روزنامه جوان
1398/01/24
کودتا بازی ژنرالها علیه ژنرال البشیر
سرویس بین الملل جوان آنلاین: ارتش سودان روز پنج شنبه ژنرال عمر حسن احمد البشیر معروف به عمر البشیر، رئیسجمهور سودان را از کار برکنار کرد. حوالی غروب روز پنج شنبه بود که «عوض بن عوف» وزیر دفاع سودان با حضور مقابل دوربینها اعلام کرد که دوران حکومت «عمر البشیر» به پایان رسیده و او دیگر رئیسجمهور سودان نیست. ساعاتی قبل از اعلام برکناری عمرالبشیر که سیامین سال حکومت خود را سپری میکرد، سران چهار نهاد امنیتی و نظامی سودان به مقر ریاستجمهوری سودان رفته و از او خواسته بودند که قدرت را ترک کند که البشیر نیز پس از روبهرو شدن با این وضعیت، شخصاً استعفا کرد. عوض بن عوف، وزیر دفاع سودان گفته که «عمر البشیر» بازداشت شده و در مکان امنی نگهداری میشود و سیانان گزارش کرده که در میان بازداشتشدگان «محمد طاهر ایلا» نخستوزیر سودان و «احمد هارون» رئیس حزب کنگره ملی و دهها مسئول دیگر حضور دارند. روز پنج شنبه به فاصله کوتاهی بعد از کودتا اعلام شد که حدود ۴۰ خودروی نظامی در اطراف کاخ ریاست جمهوری مستقر و مانع ورود یا خروج افراد از کاخ شدهاند. نیروهای واکنش سریع در خیابانهای اصلی خارطوم و ارتش سودان نیز در پلها و راههای اصلی پایتخت مستقر شدند.کودتای مشکوک
کودتای روز پنج شنبه بعد از حدود چهار ماه اعتراضات مخالفان در سودان اتفاق افتاد که از اواسط ماه دسامبر ۲۰۱۹ در واکنش به افزایش هزینههای زندگی و بدتر شدن شرایط اقتصادی در تمام سطوح جامعه شروع شده بود. معترضان ابتدا خواستار بازبینی نظام اقتصادی کشور بودند، ولی مدتی بعد خواستار کنارهگیری عمر البشیر، رئیسجمهور سودان شدند، چهرهای که از سال ۱۹۸۹ با کمک حسن الترابی، ایدئولوگ اخوانالمسلمین در سودان به قدرت رسید. با این حال حسن البشیر این اواخر آرام آرام به سمت امریکا و عربستان سعودی رفت و امیدوار بود با نزدیکی به این دو کشور شرایط کشورش بهبود یابد. در ماههای اخیر بهخصوص بعد از وخیم شدن اوضاع اقتصادی، البشیر به سمت قطر و ترکیه متمایل شد که از ایدئولوژی اخوانالمسلمین در منطقه حمایت میکنند. رئیسجمهور سودان ابتدا آبانماه ۱۳۹۷ به ترکیه رفت و بعد هم بهمن ماه ۱۳۹۷ به امید کمک قطریها به بهبود اوضاع اقتصادی کشورش راهی دوحه شد، تحولی که نگرانی سعودیها را در پی داشت. البشیر به رغم موافقت با جداسازی سودان جنوبی که رؤیای دیرینه اسرائیلیها را محقق کرد، ولی بعد از در ماههای اخیر به خصوص شروع اعتراضات در کشورش با اسرائیلیها میانه خوبی نداشت و دی ماه گفته بود: «به ما عادیسازی با اسرائیل را توصیه کردند تا در امورمان گشایشی ایجاد شود، ولی ما میگوییم رزق و روزی به دست خداست و نه به دست دیگران.»رئیسجمهور سودان همان موقع با عبور هواپیماهای رژیم صهیونیستی از حریم هوایی سودان به مقصد کنیا مخالفت کرد. البشیر، که از جنگ عربستان، علیه یمن حمایت و اقدام نظامی در یمن را امری واجب خوانده بود که درنگ در آن دیگر جایز نبود، از شهریورماه ۱۳۹۶، آرام آرام و با افزایش اعتراضات داخلی، به سمت خروج از ائتلاف سعودی جنگ در یمن پیش رفت.
