شده و توافقات عملیاتی شود. بنابراین به نظر می‌رسد سفر وزیر امورخارجه کشورمان به سوریه و ترکیه تعیین تکلیف برنامه آینده حامیان دولت سوریه نسبت به ادلب و هماهنگی‌های فیمابین منطقه‌ای است. نکته دیگر حائز اهمیت در این سفر این است که ایالات متحده آمریکا صراحتا اعلام کرده است که جولان متعلق به اسرائیل است. هماهنگی دو کشور در سطح منطقه برای مقابله با رفتارهای فراقانونی آمریکا نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. همچنین یکی دیگر از مسائل و مذاکرات فیمابین مساله کرانه باختری است، در انتخاباتی که در سرزمین‌های اشغالی انجام شد نتانیاهو در تبلیغات انتخاباتی مساله ضمیمه‌سازی بخشی از کرانه باختری به رژیم صهیونیستی را مطرح کرده که قطعا چنین رفتاری نه تنها می‌تواند موجب نقض مقررات بین‌المللی که زیر پا گذاشتن مهم‌ترین اصل بسیاری از توافقنامه‌ها و نقض قطعنامه‌هایی از جمله 242 و 338 و بیش از 20 توافقنامه دیگر شورای امنیت سازمان ملل متحد باشد. بنابراین رایزنی‌های دکتر ظریف در دمشق و استانبول ارتباط مستقیم با پرونده تروریسم، بازسازی سوریه و همچنین تحولات سرزمین‌های اشغالی و اقدامات فراقانونی رژیم صهیونیستی دارد. روابط ایران سوریه روابطی راهبردی و بسیار نزدیک است، به گونه‌ای که در طول چهار دهه گذشته این روابط در بالاترین سطح بوده است. ملت ایران هیچ‌گاه فراموش نخواهد کرد زمانی که صدام جنگ را به ملت ایران تحمیل کرد حافظ اسد پدر رئیس‌جمهور فعلی سوریه به نفع ایران موضع گرفت. همچنین زمانی که تروریسم تکفیری کشور سوریه را مورد هجمه قرار داد متقابلا جمهوری اسلامی ایران به سوریه کمک کرد تا دولت این کشور این دوران گذار را پشت سر گذارد. همچنین موضوع فلسطین هم یکی از وجوه اشتراک میان ایران و سوریه است. این مساله نیز به خوبی نشان می‌دهد که روابط تهران-دمشق دارای سطوح متعدد و انطباق دو کشور در بسیاری از مواضع منطقه‌ای و بین‌المللی است.
* تحلیلگر مسائل خاورمیانه