حضور و مشاركت مردم؛ مهاركننده بحران‌ها

سیل از اواخر سال گذشته در دو استان شمالی کشور یعنی گلستان و مازندران راه افتاد. در فروردین سال جاری بارش‌های فراوان استان‌هاي ایلام؛ خوزستان؛ لرستان و کرمانشاه را نيز دستخوش سیلاب کرد. اوج بارش‌ها در نیمه اول فروردین در لرستان رخ داد و منجر به وقوع سیل ویرانگر شد. هزاران واحد مسکونی در شهرها و روستاهای این استان کاملا ویران و هزاران نفر بی خانمان گردیدند.
در نیمه دوم فروردین سیلاب به خوزستان رسید و ساکنان بسیاری از شهر و روستاهای این استان نیز در محاصره شدید سیل قرار گرفته و ده‌ها روستا زیر آب رفت. در کرمانشاه و ایلام و کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری نیز خساراتی وارد شد.
سیل با خود ویرانی می‌آورد. خانه‌ها را خراب؛ راه‌ها را تخریب؛ مزارع را نابود و تمامی دست رنج چندین ده ساله مردم مناطقی که با سیل مواجه هستند؛ خرد و خمیر كرده و آلبوم زيباي حاوي يادگاري‌هاي دوران زندگي را يا با خود می‌برد و يا در زير گِل و لاي مدفون می‌نمايد و براي هميشه دستيابي به آنها را غير ممكن می‌سازد. غم و درد و رنج ناشي از چنين وقايعي قابل وصف نيست و تنها آناني كه بدان گرفتار شده‌اند؛ آن را با تمام وجود درك می‌نمايند. به قول معروف: به دريا رفته می‌داند مصيبت‌هاي
 طوفان را.


در رابطه با بحراني كه در فروردين ماه؛ كشور را به خود درگير نمود؛ ذكر چند نكته ضروري است.
1- تامل در مناطقی که در مخاطره سيل قرار گرفته‌اند؛ نشان از گستره وسیع بحران رخ داده دارد. در اینکه در ارائه خدمات به موقع به برخی از نقاط آسیب دیده مشکلاتی وجود داشته است؛ تردیدی نیست. بازهم در این که هنوز تعداد قابل توجهی از هموطنان عزیز در محاصره سیلاب قرار دارند؛ بازهم شکی نیست.
2- بدیهی است آستانه تحمل آسیب دیدگان از چنین بحرانی بسیار پایین خواهد آمد و این موضوع مختص ایران نیز نمی‌باشد. ناراحتی؛ انتقاد و حتی اعتراض گرفتارشدگان و آسیب دیدگان از وقوع بحران اخیر به مدیران اجرایی و اعضای مدیریت بحران شهرستانها و استانهای درگیر؛ حق آنهاست زیرا تمامی مدیران و نهادها؛ شانی جز نوکری به مردم ندارند.
از این‌روست که وزیر کشور به استاندار خوزستان دستور می‌دهد تا بابت عصبانیتش در برخورد با يكي از اهالي محترم حميديه؛ عذرخواهی نماید. این یعنی تفسیر عملی تکریم ارباب رجوع؛ یعنی مقامات نوکران مردمند. يعني علي‌رغم فشار بسيار سنگين روحي و رواني بر مديران اجرايي؛ كساني كه رداي نوكري مردم را بر تن كرده‌اند؛ هر چند چندين شبانه روز درگير مشكلات و بي‌خوابي‌ها واسترس‌ها بوده‌اند؛ نبايد و نمی‌توانند در قبال ولي نعمت‌هاي خود كه همانا مردم هستند عصباني شوند. 
در مواقع بحران؛ مديران و خدمتگزاران بايد سنگ صبور مردم باشند.
3- از طرف دیگر نباید زحمات و تلاش‌های شبانه‌روزی مدیران و اعضای شورای هماهنگی مدیریت بحران استان‌ها و شهرستانها را نادیده گرفت. در مدت این بحران چه فراوان مدیران اعم از وزیر؛ استاندار؛ بخشدار؛ مدیران و روساي ادارات و سازمانها ومجموعه‌هاي عضو ستاد هماهنگي مدیریت بحران تا صبح نخوابیده و نمی‌خوابند و مشغول برنامه‌ریزی برای مهار و مقابله با بحران؛ امداد و نجات؛ اسكان اضطراري... بوده و هستند.
4- نیروهای مسلح جان برکف کشور اعم از سپاه؛ ارتش؛ نيروي انتظامي؛ بسيج؛ همچنین امدادگران عزیز هلال احمر؛ کادر زحمت کش بیمارستانها و مراکز درمانی؛ تلاشگران حوزه راهداری و حمل و نقل جاده‌ای؛ نيروهاي شرکت‌های خدمات رسان مانند آب و فاضلاب شهری و روستایی؛شرکت گاز؛ مخابرات؛ سازمان بهزيستي؛ سازمان‌هاي مردم نهاد؛ گروه‌هاي جهادي...  همه و همه پای کار بوده و هستند؛ به آنان خداقوت می‌گوييم. اين مهم در كنار اقدامات قابل تحسين مجموعه‌هاي نظامي؛ انتظامي و سربازان گمنام امام زمان(عج) براي برقراري امنيت پايدار؛ نبايد ناديده 
گرفته شود.