ارتش همدست بقایای البشیر
هفته قبل با تشدید تنشها بین دولت و معترضان، در حالی که نیروهای امنیتی به معترضان حمله کردند، ارتش در دفاع از معترضان، با نیروهای امنیتی درگیر شد، تحولی که سناریوی کودتا در سودان را به ذهن متبادر میکرد. ظاهراً، ارتش در دفاع از مطالبات مردمی دست به برکناری عمرالبشیر زده، ولی بیانیه ارتش، شک و تردیدها درباره واقعی بودن کودتای روز پنج شنبه را بیشتر کرده است. عمر زینالعابدین، یکی از مقامات ارشد شورای نظامی که بعد از کودتا تشکیل شده در کنفرانسی خبری گفت که دولت آینده، دولتی غیرنظامی خواهد بود. ارتش نیز گفته که عمرالبشیر را تحویل دادگاه کیفری بینالمللی نخواهد که درخواست استرداد او را مطرح کرده است. ارتش در بیانیه خود به مدت سه ماه در این کشور وضعیت فوقالعاده اعلام کرده و گفته که در دوره دو ساله انتقالی زمام امور را به دست میگیرد، ولی هشدار داده که اگر مردم به تصمیم منع آمد و شد احترام نگذارند، شاید خطراتی متوجه آنان باشد. زینالعابدین تأکید کرده که این شورا چشم به قدرت ندارد و از خواستههای مردم حفاظت میکند، ولی معترضان به بیانیه ارتش با دیده تردید نگاه میکنند و گفتهاند شورای نظامی بخشی از حکومت پیشین است و تا زمان ایجاد دولت انتقالی غیرنظامی به اعتراضات خود ادامه میدهند. الجزیره گزارش کرد که «تحصنکنندگان تأکید کردند که تصمیم دارند دست از تحصن برندارند.» معترضان گمان میکنند که بن عوف به عنوان جانشین البشیر انتخاب خواهد شد و به همین دلیل اعلام کردند که عرصه را ترک نخواهند کرد تا مبادا مطالباتشان محقق نشود. رهبران کمیته مسئول برگزاری این اعتراضات، بیانیه ارتش را «طرح از پیش طراحی شده» دانستند که دولت سودان قصد داشته به آرامی آن را اجرا کند، ولی زیر فشار اعتراضات، زودتر آن را علنی کرده است. الجزیره در ادامه مینویسد: جوانانی که در خیابان تحصن کرده بودند، روحیه بالایی دارند و فریاد میزدند: «زی ما سقطت تسقط تانی» (همان گونه که [نظام سابق]سرنگون شد، دومی [شورای نظامی]نیز سرنگون خواهد شد.
شواهد و قرائن نیز تردید معترضان درباره نیت واقعی کودتای ارتش را تقویت میکند. اواخر بهمنماه ۹۷ بود که گزارش یک سفارت کشورهای عربی در خلیج فارس رسانهای شد که نشان میداد امریکا در صورتی که اعتراضات موجب براندازی حکومت عمر البشیر، رئیسجمهور سودان شود، صلاح عبدالله محمد صالح ملقب به «صلاح قوش» رئیس سرویس اطلاعات و امنیت ملی سودان را جایگزین وی خواهد کرد. در این گزارش آمده بود: «سرویس اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) که بر روابط امریکا با خارطوم نظارت دارد، به دنبال تغییر نظام در سودان نیست، اما این مسئله تضمینکننده حمایت نامشروط البشیر از سوی واشنگتن نیست.»مدتی بعد، گزارشهایی غیر رسمی منتشر شد مبنی بر اینکه «صلاح قوش» رئیس دستگاه اطلاعاتی سودان با «یوسی کوهن» رئیس موساد در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ ملاقات کرده است، شخصی که به گفته عمر زین العابدین، رئیس کمیته سیاسی شورای نظامی اکنون هدایت «تغییر در سودان» را برعهده دارد. روزنامه لبنانی «البناء» در یادداشتی با عنوان «از هرمز تا جبل الطارق و شاخ آفریقا... امریکا در پس پرده است»، تحولات اخیر در لیبی، الجزایر و سودان را در راستای نقشه امریکا برای به خدمت گرفتن ارتشهای عربی توصیف کرده است. البناء از قول منابع موثق خود مینویسد که کودتا در سودان با هماهنگی بین محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی، عمر البشیر و «عوض بن عوف»، وزیر دفاع او صورت گرفت بهخصوص که بنعوف چند روز پیش به ریاض سفر کرده و در نشست کشورهای ناتوی عربی حضور یافته بود.
این روزنامه لبنانی آورده است: تغییر در سودان این هدف را دنبال میکند که با کودتای نظامی در سودان گامی پیشدستانه برداشته شود، چرا که احتمال میرود با پیشرفت مخالفتهای واقعی با البشیر و موفقیت این مخالفتها در ایجاد تحول اساسی در سودان، نقش سودان در یمن هم عوض شود.
سایر اخبار این روزنامه
بطحایی: همه مدارس مناطق سیلزده تجهیز میشود
لزوم مقابله جهانی با یکجانبهگرایی امریکا
«نه» بزرگ مردم به اسطورهکشی
کودتا بازی ژنرالها علیه ژنرال البشیر
چنگال انگلیسی بر گلوی افشاگر جنایات امریکا
ناتوی عربی ناقصالخلقه شد
عملیات پادسمپاد علیه المپیادیها
قوه قضائیه مطبهای فاقد کارتخوان را پلمب میکند
مردم: ما همه سپاهی هستیم
نبرد تن به تن خوزستانیها با هجمه سیل