روزنامه خراسان
1398/01/24
راه دراز سودان برای آرامش
اعتراضات مردمی در سودان که از چهارماه پیش در واکنش به گرانی نان و سوخت آغاز شده بود، نوید این را می داد که موج دوم اعتراضات مردمی در کشور های عربی پس از هشت سال برای ایجاد اصلاحات دوباره کلید خورده است. اعتراضاتی که مرزهای این کشور را درنوردید و موج آن تا الجزایر هم رسید وبه برکناری و نامزدنشدن مجدد عبدالعزیز بوتفلیقه برای انتخابات ریاست جمهوری انجامید. پس ازاین رویداد بود که اعتراضات آرام شهروندان سودانی به اوج خود رسید و مطالبه آن ها از اعتراضات اقتصادی به ناکارآمدی و فساد دستگاه حاکم تغییری جدی کرد.اما سرعت در این تغییر مطالبات شاید یکی از عوامل اصلی چشم انداز مبهم و تا حدی ناامید کننده این اعتراضات باشد. چرا که مردم این کشور بدون کسب تجربه از اعتراضات هشت سال گذشته در حالی که برنامه و آلترناتیوی برای دولت البشیر نداشتند خواستار کناره گیری وی شدند. در این میان ارتش این کشور که در هفته منتهی به کودتا در مقابل حملات پلیس ضد شورش به مردم نقش «پلیس خوب» را بازی می کرد، قدرت را به یک باره در دست گرفت و با برکناری عمرالبشیر واعلام سه ماه وضعیت فوق العاده عملا انقلاب مردم را به حاشیه راند. آن هم در حالی که از یک سو مردم سرگرم کناره گیری البشیر و نه کل دستگاه حاکم بودند و از سوی دیگر چهار ماه اعتراض، دولت البشیر را در موضع ضعف قرار داده بود. دولتی که سه دهه پیش با حمایت اخوان المسلمین از ژنرال عمر البشیر، علیه صادق المهدی کودتا کرد و به قدرت رسید. در این مدت حکومت 30 ساله البشیر با چالش های بسیاری مواجه بود .در سال 2011 با برگزاری یک همهپرسی سودان جنوبی از سودان جدا شد. ریشه این جدایی به جنگهای داخلی این کشور باز می گشت. این موضوع سبب شد سودان 75 درصد از درآمدهای نفتی خود را از دست بدهد. وضعیتی که بر بحران های بی شمار دولت او افزود و عملا دست وی را در مقابل قدرت های منطقه ای و جهانی درازترکرد.
از طرفی، تحریم های اقتصادی از سوی آمریکا500 میلیارد دلار به کشور سودان آسیب زده است. با این که تحریم ها برداشته شده اما آثار آن درکوتاه مدت نشان داده نشد. طبق آمار رسمی اعلام شده بیکاری در کشور سودان 21 درصد است و آمار غیر رسمی میزان آن را 50 درصد نشان می دهد، همچنین تورم 70 درصدی گزارش شده است. این وضعیت اقتصادی ودرآمدی، منطق سیر چرخش های سیاسی عمر البشیر و حرکت های سینوسی عجیب او از منتهی الیه یک طیف به طیف دیگر طی سال های گذشته را با هدف جذب ودریافت کمک های مالی از این طیف ها نشان می دهد .عمر البشیر که با حمایت اخوانی ها بر سر کار آمده بود، برای سرپا نگه داشتن دولت، به کشورهای نفت خیز ضد اخوان حاشیه خلیج فارس، همچون عربستان و امارات نزدیک شد. سودان برای کسب درآمد چهار هزار سرباز به یمن اعزام کرد و از سویی عربستان وعده کمک های مالی به خارطوم داد . اما سعودی ها به دلیل تحمل هزینه های سنگین در جنگ یمن به وعده های خود عمل نکردند. البشیر هر چند به نظامهای کهنه عربی تعلق داشت، اما تفاوتهایی با آنها به ویژه در سیاست خارجی داشت. همین مسئله خارطوم را گاه و بیگاه در تعارض با بلوک عربی عربستان قرار میداد که در مسائل متعدد خود را نشان داد. هر چند بشیر در چند سال اخیر به ویژه پس از کودتا در مصر به این بلوک نزدیک شد، اما فاصله خود را تا حدودی حفظ کرد. فاصله ای که باعث رنجش محور ریاض ـ ابوظبی شده بود. سفر رئیس جمهور سودان به سوریه در دسامبر سال 2018 و دیدار با بشار اسد بر این نارضایتی افزود. اما ماجرا به همین جا ختم نشد. اواسط ماه ژانویه در حالی که یک ماه از اعتراضات می گذشت البشیر به قطر که با او اشتراکات اخوانی دارد سفر کرد. در این میان، نگاه سودان به سمت ترکیه و قطر برای کسب درآمد از جمله واگذاری جزیره«سواکن»هم نتیجه نداد و تنها سبب شد که خشم بیشتر سعودی ها برانگیخته شود.اگر چه هنوز به قوت نمی توان نقش خارجی در این کودتا را محتمل دانست اما حداقل سکوت ریاض در این تحولات بر سرعت حرکت ارتش که اکنون شاهد اوج گیری اعتراضات مردمی است و احتمال می داد سررشته امور از دستش خارج شود، برای برکناری البشیر افزود. بنابراین آن چه در این کشور روی داده انقلابی ناتمام بوده که نظامیان با موج سواری بر اعتراضات مردمی عمرالبشیر را از قدرت ساقط کردند و خود بر مسند قدرت نشستند. فارغ از صحت گفتار «شورای نظامی» که اعلام کرده تنها طی یک دوره گذار دو ساله عهدهدار مدیریت کشور خواهد بود، باید گفت ارتش تا هر مدتی که بخواهد قدرت را در دست داشته باشد، با همان چالش های البشیر روبه روست، چالش هایی که اکنون اعتراضات مردمی را هم باید به آن افزود.به نظر می رسد سودان هنوز تا رسیدن به ساحل آرامش راه درازی در پیش دارد.
سایر اخبار این روزنامه
ژنهای خوب در فیلمهای بد!
«حلالم کن» زیر تیغ!
اصولیترین شیوه نصیحت فرزند نوجوان
سودان و الجزایر در راه مصر!
سرنوشت «خانه نیما » از این به بعد مهم است
نظر یک روانشناس درباره رفتار مردم سیل زدهای که کمکها را نپذیرفتند
واکنش عجیب محیط زیست سبزوار به فیلم حیوان آزاری
راه دراز سودان برای آرامش
جعبه سیاه قیمت خودرو
کودتای ارتش برای مصادره انقلاب
پویش «اهل وفا» در 6 کشور گِل زدایی پلدختر توسط فاطمیون و استقرار موکب های عراقی
اندر تفرج های قبله عالم !
دومینوی فرونشست زمین در مشهد پس از بارشهای اخیر
حبس، شلاق و رد اموال، مجازات متهمان پرونده «اعتماد ایرانیان»
راننده اتوبوس مرگ، گواهینامه نداشت!
چهره نگاری از مرموزترین جرم کیهان