آیا جداسازی وزارت صنعت، معدن و تجارت در جهت منافع اقتصاد کشور است؟ در راه تفکیک بازرگانی و صنعت!

کیمیا نجفی
قرار است هفته آینده طرح تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت که یکی از جنجالی‌ترین طرح‌ها به شمار می‌رود بررسی شود. البته با پیشنهاد این طرح، مخالفان به صف شدند تا صدای خود را به گوش‌ها برسانند. آنها این تفکیک را به نفع بخش تجارت و بازرگانی دانسته و در مقابل حوزه تولید را در این جریان متضرر می‌دانند. مخالفان، این طرح را شکست‏خورده می‌بینند که هیچ ثمره‌ای برای اقتصاد نخواهد داشت.
این‌روزها طرح تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت تیتر خبرها شده است. قطعا این مسئله اگر به سمت پویایی بیشتر در حوزه تجارت و بازرگانی تمام شود می‌تواند به نفع اقتصاد کشور باشد. این در حالی‌ است که به گفته برخی از مخالفان این طرح، ادغام این دو وزارتخانه، زمینه را برای همگرایی این دو حوزه مهم و سرنوشت‌ساز حوزه اقتصاد فراهم کرده و این فرصت فراهم شده که تصمیمات این دو بخش، با نگاهی واحد و مبتنی‌بر هم‌‌افزایی تولید و تجارت و در خدمت منافع کلان اقتصاد کشور اتخاذ شود. اما در مقابل هم موافقان می‌گویند این تفکیک از لحاظ تئوری کار موفقی است و می‌تواند در بخش اقتصاد کلان سود‌آوری داشته باشد. حال باید منتظر ماند و دید که سرنوشت این تصمیم چه خواهد شد؟
محمدصادق مفتح، معاون ارتباطات و اطلاعات وزیر صنعت و تجارت با تاکید بر ضرورت تفکیک وزراتخانه و پیامدهای مثبت آن به «ابتکار» می‌گوید: فعالیت در بخش بازرگانی یک کار کاملا حرفه‌ای است، اما بحث تنظیم بازار را می‌توان یک کار کاملا علمی دانست، فرآیند چهار مولفه‌ واردات، صادرات، تولید و مصرف در هر زمان و هر کالایی از اهمیت بالایی برخوردا است و هنگامی که این چهار مولفه در کنار هم قرار می‌گیرند، قیمت معاملاتی آن کالا را مشخص می‌کنند. به عبارتی دیگر قیمت روز معاملاتی هر کالایی با بخشنامه تعیین نخواهد شد بلکه با تلاقی این چهار مولفه قیمت کالا را مشخص می‌شود.


وی می‌افزاید: این مسائل به سیاست‌های واردات، صادرات، پیش‌بینی تولید، پیش‌بینی مصرف کشور و مصارف مناسبتی مرتبط است و برخی از پارامترها بر روی مولفه مصرف تاثیر مستقیم دارد. در نظر گرفتن و هماهنگ شدن این مسائل یک کار کاملا علمی است. به عنوان مثال هماهنگ شدن قیمتی که در کف بازار معامله می‌شود باید در حد محدوده مطلوب مدیران کشور باشد. حال اگر این کار انجام نشود با بازرسی‌ و بگیرو‌ببند نمی‌توانیم این کار را پیش ببریم، ما در این زمینه تجربه 40 ساله داریم.
مفتح، بازرگانی را دارای اشکالاتی می‌بیند و در این‌باره می‌گوید: متاسفانه مقوله بازرگانی دچار یک عوام‌زدگی شده و یک نگاه غیرعلمی به آن می‌شود. برای حل مشکلات، این بخش نیازمند تجربه و تخصص است. متاسفانه با تشکیل وزرات صنعت‌، معدن و تجارت یک اَبَروزارتخانه‌ای تشکیل شده که در این میان مشکلات سه وزارتخانه کاملا به مسائل سیاست‌گذاری بازرگانی غلبه کرده و دولت غافل از سیاست‌گذاری در امر بازرگانی شده است، اما اگر در مقابل نگاه کنیم خواهیم دید که دولت به پررنگ‌‏کردن نقش تعزیراتی و برخورد با عوامل خرده‌فروشی که آخرین حلقه در بازار هستند پرداخته است. این برخوردها را می‌توان پر هزینه‌ترین و کم‌اثر‌ترین روش دانست.
معاون ارتباطات و اطلاعات وزیر صنعت و تجارت مشکلات موجود را در عدم یک وزارت بازرگانی می‌بیند و می‌گوید: تمام این مسائل ریشه در نداشتن یک وزارت بازرگانی دارد و غلبه مشکلات تولید بر مسائل روزمره‌ای که باید در بازرگانی مدنظر قرار گرفته شود مشکلات را دوچندان کرده است.
وی در ادامه می‌افزاید: به اعتقاد من این تفکیک از لحاظ تئوری می‌تواند کار موفقی باشد البته اگر قرار باشد بعد از تفکیک هم یک دیدِ علمی به این حوزه نداشته باشیم نتیجه‌ای نخواهد داشت.
مفتح با اشاره به مخالفان این طرح می‌گوید: شاید عده‌‌ای در این جریان نگران این هستند که بعد از تفکیک، نگاه یک سویه به بازار شود و مسائل تولیدکننده مدنظر قرار گرفته نشود. این نگرانی طبیعی است چون شواهدی در گذشته وجود دارد که وزرات بازرگانی خواسته با تکیه بر واردات تولید و قیمت‌های داخلی را سرکوب کند. این سیاست غلط است و من معتقدم مخالفان این طرح نگران این موضوع هستند. ما در مقاطعی با استفاده از چهار مولفه توانستیم بازار را مدیریت و کنترل کنیم و نباید در این‌باره نگران بود.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» سفر محمدجواد ظریف به سوریه را بررسی می‌کند مذاکرات برای فتح صلح جلال‌خو ‌ش چهره کارآمدی و اعتبار «ابتکار» از برنامه‌ اصلاح‌طلبان برای انتخابات آینده گزارش می‌دهد اصلاح‌طلبان در انتظار اصلاحات «ابتکار» از تصویب طرح دوفوریتی حمایت از سپاه گزارش می‌دهد گام نخست بهارستان در مقابله با آمریکا تغییر بافت جوانان جامعه، چه تغییری در نیازهای آنان و چالش‌های سیاستگذاران ایجاد می‌کند؟ آیا جداسازی وزارت صنعت، معدن و تجارت در جهت منافع اقتصاد کشور است؟ در راه تفکیک بازرگانی و صنعت! واشنگتن پست گزارش داد رد پای بن سلمان در جنگ داخلی لیبی شورای شهر تهران به جمعی از هنرمندان ایرانی ادای دین کرد از بلوار شجریان تا خیابان علی نصیریان سقف کلیسای 800 ساله فرانسه شاهکار گوتیک در آتش سوخت «گوژپشت» بی‏ «نوتردام» سخنگوی وزارت کشور خبر داد ارائه برنامه زمان‌بندی برگزاری انتخابات به شورای نگهبان «ناسیونالیسم عربی یا آنارشیسم غربی کلنل حفتر در لیبی» سونامی دیپلماسی غرب علیه ایران