5- سازماندهی؛ اعزام؛ استقرار؛ تدارکات و پشتيباني؛ ايجاد هماهنگي و مدیریت این مجموعه دهها هزار نفری آن هم در اوج بحران و در زمانه‌اي که هر منطقه‌ای خواهان توجه به خود است؛ انصافا امری آسان نیست. مقامات اجرايي از رئيس جمهور گرفته تا معاون اول و وزاري دولت و استانداران دراين زمينه تلاش كرده‌اند. در ميان مقامات اجرايي؛ وزير كشور كه مسئوليت‌هاي وي فرابخشي تعريف شده است؛ نقشي اساسي در ساماندهي موضوع ايفا نمود.
6- درست است كه مشكلات اقتصادي و گرفتاري‌هاي معيشتي مردم؛ بيكاري جوانان و برخي از اقدامات دولت دوازدهم در عرصه‌هاي سياسي و نصب و انتصابات انتقاد بخشي از افكار عمومي را در پي داشته است اما انصاف حكم می‌كند تا همانگونه كه نسبت به ضعف عملكردها نقد داریم؛ اقدامات خوب و تلاش‌هاي شبانه‌روزي را نيز ناديده نگيريم. تنها نيمه خالي ليوان را نبينيم و نقاط مثبت در عملكردها را نيز بازگو نماييم.
7-  درهمان حالي كه جان بركفان سبز پوش سپاه در صحنه امداد و نجات و پيشگيري حضوري فداكارانه داشتند و براي كاهش آلام هم وطنانمان از شمال تا جنوب و جنوب غرب و غرب كشور لحظه‌اي آرام و قرار نداشتند؛ دولت آمريكا آنان را «تروريست» قلمداد كرد. حمايت همه جانبه و می‌شود گفت يكصدا و يكپارچه مردم ايران زمين از فرزندان رشيد پاسدار خود؛ تلخي‌هاي بحران را به شيريني وحدت وانسجام
 مبدل نمود.
8-  برخورد غير منصفانه صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران در عدم بازتاب به موقع ومناسب فعاليت‌هاي موثر؛ خالصانه و صادقانه نيروهاي ارتش جمهوري اسلامي ايران موضوعي است كه نمی‌توان براحتي از كنار آن گذشت. با مروري در فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي می‌توان انتقادات مردم از اين رويه ناصواب را كاملا دريافت نمود.
9- شاه بيت و برجسته‌ترين دست آوردي كه از دل بحران ويران كننده و مخرب سيل اواخر سال گذشته و اوايل سال جديد؛ به عنوان مشعلي فروزان و سرمايه‌اي گرانقدر و تمام ناشدني و قابل اتكا بيرون آمد؛ موضوع و اثرگذاري بي بديل حضور و مشاركت تمام كننده مردم در مهار بحران سيل است. ديدن صحنه‌هاي غير قابل وصف مردم وبه ويژه جوانان رشيدي كه سينه خود را سپر امواج خروشان آب كرده بودند؛ انتشار تصاوير و فيلم‌هاي خوشحال كننده حضور هزاران نفري زنان و مردان با غيرت لُر؛ عرب؛ كُرد؛ فارس؛ بختياري؛ تركمن؛ مازني؛ ترك و... در عرصه پيكار نابرابر با سيل؛ انسان را به ياد حماسه‌هاي ماندگار مردم اين سرزمين در دوران دفاع مقدس می‌اندازد.
حضور مردم فقط يدي نبود؛ اعطای يكصد ميليارد تومان تا زمان نوشته شدن اين سطور توسط ايرانيان هميشه متحد و آن هم تنها به حساب جمعيت هلال احمركشور كه بطور حتم با آنچه به حساب كميته امداد حضرت امام خميني(ره) واريز نموده اند و آنچه شخصا بدست آسيب ديدگان رسانيده‌اند و آنچه بصورت غير نقدي ارائه كرده‌اند؛ چندين برابر اين مبلغ خواهد شد؛ نشانه ديگري از كارآمدي مشاركت آگاهانه مردم در مديريت بحران
 اخير است.
10- مشاركت مردم؛ سرمايه‌اي جاودان؛ مستحكم و گنجينه‌اي گرانبهاست. پايداري و افزون نمودن اين سرمايه به اعتماد متقابل و باور قلبي به آن بستگي دارد. اميد آنكه براي توسعه سازماندهي شده اين حضور؛ شاهد تقويت روز افزون جايگاه سازمان‌هاي مردم نهاد در كشور باشيم.
نبايد فراموش كنيم كه فعالين فضاي مجازي و دست اندركاران رسانه‌هاي ديداري؛ شنيداري و نوشتاري با بازتاب به موقع و بدون سانسور وقايع و آنچه در مناطق درگير رخ داده بود؛ حساسيت لازم را درجامعه ايجاد كردند. بايد به اين عزيزان دست مريزاد گفت.
ان‌شاءالله در سايه تاكيدات لازم الاجراي رهبري؛ توجه جدي دولت در اختصاص تسهيلات مورد نياز؛ هماهنگي كامل قواي سه گانه در خدمات‌رساني به مردم سيل زده؛ تداوم همكاري و همراهي ساكنان شرافتمند مناطق سيل زده؛ كار و تلاش جهادي تمامي دست اندركاران؛ شاهد تسريع هرچه زودتر در امر بازسازي ويرانه‌ها و بازگشت مردم به زندگي 
عادي باشيم.