روزنامه ابتکار
1398/01/29
«ابتکار» پیامدهای قطع همکاری روسیه با ناتو در پیوند با سایر کمشکش‌های موجود را بررسی می‌کند
شمارش معکوس برای جنگ سرد جدیدگروه ایران و جهان - تقریباً سه روز قبل الکساندر گروشکو معاون وزیر خارجه روسیه که نماینده دائم این کشور در ناتو نیز هست، از قطع کامل همکاری مسکو با این سازمان خبر داد و گفت: ناتو دیگر رویکرد مثبتی نسبت به روابط با روسیه ندارد و وضعیت کنونی بازتاب وضعیت دوران جنگ سرد است. او همچنین نسبت به هرگونه اقدام ناتو نسبت به روسیه هشدار داد و تصریح کرد که امیدوارم این موضوع اتفاق نیفتد زیرا منجر به فاجعه‌ای انسانی خواهد شد که آمریکا و اروپا به خوبی نسبت به تبعات آن آگاهی دارند.
هر‌چند ناتو در سال 2014 و به موازات الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه، همکاری خود با روسیه را به حالت تعلیق در آورده بود، اما این اظهارات در پیوند با سایر مسائل موجود در عرصه جهانی میان قدرت‌های بین‌المللی می‌تواند بیانگر شروع یک مخاصمه گسترده و به نوعی جنگ سرد جدید تلقی شود.
نخست اینکه سال گذشته آمریکا به بهانه عدم انجام تعهدات مسکو درخصوص پیمان موشک‌های هسته‌ای میان‌برد موسوم به آی‌ان‌اف، از این پیمان خارج شد و معاقب آن در حالی که وزیر خارجه ایالات متحده اعلام کرد که حاضر است با روس‌ها بر سر توافقی جدید مذاکره کند، مسکو نیز در واکنش متقابل خروج خود از آی‌ان‌اف را اعلام کرد. این امر در ابتدا مورد حمایت کامل ناتو قرار گرفت، اما کشورهای اروپایی با نگرانی این مسئله را دنبال کرده و خواهان نرمش روسیه در قبال انجام تعهداتش درخصوص پیمان منع گسترش موشک‌های هسته‌ای میان برد بودند.
جنگ تجاری
این وضعیت در حالی به مسابقه تسلیحاتی هسته‌ای میان قدرت‌های بزرگ دامن می‌زند که از سوی دیگر ما شاهد یک واگرایی گسترده میان آمریکا و نظام بین‌الملل هستیم. آمریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ و در جهت شعار اول آمریکای او در حال بازی کردن با توافق‌های مهم بین‌المللی است. خروج از برجام، پیمان آب و هوایی پاریس، یونسکو و تهدید به قطع بودجه سازمان ملل، خروج از ناتو و تحت فشار قرار دادن متحدان سنتی به یک روند معمول در سیاست‌های واشنگتن بدل شده است. در این میان شروع جنگ تجاری گسترده میان آمریکا با اروپا و چین، این بار به گفته کارشناسان نوید نوعی مقابله جهانی با یارکشی متفاوت از جنگ سرد اول را می‌دهد چراکه پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان در جنگ تجاری میان چین و آمریکا و هر چند که فعلاً بازی تعرفه‌های میان دو کشور به حالت تعلیق درآمده، اما هر لحظه می‌تواند مانند آتشی زیر خاکستر زبانه بکشد.
از سوی دیگر برخی تحلیلگران معتقدند به موازات توافق میان آمریکا و چین در جنگ تجاری، ایالات متحده قصد دارد یک جنگ تعرفه تمام عیار دیگر را با اروپا آغاز کند. به گفته همین تحلیلگران اروپا، چین و روسیه می‌دانند که به تنهایی شاید قادر به مقابله با آمریکا نیستند، اما در صورت متحد شدن می‌توانند واشنگتن را به عقب‌نشینی وادار کنند؛ امری که زمزمه‌های آن اکنون در سفرهای مقامات چینی به اروپا آغاز شده است. در نتیجه ممکن است این جنگ تجاری با ترکیبی متفاوت‌تر از گذشته در عرصه جهانی شروع شود.
