روزنامه فرهیختگان
1398/01/29
رابطه مستقیم تولید ناخالص ملی با تحصیلات تکمیلی
با تقاضای اشتغال به تحصیل در مقطع فوقلیسانس و دکتری چه کنیم؟ این سوالی است که دغدغه مسئولان آموزش عالی شده است. برای پاسخ به آن نیز راهحلهای متفاوتی ارائه شده است. راحتترین پاسخی که متولیان آموزش عالی میدهند این است که باید مقابل این رشد ایستاده، از ایجاد رشتههای جدید جلوگیری کرد؛ و پاسخهایی از این دست. معاون آموزشی وزارت علوم بارها عنوان کرده است سالانه 100هزار فارغالتحصیل دکتری داریم که همه آنها را نمیتوان عضو هیاتعلمی کرد. با این استدلال نیمی از دانشگاههای کشور باید تعطیل شوند و ظرفیت پذیرش تحصیلات تکمیلی کاهش یابد. اما این سادهترین راهحل ممکن است و به نظر میرسد برای حل معضل بیکاری فارغالتحصیلان باید راهکار دیگری اتخاذ کرد. نگاهی به کشورهای پیشتاز در عرصه علم و فناوری نشان میدهد این کشورها نهتنها سیاستهای محدودیتزا را در آموزش عالی دنبال نمیکنند، بلکه برای پیشی گرفتن از رقبای خود بر تعداد دانشگاهها و دانشجویان تحصیلات تکمیلی افزودهاند. آمریکا که جزء بیشترین کشورهای دارای دانشگاه و دانشجوست، هنگامی که با رشد سیاست افزایش دانشجو در چین در سال 2005 مواجه شد، شیب فعالیت خود را افزایش داد. اما این کشورها با این تعداد از فارغالتحصیلان خود چه میکنند؟ راهحل در اقتصاد وابسته به دانشگاه نهفته است. آلمان با جمعیتی برابر ایران و وسعتی حدود یک چهارم کشورمان و بیآنکه برخوردار از منابع طبیعی نفت و گاز مثل ایران باشد، اقتصادی 10 برابر ایران دارد، با حدود 40 میلیون شاغل و این نکتهای است که متولیان سیاستگذاری به آن توجه نمیکنند و به جای آنکه مبتکر رونق اقتصادی وابسته به دانش باشند به فکر محدودیت در آموزش عالی هستند. ارتباط مستقیم GDP با رشد علمی اطلاعاتی که از سازمان یونسکو و با مطالعه حدود 15هزار دانشگاه در 1500 منطقه حاضر در 78 کشور جهان بهدست آمده، حکایت از افزایش شمار دانشگاهها در سراسر دنیا دارد که این افزایش بهطور مستقیم با رشد تولید سرانه ناخالص داخلی در ارتباط است. یافتهها حکایت از آن دارد که رشد دانشگاهها ارتباط مستقیمی با رشد سرانه تولید ناخالص داخلی دارد، بهطوری که 10درصد افزایش تعداد دانشگاهها در منطقه با 0.4 درصد افزایش بیشتر سرانه GDP مرتبط است. درواقع، ارتباط میان سرانه تولید ناخالص ملی و دانشگاهها با هزینههای مستقیم دانشگاهها و اعضای هیاتعلمی و دانشجویان ارتباط تنگاتنگی دارد. در سال 1900 میلادی، از صد نفر در دنیا تنها یک نفر وارد دانشگاه میشد اما در قرن بیستم، این میزان به یک نفر از بین هر پنج نفر افزایش یافت. از آن زمان، گسترش دانشگاههای دنیا روند روبهرشدی پیدا کردند و مقالات زیادی با موضوع سرمایههای انسانی و رشد منتشر شدند. اقتصاد ایران در قالب ترکیبی از برنامهریزیهای مرکزی، با مالکیت نفت، محصولات کشاورزی و تجارتهای خصوصی است و با توجه به دارا بودن 10 درصد ذخایر نفت و 15درصد ذخایر گاز بهعنوان ابرقدرت انرژی شناخته شده است. سرانه تولید ناخالص داخلی ایران به ارزش 430 میلیارد دلار در سال 2018 رسید که طبق ردهبندیهای صورتگرفته، هجدهمین کشور دنیا از نظر بالا بودن سرانه تولید ناخالص داخلی به شمار میرود. GDP را اگر در بخشهای جداگانه بررسی کنیم، 9.8 درصد