خاورمیانه و تلاش برای نظم جدید
به خصوص اینکه فراتر از تجارت و اقتصاد، این هم آوردی جهانی در مناطق حیاتی در پیوند با نظم جهانی نیز جریان دارد. یکی از این مناطق حیاتی خاورمیانه است، جایی که تحولات آن نشان دهنده نوعی همگرایی میان اروپا و روسیه در برابر آمریکا است. روسیه پس از فروپاشی شوروی اکنون بار دیگر به عرصه جهانی بازگشته، با این تفاوت که این بار از یک سیاست خارجی غیر ایدئولوژیک و انعطاف‌پذیر پیروی می‌کند. آنها با استقرار در بندر طرطوس سوریه و توافقی که با این کشور داشتند، نشان دادند که آمده‌اند تا در خاورمیانه بمانند. از سوی دیگر اروپا نیز به طور سنتی خواستار حفظ خاورمیانه در سبد نفوذش است و در مقابل، تلاش‌های آمریکا در منطقه به خصوص اعمال فشار برای گرفتن ابتکار عمل در مسئله سرزمین‌های اشغالی می‌تواند منجر به یک رویارویی تمام عیار میان اروپا و روسیه از یک سو و ایالات متحده از سوی دیگر بر سر استقرار نظم جدید در خاورمیانه باشد. این امر در حالی جدی‌تر میشود که بدانیم چند روز قبل جمع کثیری از سیاستمداران سابق و فعلی اروپا طی نامه‌ای به فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی این اتحادیه ضمن ابراز نگرانی از نقشه آمریکا در این مورد، تصریح کرده بودند: ما به لحظه‌ای بحرانی در خاورمیانه و همچنین در اروپا نزدیک شده‌ایم. گزینه برتر اروپا در حل معضل خاورمیانه همکاری با آمریکا است، ولی زمانی که منافع حیاتی و ارزش‌های بنیادی ما به بازی گرفته شود، ما باید راه مستقل خود را پیش گیریم. در همین راستا به گفته ناظران هر چند جنگ سرد نزدیک به سه دهه است که پایان یافته اما آثار آن همچنان در عرصه جهانی وجود دارد و همین اثروجودی باعث شده تا مناسبات قدرت جهانی به گونه‌ای دیگر و احتمالاً ترکیبی متفاوت‌تر، آتش جنگ سرد جدیدی را بیفروزد.
سایر اخبار این روزنامه
برخی از ناشران و کتابفروشان از دلایل عدم شرکت در سی‌ودومین نمایشگاه کتاب گفتند
به نمایشگاه کتاب نمی‌آییم
محمدرضا ستاری
آنچه اروپا از ایران می‌خواهد
بانک مرکزی با واردات کالا به جای انتقال ارز موافقت کرد
راهی برای بازگشت ارزش ارز
«ابتکار» پیامدهای قطع همکاری روسیه با ناتو در پیوند با سایر کمشکش‌های موجود را بررسی می‌کند
به مناسبت همزمانی روز جوان و روز ارتش، ارتباط این دو حوزه بررسی شد
جوانان در لباس پلنگی!
اهالی روستای سیل‌زده شیخیتر خوزستان با به دنیا آمدن یک نوزاد دلشاد شدند
«سارا» دختر سیلاب
قصه‌های «سیما» برای شب‌های «رمضان ۹۸»
از کشف حجاب تا دلدادگی
آیا سمپاشی بهترین راه مبارزه با ملخ‌هایی است که از عربستان به سوی ایران می‌آیند؟
رهبر انقلاب اسلامی در دیدارفرماندهان ارتش و نیروی زمینی:
از هرکاری که دشمن را جَری کند، پرهیز شود
رئیسجمهور در جلسه هیئت دولت:
با کمک هم خرابی‌های سیل را بهتر از گذشته خواهیم ساخت
حضور بانوان وزنه‌بردار ایرانی در مسابقات بین‌المللی
نامه مهم وزیر خارجه به همتایان خود در جهان
همه دولتها برای جلوگیری از اقدام یکجانبه آمریکا باید دست به کار شوند
پارادوکس بن سلمان؛طلای سیاه و ژنرال حفتر