از بخش کشاورزی، 35.9 درصد از بخش صنعت و 54.3 درصد هم از منابع خدماتی تامین میشود. به گزارش TradingEconomics، جمعیت ایران در سال 2019 به حدود 82 میلیون و 820 هزار نفر رسیده است و طبق آمارها، نرخ بیکاری در ایران از 12.20 درصد در سه ماهه سوم سال 2018 به 11.70 درصد در سهماهه چهارم سال 2018 کاهش یافته و در بالاترین حد در سال 2018 به 14.70 درصد رسیده است. این درحالی است که با توجه به تعداد جمعیت، قریب 23میلیون و 900 هزار نفر شاغل در ایران وجود دارند که در بالاترین مقدار تعداد آنها به 24میلیون نفر میرسد. با در نظر گرفتن این مساله که در حال حاضر، ایران با دارا بودن جمعیت بالایی از جوانان، کشور جوانی محسوب میشود، 28.30 درصد از جوانان کشور بیکار هستند که در بالاترین مقدار به 30.40 درصد میرسد. طبق آماری که در سال 2017 بهدست آمده، ایران در همه مقاطع تحصیلی حدود چهارمیلیون دانشجو داشته که نسبت به سالهای قبل افزایش یافته است.چین جمعیت در سال 2019 = بیش از یکمیلیارد و 420 میلیون و 62 هزار نفر
وسعت سرزمین = 9 میلیون کیلومترمربع
تعداد فارغالتحصیلان مقطع دکتری = حدود ۳۵ میلیون نفر
تعداد شاغلان = 92 درصد (یک میلیارد و سیصد میلیون)
نرخ بیکاری = 4 درصد
نرخ فارغالتحصیلان در تمام مقاطع تحصیلی = 8 میلیون نفر
نرخ تولید ناخالص داخلی = 13هزار میلیارد دلار ایران جمعیت در سال 2019 = بیش از 82 میلیون و 820هزار نفر
وسعت سرزمین = یکمیلیون و 648 کیلومتر مربع
نرخ بیکاری (سه ماهه چهارم 2018) = 11.70 درصد
تعداد فارغالتحصیلان دکتری= سالی ۲۰هزار نفر
تعداد دانشجویان کشور = حدود چهار میلیون
نرخ تولید ناخالص داخلی = 430 میلیارد دلار در سال 2018
تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در مقطع دکتری = 47 هزار نفر
تعداد دانشجویان بیکار تمام مقاطع تحصیلی = 18 درصد
تعداد شاغلان = ۲۴ میلیون نفر ایالات متحده آمریکا جمعیت در سال 2019 = بیش از 324 میلیون و 459 هزار نفر
وسعت سرزمین = 9 میلیون و 833 هزار و 520 کیلومتر مربع
تعداد کل دانشجویان در سال 2018 = 21 میلیون نفر
تعداد فارغالتحصیلان مقطع دکتری = 55 هزار دانشجو (2 درصد آمریکاییها)
تعداد اعضای هیاتعلمی = 1.54 میلیون نفر
نرخ بیکاری = 3.8 درصد - تعداد شاغلان = 153 میلیون نفر
نرخ فارغالتحصیلان بیکار در تمام مقاطع تحصیلی = 3.9 درصد
نرخ تولید ناخالص داخلی = 21 هزار میلیارد دلار
آلمان جمعیت در سال 2019 = بیش از 82 میلیون و 408هزار نفر
وسعت سرزمین = 357 هزار و 386 کیلومترمربع
تعداد کل دانشجویان در سال 2018 = دومیلیون و 800هزار نفر
تعداد فارغالتحصیلان مقطع دکتری = سالانه 25 هزار نفر
تعداد اعضای هیاتعلمی = 395 هزار نفر
نرخ بیکاری = 3.1 درصد
نرخ فارغالتحصیلان بیکار در تمام مقاطع تحصیلی = 2.5 درصد
نرخ تولید ناخالص داخلی = 4 هزار میلیارد دلار
تعداد شاغلان = 45 میلیون نفر (76 درصد)
سایر اخبار این روزنامه
هر کاری که دشمن را تقویت کند، غلط است
جزئیات جنگ ارزی فروردین ۹۸
کـــــــــارنامه ۵ هزار صفحهای دلار جــهانگیری
رابطه مستقیم تولید ناخالص ملی با تحصیلات تکمیلی
سایه و روشن جمعیت امام علی(ع)
پایان عصر پانعربیسم
سینمای ایران یا رختشورخانه آلکاپون
هر کاری که دشمن را تقویت کند، غلط است
سازمانهای مردمنهاد در سپهر حقوقی ایران